Mɛni Blɔ Nɔ Wa Maa Gu Konɛ ‘Waa Kɛ Wa Hɛ Nɛ Fɔ Yehowa Nɔ’?

1. Mɛni heje nɛ eko ɔ, e maa pee wɔ kaa Yehowa ngɛ se kpɛe tsɔ ɔ?

SATAN je ɔ blɔ nya tomi ɔ nyagbe ligbi ɔmɛ je sisi benɛ a to Mesia Matsɛ Yemi ɔ sisi ngɛ jeha 1914 ɔ mi ɔ. Akɛnɛ ta te si ngɛ hiɔwe ngɛ jamɛ a jeha a mi heje ɔ, Yesu sake Abosiami kɛ e daimonio ɔmɛ kɛ fɔ zugba a nɔ. (Kane Kpojemi 12:7-9.) Satan le kaa “be bɔɔ kɛkɛ nɛ piɛ ha lɛ.” (Kpoj. 12:12) Se “be” bɔɔ nɛ ɔ se kɛ tsɔ pe bɔnɛ wa ti ni komɛ hyɛ blɔ ɔ. Be mi nɛ wa ngɛ mlɛe konɛ Yehowa nɛ ba tsu níhi a he ní ɔ, anɛ e peeɔ wɔ kaa Yehowa ngɛ se kpɛe tsɔ lo?

2. Mɛni he wa ma susu ngɛ munyu nɛ ɔ nɛ wa ngɛ kasee ɔ mi?

² Ke wa tui wa tsui si ɔ, e ma nyɛ maa pee oslaa ha wɔ, ejakaa eko ɔ, lɔɔ ma ha nɛ wa maa pee ní komɛ nɛ wa susuu we he. Mɛni blɔ nɔ wa maa gu konɛ waa to wa tsui si? Munyu nɛ ɔ nɛ wa ngɛ kasee ɔ maa ye bua wɔ konɛ waa pee jã. E ma ha nɛ wa maa na sane bimihi nɛ a nyɛɛ se nɛ ɔ a heto. (1) Mɛni wa ma nyɛ maa kase kɛ kɔ tsui si tomi he ngɛ nɔ hyɛmi nɔ́ nɛ Mika pee ɔ mi? (2) Mɛni maa tsɔɔ kaa nyagbe ɔ su si ta? (3) Mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa bua jɔ Yehowa tsui si tomi ɔ he?

MƐNI WA MA NYƐ MAA KASE NGƐ MIKA NƆ HYƐMI NƆ́ Ɔ MI?

3. Ngɛ Mika be ɔ mi ɔ, kɛ níhi ya nɔ ha kɛɛ ngɛ Israel?

³ Kane Mika 7:2-6. Benɛ Matsɛ Ahaz ngɛ nɔ yee ɔ, Yehowa gbalɔ Mika na kaa Israelbi ɔmɛ yi Yehowa anɔkuale hu kulaa. Mika ngɔ Israelbi ɔmɛ kɛ to “nga” [mio tso, NW] he. Ke a kɛ mio tso po piɛ kɛ wo nɔ́ ko he nɛ nɔ ko ya gu mi ɔ, e plaa lɛ. Jã nɔuu nɛ Israelbi nɛ a yi Yehowa anɔkuale ɔ hu ye nihi nɛ a kɛ mɛ hi si ɔ awi. Nɔ́ nɛ ɔ ya nɔ hluu kaa weku mi bimɛ po sume a he hu. Akɛnɛ Mika le kaa e be nyɛe maa pee si himi ɔ he nɔ́ ko ngɛ lɛ nitsɛ e dɛhe heje ɔ, e je e tsui mi nɛ e kɛ sane ɔ fɔ Yehowa hɛ mi. Lɔɔ se ɔ, e to e tsui si nɛ e mlɛ Mawu konɛ e tsu si himi ɔ he ní. Mika ngɛ nɔ mi mami kaa Yehowa ma tsu sane ɔ he ní ngɛ Yehowa nitsɛ e be nya.

