Pingo Pire Tek ni Wanong Tam ki bot Jo Mukene?

1. Gin ango ma omyero watim ka wamito moko tam me ryeko? (Carolok 13:10; 15:22)

WAN ducu wamito ni wamok tam me ryeko ma bikeliwa adwogi maber. Lok pa Lubanga tittiwa ni ka wamito moko tam maber ci omyero wapeny tam ki bot jo mukene.—Kwan Carolok 13:10; 15:22.

2. Gin ango ma Jehovah ocikke me timone piwa?

² Ngene kene ni ngat ma twero miniwa tam maber loyo ducu en aye Wonwa Jehovah. Pi meno, omyero waleg bote dok wapenye pi ryeko me moko tam. En ocikke me konyowa, dok otito ni: “Abimiyi ryeko dok abineni.” (Jab. 32:8) Lok man nyuto ni Jehovah pe miniwa ryeko nyo tam maber keken ento en bene neno ni wamoko tam maber.a

3. Gin ango ma wabinyamo i pwony man?

³ I pwony man, wabitic ki Baibul me konyowa gamo lapeny angwen magi: (1) Kit mabeco macalo mene ma omyero adonggi wek anong adwogi maber ki i tira ma kimina? (2) Anga ma twero mina tam maber? (3) I yo ma nining ma atwero nyuto kwede ni ada amito tira? (4) Pingo omyero agwokke ki penyo jo mukene me moka tam?

KIT MABECO MENE MA OMYERO WADONG?

4. Kit macalo mene ma omyero wadong ka wamito nongo adwogi maber ki i tira?

⁴ Omyero wabed jo mamwol dok wange ka ma kerowa gik iye ka wamito nongo adwogi maber ki i tira ma kiminiwa. Omyero bene waniang ni i kare mogo nongo wape ki diro nyo ngec ma mitte me moko tam ma atir piwa kenwa. Ka pe wabedo jo mamwol, Jehovah pe bikonyowa. Dok ka watye ka kwano Baibul, pe wabiniang tira ma Jehovah mito ni waket i tic i kwowa. (Mika 6:8; 1 Pet. 5:5) Ento ka wabedo jo mamwol, pe wabigalle ki keto i tic tira ma wanongo ki i kwanwa me Baibul wek wanong adwogi maber ki iye.

5. Jami ango ma Daudi ocobogi ma onongo twero weko en dongo cwiny me awaka?

⁵ Nen kong pwony ma wanongo ki i labol pa Kabaka Daudi. Kadi bed en otimo jami mabeco mapol, en pe odongo cwiny me wakke. Pi mwaki mapol ma pud peya Daudi odoko kabaka, dano onongo gingeye macalo lago wer ma ladiro adada. En onongo goyo wer kadi wa i nyim kabaka. (1 Cam. 16:​18, 19) I kare ma Jehovah owiro Daudi macalo kabaka, En omine cwiny mere maleng dok oweko Daudi odoko tek. (1 Cam. 16:​11-13) Daudi onongo bene oywek adada i kin Luicrael pi neko lumonegi, kadi wa oteka lweny pa Lupiliciti ma nyinge Goliac. (1 Cam. 17:​37, 50; 18:7) Ka onongo Daudi obedo ngat ma lawakke, en onongo twero tamo ni kit macalo dong etimo jami magi ducu, pe mitte ni epeny tam ki bot jo mukene. Ento, Daudi onongo obedo laco mamwol.

6. Wangeyo nining ni Daudi onongo obedo ngat ma jolo tira ki bot jo mukene? (Nen bene cal ma tye i )

⁶ I nge doko kabaka, Daudi oyero lurem ma gitwero mine tam mabeco. (1 Tekwaro 27:​32-34) Ki lok ada, kadi wa i kare ma en onongo peya odoko kabaka, Daudi onongo winyo tam mabeco ma jo mukene gimine. En ojolo tira pe ki bot co keken ento kadi wa ki bot dako mo ma nyinge Abigail. Abigail onongo obedo dako pa Nabal, laco mo ma lakolo, lawakke, dok ger. Ki tungcel, Daudi onongo obedo laco mamwol. En oye keto i tic tira ma Abigail omine dok man okonye pe me timo bal madit.—1 Cam. 25:​2, 3, 21-25, 32-34.

7. Pwony ango ma wanongo ki i lanen pa kabaka Daudi? (Latitlok 4:13) (Nen bene cal.)

⁷ Lanen pa Daudi pwonyowa jami mapol. Me labolle, twero bedo ni watye ki diro me timo gin moni maber adada nyo watye olo ki twero mo i kom jo mukene. Kadi bed kit meno, omyero wagwokke ki tamo ni wangeyo jami ducu, dok ni pe wamito tira ki bot jo mukene. Calo Daudi, omyero wabed atera me jolo tam mabeco labongo paro pi anga ma ominiwa tira meno. (Kwan Latitlok 4:13.) Ka watimo meno, wabigwokke ki timo gin mo ma twero weko wakoko ange nyo wakelo peko i kom jo mukene.

ANGA MA TWERO MINIWA TAM MABER?

