Mo Fĩ Yehowa Nɔ Yemi ɔ Se!

1, 2. Mɛni nɔ mi mami nɛ e sa nɛ wa ti nɔ tsuaa nɔ nɛ ná? (Moo hyɛ foni nɛ ngɛ ní kasemi ɔ sisije ɔ.)

KAA bɔ nɛ wa na ngɛ munyu nɛ sɛ hlami ɔ mi ɔ, Abosiami tsɔɔ kaa Yehowa yi adesahi a nɔ ngɛ blɔ nɛ da nɔ, nɛ e maa hi wawɛɛ kaa adesahi maa ye mɛ nitsɛmɛ a he nɔ. Anɛ Satan munyu nɛ ɔ ji anɔkuale lo? Ke adesahi ma nyɛ maa ye mɛ nitsɛmɛ a he nɔ, nɛ a hi si kɛ ya neneene po ɔ, anɛ a bua maa jɔ wawɛɛ pe nɛ Mawu maa ye a nɔ lo? Ke pi Mawu nɛ ngɛ o nɔ yee, se kɛ̃ ɔ, o ma nyɛ maa hi si kɛ ya neneene ɔ, anɛ o bua maa jɔ lo?

² Nɔ ko be nyɛe ma ha sane bimi nɛ ɔmɛ a heto ha mo. E sa nɛ wa ti nɔ tsuaa nɔ nɛ susu sane bimi nɛ ɔmɛ a he saminya. Ke wa pee jã a, wa maa na kaa Mawu ji nɔ nɛ ngɛ he blɔ kaa e yeɔ je ɔ nɔ, e nɔ yemi ɔ se be, nɛ e sa nɛ waa kɛ wa tsui tsuo nɛ fĩ e nɔ yemi ɔ se. Baiblo ɔ haa nɛ wa naa nɔ mi mami kaa munyu nɛ ɔ ji anɔkuale. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, mo ha nɛ wa susu nɔ́ nɛ Ngmami ɔ deɔ ngɛ he blɔ nɛ Yehowa ngɛ kaa e yeɔ je mluku ɔ nɔ matsɛ ɔ he ɔ nɛ waa hyɛ.

YEHOWA NGƐ HE BLƆ KAA E YEƆ MATSƐ

3. Mɛni he je nɛ Yehowa pɛ ji nɔ nɛ ngɛ he blɔ kaa e yeɔ je mluku ɔ nɔ ɔ?

³ Yehowa ji nɔ nɛ e ngɛ he blɔ kaa e yeɔ je mluku ɔ tsuo nɔ, ejakaa lɛ ji Mawu Ope kɛ Bɔlɔ. (1 Kron. 29:11; Níts. 4:24) Kpojemi 4:11 ɔ tsɔɔ kaa nihi 144,000 nɛ a kɛ Kristo maa ye matsɛ ngɛ hiɔwe ɔ de ke: “Wa Nyɔmtsɛ, kɛ wa Mawu! Mo ji nɔ nɛ sa kaa a ngɔ hɛ mi nyami, bu, kɛ he wami kɛ ha. Mo lɛ o bɔ níhi tsuo; o bɔ mɛ bɔ nɛ o suɔ kaa a hi. Nɛ a ngɛ ja pɛ!” Niinɛ, akɛnɛ Yehowa nɛ e bɔ níhi tsuo he je ɔ, e ngɛ he blɔ kaa e yeɔ adesahi kɛ bɔfohi tsuo a nɔ.

4. Mɛni he je nɛ ke wa te si kɛ wo Mawu nɔ yemi ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa waa kɛ he blɔ nɛ a kɛ hlaa nɔ́ nɛ nɔ suɔ ɔ tsu we ní saminya a?