4. Mɛni haomi komɛ waa kɛ kpeɔ?

⁴ Kaa bɔnɛ e ji ngɛ Mika blɔ fa mi ɔ, wɔ hu nihi nɛ a foɔ mɛ pɛ a nɔ́ mi ɔ bɔle wɔ. Nihi fuu ‘li sina, a yi anɔkuale, nɛ mɔbɔ nami ko be a mi.’ (2 Tim. 3:2, 3) Ke nihi nɛ waa kɛ mɛ tsuɔ ní, aloo nihi nɛ waa kɛ mɛ yaa sukuu, aloo nihi nɛ waa kɛ mɛ ngɛ kpɔ mi ɔ foɔ mɛ pɛ a nɔ́ mi ɔ, eko ɔ, e haoɔ wɔ wawɛɛ. Se Mawu sɔmɔli komɛ kɛ haomihi nɛ a mi wa wawɛɛ pe enɛ ɔmɛ kpeɔ. Yesu tsɔɔ kaa e se nyɛɛli ɔmɛ a wekuli maa te si kɛ wo mɛ. Nɔ́ nɛ e de ɔ ngɛ kaa munyu nɛ a ngma ngɛ Mika 7:6 nɔuu. Yesu de ke: “I ba nɛ ma ba ha binyumuhi nɛ a te si kɛ wo a tsɛmɛ, biyihi nɛ te si kɛ wo a nyɛmɛ, nɛ nganyɛmɛ nɛ a te si kɛ wo nganyɛmɛ. Nɔ nitsɛ e we mi bimɛ ma plɛ e he nyɛli.” (Mat. 10:35, 36) Ngɛ anɔkuale mi ɔ, ke wa wekuli nɛ a pi Odasefoli ye wa he fɛu nɛ a te si kɛ wo wɔ ɔ, e haoɔ wɔ wawɛɛ! Ke waa kɛ ka ko kaa jã ngɛ kpee ɔ, nyɛ ha nɛ wa ko ngmɛɛ wa hemi kɛ yemi ɔ he. Mohu ɔ, nyɛ ha nɛ waa ya nɔ nɛ waa ye anɔkuale, nɛ waa to wa tsui si, nɛ waa mlɛ Yehowa konɛ e tsu sane ɔ he ní. Ke wa sɔleɔ daa nɛ wa deɔ lɛ kaa e ye bua wɔ ɔ, e ma ha wɔ kã kɛ nile konɛ wa kɛ da nya.

5, 6. Mɛni blɔ nɔ Yehowa jɔɔ Mika ngɛ, se mɛni Mika nɛ kɛ e hɛngmɛ loko e gbo?

⁵ Akɛnɛ Mika to e tsui si heje ɔ, Yehowa jɔɔ lɛ. Mika na bɔnɛ a kpata Matsɛ Ahaz kɛ e nɔ yemi ɔ hɛ mi ha. Benɛ a wo Ahaz binyumu Hezekia matsɛ nɛ e ha nɛ Israelbi ɔmɛ bɔni Yehowa jami ekohu ɔ, Mika na. Jehanɛ se hu ɔ, Mika na kaa gbami nɛ e gba kɛ kɔ Samaria ma a he ɔ ba mi benɛ Asiriabi ɔmɛ kpata Israel yiti je matsɛ yemi ɔ hɛ mi ɔ.—Mika 1:6.

