“’n Opsiener moet . . . homself beheers”
“’n Opsiener moet . . . homself beheers.”—TITUS 1:7, 8.
1, 2. Watter voorbeeld van bedwang het Willem van Oranje gestel, en met watter voordelige gevolge?
DIE geskiedenis voorsien ’n baie merkwaardige voorbeeld van iemand wat sy emosies bedwing het. In die middel van die 16de eeu was Willem van Oranje, die jong Nederlandse prins, op ’n jagtog saam met koning Hendrik II van Frankryk. Die koning het aan Willem die plan onthul wat hy en die koning van Spanje gehad het om al die Protestante in Frankryk en in Nederland uit te wis—trouens, in die hele Christendom. Koning Hendrik was onder die indruk dat jong Willem, net soos hy, ’n vroom Katoliek was en het derhalwe al die besonderhede van die komplot onthul. Wat Willem gehoor het, het hom met verskriklike afgryse vervul omdat baie van sy beste vriende Protestante was, maar hy het nie sy gevoelens verraai nie; pleks daarvan het hy groot belangstelling getoon in al die besonderhede wat die koning hom meegedeel het.
2 Willem het so gou moontlik planne begin deurvoer om die komplot te verydel, en dit het Nederland uiteindelik van Spaans-Katolieke oorheersing bevry. Omdat Willem selfbeheersing kon beoefen toe hy vir die eerste keer van die komplot gehoor het, het hy later bekend geword as “Willem die Swyger”. Willem van Oranje het soveel welslae gehad dat ons lees: “Dit was hy wat die grondlegger van die onafhanklikheid en grootheid van die Nederlandse republiek was.”
3. Wie vind baat daarby wanneer Christen- ouere manne selfbeheersing beoefen?
3 Willem die Swyger se bedwang het hom en sy volk tot groot voordeel gestrek. Vandag behoort Christen- ouere manne, of opsieners, insgelyks selfbeheersing as vrug van die heilige gees te toon (Galasiërs 5:22). Deur hierdie eienskap te beoefen, bevoordeel hulle hulleself en die gemeentes. Daarenteen kan hulle onberekenbare skade veroorsaak as hulle versuim om selfbeheersing te beoefen.
Selfbeheersing—’n vereiste vir ouere manne
4. Watter raad van die apostel Paulus beklemtoon hoe belangrik dit is dat ouere manne selfbeheersing beoefen?
4 Paulus, wat self ’n ouere man was, het die belangrikheid van selfbeheersing besef. Toe hy die ouere manne wat van Efese na hom toe gekom het raad gegee het, het hy vir hulle gesê: “Gee dan ag op julleself en op die hele kudde.” Om op hulleself ag te gee, het onder andere behels dat hulle selfbeheersing moes beoefen, dat hulle op hulle gedrag moes let. Toe Paulus aan Timotheüs geskryf het, het hy dieselfde punt gestel deur te sê: “Let op jouself en op die leer.” Sulke raad het gewys dat Paulus bewus was van die menslike neiging by sommige om meer besorg daaroor te wees om ander te onderrig as wat hulle was om te doen wat hulle verkondig. Derhalwe het hy heel eerste beklemtoon hoe belangrik dit is dat hulle op hulleself let.—Handelinge 20:28; 1 Timotheüs 4:16.
5. Hoe word Christen- ouere manne aangestel, en waar in die Skrif is die vereistes vir ouere manne opgeteken?
5 Met die verloop van jare het die skriftuurlike rol van ouere manne geleidelik duideliker geword. Vandag besef ons dat die amp van ’n ouere man ’n posisie is waarin hy aangestel word. Ouere manne word deur die Bestuursliggaam van Jehovah se Getuies of deur sy direkte verteenwoordigers aangestel. Daardie liggaam verteenwoordig weer “die getroue en verstandige dienskneg” (Mattheüs 24:45-47). Die vereistes waaraan ’n man moet voldoen alvorens hy as ’n Christenopsiener, of ouere man, kan dien, word hoofsaaklik deur die apostel Paulus in 1 Timotheüs 3:1-7 en Titus 1:5-9 verstrek.
6, 7. Watter spesifieke kwalifikasies van ouere manne vereis selfbeheersing?
6 In 1 Timotheüs 3:2, 3 sê Paulus dat ’n opsiener matige gewoontes moet hê. Dit, sowel as die feit dat ’n ouere man ordelik moet wees, vereis dat hy selfbeheersing beoefen. ’n Man wat aan die vereistes vir ’n ouere man voldoen, is nie ’n vegter nie en is nie strydlustig nie. Hierdie kwalifikasies vereis ook dat ’n ouere man selfbeheersing moet hê. Boonop moet ’n ouere man selfbeheersing beoefen sodat hy nie ’n dronk rusiemaker, iemand wat verslaaf is aan wyn, sal wees nie.—Sien ook die voetnote by 1 Timotheüs 3:2, 3, NW.