⁴ Satan bɔɛ nɔ́ ko hyɛ. Enɛ ɔ he ɔ, e be he blɔ kaa e yeɔ je mluku ɔ nɔ. Benɛ Satan, Adam, kɛ Hawa tsɔ atua kɛ si he blɔ nɛ Yehowa ngɛ kaa e yeɔ je mluku ɔ nɔ ɔ, a tsɔɔ kaa a woɔ a he nɔ. (Yer. 10:23) Ngɛ anɔkuale mi ɔ, akɛnɛ a ngɛ he blɔ kaa a hlaa nɔ́ nɛ a suɔ he je ɔ, a ma nyɛ maa hla kaa a be Mawu nɔ yemi ɔ sisi hie. Se anɛ lɔ ɔ tsɔɔ kaa a ngɛ he blɔ kaa a tsɔɔ atua kɛ siɔ lɛ lo? Dɛbi. He blɔ nɛ a kɛ hlaa nɔ́ nɛ nɔ suɔ ɔ haa adesahi nyɛɔ peeɔ juɛmi nɛ da ngɛ a si himi mi daa ligbi. Se lɔ ɔ tsɔɔ we kaa a ma nyɛ ma tsɔ atua kɛ si a Bɔlɔ kɛ a Wami Halɔ ɔ. E ngɛ heii kaa ke nɔ ko te si kɛ si Yehowa a, lɔ ɔ tsɔɔ kaa e kɛ he blɔ nɛ e ngɛ kaa e maa hla nɔ́ nɛ e suɔ ɔ tsu we ní saminya. Akɛnɛ wa ji adesahi he je ɔ, e sa nɛ waa hi Yehowa nɔ yemi nɛ da a sisi.

5. Mɛni he je nɛ wa ma nyɛ ma ná nɔ mi mami kaa nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ Mawu peeɔ ɔ da a?

⁵ Mo susu nɔ́ kpa ko hu nɛ tsɔɔ kaa Yehowa ji nɔ nɛ ngɛ he blɔ kaa e yeɔ matsɛ ɔ he nɛ o hyɛ. E kɛ e he wami ɔ tsuɔ ní ngɛ dami sane yemi mi, nɛ e dami sane yemi ɔ hi kɛ pi si. E de ke: ‘Ye suɔmi ɔ se pui gblegbleegble; i peeɔ nɔ́ nɛ da, nɛ i yeɔ dami sane. Ní nɛ ɔmɛ ji níhi nɛ saa ye hɛ mi. Imi, Yehowa lɛ i de.’ (Yer. 9:24) Mlaa nɛ adesahi nɛ a yi mluku ɔ wo ɔ be nyɛe maa tsɔɔ Yehowa nɔ́ nɛ da kɛ nɔ́ nɛ dɛ. Yehowa ji nɔ nɛ tsɔɔ nɔ́ nɛ da kɛ nɔ́ nɛ dɛ, enɛ ɔ he ɔ, lɛ nɛ e woɔ adesahi mlaa. La polɔ ɔ de ke: ‘E matsɛ yemi ɔ, dami sane yemi nɔ a to lɛ sisi kɛ fɔ,’ enɛ ɔ he ɔ, wa ma nyɛ ma ná nɔ́ mi mami kaa e mlaa amɛ, e sisi tomi mlaa amɛ, kɛ e yi mi tomihi tsuo da. (La 89:14; 119:128) Satan tsɔɔ kaa Yehowa nɔ yemi ɔ dɛ, se kɛ̃ ɔ, Satan nitsɛ hu nyɛ we nɛ e ngɔ dami sane yemi kɛ ba je ɔ mi.

6. Mɛni ji nɔ́ kake he je nɛ Yehowa ngɛ he blɔ kaa e yeɔ je ɔ nɔ ɔ?

⁶ Jehanɛ hu ɔ, Yehowa ji nɔ nɛ ngɛ he blɔ kaa e yeɔ je mluku ɔ nɔ, ejakaa e ngɛ nile kɛ juɛmi nɛ́ a kɛ peeɔ jã. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, Mawu ha e Bi Yesu he blɔ nɛ e tsa hiɔhi nɛ dɔkitahi nyɛ we tsami. (Mat. 4:23, 24; Mar. 5:25-29) Ngɛ Yehowa blɔ fa mi ɔ, enɛ ɔ pi nyakpɛ nɔ́ ko. E le bɔ nɛ nɔmlɔ tso ɔ tsuɔ ní ha, enɛ ɔ he ɔ, ke nɔ́ ko tɔ fã a, e ma nyɛ ma dla. Jã nɔuu kɛ̃ nɛ e ngɛ nyɛmi nɛ e kɛ ma nyɛ ma tle gbogboehi a si, nɛ́ e tsi adebɔ mi oslaahi a nya.

7. Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ Yehowa ngɛ nile pe nihi tsuo nɛ a ngɛ Satan je nɛ ɔ mi ɔ?

⁷ Loloolo ɔ, Satan je ɔ ngɛ mɔde bɔe kaa e ma ha nɛ tue mi jɔmi nɛ ba mahi a mi, aloo mahi kɛ mahi a kpɛti. Se Yehowa pɛ ji nɔ nɛ ngɛ nile nɛ e ma nyɛ maa ngɔ tue mi jɔmi kɛ ba je ɔ mi tsuo. (Yes. 2:3, 4; 54:13) Ke wa ba le Yehowa nile kɛ e juɛmi ɔ, e peeɔ wɔ kaa bɔ nɛ e pee bɔfo Paulo ɔ. Mawu mumi ɔ wo Paulo he wami nɛ e ngma ke: “Niatsɛ mi niatsɛ ji Mawu! Hyɛ bɔ nɛ e nile, kɛ juɛmi hiɛ ha! Mɛnɔ le bɔ nɛ e toɔ e yi mi ha? Blɔ nɔ nɛ e guu kɛ tsuɔ ní ɔ, mɛnɔ le?”​—Rom. 11:33.

YEHOWA NƆ YEMI Ɔ SE BE

8. Mɛni lɛ mwɔ o hɛ ngɛ bɔ nɛ Yehowa yeɔ nɔ ha a he?

⁸ Baiblo ɔ ha nɛ wa na kaa Yehowa ngɛ he blɔ kaa e yeɔ matsɛ. Se pi lɔ ɔ pɛ, e tsɔɔ wɔ nɔ́ he je nɛ Yehowa nɔ yemi ɔ hi pe nɔ yemi kpahi ɔ. Yi mi tomi nɛ ɔmɛ a kpɛti kake ji kaa Yehowa yeɔ wa nɔ ngɛ suɔmi mi. Niinɛ, wa bua jɔɔ bɔ nɛ Yehowa ngɔɔ he blɔ nɛ e ngɛ kaa e yeɔ matsɛ ɔ kɛ tsuɔ ní ha a he. E ji ‘mɔbɔ nalɔ, kɛ dloolɔ; e mi mi fu we mla, nɛ e suɔmi kɛ anɔkuale yemi hiɛ babauu.’ (2 Mose 34:6) Mawu jeɔ suɔmi kɛ bumi kpo kɛ tsɔɔ adesahi nɛ a sɔmɔɔ lɛ ɔ. E hyɛɛ wa nɔ kulaa pe bɔ nɛ wɔ nitsɛmɛ wa ma nyɛ maa hyɛ wa he ɔ. Abosiami tsɔɔ kaa Yehowa ngɔɔ ní kpakpahi kɛ laa e sɔmɔli anɔkualetsɛmɛ, se munyu nɛ ɔ ji lakpa. Mɛni he je? Ejakaa e ha nɛ e Bi nɛ e suɔ lɛ ɔ po ba gbo konɛ wa ná hɛ kɛ nɔ fɔmi kaa wa ma nyɛ maa hi si kɛ ya neneene!​—Kane La 84:11; Roma Bi 8:32.

