Hoe groot is die gevaar?

IN Oktober 1997 het Hollie Mullin, ’n drie weke oue baba, ’n oorinfeksie gekry. Toe dit ná ’n paar dae nie beter word nie, het haar dokter ’n moderne antibiotikum voorgeskryf. Dit moes ’n roetinebehandeling gewees het, maar dit was nie. Die infeksie het ná elke kursus van antibiotika teruggekeer.

In haar eerste jaar het Hollie 17 verskillende kursusse antibiotika ontvang. Toe sy 21 maande oud was, het sy haar ergste infeksie gehad. Nadat sy 14 dae lank binneaarse behandeling ontvang het met die sterkste antibiotikum wat hulle kon gebruik, het die infeksie opgeklaar.

Sulke gevalle het al hoe algemener geword, en nie net onder babas en die bejaardes nie. Mense van alle ouderdomme raak siek en sterf selfs weens infeksies wat vroeër maklik met antibiotika behandel is. In werklikheid is kieme wat antibiotiese aanslae oorleef, al sedert die 1950’s ’n ernstige probleem in sommige hospitale. Later, in die 1960’s en 1970’s, het kieme wat teen antibiotika bestand is, na gemeenskappe versprei.

Mettertyd het mediese navorsers die oorgebruik van antibiotika by mense en diere as die hoofoorsaak begin aangee vir die toename in kieme wat teen antibiotika bestand is. In 1978 het een van hierdie navorsers gesê dat die oorgebruik van antibiotika “heeltemal handuit geruk het”. Teen die 1990’s het koerantopskrifte soos die volgende dus wêreldwyd begin verskyn: “Superkieme maak hulle verskyning”, “Superkieme kry houvas”, “Gevaarlike middels—oorgebruik van antibiotika rede vir superkieme”.

Was dit maar net sensasionele berigte? Nie volgens hooggeagte mediese organisasies nie. In ’n verslag oor aansteeklike siektes in 2000 het die direkteur-generaal van die Wêreldgesondheidsorganisasie (WGO) gesê: “Aan die begin van ’n nuwe millennium staar die mensdom nog ’n krisis in die gesig. Siektes wat voorheen geneesbaar was . . . is nou toegerus met die al hoe ondeurdringbaarder wapenrusting van antimikrobiese weerstand.”

Hoe ernstig is die krisis? “Hierdie verontrustende verwikkeling [in verband met weerstandbiedende kieme] sluit die deure van geleentheid om aansteeklike siektes te behandel”, het die WGO berig. Vandag praat ’n aantal gesaghebbendes selfs van die mens se terugkeer na ’n “pre-antibiotiese era”, toe daar geen antibiotika vir die genesing van infeksies was nie.

Hoe het weerstandbiedende mikro-organismes dit reggekry om die wêreld as ’t ware te koloniseer deur gesofistikeerde wetenskaplike vooruitgang uit te oorlê? Kan ’n individu enigiets doen om hom of ander te beskerm? En watter oplossings kan ons te wagte wees om kieme te bestry wat teen antibiotika bestand is? Die volgende artikels bespreek ’n paar antwoorde hierop.