Ses maniere om jou gesondheid te beskerm
DEUR ONTWAAK!-MEDEWERKER IN NIGERIË
VOLGENS die Wêreldgesondheidsorganisasie (WGO) het ongeveer 25 persent van die mense wat in die ontwikkelende wêreld woon nie toegang tot veilige water nie. Meer as 66 persent—ten minste 2,5 miljard mense—het nie voldoende sanitasie nie. Die gevolge vir baie is siekte en die dood.
In sulke omstandighede is dit ’n uitdaging om goeie higiëne te handhaaf. Maar as jy persoonlike higiëne ’n lewenswyse maak, sal jy jou teen baie siektes beskerm. Hier is ses stappe wat jy kan volg om jou en jou gesin teen kieme te beskerm wat die liggaam kan binnedring en siektes kan veroorsaak.
1. Was jou hande met seep en water nadat jy met ontlasting in aanraking was en voordat jy met kos werk.
’n Belangrike manier om siekte te voorkom, is om seker te maak dat seep en water altyd beskikbaar is sodat almal in jou gesin hulle hande kan was. Seep en water verwyder kieme van die hande—kieme wat andersins in kos of die mond kan kom. Aangesien jong kinders kort-kort hulle vingers in hulle mond sit, is dit belangrik om hulle hande dikwels te was, veral voordat jy hulle kos gee.
Dit is veral belangrik om jou hande met seep te was nadat jy die toilet gebruik het, voordat jy met kos werk en nadat jy ’n baba se boude of ’n kind wat pas ontlas het, skoongemaak het.
2. Gebruik ’n toilet.
Om die verspreiding van kieme te voorkom, is dit noodsaaklik om behoorlik van ontlasting ontslae te raak. Baie siektes, veral diarree, kom van kieme in menslike ontlasting. Hierdie kieme kan in drinkwater of voedsel kom, asook op hande of op gereedskap en oppervlaktes wat vir die voorbereiding of bediening van voedsel gebruik word. Wanneer dit gebeur, kan mense die kieme insluk en siek word.
Gebruik ’n toilet om dit te help voorkom. Die ontlasting van diere moet van huise en waterbronne af weggehou word. Jy sal dalk verbaas wees om te weet dat die ontlasting van babas en klein kinders gevaarliker is as volwassenes s’n. Selfs kinders moet derhalwe geleer word om ’n toilet te gebruik. Wanneer kinders êrens anders ontlas, moet hulle ontlasting onmiddellik skoongemaak word en in die toilet afgespoel of begrawe word.
Toilette moet skoon en toe gehou word.
3. Gebruik skoon water.
Gesinne wat ’n voldoende voorraad skoon kraanwater het, word minder siek as diegene wat dit nie het nie. Diegene wat nie kraanwater het nie, kan hulle gesondheid beskerm deur putte toe te hou en deur afvalwater weg te hou van drinkwater of water wat gebruik word om mee te bad of te was. Dit is ook belangrik om diere buite die huis en weg van drinkwater te hou.
Nog ’n manier waarop jy jou teen siektes kan beskerm, is om toe te sien dat emmers, toue en houers wat gebruik word om water mee te gaan haal en in te hou so skoon as moontlik bly. Dit is byvoorbeeld beter om ’n emmer op te hang as om dit op die grond te los.
Drinkwater wat in die huis gehou word, moet in ’n skoon, bedekte houer gehou word. Water moet met ’n skoon skeplepel of koppie uit daardie houer gehaal word. Moenie toelaat dat mense hulle hande in die drinkwater sit of direk uit die waterhouer drink nie.
4. Kook drinkwater tensy dit veilige kraanwater is.
Die veiligste drinkwater is gewoonlik kraanwater. Daar bestaan ’n groter moontlikheid dat water uit ander bronne kieme sal bevat, hoewel dit skoon kan lyk.
Kieme word doodgemaak deur water te kook. Wanneer jy dus water uit dammetjies, strome of tenks haal, is dit verstandig om dit te kook en dan te laat afkoel voordat dit gedrink word. Kiemvrye drinkwater is veral belangrik vir babas en jong kinders, aangesien hulle minder weerstand teen kieme het as volwassenes.
As dit nie moontlik is om drinkwater te kook nie, moet dit in ’n bedekte houer gegooi word wat van deurskynende plastiek of glas gemaak is. Laat die houer dan twee dae in die son staan voordat die water gebruik word.
5. Hou julle voedsel skoon.
Voedsel wat rou geëet gaan word, moet behoorlik skoongemaak word. Ander voedselsoorte moet goed gaargemaak word, veral vleis en pluimvee.
Dit is beter om voedsel te eet kort nadat dit gaargemaak is; sodoende sal dit nie tyd hê om sleg te word nie. As jy gaar voedsel meer as vyf uur moet hou, moet jy dit óf warm hou óf in die yskas sit. Voordat dit geëet word, moet jy dit weer deeglik verhit.
Rou vleis bevat gewoonlik kieme, en daarom moet jy nie toelaat dat dit aan voedsel raak wat jy gaargemaak het nie. Nadat jy rou vleis voorberei het, moet jy die gereedskap en enige kombuisoppervlak skoonmaak waaraan dit geraak het.
Oppervlaktes waarop voedsel voorberei word, moet altyd skoon gehou word. Voedsel moet bedek word en buite die bereik van vlieë, rotte, muise en ander diere gehou word.
6. Verbrand of begrawe huishoudelike afval.
Vlieë, wat kieme versprei, hou daarvan om in voedselafval aan te teel. Huishoudelike afval moet dus nie op die grond gegooi word nie. Dit moet daagliks begrawe, verbrand of op ’n ander manier verwyder word.
Deur hierdie riglyne toe te pas, kan jy jou en jou gesin teen diarree, cholera, ingewandskoors, wurminfeksies, voedselvergiftiging en baie ander siektes beskerm.
[Erkenning]
Bron: Facts for Life, gesamentlik uitgegee deur die Verenigde Nasies-kinderfonds, die Verenigde Nasies se Organisasie vir Onderwys, Wetenskap en Kultuur, asook die WGO.