Ons beskou die wêreld
Geen mediese “fontein van jeug”
Volgens Andréa Prates, ’n spesialis in ouderdomsiektes, kan dit miskien “in ’n mate nuttig wees” om nuwerwetse geneesmiddels, soos sekere hormone, te gebruik om jonk te bly, “maar dit kan ook groot skade aan jou gesondheid doen”. In die stryd teen veroudering “is nuwe gewoontes doeltreffender as nuwe geneesmiddels”, sê dr. Prates. Goeie gewoontes wat ’n mens langer kan laat lewe, sê Brasilië se tydskrif die Superinteressante, sluit genoeg slaap in, om ’n kalm gees te handhaaf, om te strek en matige oefeninge te doen, om jouself verstandelik in te span en om vette te vermy. Dit is ook belangrik om vitamiene en minerale in te neem, wat in vrugte en groente gevind word. Veroudering vind in al die liggaamselle plaas, en ’n enkele bestanddeel kan nie tegelykertyd al die verskillende organe van die liggaam bevoordeel nie.
Die eerste kloon van ’n volwasse soogdier
Teen die einde van Februarie het navorsers in Skotland die wêreld verras met die aankondiging dat hulle ’n lam gekloon het van die DNS van ’n volwasse skaap. Alhoewel embrioselle al jare lank gekloon word, het baie wetenskaplikes tot nog toe gedink dat dit onmoontlik is om ’n genetiese tweeling van ’n volwasse soogdier voort te bring. Die navorsers het gesê dat dieselfde tegniek in teorie ook op mense toegepas kan word—dat die DNS van ’n sel wat van ’n volwassene kom, gebruik kan word om ’n geneties identiese, dog jonger, tweeling voort te bring. Maar volgens die International Herald Tribune dink Ian Wilmut, die wetenskaplike wat aan die hoof van die projek is, dat die idee eties onaanvaarbaar is. Die Wêreldgesondheidsorganisasie stem saam en staan menslike kloning teë as ’n ‘uiterste vorm van eksperimentering’, berig The Journal of the American Medical Association.
Pas op vir te veel spanning
“Miljoene Brasiliane voer elke dag ’n stryd teen spanning”, berig die tydskrif Veja. Baie van hierdie mense meen dalk dat dit ’n aanduiding van hulle bekwaamheid is as hulle ure aanmekaar baie hard werk, maar so ’n gesindheid kan ongesond wees. “’n Werker presteer goed as hy aan ’n redelike mate van druk onderwerp word, maar hy bereik sy maksimum produktiwiteit wanneer hy, sonder om daarvan bewus te wees, reeds sy perk oorskry het”, verduidelik dr. Marilda Lipp van die Pontifikale Katolieke Universiteit. “Onder groot druk presteer die mens ’n rukkie uitstekend. Dan stort hy eenvoudig ineen.” Mense wat dit moeilik vind om verantwoordelikheid te delegeer, ervaar groter spanning, sê die verslag. Die grootste spanning word ervaar deur diegene wat, volgens dr. Lipp, “dit moeilik vind om uiting te gee aan hulle gevoelens, wat geneig is om in oomblikke van spanning te ontplof en dan probeer om vriendelik en beleefd te wees”.
Elektroniese kuikens
Elektroniese kuikens het ’n landwye gier in Japan geword, het Asahi Evening News vroeër vanjaar berig. Die eiervormige speelding het ’n skerm wat beelde vertoon van ’n kuiken in verskillende groeistadiums. Jy druk ’n knoppie, en ná vyf minute breek ’n kuikentjie uit die dop. Die “kuiken” piep dan sodat die eienaar hom moet “voer” en na sy ander behoeftes moet omsien deur verskillende knoppies te druk. Dit kan enige tyd piep, selfs gedurende die nag. Versuim om te reageer, kan ’n vroeë “dood” vir die kuiken beteken. Hoe dit ook al sy, die kuiken gaan ná ’n week of wat dood. Die speelding kan dan herprogrammeer word sodat ’n nuwe kuiken, met ’n ander persoonlikheid, “gebore” word. Party raak glo so geheg aan hulle digitale kuiken soos aan ’n kind. ’n Dokter het selfs van sy kuiken gesê: “Ek was hartseerder oor sy dood as oor die dood van ’n pasiënt.”
Die uitbuiting van kinders
“Daar is vermoedelik wêreldwyd sowat tweemiljoen kinders wat slagoffers van die seksbedryf is”, sê die ENI Bulletin. Sulke georganiseerde kinderuitbuiting, wat reeds wydverspreid is in dele van Asië, is nou in die Amerikas aan die toeneem. Rodrigo Quintana, ’n spesialis by die Interamerikaanse Instituut van die Kind, het gesê dat hierdie probleem gedurende die afgelope dekade in Latyns-Amerika geweldig toegeneem het. Gegewens wat deur Quintana aangehaal is, toon dat tienduisende minderjariges in lande dwarsdeur Latyns-Amerika nou as prostitute gebruik word.