⁶ Se Mika gbo loko gbamihi tsuo nɛ Yehowa ha nɛ e gba fɔ si ɔ ba mi. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, Mika ngma ke: ‘Nyagbe be ɔ mi ɔ, yoku ɔ nɛ Yehowa we ɔ maa si ngɛ nɔ ɔ ma ba pee yoku nɛ he biɛ pe yoku ɔmɛ tsuo. Je mahi babauu ma ba hyɛ, nɛ a ma de a sibi ke, “Nyɛ ha waa kuɔ Yehowa yoku ɔ kɛ ya Israel Mawu ɔ we ɔ. E maa tsɔɔ wɔ nɔ́ nɛ e suɔ kaa waa pee, nɛ wa maa nyɛɛ e blɔ ɔmɛ a nɔ. Ejakaa Yehowa mlaa a maa je Zion; e kɛ e ma a maa tu munyu kɛ je Yerusalem.”’ (Mika 4:1, 2) Mika gbo loko gbami nɛ ɔ ba mi. E ngɛ mi kaa gbami nɛ ɔ bɛ mi ngɛ e be ɔ mi mohu lɛɛ, se e mwɔ e yi mi kpɔ nɛ e ye Yehowa anɔkuale kɛ ya si gbenɔ mi tete. E ha we nɛ nihi nɛ a bɔle lɛ ɔ a ní peepeehi nɛ ha nɛ e kpa Yehowa anɔkuale yemi. Mika ngma ke: ‘Je ma amɛ a ti nɔ tsuaa nɔ jaa lɛ nitsɛ e mawu. Se wɔɔ lɛɛ Yehowa, wa Mawu ɔ, ji nɔ nɛ wa ma sɔmɔ kɛ maa ya neneene.’ (Mika 4:5) Mika nyɛ nɛ e to e tsui si ngɛ haomi be nɛ ɔmɛ a mi, ejakaa e ngɛ nɔ mi mami kaa Yehowa maa ye e si womihi tsuo a nɔ. Gbalɔ anɔkualetsɛ nɛ ɔ ná hɛ kɛ nɔ fɔmi ngɛ Yehowa mi.

7, 8. (a) Mɛni yi mi tomi heje nɛ e sa nɛ wa ná hɛ kɛ nɔ fɔmi ngɛ Yehowa mi ɔ? (b) Mɛni ma ha nɛ e maa pee wɔ kaa be ɔ ngɛ yae mlamlaamla a?

⁷ Anɛ wɔ hu wa ngɛ hɛ kɛ nɔ fɔmi kaa jã ngɛ Yehowa mi lo? E sa nɛ waa pee jã ngɛ yi mi tomi kpakpa ko heje. Wa na kaa Mika gbami ɔ ba mi. Ngɛ ‘nyagbe be nɛ ɔ mi ɔ,’ nimli ayɔhi abɔ nɛ a je je amɛ tsuo a mi, kɛ wɛtsohi, kɛ gbihi a mi ɔ ngɛ bue kɛ ngɛ ‘Yehowa yoku ɔ nɔ yae.’ E ngɛ mi kaa nimli nɛ ɔmɛ je mahi nɛ a kɛ a he hwuɔ ta mi mohu lɛɛ, se ‘a kɛ a klaate ɔmɛ sɔ̃ kpakplaahi,’ nɛ a kua ke a be ‘ta hwumi kasee hu gblegbleegble.’ (Mika 4:3) E ji he blɔ ngua nɛ wa ná kaa wa piɛɛ Yehowa webi nɛ a ngɛ tue mi jɔmi ɔ a he!

⁸ Wɔ tsuo wa suɔ kaa Yehowa nɛ ba kpata je yaya nɛ ɔ hɛ mi amlɔ nɔuu. Se loko wa ma nyɛ maa to wa tsui si nɛ waa mlɛ ɔ, e he hia nɛ wa susu níhi a he kaa bɔnɛ Yehowa susuɔ níhi a he ɔ. E to be konɛ e maa gu Yesu Kristo nɔ kɛ kojo adesahi. (Níts. 17:31) Se loko e maa su jamɛ a be ɔ, Mawu ngɛ nihi tsuo he blɔ hae konɛ a “le anɔkuale ɔ,” nɛ́ a ba a je mi ngɛ anɔkuale ɔ nya konɛ a he a yi wami. Nihi a wami ngɛ oslaa mi. (Kane 1 Timoteo 2:3, 4.) Ke waa kɛ wa be tsuo yeɔ bua nihi konɛ a le Yehowa a, e maa pee wɔ kaa be ɔ ngɛ yae mlamlaamla. Nɛ ke nyagbe ɔ ba a, wa bua maa jɔ kaa wa ngɔ wa be tsuo kɛ tsu fiɛɛmi nítsumi ɔ!

