Is dit ontwerp?

Die oog van die mantisgarnaal

● ’n Sekere soort mantisgarnaal, Odontodactylus scyllarus, wat op Australië se Groot Barrière-rif gevind word, is toegerus met die mees komplekse sig in die diereryk. “Dit is werklik uitsonderlik”, sê dr. Nicholas Roberts, “en dit oortref enigiets wat ons as mense tot dusver kon maak.”

Dink hieraan: Hierdie mantisgarnaal kan gepolariseerde lig sien en dit verwerk op maniere wat nie vir mense moontlik is nie. Gepolariseerde liggolwe kan in ’n reguit lyn of in ’n spiraalvorm beweeg. In teenstelling met ander diere kan hierdie mantisgarnaal gepolariseerde lig, in sy reguit of spiraalvorm, nie net sien nie, maar hy kan die lig ook van die een vorm in die ander omsit. Dit gee die garnaal uitsonderlike gesigsvermoë.

DVD-spelers werk op ’n soortgelyke manier. Om inligting te verwerk, moet die DVD-speler gepolariseerde lig wat op ’n DVD-skyf gerig word, in ’n spiraalvorm omsit en dit dan terugverander om in ’n reguit lyn te beweeg. Maar die mantisgarnaal neem dit ’n stappie verder. ’n Gewone DVD-speler kan net rooi lig—of blou lig in hoëresolusiespelers—in ’n ander vorm omsit, maar die garnaal se oog kan al die kleure lig in die sigbare spektrum in ’n ander vorm omsit.

Navorsers meen dat ingenieurs die mantisgarnaal se oog as ’n model kan gebruik om ’n DVD-speler te ontwikkel wat skywe kan lees wat baie meer inligting bevat as vandag se DVD’s. “Wat veral opwindend is, is die absolute eenvoud daarvan”, sê Roberts. “Dit werk baie, baie beter as enige van ons pogings om so ’n toestel te ontwerp.”

Wat dink jy? Het die merkwaardige oog van die mantisgarnaal per toeval ontstaan? Of is dit ontwerp?

[Foto-erkenning op bladsy 24]

Courtesy Stephen Childs