’n Kolom antimaterie word ontdek
Astrofisici het onlangs iets ontdek wat blykbaar ’n 3500 ligjaar lange kolom antimaterie is wat uit die kern van ons sterrestelsel, die Melkweg, stroom, berig The New York Times. Antimaterie bestaan uit atomiese deeltjies wat presies dieselfde as gewone materie is behalwe dat dit ’n teenoorgestelde elektriese lading het. Kontak met gewone materiedeeltjies lei tot wedersydse vernietiging en stel kragtige gammastrale vry wat ’n spesifieke energievlak het. Wetenskaplikes het die kolom as antimaterie geïdentifiseer deur die Compton-gammastraalobservatorium, ’n satelliet, op daardie energievlak in te stel. Wat die uitwerking van die kolom betref, “het die astrofisici gesê dat dit nie die aarde bedreig nie, net hulle beeld van die sterrestelsel”.
’n Olifantafweermiddel
“In Asië vernietig olifante elke jaar gewasse ter waarde van duisende [rande]”, sê soöloog Loki Osborn van die Universiteit van Cambridge. Soos berig in die tydskrif New Scientist, raak olifante in Afrika ook al hoe liewer vir hierdie soort voedsel. Dit was die gewoonte van boere om dié diere te probeer verdryf deur op tromme te slaan of hulle met klippe te gooi. Talle sodanige olifante is ook geskiet, sê Osborn, “maar dit verminder nie eintlik die oesskade nie”. Osborn en ’n uitvinder glo dat hulle ’n beter middel gevind het: ’n spuitkannetjie met omtrent een kilogram brandrissiepoeier en olie daarin wat met ’n lugdruklanseerder tot naby die olifant geskiet kan word. Hy sê dat ’n olifant se lang neus een van die sensitiefste in die dierewêreld is. Gedurende toetse in Zimbabwe “het die olifante eers versteen en toe hulle neuse geblaas voordat hulle vinnig padgegee het”. Volgens die berig veroorsaak die brandrissie geen permanente skade nie.
Tweedehandse rook is dodelik
“Meer as 50 000 sterftes per jaar weens hart- en slagaarsiektes word veroorsaak deur blootstelling aan tweedehandse rook”, die rook van ander mense se tabakgebruik, sê ’n verslag in die Amerikaanse tydskrif Good Housekeeping. Daarbenewens loop nierokers wat gereeld tyd in ’n rookomgewing deurbring ’n besonder groot gevaar om brongitis en longontsteking op te doen en ’n al hoe groter gevaar om verskeie vorme van kanker te ontwikkel. Die onaangename reuk wat dae lank in ’n vertrek hang nadat iemand daar gerook het, word nie as gevaarlik beskou nie. Maar “die lugbesoedeling in rookgevulde vertrekke kan tot ses keer erger wees as dié op ’n besige hoofweg”, het die artikel gesê. Dit het ook gesê dat “een uit elke agt sterftes weens tabakrook deur tweedehandse rook veroorsaak word”.
Die plant van die toekoms?
In die omgewing van die ewenaar was daar oral ’n oorvloed bamboes voordat koloniste dit afgekap het om plek te maak vir landbougrond, sê The UNESCO Courier. In Afrika alleen is daar 1500 soorte bamboes. Die plant het talle verskillende gebruike. Aangesien dit ’n hoër treksterkte as staal het, is dit uitstekende boumateriaal. Party drie verdieping hoë bamboesgeboue in Colombia is meer as honderd jaar oud en word nog steeds gebruik. Bamboes kan ook gebruik word vir pype, vuurmaakgoed en vir talle ander doeleindes. Bamboesspruite word selfs in Chinese en Japannese kookkuns gebruik. Bamboes se merkwaardige kenmerke is moontlik in die verlede onderskat. Maar sy nuttige eienskappe en vinnige groei—dit is in slegs vyf jaar uitgegroei—beweeg sommige om dit in ’n nuwe lig te sien, as “die hernieubare plant van die toekoms”.
Kakkerlakke word verbind met kinderasma
’n Vyf jaar lange studie vir die Amerikaanse Nasionale Institute vir Gesondheid blameer kakkerlakke vir die toenemende voorkoms van asma onder binnesteedse kinders, berig New York se Daily News. Sewe-en-dertig persent van 1528 asmatiese kinders wat in sewe stede bestudeer is, was baie allergies vir kakkerlakke. Onder dié wat die allergie gehad het en aan baie kakkerlakke in hulle slaapkamer blootgestel is, was die moontlikheid drie keer groter dat hulle hospitaalbehandeling sou moes ontvang as in die geval van ander asmatiese kinders. Dr. David Rosenstreich, hoof van die studie, het aanbeveel dat die kakkerlakke bestry word met kakkerlakvalle, insektedoders, boorsuur en deur deeglik skoon te maak. As die hele huis gestofsuig word, help dit om ontslae te raak van kakkerlakmis wat in die stof is, het hy gesê. “Jy moet alle voedsel- en waterbronne verwyder”, voeg dr. Rosenstreich by, “veral ’n waterlek. Kakkerlakke moet drink om aan die lewe te bly.”