9. Kɛ wa peeɔ kɛ leɔ kaa Mawu susuɔ wa he kaa ni kakaakahi ha kɛɛ?

⁹ Yehowa susuɔ e we bi a he kaa asafo. Se e susuɔ wa he kaa ni kakaakahi hulɔ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, jeha 300 nɛ be ɔ mi ɔ, Yehowa gu kojoli a nɔ kɛ kpɔ̃ e we bi kɛ je a he nyɛli a dɛ mi. Ngɛ jamɛ a be ɔ mi ɔ, Yehowa ya nɔ nɛ e susu ni kakaakahi a he. Nimli nɛ ɔmɛ a kpɛti nɔ kake ji yo ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Rut. Tsa pi Israel no ji lɛ, se e kɛ níhi fuu sã afɔle konɛ e nyɛ nɛ e sɔmɔ Yehowa. Yehowa jɔɔ Rut, nɛ e ha lɛ huno kɛ binyumu. Se pi lɔ ɔ pɛ. Ke a tle Rut si ɔ, e ma ba le kaa e bi ɔ piɛɛ weku nɛ Mesia je mi kɛ ba a he. Jehanɛ hu ɔ, moo hyɛ bɔ nɛ e bua maa jɔ ha ke ji e ba na kaa a ngma e he sane ngɛ Baiblo ɔ mi womi ko mi, nɛ a kɛ e biɛ fɔ nɔ!​—Rut 4:13; Mat. 1:5, 16.

10. Mɛni he je nɛ Yehowa nɔ yemi ɔ be kpɛii ɔ?

¹⁰ Yehowa nyɛ we nihi a nɔ, nɛ e nɔ yemi ɔ be kpɛii. E haa wɔ he yemi, nɛ wa náa bua jɔmi. (2 Kor. 3:17) David de ke: ‘Hɛ mi nyami, kɛ agboje bɔle Mawu kɛ kpe; he wami kɛ bua jɔmi hyi e we ɔ.’ (1 Kron. 16:7, 27) Jã nɔuu kɛ̃ nɛ la polɔ Etan ngma ke: ‘A gbaa nihi nɛ le bɔ nɛ a laa kɛ jaa mo. Mo Yehowa, o maa na mɛ mɔbɔ daa. Mo o he ɔ, a bua jɔɔ a he daa nɛ; a jeɔ o yi, ejakaa o hi.’​—La 89:15, 16.

11. Mɛni ma nyɛ ma ha nɛ hemi kɛ yemi nɛ wa ngɛ kaa Yehowa nɔ yemi ɔ se be ɔ mi nɛ wa?

¹¹ Ke wa ya nɔ nɛ wa pue wa yi mi tɛ ngɛ Yehowa kpakpa peemi ɔ he ɔ, lɔ ɔ ma nyɛ ma ha nɛ hemi kɛ yemi nɛ wa ngɛ kaa Yehowa nɔ yemi ɔ da a mi maa wa. Nɛ e maa pee wɔ kaa bɔ nɛ e pee la polɔ ɔ. E de ke: “Ligbi kake nɛ nɔ ko maa ye ngɛ o we ɔ hi pe ligbi akpe nɛ e maa ye ngɛ he kpa ko!” (La 84:10) Mɛnɔ ma nyɛ maa je enɛ ɔ he nɔ́? Akɛnɛ Yehowa ji wa Bɔlɔ he je ɔ, e le níhi nɛ ma ha nɛ wa bua nɛ jɔ nitsɛnitsɛ, nɛ e haa wɔ jamɛ a ní ɔmɛ babauu. Ke wa pee nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ Yehowa deɔ wɔ ke waa pee ɔ, wɔ nitsɛmɛ nɛ wa náa he se, nɛ wa bua jɔɔ. Ke e biɔ nɛ wa kɛ níhi nɛ sã afɔle po ɔ, waa kɛ bua jɔmi peeɔ jã daa.​—Kane Yesaya 48:17.

