Jongmense vra

Waarom laat my ouers my nie toe om pret te hê nie?

Vir Allison,a ’n tiener in Australië, is Maandagoggende op skool stresvol sowel as voorspelbaar.

“Almal praat oor wat hulle die naweek gedoen het”, sê sy. “Hulle vertel stories wat so opwindend klink, soos na hoeveel partytjies hulle gegaan het en hoeveel seuns hulle gesoen het—selfs hoe hulle van die polisie af weggehardloop het . . . Dit klink so waaghalsig, maar na groot pret! Hulle kom vyfuur die oggend by die huis, en hulle ouers gee nie om nie. Nog voordat hulle aand begin het, moet ek al in die bed wees!

“In elk geval, nadat hulle my van hulle aksiebelaaide naweek vertel het, vra my klasmaats my wat ek gedoen het. En wat hét ek gedoen? Ek het Christelike vergaderinge bygewoon. Ek het predikingswerk gedoen. Dit voel regtig of ek al die pret gemis het. En daarom sê ek gewoonlik vir hulle dat ek niks gedoen het nie. Dan vra hulle my hoekom ek nie saam met hulle gekom het nie.

“’n Mens sou dink dat dit makliker sal wees wanneer Maandag eers verby is. Maar dit is nie. Teen Dinsdag praat almal van die naweek wat voorlê! Ek sit gewoonlik net en luister terwyl hulle praat. Ek voel so uitgesluit!”

KLINK dit soos jou Maandagoggend by die skool? Jy voel dalk dat daar ’n wêreld vol pret buite jou deur is, maar dat jou ouers daardie deur toegesluit het—of asof jy by ’n pretpark is, maar nie op enige van die ritte toegelaat word nie. Dis nie dat jy alles wil doen wat jou skoolmaats doen nie. Jy wil net nou en dan so ’n bietjie pret hê! Watter een van die volgende dinge sal jy byvoorbeeld baie graag hierdie naweek wil doen?

◯ dans

◯ ’n musiekkonsert bywoon

◯ gaan fliek

◯ partytjie hou

◯ iets anders ․․․․․

Jy het ontspanning nodig (Prediker 3:1, 4). Trouens, jou Skepper wil hê dat jy jou jeug moet geniet (Prediker 11:9). En al voel dit soms nie so nie, jou ouers wil ook hê dat jy die lewe moet geniet. Maar daar is dalk twee dinge waaroor jou ouers tereg bekommerd is: (1) wat gaan jy doen en (2) wie gaan saam.

Maar sê nou jou vriende nooi jou om saam met hulle uit te gaan, maar jy is nie seker wat jou ouers gaan sê nie? Wanneer jy ’n besluit moet neem, spoor die Bybel jou aan om jou opsies te oorweeg, die goeies en die slegtes, en om te dink aan wat die gevolge sal wees (Deuteronomium 32:29; Spreuke 7:6-23). Wat is jou opsies in verband met die uitnodiging wat jy van jou vriende ontvang het?

OPSIE A: MOENIE VRA NIE—GAAN NET.

Waarom jy dalk hierdie opsie oorweeg: Jy wil jou vriende beïndruk deur vir hulle te wys hoe onafhanklik jy is. Jy voel dat jy beter weet as jou ouers, of jy respekteer nie juis hulle oordeel nie.—Spreuke 15:5.

Die gevolge: Jou vriende sal iets omtrent jou leer—dat jy bedrieglik kan wees. As jy bereid was om jou ouers te bedrieg, sal jy dalk bereid wees om jou vriende te bedrieg. As jou ouers uitvind, sal hulle seergemaak voel en meen dat jy hulle vertroue misbruik het, en jy sal waarskynlik gehok word! Om ongehoorsaam te wees en sonder toestemming uit te gaan, is ’n dwase opsie.—Spreuke 12:15.

OPSIE B: MOENIE VRA NIE—MOENIE GAAN NIE.

Waarom jy dalk hierdie opsie oorweeg: Jy dink aan die uitnodiging en besluit dat die aktiwiteit teen jou beginsels is of dat party wat genooi is, nie goeie assosiasie sal wees nie (1 Korintiërs 15:33; Filippense 4:8). Aan die ander kant wil jy miskien gaan, maar jy het nie die moed om jou ouers te vra nie.

Die gevolge: As jy nie gaan nie omdat jy weet dat dit ’n slegte idee is, sal jy met groter selfvertroue vir jou vriende kan sê waarom jy nie gaan nie. Maar as jy nie gaan nie omdat jy eenvoudig nie die moed het om jou ouers te vra nie, sal jy op die ou end dalk by die huis sit en tob omdat jy voel dat jy die enigste een is wat nie pret het nie.

OPSIE C: VRA—EN KYK WAT GEBEUR.

Waarom jy dalk hierdie opsie oorweeg: Jy erken jou ouers se gesag oor jou en jy respekteer hulle oordeel (Kolossense 3:20). Jy is lief vir jou ouers en wil hulle nie seermaak deur skelm by die huis uit te sluip nie (Spreuke 10:1). Jy het ook die geleentheid om jou saak te stel.

Die gevolge: Jou ouers voel dat jy hulle liefhet en respekteer. En as hulle meen dat jou versoek redelik is, sal hulle miskien ja sê.

Waarom ouers moontlik nee sal sê

Maar sê nou jou ouers sê nee. Dit kan frustrerend wees. As jy egter hulle siening verstaan, kan dit jou help om hulle besluit te aanvaar. Byvoorbeeld, hulle sal miskien nee sê om een of meer van die volgende redes.