MƐNI MAA TSƆƆ KAA NYAGBE Ɔ SU SI TA?

9-11. Anɛ 1 Tesalonikabi 5:3 ɔ ba mi lo? Moo tsɔɔ nya.

⁹ Kane 1 Tesalonikabi 5:1-3. E be kɛe nɛ je ma amɛ ma de ke a ‘he mi jɔ mɛ nɛ a tue mi hu jɔ mɛ.’ Ke wa sume nɛ a kɛ munyu nɛ ɔ nɛ sisi wɔ ɔ, e he hia nɛ “waa hi hɛ ngmengmle, nɛ wa hɛ mi nɛ ka si.” (1 Tes. 5:6) Bɔnɛ pee nɛ wa ko hwɔ mahe ngɛ mumi mi ɔ, nyɛ ha nɛ wa susu ní komɛ nɛ maa ya nɔ loko a ma de jã a he kpiti nɛ waa hyɛ.

¹⁰ Ngɛ je mi ta enyɔ ɔmɛ tsuo a se ɔ, je ma amɛ hla tue mi jɔmi se blɔ wawɛɛ nitsɛ. Benɛ a hwu Je Mi Ta I ɔ ta a, a to Je Ma Amɛ A Somi ɔ sisi konɛ jamɛ a blɔ nya tomi ɔ nɛ ngɔ tue mi jɔmi kɛ ba. Pee se nɛ a hwu Je Mi Ta II ɔ ta a, nihi ngɔ a hɛ kɛ fɔ Je Mahi A Kake Peemi blɔ nya tomi ɔ nɔ kaa e ma ha tue mi jɔmi maa ba je ɔ mi. Ma kudɔli kɛ jami nya dali ngɔ a hɛ kɛ fɔ blɔ nya tomi enyɔ nɛ ɔmɛ a nɔ kaa a ma ha nɛ adesahi ma ná tue mi jɔmi. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, Je Ma Amɛ A Kake Peemi Kuu ɔ fia adafi kaa jeha 1986 ji Je Ma Amɛ Tsuo A Tue Mi Jɔmi Jeha. Ngɛ jamɛ a jeha a mi ɔ, ma kudɔli kɛ jami nya dali nɛ a je mahi fuu a nɔ ɔ kɛ Katoliki Sɔlemi ɔ yi nɛ ngɛ Assisi, ngɛ Italy ɔ ya bla kɛ sɔle konɛ tue mi jɔmi nɛ ba.

¹¹ Se jamɛ a munyu ɔ nɛ a tu ɔ kɛ munyu kpahi ha we nɛ gbami nɛ a gba kɛ fɔ si ngɛ 1 Tesalonikabi 5:3 ɔ kɛ kɔ tue mi jɔmi he ɔ nɛ ba mi. Mɛni heje? Ejakaa ‘hɛ mi kpatami nɛ a tsɔɔ kaa e maa ba tlukaa’ a bɛ lolo.

