Wanneer kieme niemand meer siek sal maak nie
KIEME, of mikro-organismes, is noodsaaklik vir lewe. Hulle maak ’n aansienlike deel van die aarde se grond en van ons liggaam uit. Soos die venster “Kiemsoorte” op bladsy 7 sê, “is daar . . . triljoene bakterieë in ons liggaam”. Die meeste van hulle dra by tot ons gesondheid—trouens, is noodsaaklik daarvoor. Hoewel slegs ’n betreklike klein hoeveelheid siektes veroorsaak, kan ons verseker wees dat kieme mettertyd niemand meer siek sal maak nie.
Voordat ons bespreek hoe al die skadelike gevolge van kieme tot niet gemaak gaan word, kom ons kyk eers na die pogings wat tans aangewend word om siekteveroorsakende kieme te bestry. Ons gaan nou kyk na die pogings van gesondheidsdeskundiges om weerstandbiedende kieme te bestry, maar sien gerus ook die bygaande venster “Wat jy kan doen?”
Wêreldwye strategieë
Dr. Gro Harlem Brundtland, die voormalige direkteur-generaal van die Wêreldgesondheidsorganisasie (WGO), het die pogings beskryf wat aangewend word. In die Report on Infectious Diseases 2000, “Hoe om antimikrobiese weerstand te oorkom”, het sy gewys op die behoefte om “’n wêreldwye strategie [te ontwikkel] om weerstandbiedende [kieme] te bekamp”. Sy het ook daarvan gepraat om “bondgenootskappe [op te bou] wat alle gesondheidsorgvoorsieners betrek” en verder beklemtoon: “Ons het ’n geleentheid om ’n groot aanval teen aansteeklike siektes te loods.”
In 2001 het die WGO ’n “Wêreldwye Strategie vir die Bekamping van Antimikrobiese Weerstand” voorgelê. Hierdie dokument het ’n plan voorgestel wat op gesondheidsorgvoorsieners en die algemene publiek gerig is oor “wat om te doen en hoe om dit te doen”. Die strategie het ingesluit dat mense geleer word wat hulle kan doen om nie siek te word nie, sowel as om hulle instruksies te gee oor die gebruik van antibiotika en ander antimikrobiese middels wanneer hulle ’n infeksie kry.
Daarbenewens is gesondheidsorgwerkers—dokters en verpleegsters sowel as ander wat in hospitale en verpleeginrigtings werk—aangespoor om beter voorsorgmaatreëls te tref om die verspreiding van infeksies te voorkom. Ongelukkig het studies getoon dat baie gesondheidsorgwerkers nog steeds nie hulle hande was of nuwe handskoene aantrek wanneer hulle van die een pasiënt na ’n volgende gaan nie.
Opnames het ook getoon dat dokters antibiotika voorskryf wanneer hulle dit nie behoort te doen nie. Een rede hiervoor is dat mense druk op hulle dokter plaas om vir hulle antibiotika te gee in die hoop dat dit hulle vinnig sal genees. Dokters doen dit dan bloot om hulle pasiënte tevrede te stel. Dikwels neem dokters nie die tyd om hulle pasiënte op te lei nie en het hulle ook nie die nodige middele om die siekteveroorsakende kiem te identifiseer nie. Hulle skryf dalk ook nuwer maar duurder wyespektrumantibiotika voor. En dit dra ook by tot die probleem van weerstandbiedende kieme.
Ander aspekte van die kwessie wat aandag gekry het in die WGO se Wêreldwye Strategie is hospitale, nasionale gesondheidstelsels, voedselvervaardigers, farmaseutiese maatskappye en wetgewers. Die verslag moedig samewerking onder almal van hulle aan sodat die wêreldwye bedreiging van weerstandbiedende kieme bestry kan word. Maar sal so ’n program werk?
Struikelblokke tot sukses
Die WGO se Wêreldwye Strategie het na ’n groot struikelblok verwys wat verhinder dat gesondheidsprobleme opgelos word. Dit is die winsmotief—geld. Die Bybel sê dat die liefde vir geld verantwoordelik is vir “allerhande skadelike dinge” (1 Timoteus 6:9, 10). Die WGO sê: “Interaksie met die farmaseutiese bedryf moet ook in ag geneem word, insluitende die gepaste beheer van die toegang wat verkoopsverteenwoordigers tot kliniese personeel het en die kontrolering van bedryfsondersteunde opvoedkundige programme vir verskaffers.”
Farmaseutiese maatskappye het hulle produkte aggressief aan dokters bemark. Nou doen hulle dit direk aan die publiek deur middel van TV-advertensies. Dit het klaarblyklik tot die oorgebruik van geneesmiddels bygedra, wat weer ’n belangrike rol gespeel het in die geweldige toename in weerstandbiedende kieme.
In die hoofstuk oor die gebruik van antimikrobiese middels by diere wat vir voedseldoeleindes gebruik word, sê die WGO se Wêreldwye Strategie: “Veeartse in party lande verdien tot 40% of meer van hulle inkomste deur die verkoop van geneesmiddels, wat hulle dus ontmoedig om die gebruik van antimikrobiese middels te beperk.” Dit is ’n goed gedokumenteerde feit dat weerstandbiedende kieme kop uitgesteek en gefloreer het as gevolg van die oorgebruik van antibiotika.
