Ons beskou die wêreld
Vetsug—wêreldwyd ’n toenemende probleem
Vetsug onder volwassenes sowel as kinders “neem regoor die wêreld onrusbarende toe” en sluit nou van die armste lande in, berig The Lancet. Volgens Barry Popkin, ’n ekonoom en voedingsepidemioloog van die Universiteit van Noord-Carolina, is dit deels as gevolg van tegnologiese vooruitgang wat dit moontlik maak om eetbare olies uit sade soos mielies, sojabone en katoen te onttrek. “In Asiatiese en Afrikalande kom ekstra kilojoules wat by die daaglikse dieet gevoeg word hoofsaaklik van hierdie olies”, sê The Lancet. Staatsbeleide oor landbou en handel maak dit ook moontlik om suiker teen lae pryse uit te voer, wat vervaardigers ’n goedkoop produk gee waarmee hulle die smaak van voedsel kan verbeter. Tegnologie het ook op baie gebiede daartoe gelei dat mense minder bedrywig is en minder energie gebruik, wat hulle geleidelik gewig laat aansit. Wat vir voedsel- en gesondheidsdeskundiges kommerwekkend is, is dat vetsug tot chroniese siektes soos suikersiekte, hoë bloeddruk en hartvatsiekte kan lei.
Vreemde nuwe organisme ontdek
Wetenskaplikes by die Universiteit van Regensburg, Duitsland, het ’n interessante mikrobe op die vulkaniese seebodem noord van Ysland ontdek. Dit floreer net in kokend warm, suurstofvrye water wat ryk is aan swael, sê die nuustydskrif Der Spiegel. Die bakterieë het hulle naam, Nanoarchaeum equitans, of primitiewe berede dwerg, te danke aan die feit dat hulle op die oppervlak van ’n baie groter organisme genaamd Ignicoccus, of vuurbal, lewe, waarop hulle blykbaar staatmaak om te kan groei. Met ’n deursnee van net 400 nanometer is die mikrobes, volgens die verslag, so klein dat “meer as sesmiljoen op die punt van ’n naald sou pas”. Hulle is ook uniek omdat hulle DNS nie eers 500 000 basispare bevat nie. “Die primitiewe dwerg is dus die diertjie met die kleinste bekende genoom”, sê Der Spiegel.
Die “aanbidding van beroemdes”
“Nuwe sielkundige navorsing dui daarop dat die aanbidding van beroemdes deur die publiek in baie mense se lewens die plek van godsdiens begin inneem het”, sê die psigiater dr. Raj Persaud. Hoe swakker iemand se godsdiensoortuigings is, het Persaud in The Sunday Times van Londen geskryf, hoe waarskynliker is dit dat hy beroemdes sal “aanbid”. Hierdie soort aanbidding word beoefen deur mense wat bereid is om hoë pryse te betaal vir items wat beroemdes besit het of aangeraak het. Daarbenewens sal “mense wat beroemdes aanbid”, volgens Persaud, die waardes en lewenswyse navolg van hulle geliefkoosde ster, wat na hulle mening niks verkeerd kan doen nie en “volgens ’n ander stel reëls handel wat nie deur gewone mense verstaan kan word nie en waarvoor toegewings gemaak moet word”. Die invloed wat beroemdes op ander het, kan ook duidelik gesien word uit hoe goed die produkte verkoop wat hulle aanbeveel en hoe mense hulle navolg wanneer ernstige besluite oor gesondheidsorg geneem word, sê dr. Persaud. Hy voeg by: “Dit toon dat ons aanbidding van beroemdes hulle inderdaad die invloedrykste mense op die planeet maak—die ekwivalent van gode in ons midde.”
Indië het 25 persent van die wêreld se blindes
“Indië bevind hom in die onbenydenswaardige situasie dat daar 12 miljoen blinde mense in die land is, wat 25 persent van die wêreld se totale blinde bevolking uitmaak”, sê Indië se Deccan Herald. ’n Verslag deur Youth Vision India, 2002, wat op inligting gebaseer is wat by universiteite en skole in meer as 40 stede regdeur Indië ingewin is, het ook getoon dat “meer as 50 persent van die jongmense wat oogprobleme het, nie eers daarvan bewus was nie”. Volgens die bevindings is behandelbare refraksiefoute en katarakte verantwoordelik vir die meeste oogprobleme in die land. Die koerantartikel sê dat die hoofoorsake van Indië se probleem “’n gebrek aan bewustheid” en ’n “tekort aan oogkundiges” is. Dit voeg by: “Indië het net 5 000 oogkundiges in teenstelling met die 40 000 wat deur die WGO aanbeveel word.”
