Peny pi Kony ki Bot Luelda

1. Jehovah onyuto nining ni romine pigi tek bote?

JEHOVAH maro luticce ducu dok gwokogi kit macalo lakwat gwoko kwede ki romine. En owilogi ki remo pa Yecu dok omiyo tic bot luelda me kacokke me gwoko Romine. (Tic 20:28) Lubanga ocimo Yecu me bedo lawi kacokke. Jehovah gin ki Yecu gimito ni luelda guter romi i yo me kica. Luelda gilubo tela pa Yecu dok gikonyo romi me bedo ki wat macok ki Jehovah.—Ic. 32:​1, 2.

2. Ma lubbe ki Ejekiel 34:​15, 16 Jehovah konyo jo ma gitye nining?

² Jehovah paro pi romine ducu, ento keto cwinye tutwalle i kom jo magoro i yo me cwiny. En tiyo ki luelda me konyo jo ma watgi kwede odoko goro. (Kwan Ejekiel 34:​15, 16.) Kadi bed kit meno, en mito ni wayeny kony i kare ma mitte. En pe mito ni waleg bote pi kony keken, ento mito bene ni wapeny ‘lukwat ki lupwonye’ ma i kacokke pi kony.—Ep. 4:​11, 12.

3. Adwogi maber ango ma wan ducu watwero nongone ka watamo pi tic ma luelda gitimo?

³ I pwony man, wabineno kit ma Jehovah tiyo ki luelda me konyo jo ma watgi kwede odoko goro. Wabigamo lapeny magi: Awene ma mitte ni wapeny pi kony ki bot luelda? Pingo omyero watim meno? Dok luelda gikonyowa nining? Twero bedo ni i kare-ni watwa ki Jehovah tye maber dok pe wamito kony ki bot luelda. Kadi bed kit meno, pwony man bikonyowa me bedo ki pwoc madwong pi kit ma Jehovah tiyo kwede ki luelda dok bikonyowa me ngeyo gin me atima ka ce wamito kony ki bot luelda.

AWENE MA MITTE NI WAPENY PI KONY KI BOT LUELDA?

4. Wangeyo nining ni Yakobo 5:​14-16, 19, 20 tye ka lok i kom ngat ma kome lit i yo me cwiny? (Nen bene cal.)

⁴ Lapwonnye Yakobo otito kit ma Jehovah tiyo kwede ki luelda me konyowa. Yakobo ocoyo ni: “Tye ngat mo i kinwu ma kome lit? Myero en olwong ludongo [luelda] me lwak pa Lubanga.” (Kwan Yakobo 5:​14-16, 19, 20.) Tyeng ma orumo lok man nyuto ni Yakobo onongo tye ka lok i kom ngat ma kome lit i yo me cwiny. Me labolle, Yakobo otito ki ngat ma kome lit-ti ni olwong luelda me kacokke pi kony ento pe daktar. Yakobo bene otito ni ngat ma kome lit i yo me cwiny twero cang ka kitimme kica pi balle. Wek latwo ocang maber, mitte ni en ocit bot daktar, otit pekone, ci olub tira ma daktar bimine kore ki kore. I yo acel-lu, ka wamito kony me yubo watwa ki Jehovah, mitte ni walok ki luelda, watitigi pekowa, ci walub tam ducu ma giminiwa ki i Baibul.

5. Watwero ngeyone nining ka watwa ki Jehovah tye ka doko goro?

⁵ I Yakobo cura 5, Yakobo ocuko cwinywa me lok ki luelda i kare mo keken ma wawinyo ni watwa ki Jehovah tye ka doko goro. Ento pire tek adada ni wapeny pi kony ma pud peya warwenyo cwak pa Jehovah! Baibul cikowa ni ka pe wagwokke ci watwero bwolle kekenwa ni watye ki cwak pa Lubanga kun nongo wape kwede. (Yak. 1:22) Meno aye bene gin mutimme i kom Lukricitayo mogo ma i kacokke me Cardic. Ento Yecu owaccigi ni onongo dong pe gitye ka yomo cwiny Jehovah. (Yabo 3:​1, 2) Watwero ngeyo nining ka watye ki wat maber ki Jehovah? Yo acel me timo man aye ki poro kit ma onongo wawinyo kwede i kom Jehovah i kare ma wanongo batija ki kit ma wawinyo kwede i kare-ni. (Yabo 2:​4, 5) Watwero pennye kekenwa ki lapeny magi: ‘Tika pud anongo mit pa kwano Baibul kacel ki lwodo lok i yo matut kit ma onongo atimo kwede con? Tika akeng cokke mukene? Ka acito i cokke, tika acito ma nongo pe ayubbe? Tika mit koma i tic me pwony okwe woko? Tika acwalo cawana madwong ka yenyo yomcwiny nyo jami me kom?’ Ka lagam pi lapeny mo i kin magi tye ni eyo, ci man twero nyuto ni watwa ki Jehovah odoko goro dok bimedde ki doko goro ka pe watimo gin mo me yubone. Ka piwa kenwa pe watwero jingo watwa ki Jehovah nyo ka dong watimo gin mo ma turo cik pa Jehovah, ci mitte ni wapeny pi kony ki bot luelda.