Die vervaardiging van antibiotika is in werklikheid verstommend. In die Verenigde State alleen word sowat 20 miljoen kilogram antibiotika jaarliks vervaardig! Van die wêreld se totale produksie word slegs omtrent die helfte vir mense gebruik. Die res word op gewasse gespuit of vir diere gevoer. Dit is ’n algemene gebruik om antibiotika met die voer van diere te meng waarmee daar vir voedseldoeleindes geboer word sodat hulle vinniger kan groei.
Die rol van regerings
Dit is noemenswaardig dat die Uitvoerende Opsomming van die WGO se Wêreldwye Strategie sê: “’n Groot deel van die verantwoordelikheid vir die toepassing van die strategie sal op individuele lande val. Regerings het ’n kritieke rol om te speel.”
’n Aantal regerings het in werklikheid programme op die been gebring om antimikrobiese weerstand te bekamp, met die klem op samewerking binne en buite hulle landsgrense. Hierdie programme sluit in dat daar beter verslag gehou word van weerstandbiedende mikrobes en van die gebruik van antimikrobiese middels, verbeterde bekamping van infeksies, gepaste gebruik van antimikrobiese middels in die geneeskunde en die landbou, navorsing om weerstand te verstaan en die ontwikkeling van nuwe geneesmiddels. Die WGO se Report on Infectious Diseases 2002 was nie optimisties nie. Waarom nie?
Die verslag het verwys na “’n gebrek aan politieke wilskrag aan die kant van regerings vir wie openbare gesondheid nie ’n prioriteit is nie”. Dit het bygevoeg: “Siekte—en dus weerstand—floreer ook wanneer burgerlike onrus, armoede, massamigrasie en omgewingsagteruitgang aan die orde van die dag is en baie mense aan aansteeklike siektes blootgestel word.” Ongelukkig is dit die einste probleme wat menseregerings nog nooit kon oplos nie.
Maar die Bybel praat van ’n regering wat nie net die probleme sal oplos wat tot siekte aanleiding gee nie, maar siekte ook heeltemal sal uitroei. Jy dink dalk dat sommige kieme altyd siekte sal veroorsaak, maar daar is goeie redes om te glo dat die toekoms baie beter as dit sal wees.
Wanneer geen kiem siekte sal veroorsaak nie
Die Bybelprofeet Jesaja het lank gelede gepraat van ’n bomenslike regering en die heerser daarvan geïdentifiseer. Let op die profesie, soos dit in die King James-vertaling van die Bybel voorkom: “Want ’n kind is vir ons gebore, ’n seun is aan ons gegee: en die regering sal op sy skouer wees: en sy naam sal genoem word Wonderbaar, Raadsman, Die magtige God, Die ewige Vader, Die Vredevors.”—Jesaja 9:6, ons kursiveer.
Wie is hierdie kind, hierdie vors, wat heerskappy sal ontvang? Let op hoe hy selfs voor sy geboorte geïdentifiseer is. Die engel Gabriël het vir die maagd Maria gesê: “Kyk! Jy sal in jou moederskoot ontvang en aan ’n seun geboorte gee, en jy moet hom Jesus noem. Hy sal groot wees . . . , en daar sal geen einde aan sy koninkryk wees nie.”—Lukas 1:31-33.
Toe Jesus fisiese volwassenheid bereik het, het hy bewys gelewer dat hy waarlik die beloofde Heerser van God se Koninkryksregering is. Jesus het nie net deur die land gegaan en “die goeie nuus van die koninkryk” verkondig nie, maar hy het ook bewys dat hy die krag het om ’n einde aan alle siektes te maak. Die Bybel sê dat “groot menigtes na hom toe gekom [het] wat kreupeles, verminktes, blindes, stommes en baie ander by hulle gehad het, en hulle het hulle as ’t ware voor sy voete gegooi, en hy het hulle genees; sodat die skare verbaas was toe hulle sien dat die stommes praat en die kreupeles loop en die blindes sien.”—Matteus 9:35; 15:30, 31.
Ja, ongeag watter siekte of gebrek iemand gehad het, Jesus het dit genees. Hy het selfs verskeie mense wat gesterf het, opgewek! (Lukas 7:11-17; 8:49-56; Johannes 11:38-44). Diegene wat genees is en selfs diegene wat opgewek is, het weliswaar uiteindelik gesterf. Jesus se wonderwerke het nietemin getoon wat hy in die toekoms vir mense sal doen wat onder Koninkryksheerskappy op die aarde woon. Die Bybel belowe dat “geen inwoner [dan] sal sê: ‘Ek is siek’ nie”.—Jesaja 33:24; Openbaring 21:3, 4.