Innuïtiese Bybel voltooi
Die Kanadese Bybelgenootskap het sy 23 jaar lange taak voltooi om die hele Bybel in Inoektitoet, die taal van Kanada se Innuïet-bevolking, te vertaal. Die vertaalwerk was ’n uitdaging. “Dit was moeilik om ’n kultuur met skape, kamele, donkies en palmbome oor te sit in ’n kultuur wat bekend is met robbe, walrusse en baie min plante”, het Hart Wiens, hoof van Bybelvertaling vir die Kanadese Bybelgenootskap, gesê. “Die Bybel het byvoorbeeld baie woorde vir palmbome. Maar in Nunavut [Kanada se noordelikste gebied], is daar glad nie bome nie, wat dit moeilik maak om hulle te beskryf.” Inoektitoet is die moedertaal van sowat 28 000 Kanadese. Volgens die National Post “is die Bybel nou in meer as 2 285 verskillende tale beskikbaar”.
Internetgevare
Volgens Brittanje se grootste huweliksvoorligtingsorganisasie, Relate, veroorsaak die misbruik van die Internet dikwels onenigheid in die huwelik, sê The Times van Londen. “Mans en vrouens kla dat hulle Internetwewenaars of -weduwees is omdat hulle afgeskeep word terwyl hulle huweliksmaat ure lank voor die rekenaar sit en boodskappe aan vreemdelinge in kletskamers stuur, musiek en speletjies aflaai of na pornografie kyk.” Webwerwe wat mense in staat stel om ou liefdesverhoudings deur middel van e-pos te laat herleef, sowel as om kuberseks te hê, kan ook die vrede in die huwelik bedreig. Relate gee elke jaar voorligting aan 90 000 paartjies, waarvan 10 persent die Internet die skuld gee vir hulle probleme. En die probleem word al hoe groter. Relate se bestuurshoof, Angela Sibson, sê: “Volgens ons raadgewers word al hoe meer verhoudings deur die Internet verwoes.”
Uitdaging van ’n verouderende bevolking
“Die veroudering van die bevolking is ’n wêreldwye verskynsel wat elke man, vrou en kind op enige plek in die wêreld al geraak het of nog sal raak. . . . Teen 2050 sal daar vir die eerste keer in die mensdom se geskiedenis meer ouer mense as jongmense in die wêreld wees”, het Ivan Šimonovic, president van die Ekonomiese en Maatskaplike Raad, gesê toe hy die Tweede Wêreldberaad oor Veroudering toegespreek het, wat in April 2002 in Madrid, Spanje, gehou is. Die sekretaris-generaal van die VN, Kofi Annan, het by die beraad gesê dat die aantal mense wat ouer as 60 is, in minder as 50 jaar van 600 miljoen tot byna 2 miljard sal toeneem, wat beteken dat daar meer van hulle sal wees as dié wat jonger as 15 is. Hy het ook gesê dat 80 persent van hierdie ouer mense in ontwikkelende lande sal wees. Dalende geboortesyfers en die feit dat mense regoor die wêreld al hoe langer lewe, het tot groot veranderinge in die samestelling van die bevolking bygedra. Die beraad het vir meer gesondheidsorgwerkers en -dienste gevra om in die spesiale behoeftes van ouer mense te voorsien sodat hulle “in veiligheid en met waardigheid” oud kan word.
Aanstootlike posseëls
“Godsdienspersoonlikhede en -kwessies op seëls kan ’n mens soms hoofbrekens besorg”, sê die Israeliese koerant Jerusalem Post. ’n Suid-Afrikaanse immigrant, Alan Silver, het na een van die seëls gekyk wat die posdiens uitgegee het om die Hebreeuse maande te gedenk. “Silver het ’n vergrootglas gebruik en gesien dat God se naam, wat volgens die Joodse wet net vir heilige doeleindes gebruik kan word, verskeie kere op die Elul-seël voorkom”, sê die Post. Hy het dit vir sy rabbi gewys, “wat beslis het dat dit onder die Joodse wet verbode is om die Elul-seël te gebruik. Hy het gesê dat ’n mens dit ook nie mag koop nie, en as jy van die seëls het, moet jy dit nie in die vullisblik gooi nie, maar by die versameling heilige geskrifte sit wat later begrawe sal word.” Dit was nie die eerste seël wat probleme veroorsaak het nie. ’n Seël wat bedoel was om die Lubavitcher-rabbi Menahem Mendel Schneerson te herdenk, het groot ontevredenheid uitgelok onder party van sy volgelinge wat beweer het dat hy “nie gesterf het nie” en deur ander wat “gesê het dat dit onvanpas is om die agterkant van ’n seël te lek waarop hulle rabbi verskyn of om die voorkant daarvan te stempel”. Die seël is nie uitgegee nie.