6. Gin ango ma jo ma gutimo bal madongo omyero gutim?

⁶ Bal mogo dongo ma twero weko kikwanyo ngat moni woko ki i kacokke ka en pe ongut. Ka watimo bal ma kit meno ci omyero walok ki laelda mo. (1 Kor. 5:​11-13) Ngat ma otimo bal madit pe twero yubo watte pire kene ki Jehovah. Wek wanong kica pa Jehovah ma wok ki i ginkok, omyero ‘wati tic ma nyuto ni dong wangut.’ (Tic 26:20) Dok yo acel ma wanyuto kwede meno aye ki tito bot luelda ka watimo bal madit.

7. Anga mukene ma myero bene openy pi kony ki bot luelda?

⁷ Luelda pe gikonyo jo ma gutimo bal madongo keken ento gikonyo bene jo ma goro i yo me cwiny. (Tic 20:35) Me labolle, iromo bedo ki lworo ni pe dong itwero lweny ki mitini maraco. Twero bedo tek adada piri me loyo mitini maraco ka onongo con ibedo ka tic ki yadi calo jayi, ibedo ka neno cal macilo, nyo ibedo ka kwo caro caro ma peya idoko Lacaden. Pe ilwor penyo pi kony. Itwero yero me lok ki laelda ma igeno ni biwinyo lokki ki diro, bititti alokaloka ma myero itim me medde ki lweny ki mitini maraco dok bipoyo wi ni cwiny Jehovah bibedo yom i komi ka ikwero cobo mitini maraco. (Latit. 4:12) Twero bedo ni iwinyo ni iol woko pien pud itye ki miti maraco. Luelda gibipoyo wi ni Jehovah cwinye yom ni ipenyo pi kony. Meno nyuto ni ibedo ngat mamwol dok imito yomo cwiny Jehovah.—1 Kor. 10:12.

8. Tika mitte ni walok ki luelda pi bal ducu ma watimo? Tit kong.

⁸ Pe mitte ni walok ki luelda pi bal ducu ma watimo. Me labolle, ket kong ni iwaco gin mo ma pe nyuto kica bot omego nyo lamego mo nyo bene ikeco matek adada i kome. Ka man otimme, me ka cito bot laelda mo, lub tira pa Yecu ci icit ilok ki omeru nyo lameru dok ikwa kica. (Mat. 5:​23, 24) Itwero bene timo kwed i bukkewa me pwonyo kit me bedo ngat ma mwol, ma diyo cwinye, dok ma jukke kene. Ngene kene ni, ka pud pe itwero cobo pekoni, ci itwero penyo laelda mo pi kony. I waraga pa Paulo bot jo Pilipi, en owaco ki omego mo ma pe kitito nyinge me konyo Euodia gin ki Cintuke me cobo peko ma onongo tye i kingi. Laelda mo ma i kacokkewu bene twero konyi me cobo pekoni.—Pil. 4:​2, 3.

PINGO OMYERO WAPENY PI KONY KI BOT LUELDA?

9. Pingo omyero pe wawek lewic ogengwa ki nongo kony ki bot luelda? (Carolok 28:13)

⁹ Wamito niye kacel ki tekcwiny me penyo pi kony ka watimo bal mo madit nyo ka wawinyo ni tek botwa me lweny ki goro ma watye kwede. Omyero pe wawek lewic ogengwa ki yenyo kony ki bot luelda. Pingo? Ka walubo yub ma Jehovah oketo, ci wanyuto ni wageno en kacel ki tira ma en miniwa me bedo ma komwa yot i yo me cwiny ki me gwoko niyewa wek obed matek. Waniang ni wamito kony pa Jehovah me medde ki timo gin ma atir. (Jab. 94:18) Dok kadi ka watimo bal, watwero bedo ki gen ni Jehovah bitimiwa kica ka watito ki luelda gin marac ma watimo dok wajuko timo gin meno.—Kwan Carolok 28:13.