Vandag, soos ons alte bewus is, is almal onderhewig aan siekte en die dood. Kieme maak miljoene mense siek en eis dikwels lewens. Tog is die menseliggaam so wonderlik ontwerp dat party wonder waarom enigiemand siek word. Dokter Lewis Thomas het van die noodsaaklike rol van bakterieë geskryf en opgemerk dat siekte as ’t ware “soos ’n ongeluk” plaasvind. Hy het gesê: “Moontlik is die verdedigingsmeganismes van pasiënte op die een of ander spesiale manier gebrekkig.”
Trouens, mense met ’n sterk immuunstelsel kry selde indien ooit bakteriële infeksies. Nogtans word mense uiteindelik oud en sterf hulle. Die Bybel sê dat die mens sonde van die eerste man Adam geërf het, wat oorspronklik volmaak was, en dat dit die rede is waarom mense siek word en sterf. ‘Deur een mens’, verduidelik die Bybel, ‘het die sonde in die wêreld ingekom en die dood deur die sonde, en die dood het só tot alle mense deurgedring omdat hulle almal gesondig het.’—Romeine 5:12.
Maar God het sy Seun aarde toe gestuur om sy volmaakte lewe as ’n losprysoffer te voorsien om mense van die gevolge van die sonde te bevry (Matteus 20:28). Die Bybel verduidelik: “Die loon wat die sonde betaal, is die dood, maar die gawe wat God gee, is die ewige lewe deur Christus Jesus, ons Here” (Romeine 6:23; 1 Johannes 5:11). Onder die heerskappy van God se Koninkryk sal die genesende uitwerking van Christus se losprysofferande verwesenlik word. Dan sal alle kieme, selfs dié wat nou siekte veroorsaak, niemand meer skade berokken nie.
Maak dit nie sin om te leer van die Koninkryksregering wat in die Bybel belowe word en wat die mensdom se probleme gaan oplos nie? Jehovah se Getuies sal jou graag wil help om meer hieromtrent te leer.
[Venster op bladsy 9]
Wat jy kan doen
Wat kan jy doen om die bedreiging van weerstandbiedende kieme te verminder? Die Wêreldgesondheidsorganisasie het ’n paar riglyne voorsien. Eerstens het dit stappe uiteengesit wat ons kan neem om siekte en die verspreiding van infeksies te verminder. Tweedens het dit beskryf hoe mense antimikrobiese middels beter kan benut.
Die beste manier om siekte en die verspreiding daarvan te verminder is logieserwys om alles te doen wat nodig is om gesond te bly. Wat kan jy doen om te voorkom dat jy siek word?
Stappe om te voorkom dat jy siek word
1. Doen jou bes om die volgende drie dinge te doen: gesond te eet, genoeg te oefen en voldoende rus te kry.
2. Maak persoonlike higiëne ’n gewoonte. Kenners beklemtoon dat die doeltreffendste manier om te voorkom dat jy siek word en infeksie aan ander oordra, is om jou hande te was.
3. Maak seker dat die kos wat jy en jou gesin eet, veilig is. Sorg veral dat jou hande sowel as die area waar kos voorberei word, skoon is. Maak ook seker dat die water wat jy gebruik om jou hande en kos te was, skoon is. Aangesien kieme in kos floreer, moet jy vleis goed gaarmaak. Kos moet behoorlik geberg en verkoel word.
4. In lande waar ernstige siektes deur vlieënde insekte versprei word, moet jy so min as moontlik in die nag en vroeg in die oggend buite wees wanneer hierdie insekte die bedrywigste is. En gebruik altyd beskermende nette.
5. Entstowwe kan jou immuunstelsel in staat stel om van die kieme af te weer wat algemeen is waar jy woon.
Die gebruik van antimikrobiese middels
1. Raadpleeg ’n gesondheidsdeskundige voordat jy antibiotika of antimikrobiese middels koop of gebruik. Bemarking wat direk op die verbruiker gerig is, bevoordeel dikwels die verkoper meer as die koper.
2. Moenie daarop aandring dat jou dokter vir jou antibiotika voorskryf nie. As jy dit doen, sal hy dalk toegee, maar net omdat hy bang is dat hy jou as ’n pasiënt gaan verloor. Verkoues word byvoorbeeld deur virusse veroorsaak, en antibiotika genees nie verkoues nie. As jy antibiotika neem wanneer jy ’n virus het, kan dit nuttige bakterieë onderdruk en moontlik weerstandbiedende bakterieë in jou liggaam die geleentheid gee om te vermeerder.
3. Moenie op die nuutste medisyne aandring nie—dit is dalk nie die beste vir jou nie en dit kan jou meer uit die sak jaag as wat nodig is.
4. Vind meer uit omtrent enige medikasie by ’n betroubare bron: Waarvoor is dit? Wat is die moontlike newe-effekte? Wat is die wisselwerking daarvan met ander geneesmiddels sowel as ander faktore wat die inname daarvan gevaarlik kan maak?
5. As antibiotiese middels regtig nodig is, word daar oor die algemeen aanbeveel dat jy die voorgeskrewe kursus heeltemal voltooi, al voel jy beter voordat dit klaar is. Die laaste deel van die kursus help om te verseker dat niks van die infeksie oorbly nie.
[Prent op bladsy 10]
Onder God se regverdige regering sal mense die lewe geniet sonder dat enige kieme hulle siek maak