8. Pingo Yonacan onongo obedo ngat mupore me miyo tam maber ki Daudi?

⁸ Nen kong dok pwony mukene ma wanongo ki i lanen pa Daudi. En openyo tam ki bot jo ma onongo gitye ki wat maber ki Jehovah, dok onongo giniang maber pekki ma Daudi tye ka kato ki iye. Me labolle, i kare ma Daudi onongo mito niang ka kabaka Caulo onongo tye atera me yubo wat i kingi, en owinyo tam pa Yonacan wod pa Caulo. Pingo Yonacan aye onongo obedo ngat mupore me miyo tam maber ki Daudi? Pien Yonacan onongo tye ki wat macok ki Jehovah dok onongo ngeyo wonne Caulo maber. (1 Cam. 20:​9-13) Man pwonyowa gin ango?

9. Omyero wapeny tam ki bot anga? Mi labol. (Carolok 13:20)

⁹ Ka wamito nongo tam, pire tek ni wapeny tam ki bot ngat ma tye ki wat macok ki Jehovah, dok ngeyo lok meno maber.b (Kwan Carolok 13:20.) Me labolle, ket kong ni omego mo matidi tye ka yenyo lamego me anyoma. Anga ma twero mine tam maber loyo? Ka en openyo tam ki bot ngat mo ma pe onyomme, ngat meno twero mine tam maber ka omiyo tam ma jenge i kom Baibul. Ento, omego-ni twero nongo tam maber makato ka openyo luot ma gunyomme ma gingeyo en maber dok ma gutiyo pi Jehovah kacel pi mwaki mapol. Luot man aye gitwero tite kit me keto cik ma igi lac me Baibul i tic kacel ki jami ma gupwonyo i kwogi me ot.

10. Gin ango ma wabinyamo kombeddi?

¹⁰ Dong, watyeko nyamo kit aryo ma pigi tego ma omyero wadong kacel ki anga ma twero miniwa tam maber. Kong dong wanyamu kit ma watwero nyuto kwede ni ada wamito tira ki dong ka omyero jo mukene aye gumok tam piwa.

KIT MA WATWERO NYUTO KWEDE NI ADA WAMITO TIRA

11-12. (a) Gin ango ma omyero wagwokke ki timone? (b) Gin ango ma Kabaka Rekoboam otimo i kare ma onongo mitte ni en omok tam ma pire tek?

¹¹ I kare mogo, ngat mo twero penyo tam ki bot jo mukene, ento ki lok ada, nongo en tye ka penyo ni kicwak tam ma en dong otyeko mokone woko. Ka tye kit meno, ci ada nongo en pe tye ka yenyo tira. En myero onong pwony ki i gin mutimme i kom Kabaka Rekoboam.

¹² Rekoboam odoko kabaka me Icrael i nge to pa wonne Solomon. I kare ma Rekoboam odoko kabaka, Luicrael onongo gitye ki jami mabeco mapol, ento onongo giwinyo ni Solomon obedo ka minigi tic matek mukato kare woko. Pi meno, lwak gubino bot Rekoboam ci gulege ni owek ticgi obed mayot. Rekoboam owaccigi ni kong gumine kare me tam i kom lok meno ma peya emoko tam. Mukwongo, en openyo tam ki bot ludongo ma onongo gukonyo wonne Solomon. Gin ma en otimo meno onongo pe rac. (1 Luker 12:​2-7) Kadi bed kit meno, en okwero jolo tam ma ludongo magi gumine. Pingo en okwero tamgi? Twero bedo ni en onongo dong omoko tamme woko con i kom gin me atima, dok onongo tye mere ka yenyo cwak keken ki bot ludongo magi. Ento en pe onongo cwak ki bot ludongo magi. En onongo cwak ki bot awobe ma yalwakke. (1 Luker 12:​8-14) Rekoboam otito ki lwak tam ma awobe ma yalwakke gumine. Macalo adwogine, lwak gujemo dok guyero kabaka mukene. Cakke i kare meno, Rekoboam okemme ki pekki mapol.—1 Luker 12:​16-19.

13. Gin ango ma omyero wagwokke kwede ka watye ka penyo tam ki bot jo mukene?

¹³ Pwony ango ma wanongo ki i labol pa Rekoboam? Pire tek me penyo tam ma nongo peya wamoko tamwa woko. Omyero wabed atera me winyo tam ma dano giminiwa. Pi meno, omyero wapennye kekenwa ni, ‘Tika apenyo tam ki bot jo mukene ci lacen akwero woko pien pe obedo gin ma cwinya mito winyone?’ Nen kong labol man.