10. Gin ango ma twero timme ka wakano balwa woko ki bot luelda?

¹⁰ Ka watito ki luelda bal ma watimo, Jehovah twero timiwa kica dok watwero bedo ki wat maber kwede odoco. Ento ka pe waloko ki luelda, ci wabimedde ki deno can. I kare ma Kabaka Daudi otemo kano balle, watte ki Jehovah oballe, obedo ki par mapol, dok bene obedo ki peko me yotkom. (Jab. 32:​3-5) Dong ka ce watye ki two nyo awano mo, ka wagalle ki nongo yat me cangone, ci wabimedde ki bedo ki arem matek. I yo acel-lu, ka watimo bal madit, ci wagalle ki nongo kony ki bot luelda, watwa ki Jehovah balle woko. Jehovah pe mito ni meno otimme. Pi meno, en cuko cwinywa me lok ki luelda ma en tiyo kwedgi me konyowa wek wadok lureme odoco.—Ic. 1:​5, 6, 18.

11. Gin mukene ango ma twero timme ka pe watito ki luelda pi bal mo madit mutimme?

¹¹ Ka wakano bal madongo ma watimo, man twero gudo jo mukene bene. Watwero gengo cwiny pa Lubanga ki bedo tye i kacokke dok bene wabalo kuc pa utmegiwa. (Ep. 4:30) I yo acel-lu, ka waniang ni ngat mo me kacokke otimo bal madit, omyero wacuk cwiny ngat meno me lok ki luelda. Ka en pe otimo meno, ci wan aye omyero watit ki luelda. Ka pe watito lokke ki luelda, nongo wan bene watye ka timo bal i kom Jehovah. (Levi 5:1) Ka wamaro Jehovah dok watye lugen bote, ci meno bitugo cwinywa me tito bot luelda gin ma otimme. Ka watimo meno, wakonyo me gwoko lengo me kacokke dok wakonyo labalo meno me yubo watte ki Jehovah.

LUELDA GIKONYOWA NINING?

12. Luelda gikonyo jo ma gigoro i yo me cwiny nining?

¹² Baibul tito ki luelda ni omyero gukony jo ma watgi ki Jehovah oballe woko. (1 Tec. 5:14) Ka itimo bal, luelda gitwero penyi ki lapeny mogo me niang tammi kacel ki kit ma iwinyo kwede. (Car. 20:5) Pe oromo bedo yot boti me lok ki luelda. Twero bedo ni lewic maki me lok i kom gin ma otimme-ni. Ento itwero konyogi ka itittigi ariya meno kikome. Pe ilwor ni lokki bibedo “lok atata.” (Yubu 6:3) Luelda pe gibirune ka ngolo kop i komi. Me ka meno, gibitero itgi me winyo lokki wek ginge jami ducu ma otimme ma pud peya gumini tam ma a ki i Baibul. (Car. 18:13) Gin giniang ni tic me kwayo romi mito kare, pi meno gingeyo ni i kare mukene mitte ni gilok ki ngat moni tyen mapol wek gimine kony ma mitte.

13. Luelda gitwero konyowa nining ka gulego piwa dok guminiwa tira ma a ki i Baibul? (Nen bene cal.)

¹³ Luelda pe gimito ni iwiny marac mukato kare woko pi bal ma itimo. Me ka meno, gibilega piri. Jehovah biwinyo legagi ma tye ki ‘teko madwong-ngi.’ Man biweko inongo teko kacel ki kwe cwiny madwong makato kit ma onongo ibyeko kwede. Ka ngat moni ocito bot luelda, gibikonye kun “giwire ki moo i nying [Jehovah].” (Yak. 5:​14-16) “Moo” meno obedo ada ma nonge i Lok pa Lubanga. Pi meno, luelda gibinyamo ginacoya mogo kwedi, ma twero kweyo cwinyi dok romo konyi me bedo ki wat maber ki Jehovah odoco. (Ic. 57:18) Tira me Baibul ma gibimini twero mini teko ma imito me medde ki timo gin ma atir. Luelda giromo konyi me winyo dwan Jehovah ma wacci ni: ‘Yo ene, lubi.’—Ic. 30:21.