12. Mɛni ji nɔ́ titli he je nɛ wa fĩɔ Yehowa nɔ yemi ɔ se ɔ?

¹² Baiblo ɔ tsɔɔ kaa ngɛ Kristo Jeha Akpe Nɔ Yemi ɔ se ɔ, ni komɛ maa te si kɛ wo Yehowa nɔ yemi ɔ. (Kpoj. 20:7, 8) Mɛni ma nyɛ ma ha nɛ a pee jã a? Ke a ngmɛɛ Abosiami he ɔ, atsinyɛ jemi ko be he kaa e maa bɔ mɔde kaa e maa sisi adesahi kaa bɔ nɛ e peeɔ daa a, konɛ a susu kaa ke a bui Yehowa tue po ɔ, a ma nyɛ maa hi si kɛ ya neneene. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, munyu nɛ ɔ ji lakpa. Se sane ɔ ji: Anɛ wa ma he lakpa munyu nɛ ɔ maa ye lo? Ke wa suɔ Yehowa, nɛ wa sɔmɔɔ lɛ akɛnɛ wa le kaa e peeɔ nɔ́ nɛ da, nɛ lɛ ji nɔ nɛ e ngɛ he blɔ kaa e yeɔ je mluku ɔ nɔ he je ɔ, lɛɛ Satan lakpa munyu ɔ maa pee wɔ tai. Wa maa suɔ kaa wa maa hi Yehowa nɔ yemi nɛ da nɛ daa si ngɛ suɔmi nɔ ɔ pɛ sisi.

O KƐ ANƆKUALE YEMI NƐ FĨ MAWU NƆ YEMI Ɔ SE

13. Ke wa kase Mawu ɔ, mɛni blɔ nɔ lɔ ɔ tsɔɔ kaa wa fĩɔ e se ngɛ?

¹³ Ngɛ anɔkuale mi ɔ, e sa nɛ waa kɛ wa tsui tsuo nɛ fĩ Yehowa nɔ yemi ɔ se. Kaa bɔ nɛ wa na a, lɛ ji nɔ nɛ ngɛ he blɔ kaa e yeɔ je mluku ɔ nɔ, nɛ e nɔ yemi ɔ hu se be. Ke wa ya nɔ nɛ waa kɛ anɔkuale yemi sɔmɔ Mawu, nɛ wa hɛɛ wa we anɔkuale yemi ɔ mi kɛ ya si nyagbe ɔ, lɔ ɔ maa tsɔɔ kaa wa fĩɔ Yehowa nɔ yemi ɔ se. Mɛni hu wa ma nyɛ maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa fĩɔ Mawu nɔ yemi ɔ se? Wa ma nyɛ maa pee jã kɛ gu Yehowa nɛ wa maa kase lɛ ɔ nɔ. Ke wa tsuɔ sanehi a he ní kaa bɔ nɛ Yehowa peeɔ ɔ, wa tsɔɔ kaa wa suɔ lɛ, nɛ wa fĩɔ e nɔ yemi ɔ se.​—Kane Efeso Bi 5:1, 2.

14. Mɛni blɔ nɔ asafo mi nikɔtɔmahi kɛ wekuyihi ma nyɛ maa gu kɛ kase Yehowa?

¹⁴ Baiblo ɔ ha nɛ wa le kaa Yehowa kɛ he wami nɛ e ngɛ ɔ tsuɔ ní ngɛ suɔmi mi. Wekuyihi kɛ asafo mi nikɔtɔmahi nɛ a suɔ Yehowa nɔ yemi ɔ hu maa bɔɔ mɔde kaa a maa kase Yehowa, a be nihi a nɔ nyɛɛe, nɛ a be kpɛii pee. Paulo bɔ mɔde wawɛɛ nɛ e kase Mawu kɛ e Bi ɔ. (1 Kor. 11:1) Paulo pee we nɔ́ ko nɛ maa gbe nihi zo, nɛ e nyɛ we nihi a nɔ kaa a pee nɔ́ nɛ da. Mohu ɔ, e kpa mɛ pɛɛ, nɛ e wo mɛ he wami konɛ a pee nɔ́ nɛ da. (Rom. 12:1; Efe. 4:1; Filem. 8-10) Jã ji bɔ nɛ Yehowa peeɔ e ní. Enɛ ɔ he ɔ, e sa nɛ nihi tsuo nɛ a suɔ Yehowa nɔ yemi ɔ, nɛ a fĩɔ se ɔ hu nɛ a pee a ní jã.

15. Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ ke wa je bumi kpo kɛ tsɔɔ nihi nɛ a nyɛɛ wa hɛ mi ɔ, lɔ ɔ maa tsɔɔ kaa wa fĩɔ Yehowa nɔ yemi ɔ se?

¹⁵ Kɛ e sa nɛ waa kɛ nihi nɛ Yehowa ngɔ he blɔ kɛ wo a dɛ ɔ nɛ hi si ha kɛɛ? Ke wa jeɔ bumi kpo kɛ tsɔɔ mɛ ɔ, wa tsɔɔ kaa wa fĩɔ Yehowa nɔ yemi ɔ se. Ke a pee juɛmi ko nɛ wa nui sisi, aloo waa kɛ mɛ kpa we gbi po ɔ, wa bɔɔ mɔde kaa wa ma fĩ teokrase blɔ tsɔɔmi se. Nihi nɛ a be asafo ɔ mi ɔ pee we a ní jã, se nihi nɛ a kplɛɛ Yehowa nɔ kaa a Nɔ Yelɔ ɔ lɛɛ, jã nɛ e sa kaa a pee. (Efe. 5:22, 23; 6:1-3; Heb. 13:17) Akɛnɛ Mawu suɔ nɛ e hi ha wɔ he je ɔ, ke wa pee jã a, wa náa he se.

16. Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ juɛmi nɛ wa peeɔ ɔ maa tsɔɔ kaa wa fĩɔ Mawu nɔ yemi ɔ se?

¹⁶ Jehanɛ hu ɔ, juɛmi nɛ wa peeɔ ngɛ wɔ nitsɛmɛ wa sanehi a he ɔ ma nyɛ maa tsɔɔ kaa wa fĩɔ Mawu nɔ yemi ɔ se. Yehowa wui mlaa pɔtɛɛ ko ngɛ si fɔfɔɛ fɛɛ si fɔfɔɛ nɛ waa kɛ kpeɔ ngɛ si himi mi ɔ he. Mohu ɔ, e tsɔɔ wɔ e susumi ngɛ níhi a he konɛ wa nyɛ nɛ waa pee juɛmi nɛ da. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, Yehowa tsɔɔ we tade tutuutu nɛ e sa kaa Kristofohi nɛ a wo, aloo a ko wo. Mohu ɔ, e ha nɛ wa na kaa e suɔ kaa wa he dlami kɛ wa tade womi nɛ tsɔɔ kaa wa ji Kristofohi, nɛ wa peeɔ wa he humi. (1 Tim. 2:9, 10) Jehanɛ hu ɔ, e suɔ kaa wa susu ni kpahi a he, konɛ juɛmi nɛ wa peeɔ ɔ nɛ ko tɔ̃tɔ̃ a nane, aloo e gba a nya. (1 Kor. 10:31-33) Ke wa hyɛɛ wa ní peepee saminya, nɛ wa susuɔ níhi a he kaa Yehowa a, waa kɛ jã peemi tsɔɔ kaa wa suɔ Yehowa nɔ yemi ɔ, nɛ wa fĩɔ se.

17, 18. Mɛni nɔ kɛ e yo ma nyɛ maa pee kɛ tsɔɔ kaa a fĩɔ Yehowa nɔ yemi ɔ se ngɛ?

¹⁷ Mo ha nɛ wa susu blɔ kake nɛ Kristofohi nɛ a sɛ gba si himi mi ɔ ma nyɛ maa gu nɔ kɛ tsɔɔ kaa a fĩɔ Yehowa nɔ yemi ɔ se ɔ he nɛ waa hyɛ. Ke o kɛ nyagbahi nɛ a mi wa pe bɔ nɛ o hyɛ blɔ ɔ ngɛ kpee ngɛ o gba si himi mi ɔ, mɛni o maa pee? Nɛ ke níhi yɛ nɔ́ saminya kaa bɔ nɛ o susu ɔ hu nɛɛ? E sa nɛ o to o tsui si nɛ o susu bɔ nɛ Yehowa kɛ Israel bi ɔmɛ hi si ha a he. Yehowa tsɔɔ kaa e ngɛ kaa huno kɛ ha Israel ma a. (Yes. 54:5; 62:4) Israel bi ɔmɛ je Yehowa se si abɔ! A ma nyɛ maa kale a kɛ Yehowa a gba si himi ɔ kaa e ji gba yaya. Se kɛ̃ ɔ, Yehowa kua we mɛ amlɔ nɔuu. Yehowa ya nɔ nɛ e je mɔbɔ nami kpo kɛ tsɔɔ Israel ma a, nɛ e ye somi nɛ e kɛ mɛ so ɔ nɔ. (Kane La 106:43-45.) Anɛ wa bua jɔɛ Yehowa we anɔkuale yemi nɛ ɔ he lo?