14. Gin ango ma omyero wiwa opo iye ka kiminiwa tira? Mi labol. (Nen bene cal.)

¹⁴ Ket kong ni omego mo onongo tic ma culle bup adada. Ma peya en oye tic meno, en openyo pi tira ki bot laelda mo. Omego ni otito ki laelda-ni ni tic man biweko ea woko ki bot jo gange pi kare malac. Laelda man opoyo wi omego-ni i kom cik ma igi lac me Baibul ma waco ni lawi ot myero opwony jo gange ki Lok pa Lubanga. (Ep. 6:4; 1 Tem. 5:8) Ket kong ni omego-ni okwero tam meno woko ci omedde ki penyo tam ki bot jo mukene ma i kacokke. Lacen, en onongo ngat mo ma owacce ni pe rac me ye tic meno. Tika itamo ni onongo omego-ni ada tye ka yenyo tam maber nyo mono tye ka yenyo ngat mo me cwako tam ma en omoko woko con? Wiwa myero opo ni cwinywa twero bwolowa. (Jer. 17:9) I kare mogo, kitwero miniwa tam ma cwinywa pe mito ento nongo en aye obedo tam maber loyo ma omyero walubi.

TIKA OMYERO AWEK JO MUKENE AYE GUMOKA TAM?

15. Gin ango ma omyero wagwokke ki timone, dok pingo?

¹⁵ Jehovah mito ni wan ducu ki acel acel wamok tamwa piwa kenwa. (Gal. 6:​4, 5) Wapwonyo ni ma peya wamoko tam moni, pire tek ni wanong tam ki i Lok pa Lubanga kacel ki bot jo ma dong gutiyo pi Jehovah pi mwaki mapol. Ento pe omyero wapeny jo mukene me moko tam piwa. Jo mukene gitwero penyo ngat mo ma gigeno ni, “Gin ango ma onongo ibitimo ka in onongo ibedo an?” Jo mukene gitwero lubo tam ma ngat mo con onongo omoko i kare ma ngat meno okato ki i kwo acel-li, labongo kong tam iye matut.

16. Tam ango ma onongo mitte ni Lukricitayo ma i Korint gumoki ka odok i lok kom ringo ma kityero bot jogi? (1 Jo Korint 8:7; 10:​25, 26)

¹⁶ Nen kong gin mutimme i kacokke me Korint i cencwari me acel madok i lok kom ringo ma kityero bot jogi. Paulo otito ki Lukricitayo magi ni: “Wangeyo ni, ‘jok pe gin mo i lobo,’ dok ni, ‘Lubanga mo mukene pe, kono en Lubanga acel-li keken.’” (1 Kor. 8:4) Pi lok meno ma Paulo owaco-ni, jo mukene i kacokke gumoko tamgi ni gitwero camo ringo ma giwilo ki i cuk kadi bed onongo kityero bot jogi. Ento jo mukene gumoko tamgi ni pe gibicamo ringo meno pien onongo biyello cwiny ma ngoligi kop. (Kwan 1 Jo Korint 8:7; 10:​25, 26.) Man onongo obedo tam ma ngat acel acel myero omok pire kene. Paulo pe ocuko cwiny Lukricitayo ma i Korint me moko tam pi jo mukene nyo me poro gin ma jo mukene gitye ka timone. Ngat acel acel onongo omyero omok tamme ka odok ‘i lok ma i kome pire kene bot Lubanga.’—Rom. 14:​10-12.

17. Ngo ma twero timme ka ce waporo tam ma jo mukene gumoko? Mi labol. (Nen bene cal.)

¹⁷ Gin ma cal ki ma otimme i kom Lukricitayo ma i Korint twero timme i komwa i kare-ni nining? Nen kong lok madok i kom jami matinotino ma kikwanyo ki i remo. Lakricitayo acel acel myero omok tamme ka ce ebiye nyo ebikwero jami magi woko.c Watwero nongo ni tek adada me kwano ki niang lok man maber. Kadi bed kit meno, omyero wamok tamwa piwa kenwa i kom lok man. (Rom. 14:4) Ka ni wabed ka poro tam ma jo mukene gumoko, ci pe wabibedo Lukricitayo maryek dok muteggi. Watwero doko Lukricitayo maryek keken ka wamoko tamwa piwa kenwa ma lubbe ki cik ma igi lac me Baibul. (Ibru 5:14) Dong awene ma watwero penyo iye Lakricitayo muteggi pi tira? Watimo man i nge kong timo kwed ma megwa dok nongo mitte ni waniang kit ma watwero keto kwede cik ma igi lac me Baibul i tic i kwowa.

MEDDE KI YENYO TIRA

18. Gin ango ma Jehovah dong otyeko timone piwa?

¹⁸ Jehovah nyuto ni egenowa ki ye ni wamok tamwa piwa kenwa. En ominiwa Baibul kacel ki lurem mabeco ma gitwero konyowa niang cik ma igi lac me Baibul. Man nyuto ni Jehovah dong ocobo ticce macalo Wonwa. (Car. 3:​21-23) Gin ango ma wan dong watwero timone me nyuto pwocwa pire?

19. Watwero weko cwiny Jehovah medde ki bedo yom nining?

¹⁹ Nen kong lok ada man: Lunyodo cwinygi bedo yom adada ka gineno lutinogi dongo dok gidoko lutic pa Jehovah ma gikonyo jo mukene. I yo acel-lu, Jehovah bene cwinye bedo yom adada ka neno ni watye ka dongo i yo me cwiny, penyo pi tira, ki dong moko tam ma kelo deyo i kom nyinge.