14. Ma lubbe ki Jo Galatia 6:​1, i yo ma nining ma luelda gitwero konyo kwede ‘ngat ma obalo?’ (Nen bene cal.)

¹⁴ Kwan Jo Galatia 6:1. Ka Lakricitayo mo ‘otimo bal,’ nongo en pe tye ka lubo rwom me kit ma atir pa Jehovah. Twero bedo ni ngat meno omoko tam ma pe nyuto ryeko nyo otimo bal madit. Kit macalo luelda gimaro Lakricitayo meno, gibitute me ‘konye wek odwog i yo ma atir, kun gitimo ki cwiny me mwolo.’ Nyig lok me leb Grik ma kigonyo ni “wukonye” onongo kitiyo kwede me tito kit ma daktar cano kwede ki cogo ma otur wek ocang maber. Daktar maber tiyo ki diro adada ka tye ka cano cogo ma otur wek pe emed arem i kom latwo. Ka luelda gitye ka tute me konyo ngat mo ma otimo bal, nongo pe gimito medo arem i kom ngat meno. Me ka meno, gitute me konyo ngat meno i yo me kica. Baibul bene tito ki luelda ni omyero ‘gungine kengi.’ Ka giwoto ki konyo ngat mo me keto tira me Baibul i tic, luelda myero wigi opo ni gin bene gitimo bal. Dong gigwokke pe me nyuto ni giber giloyo ngat ma gitye ka konyo-ni. Me ka meno, gibinyuto mwolo kacel ki kica.—1 Pet. 3:8.

15. Gin ango ma watwero timone ka watye ki peko mo?

¹⁵ Watwero geno lueldawa. Jehovah opwonyogi me gwoko mung, me miyo tira ma jenge i Baibul ento pe tamgi, ki me medde ki konyowa me lweny ki pekkiwa. (Car. 11:13; Gal. 6:2) Luelda gitye ki kit mapatpat dok mogo gitye ki ngec madwong loyo mukene. Ento watwero lok ki laelda mo keken ka watye ki peko. Pe opore me bedo ka penyo tam ki bot luelda mapatpat ki miti ni laelda mo biminiwa tam ma wamito winyone keken. Ka watimo meno, ci wabibedo calo jo ma itgi mito winyo gin ma yomo cwinygi keken ento pe gimito winyo gin ma Jehovah pwonyowa kwede i Lokke. (2 Tem. 4:3) Ka wacito bot laelda mo ka tite pekowa, en twero penyowa ka dong waloko ki laelda mukene ki tira ango ma en ominiwa. Dok mwolo twero weko laelda meno penyo laelda mukene pi tam.—Car. 13:10.

TIC MA NGAT ACEL ACEL TYE KWEDE

16. Tic ango ma ngat acel acel i kinwa tye kwede?

¹⁶ Luelda giminiwa tam dok gikonyowa ka watye ki peko, ento pe gibimoko tam piwa. Ngat acel acel i kinwa myero onyut ki Jehovah i lokke ki ticce me nino ducu ni emaro Jehovah dok emito yomo cwinye. Dok Jehovah bikonyowa me moko tam me ryeko ki me medde ki bedo lugen bote. (Rom. 14:12) Meno aye tyen lok mumiyo luelda pe gibitittiwa gin me atima, ento gibitic ki Baibul me konyowa me niang tam pa Jehovah i kom lok moni ci giweko wamoko tamwa piwa kenwa. Ka walubo tamgi ma jenge i Baibul, ci ‘kerowa me poko gin maber ki gin marac’ bijing dok wabimoko tam me ryeko.—Ibru 5:14.

17. Gin ango ma Jehovah mito ni watim?

¹⁷ Watye ki pwoc madit adada ni Jehovah gwokowa kit macalo lakwat maber gwoko kwede ki romine! Jehovah ocwalo Yecu, ma en “lakwat maber,” me culo ginkok piwa wek wabed ki kare me nongo kwo ma pe tum. (Jon 10:11) Jehovah bene ominiwa luelda me kacokke ma gigwokowa, kit ma en onongo ocikke kwede ni: “Abimiyo botwu bene lukwat ma yomo cwinya, wek gukwawu, ma gipitowu kun gitye ki ngec wa ki niang maber.” (Jer. 3:15) Dong ka wawinyo calo niyewa tye ka doko goro nyo ka mitte ni wayub watwa ki Jehovah, pe omyero walwor penyo pi kony ki bot luelda. Dong omyero wamoku tamwa me nongo kony ki bot luelda ma Jehovah omiyogi bot kacokke.