Die Bybelse beskouing
Wat is verkeerd met poligamie?
Jane se probleme het begin toe haar vader werk in ’n stad gekry het.a Daar, ver van hulle huis in landelike Afrika, het hy met ’n ander vrou begin saamleef. “Die lewe was nie vir ons maklik nie”, verduidelik Jane, “want my pa het ons nie onderhou nie; hy het sy tweede vrou en haar kinders onderhou. Gedurende my laaste skooljare het ek dikwels honger gaan slaap. Ons huis was vervalle. Gedurende naweke het ek my ma probeer help deur vrugte te verkoop, maar ons kon skaars kop bo water hou. Ek het elke nag gehuil.”
JANE se ondervinding lig die probleme uit wat ’n veelwywige huwelik dikwels oor onskuldige partye bring. Venda-sprekende mense in suidelike Afrika het ’n naam, muhadzinga, wat een vrou ’n ander vrou in ’n veelwywige huishouding kan noem. Dit kom van ’n woord wat “braai” beteken, wat miskien ’n goeie beskrywing is van die probleme wat poligamie dikwels tussen vrouens veroorsaak.
‘Maar’, vra jy dalk, ‘is poligamie verkeerd? Indien wel, waarom het party welbekende Bybelkarakters poligamie beoefen?’
Poligamie in die Bybel
God het poligamie ’n tyd lank toegelaat omdat dit bygedra het tot die vervulling van sy belofte aan Abraham: “Ek sal jou ’n groot nasie maak” (Genesis 12:2; Exodus 1:7). Destyds was Abraham se vrou, Sara, kinderloos. Uiteindelik het sy by Abraham gepleit om kinders by haar slavin, Hagar, voort te bring. Dit is interessant dat die Bybel die probleme wat dit in Abraham se huishouding veroorsaak het, duidelik beskryf.—Genesis 16:5, 6; 21:8-10.
Jakob, Abraham se kleinseun, was van plan om met net een vrou, Ragel, te trou (Genesis 44:27). Dit was Jakob se skoonvader, Laban, wat hom bedrieg het om met albei Laban se dogters, Ragel en Lea, te trou (Genesis 29:21-28). En dit was op aandrang van hierdie vrouens dat Jakob kinders by hulle slavinne, Bilha en Silpa, gehad het. Weer eens verdoesel die Bybel nie die baie probleme wat poligamie in Jakob se groot huishouding veroorsaak het nie.—Genesis 29:30, 31; 30:1-3, 15, 16, 20; 37:2-4; 44:20-29.
Die Bybel vertel ook die verhaal van Elkana, die vader van Samuel die profeet, en Elkana se twee vrouens, Hanna en Peninna. Hanna is so onvriendelik behandel deur Peninna dat sy dikwels gehuil het en haar eetlus verloor het. Daarenteen was Peninna blykbaar jaloers omdat Elkana meer liefde aan Hanna betoon het.—1 Samuel 1:4-7.
Poligamie het inderdaad probleme veroorsaak. Hoewel dit onder God se eertydse volk geduld is, toon die Bybel duidelik of God oorspronklik beplan het dat ’n man poligamie moet beoefen.
God se oorspronklike standaard
Om God se standaard vir die huwelik te verstaan, moet ons teruggaan na die begin van mensegeskiedenis. God se Woord beskryf die aantrekkingskrag wat Adam gevoel het toe hy voorgestel is aan sy een vrou, Eva, wat pas geskep was. “Dit is nou eindelik been van my gebeente en vlees van my vlees”, het hy gesê. “Daarom” sê die Bybel verder “sal die man sy vader en moeder verlaat en sy vrou aankleef. En hulle sal een vlees wees.”—Genesis 2:21-24.
Jesus het God se oorspronklike standaard—monogamie—vir Christelike huwelike herstel (Mattheüs 19:4, 5). Hy het verder getoon dat getroudes nou hierdie goddelike standaard moet nakom. Hy het verduidelik: ‘Hulle is nie meer twee nie maar een vlees. Wat God dan saamgevoeg het, mag geen mens skei nie’ (Mattheüs 19:6). ’n Getroude Christen moet dus die band van “een vlees” beskerm wat tussen hom en sy wettige maat bestaan.b Geslagsgemeenskap met ’n veelwywige derde party sal daardie goddelike instelling skend. So ’n daad word in die Christengemeente verbied.—1 Korinthiërs 5:11; 6:9, 16, 18; Hebreërs 13:4.
Dit is dan glad nie verbasend nie dat die Bybel in gunstige sin van getroude Christene praat wat net een vrou het (1 Korinthiërs 9:5; 1 Timotheüs 3:2). Die Bybel verduidelik: “Elke man moet sy eie vrou [nie vrouens nie] hê en elke vrou moet haar eie man [nie ’n man wat reeds ’n wettige vrou het nie] hê.”—1 Korinthiërs 7:2; Spreuke 5:18.
Nadat sommige geleer het dat die Bybel poligamie verbied, het hulle moedige stappe gedoen om hulle lewe in ooreenstemming met God se wil te bring. Beskou John, wat in ’n stad in sentraal-Afrika woon.c Hy het drie vrouens gehad. Maar nadat hy die Bybel saam met Jehovah se Getuies gestudeer het, het John ná oorlegpleging met sy vrouens ’n persoonlike besluit geneem. Nadat hy reëlings getref het vir die toekomstige versorging van sy tweede en derde vrouens en hulle kinders uit die vorige veelwywige huwelik, het hulle teruggegaan na hulle huise op die platteland. Sodoende het John voldoen aan die vereistes vir die voorreg om God saam met die plaaslike gemeente te dien. Hy het ook ander seëninge geniet.
“Elke aand”, verduidelik hy, “het ek na ’n huis vol probleme teruggekom. Een vrou het byvoorbeeld fout gevind met die kinders van ’n ander vrou, en die kinders het onder hulleself kant gekies. Die eerste ding wat ek moes doen, was om die probleme uit te stryk. Noudat ek geleer het om saam met een vrou te lewe, het my huis ’n plek van rus en vrede geword.”
Vrede wat God se seën wegdra, is beslis die moeite werd.—Romeine 12:1, 2.
[Voetnote]
a Regte naam nie gebruik nie.
b The New International Dictionary of New Testament Theology sê dat die Griekse uitdrukking wat in Mattheüs 19:5b as “een vlees” vertaal word, spesiale betekenis het as ’n vertaling van die Hebreeuse woorde van Genesis 2:24 en dat dit dui op “’n volledige vennootskap van man en vrou wat nie gebreek kan word sonder dat die vennote daarin seerkry nie”.
c Regte naam nie gebruik nie.
[Lokteks op bladsy 27]
“Seksuele jaloesie en gekyf is algemene probleme in die [veelwywige] gesin; en ’n man moet wys, sterk, diplomaties en skerpsinnig wees om harmonie te bewaar.”—The New Encyclopædia Britannica
[Prent op bladsy 26]
Terra-cotta-erdewerk van ’n familie-groep in Afrika; Ibo-man en vrouens
[Erkenning]
Courtesy of the British Museum