12. Mɛni wa le ngɛ demi nɛ a ma de ke, “wa he mi jɔ wɔ, nɛ wa tue mi hu jɔ wɔ” ɔ he?

¹² Hwɔɔ se ɔ, mɛnɔ ma de ke, “wa he mi jɔ wɔ, nɛ wa tue mi hu jɔ wɔ” ɔ? Mɛni jamihi nɛ a tsɛɔ a he ke Kristofoli ɔ kɛ jami kpahi a nya dali ɔmɛ maa pee ngɛ nɔ́ nɛ ɔ he? Mɛni ma kudɔli hu maa pee ngɛ he? Ngmami ɔ de we wɔ. Nɔ́ nɛ wa le ji kaa pi ‘he mi jɔmi kɛ tue mi jɔmi’ nitsɛnitsɛ ko he adafi nɛ a maa fia a. Je yaya nɛ ɔ maa ya nɔ maa hi Satan kudɔmi sisi. Je ɔ puɛ kulaa, nɛ e maa ya nɔ maa hi jã. Ke wa ti nɔ ko he Satan lakpa munyu ɔmɛ ye nɛ e kɛ e he ya wo je ɔ mi ɔ, e ní maa pee mɔbɔ wawɛɛ!

13. Mɛni heje hiɔwe bɔfohi tsi kɔɔhiɔ nɛ a kɛ ma kpata je ɔ hɛ mi ɔ nya a?

¹³ Kane Kpojemi 7:1-4. Be mi nɛ wa ngɛ mlɛe konɛ 1 Tesalonikabi 5:3 ɔ nɛ ba mi ɔ, hiɔwe bɔfohi nɛ a he wa tsi amanehlu ngua a he kɔɔhiɔ nɛ a kɛ ma kpata je ɔ hɛ mi ɔ nya. Mɛni a ngɛ mlɛe? Bɔfo Yohane ngma kaa e sa nɛ “wa Mawu ɔ tsɔli ɔmɛ” nɛ a ná a nyagbe nya sɔumi ɔ lolo.a Ke a ná nɛ a gbe a nyagbe nya sɔumi ɔ nya a, bɔfo ɔmɛ maa ngmɛɛ kɔɔhiɔ nɛ a kɛ ma kpata je ɔ hɛ mi ɔ he. Lɔɔ se ɔ, mɛni maa ba?

14. Mɛni tsɔɔ kaa e be kɛe kulaa nɛ a ma kpata Babilon Ngua a hɛ mi?

¹⁴ A ma kpata Babilon Ngua a, nɛ ji je ɔ lakpa jami blɔ nya tomi ɔ hɛ mi. “Mahi, je mahi, nimli slɔɔtoslɔɔtohi, kɛ gbi munomunohi” be nyɛe maa ye bua lɛ. Amlɔ nɛ ɔ po ɔ, wa naa okadihi nɛ tsɔɔ kaa e be kɛe kulaa nɛ a ma kpata lakpa jamihi tsuo a hɛ mi. (Kpoj. 16:12; 17:15-18; 18:7, 8, 21) Ngɛ anɔkuale mi ɔ, munyuhi nɛ a tuɔ kɛ siɔ lakpa jamihi ngɛ oposide womihi a mi, radio, kɛ TV nɔ ɔ, tsɔɔ kaa e be kɛe nɛ a ma tua lɛ. Se ngɛ enɛ ɔmɛ tsuo a se ɔ, Babilon Ngua a jami nya dali ɔmɛ susu kaa haomi ko be a nɔ bae. A li po! Ke a ná nɛ a de ke “Wa he mi jɔ wɔ nɛ wa ngɛ tue mi jɔmi” ɔ, tlukaa a, Satan je ɔ mi ma kudɔmi blɔ nya tomi ɔmɛ ma je a hɛ ngɔ pi lɛ nɛ a kpata e hɛ mi pɛsɛpɛsɛ. Babilon Ngua a be si hie hu gblegbleegble! Niinɛ, e sa nɛ waa to wa tsui si kɛ mlɛ Babilon Ngua a hɛ mi kpatami ɔ.—Kpoj. 18:8, 10.

MƐNI WA MAA PEE KƐ TSƆƆ KAA WA BUA JƆ MAWU TSUI SI TOMI Ɔ HE?