¹⁸ Nɔ kɛ e yo nɛ a suɔ Yehowa blɔ tsɔɔmi ɔ bɔɔ mɔde kaa a maa kase Yehowa. Ke a kɛ nyagbahi ngɛ kpee ɔ, a pui gba a mi be mi nɛ a be nɔ dami nɔ́ ko ngɛ Ngmami ɔ mi. A le kaa Yehowa pee mɛ ni enyɔ ɔmɛ kake, enɛ ɔ he ɔ, e suɔ nɛ a “mɛtɛ” a si bi a he be fɛɛ be. Ajuama bɔmi pɛ ji nɔ́ nɛ Ngmami ɔ kplɛɛ nɔ kaa ke nɔ ko da nɔ kɛ po gba mi ɔ, e ma nyɛ kɛ nɔ kpa nɛ sɛ gba si himi mi. (Mat. 19:5, 6, 9) Ke a pee bɔ nɛ a ma nyɛ ha tsuo konɛ a gba si himi ɔ nɛ ye manye ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa a fĩɔ Yehowa nɔ yemi nɛ da a se.

19. Ke wa tɔ̃ ɔ, mɛni e sa nɛ waa pee?

¹⁹ Akɛnɛ wa yi mluku he je ɔ, be komɛ ɔ, wa ma nyɛ ma tɔ̃ Yehowa nɔ. Akɛnɛ Yehowa le enɛ ɔ he je ɔ, e ngɔ Kristo kɛ ha kaa kpɔmi nɔ́ ngɛ wa he. Enɛ ɔ he ɔ, ke wa tɔ̃ tɔmi ko ɔ, wa ma nyɛ ma bi Yehowa konɛ e kɛ tɔmi ɔ nɛ pa wɔ. (1 Yoh. 2:1, 2) E sɛ nɛ waa hi wa he fɔ bue tsɔ̃, mohu ɔ, e sa nɛ waa kase nɔ́ ko kɛ je wa tɔmi ɔmɛ a mi. Ke wa hɛ wɔ kɛ su Yehowa he ɔ, e kɛ wa tɔmi ɔmɛ maa pa wɔ, e maa ye bua wɔ konɛ waa da wa nane nɔ ekohu, nɛ e maa ye bua wɔ konɛ hwɔɔ se ko ɔ, wa nyɛ nɛ waa da si fɔfɔɛ kaa jã a nya.​—La 103:3.

20. Mɛni he je nɛ e sa nɛ o fĩ Yehowa nɔ yemi ɔ se amlɔ nɛ ɔ?

²⁰ Ngɛ je ehe ɔ mi ɔ, nɔ tsuaa nɔ maa hi Yehowa nɔ yemi ɔ sisi, nɛ wa maa kase e blɔ nɛ da amɛ. (Yes. 11:9) Se amlɔ nɛ ɔ po ɔ, wa ngɛ Yehowa he níhi fuu kasee. Nɛ a ngɛ sane nɛ he hia pe kulaa nɛ kɔɔ e nɔ yemi ɔ he ɔ hu he ní tsue. Amlɔ nɛ ɔ ji be nɛ e sa kaa wa fĩ Mawu nɔ yemi ɔ se, konɛ waa bu lɛ tue, wa sɔmɔ lɛ ngɛ anɔkuale yemi mi, nɛ waa pee nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ wa ma nyɛ kɛ kase lɛ.