Meer kennis en ondervinding. As jy ’n keuse het, sal jy waarskynlik verkies om by ’n strand te swem waar daar lewensredders is. Waarom? Wel, terwyl jy in die water baljaar, is jy nie juis bewus van gevaar nie. Maar die lewensredders het ’n beter uitsig vanwaar hulle gevare kan sien.

Net so is jou ouers, omdat hulle meer kennis en ondervinding het, bewus van gevare wat jy nie sien nie. Soos die lewensredders op die strand, is dit nie jou ouers se doel om jou pret te bederf nie, maar om jou te help om gevare te vermy wat jou van vreugde in die lewe kan beroof.

Liefde vir jou. Jou ouers wil jou baie graag beskerm. Liefde beweeg hulle om ja te sê wanneer hulle kan, maar nee wanneer hulle moet. Wanneer jy hulle toestemming vra om iets te doen, vra hulle hulle af of hulle ja kan sê en dan met die gevolge kan saamlewe. Hulle sal slegs vir hulleself—en vir jou—ja sê as hulle tot ’n redelike mate oortuig is dat jy niks sal oorkom nie.

Te min inligting. Liefdevolle ouers sal eerder te versigtig wees. As hulle nie verstaan waarvoor jy vra nie of as hulle voel dat jy belangrike inligting van hulle weerhou, sal hulle waarskynlik nee sê.

Hoe om jou kanse op ’n ja te vergroot

Daar is vier faktore wat ’n rol speel.

Eerlikheid: Eers moet jy jou eerlik afvra: ‘Waarom wil ek nou eintlik gaan? Is dit omdat ek die aktiwiteit geniet, of is dit omdat ek by my maats wil inpas? Is dit omdat iemand tot wie ek aangetrokke voel, daar gaan wees?’ Wees dan eerlik met jou ouers. Hulle was ook jonk, en hulle ken jou goed. Daarom sal hulle heel waarskynlik kan onderskei wat jou ware beweegredes is. Hulle sal jou eerlikheid waardeer, en jy sal by hulle wysheid baat vind (Spreuke 7:1, 2). Maar as jy nie eerlik is nie, sal hulle twyfel of hulle jou kan vertrou en sal jou kanse om ’n ja te hoor, al hoe kleiner word.

Tydsberekening: Moenie jou ouers met versoeke bombardeer wanneer hulle net van die werk af by die huis kom of terwyl hulle op ander dinge konsentreer nie. Praat met hulle wanneer hulle meer ontspanne is. Maar moenie tot die laaste minuut wag en dan druk op hulle probeer uitoefen vir ’n antwoord nie. Jou ouers sal nie daarvan hou om oorhaastig oor iets te besluit nie. As jy vroegtydig vra, sal jou ouers jou bedagsaamheid waardeer.

Inhoud: Moenie vaag wees nie. Vertel jou ouers presies wat jy wil doen. Ouers voel onrustig as hulle ’n antwoord hoor soos “Ek weet nie”, veral wanneer hulle gevra het: “Wie gaan daar wees?” “Sal ’n verantwoordelike volwassene daar wees?” of “Hoe laat hou dit op?”

Gesindheid: Moenie jou ouers as vyande beskou nie. Beskou hulle as deel van jou span—want dit is tog die geval. As jy jou ouers as spanlede beskou, sal jy heel moontlik nie strydlustig klink nie en sal hulle heel moontlik hulle samewerking gee. As hulle nee sê, kan jy respekvol vra waarom hulle so sê. As hulle byvoorbeeld sê dat jy nie na ’n konsert mag gaan nie, kan jy probeer vasstel waaroor hulle bekommerd is. Is hulle bekommerd oor die kunstenaar? die plek waar dit gehou word? die geselskap waarin jy sal wees? die toegangsgeld? Moenie dinge sê nie soos: “Julle vertrou my nie”, “Almal gaan daar wees” of “My vriende se ouers laat hulle toe om te gaan!” Wys vir jou ouers dat jy volwasse genoeg is om hulle besluit te aanvaar en te respekteer. As jy dit doen, sal hulle jou respekteer. En die volgende keer sal hulle dalk meer geneig wees om te kyk of hulle ja kan sê.

Nog artikels uit die reeks “Jongmense vra” kan gevind word op die webwerf www.watchtower.org/ype

[Voetnoot]

[Venster/Prent op bladsy 11]

“My ouers vertrou my, hoofsaaklik omdat ek altyd probeer om verantwoordelik op te tree. Ek praat openlik met hulle oor my vriende. En ek is nie bang om ’n plek te verlaat as ek nie hou van wat daar gebeur nie.”

[Prent]

Kimberly

[Venster op bladsy 12]

VRA JOU OUERS

Wil jy weet hoe jou ouers voel oor die dinge wat in hierdie artikel bespreek is? Die enigste manier om uit te vind, is om hulle te vra! Wanneer die tyd reg is, kan jy ’n gesprek met hulle begin oor watter dinge in verband met ontspanning en vermaak hulle bekommer. Dink aan ’n vraag wat jy hulle wil vra en skryf dit hieronder neer.

․․․․․

[Prent op bladsy 12]

Soos lewensredders op die strand het jou ouers as ’t ware ’n beter uitsig vanwaar hulle jou teen moontlike gevare kan waarsku