15. Mɛni heje Yehowa to e tsui si nɛ e ngɛ mlɛe ɔ?

¹⁵ Ngɛ Yehowa biɛ ɔ he guɛ nɛ nihi ngɛ gbee ɔ tsuo se ɔ, Yehowa to e tsui si nɛ e ngɛ mlɛe konɛ e tsu níhi a he ní ngɛ be nɛ sa mi. Yehowa sume nɛ nɔ ko nɛ hɛɛ tsui kpakpa a hɛ mi nɛ kpata. (2 Pet. 3:9, 10) Anɛ wɔ hu wa nuɔ he jã lo? Loko Yehowa ligbi ɔ maa ba a, wa ma nyɛ maa tsɔɔ kaa wa bua jɔ Yehowa tsui si tomi ɔ he ngɛ blɔhi nɛ nyɛɛ se nɛ ɔ a nɔ.

16, 17. (a) Mɛni heje nɛ e sa nɛ waa ye bua nihi nɛ a kpa fiɛɛmi yami ɔ? (b) Mɛni heje nɛ e hia kaa nihi nɛ a kpa fiɛɛmi yami ɔ nɛ a kpale kɛ ba Yehowa ngɔ amlɔ ɔ?

¹⁶ Moo ye bua nihi nɛ a kpa fiɛɛmi yami ɔ. Yesu tsɔɔ kaa ke e to ɔmɛ kake pɛ po laa nɛ a na lɛ ɔ, bua jɔmi baa ngɛ hiɔwe. (Mat. 18:14; Luka 15:3-7) E ngɛ heii kaa, Yehowa susuɔ nihi tsuo nɛ a suɔ e biɛ ɔ a he, ke a kɛ kã ja we lɛ amlɔ nɛ ɔ po. Ke wa ye bua nɔ ko kaa jã nɛ e kpale ba asafo ɔ mi ɔ, wɔ hu wa haa nɛ Yehowa kɛ e bɔfo ɔmɛ náa bua jɔmi.

¹⁷ Anɛ o piɛɛ nihi nɛ a kɛ kã sɔmɔ we Mawu amlɔ nɛ ɔ a he lo? Eko ɔ, asafo ɔ mi nɔ ko tɔ̃ o nɔ nɛ lɔɔ heje ɔ, o kɛ Yehowa asafo ɔ bɔɛ hu. Eko ɔ, o kɛ asafo ɔ jɔɔ bɔmi kɛ bɔɔ. Mo bi o he ke: ‘Anɛ ye tsui nɔ ye mi ngɛ si himi mi, nɛ i ngɛ bua jɔmi lo? Anɛ Yehowa lɛ e tɔ̃ ye nɔ ɔ lo, aloo adesa ko nɛ e yi mluku? Anɛ Yehowa Mawu pee mi nɔ́ dɔ nɔ́ ko lo?’ Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Yehowa peeɔ wɔ kpakpa be tsuaa be. Ke wa yi wa he nɔ nɛ wa jɔɔ kɛ ha lɛ ɔ nɔ po ɔ, e haa nɛ wa náa ní kpakpahi nɛ e kɛ haa adesahi ɔ he se. (Yak. 1:16, 17) E be kɛe nɛ Yehowa ligbi ɔ maa ba. Be nɛ e sa kaa waa kpale kɛ ba wa hiɔwe Tsɛ nɛ e ngɛ suɔmi ɔ ngɔ ɔ ji nɛ ɔ nɛ. Be nɛ e sa kaa waa kpale kɛ ba asafo ɔ mi ɔ ji nɛ ɔ nɛ. Yehowa ngɔ pɛ nɛ wa ma ná he jɔmi ngɛ.—5 Mose 33:27; Heb. 10:24, 25.

18. Mɛni heje e sa nɛ o fĩ asafo mi nikɔtɔma amɛ a se ɔ?

¹⁸ O kɛ anɔkuale yemi nɛ fĩ nihi nɛ a ngɛ asafo ɔ hɛ mi nyɛɛe ɔ a se. Yehowa ji To Hyɛlɔ nɛ ngɛ suɔmi. E kudɔɔ wɔ nɛ e poɔ wa he piɛ. Yehowa hla e Bi ɔ nɛ e pee lɛ To Hyɛlɔ Ngua konɛ e hyɛ e to ɔmɛ a nɔ. (1 Pet. 5:4) Asafo mi nikɔtɔmahi nɛ a ngɛ asafohi nɛ a hiɛ pe 100,000 mi ɔ, hyɛɛ Mawu to ɔmɛ eko tsuaa eko nɔ. (Níts. 20:28) Ke waa kɛ anɔkuale yemi fĩ asafo mi nikɔtɔma amɛ a se ɔ, lɔɔ tsɔɔ kaa wa bua jɔ níhi tsuo nɛ Yehowa kɛ Yesu pee ha wɔ ɔ he.

19. Mɛni blɔ nɔ waa maa gu konɛ kake peemi nɛ hi wa kpɛti?

¹⁹ Nyɛ ha nɛ kake peemi nɛ hi nyɛ kpɛti. Mɛni enɛ ɔ tsɔɔ? Ke he nyɛli ya tua ta buli komɛ nɛ a he be kɛ ta hwumi ɔ, ta buli ɔmɛ tsuo peeɔ kake nɛ a blaa kɛ woɔ he nyɛli ɔmɛ a he. Enɛ ɔ ha we nɛ he nyɛli ɔmɛ nɛ a ye a nɔ. Satan je e hɛ kɛ pi Mawu webi wawɛɛ. Pi be nɛ e sa kaa waa kɔ̃ɔ wa he ji nɛ ɔ. Be nɛ e sa kaa wa ha nɛ kake peemi nɛ hi wa kpɛti wawɛɛ konɛ wa ná hɛ kɛ nɔ fɔmi ngɛ Yehowa mi ɔ ji nɛ ɔ nɛ.

20. Mɛni e sa kaa waa pee amlɔ nɛ ɔ?

²⁰ Nyɛ ha nɛ wɔ tsuo waa ya nɔ nɛ wa ha nɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ mi nɛ wa, konɛ waa to wa tsui si nɛ waa mlɛ lɛ. Nyɛ ha nɛ waa to wa tsui si nɛ waa mlɛ kɛ ya si be nɛ a ma de ke “Wa he mi jɔ wɔ, nɛ wa tue mi hu jɔ wɔ,” kɛ be nɛ nihi nɛ a hla amɛ ma ná a nyagbe nya sɔumi ɔ. Lɔɔ se ɔ, hiɔwe bɔfo eywiɛ ɔmɛ maa ngmɛɛ kɔɔhiɔ nɛ a kɛ ma kpata je ɔ hɛ mi ɔ he, nɛ a ma kpata Babilon Ngua a hɛ mi. Be mi nɛ wa ngɛ be nɛ ní nguangua nɛ ɔmɛ maa ba a blɔ hyɛe ɔ, nyɛ ha nɛ waa kplɛɛ ga womihi nɛ nihi nɛ a ngɛ asafo ɔ hɛ mi nyɛɛe ɔ ngɛ wɔ hae ɔ nɔ. Nyɛ ha waa pee kake kɛ te si kɛ wo Abosiami kɛ e daimonio ɔmɛ! Be nɛ e sa kaa waa bu munyu nɛ la polɔ ɔ tu ɔ tue ji nɛ ɔ nɛ. E de ke: ‘Nyɛ nihi tsuo nɛ nyɛ ngɔɔ nyɛ hɛ kɛ fɔɔ Yehowa nɔ ɔ, nyɛ wlua nyɛ! Yehowa ma ha nyɛ he wami.’—La 31:24.