7 In Titus 1:7, 8 het Paulus spesifiek gesê dat ’n ouere man selfbeheersing moet hê. Let egter ook op hoeveel van die ander vereistes wat in hierdie verse genoem word met selfbeheersing verband hou. Die opsiener moet byvoorbeeld vry van beskuldiging wees, ja, onberispelik. ’n Ouere man kan beslis nie aan daardie vereistes voldoen tensy hy selfbeheersing beoefen nie.
In sy optrede teenoor ander
8. Watter eienskappe wat ouere manne moet openbaar wanneer hulle raad gee, onderstreep die nodigheid van selfbeheersing?
8 Verder moet ’n opsiener geduldig en lankmoedig in sy optrede teenoor medegelowiges wees, en dit vereis selfbeheersing. Ons lees byvoorbeeld in Galasiërs 6:1: “Broeders, as iemand ewenwel deur een of ander misdaad oorval word, moet julle wat geestelik is [hoofsaaklik die ouere manne], so een reghelp met die gees van sagmoedigheid, terwyl jy op jouself let, dat jy ook nie versoek word nie.” Dit verg selfbeheersing om ’n gees van sagmoedigheid aan die dag te lê. Trouens, selfbeheersing is ook daarby betrokke om op jouself te let. Net so is selfbeheersing baie belangrik as iemand wat in nood verkeer die hulp van ’n ouere man vra. Ongeag wat die ouere man van die persoon dink, moet hy goedhartig, geduldig en simpatiek wees. Pleks van gou te wees om raad te gee, moet die ouere man bereid wees om te luister en deur middel van deurdringende vrae vasstel wat die persoon werklik kwel.
9. Watter raad moet ouere manne in gedagte hou wanneer hulle met broers te doen het wat hewig ontsteld is?
9 Die raad in Jakobus 1:19 is veral gepas wanneer ’n mens met iemand te doen het wat hewig ontsteld is: “So dan, my geliefde broeders, elke mens moet gou wees om te hoor, stadig om te praat, stadig om toornig te word.” Ja, veral wanneer ’n ouere man iemand probeer help wat toornig of emosioneel reageer, moet hy versigtig wees om nie ook só op te tree nie. Dit verg selfbeheersing om nie emosiebelaaide woorde met emosiebelaaide woorde te beantwoord nie, om nie “kwaad vir kwaad” te vergeld nie (Romeine 12:17). Dit vererger sake net as ’n mens ander se slegte gedrag nadoen. God se Woord gee ouere manne dus weer eens goeie raad, want dit herinner hulle daaraan dat ‘’n sagte antwoord die grimmigheid afkeer’.—Spreuke 15:1.
Selfbeheersing by oueremanvergaderings en regterlike verhore
10, 11. Wat het al by oueremanvergaderings plaasgevind wat toon hoe belangrik selfbeheersing by sulke geleenthede is?
10 Oueremanvergaderings is nog ’n gebied waarop Christenopsieners moet seker maak dat hulle selfbeheersing beoefen. Dit verg soms groot selfbeheersing om kalm vir waarheid en reg op te kom. Dit verg ook selfbeheersing om nie ’n bespreking te oorheers nie. Indien ’n ouere man wel daartoe geneig is, sal dit liefdevol van ’n ander ouere man wees om hom raad daaroor te gee.—Vergelyk 3 Johannes 9.
11 Verder kan ’n ouere man wat oorernstig is in die versoeking kom om tydens oueremanvergaderings emosioneel te raak of selfs sy stem te verhef. Hoe ooglopend verraai sulke optrede tog ’n gebrek aan selfbeheersing! Dit is in werklikheid op tweërlei wyse selfverydelend. Enersyds verswak ’n persoon sy eie argument in die mate dat hy selfbeheersing verloor omdat hy toelaat dat emosie rede oorskadu. Hoe meer emosioneel hy andersyds word, hoe meer sal hy na alle waarskynlikheid sy mede- ouere manne ontstel of hulle selfs antagoniseer. Tensy ouere manne versigtig is, kan skerp meningsverskille bowendien verdeeldheid in hulle geledere teweegbring. Dit berokken hulle en die gemeente skade.—Vergelyk Handelinge 15:36-40.
12. In watter situasies moet ouere manne seker maak dat hulle selfbeheersing beoefen?
12 Selfbeheersing is ook baie nodig vir ouere manne om nie partydig te wees of hulle mag te misbruik nie. Dit is so maklik om voor versoeking te swig, om toe te laat dat onvolmaakte menslike beskouings ons woorde of dade beïnvloed! Ouere manne het al by talle geleenthede versuim om beslis op te tree wanneer een van hulle kinders of ’n ander familielid hom aan verkeerde gedrag skuldig gemaak het. In sulke situasies verg dit selfbeheersing om nie toe te laat dat familiebande regverdige optrede belemmer nie.—Deuteronomium 10:17.
13. Waarom het ouere manne veral tydens regterlike sake selfbeheersing nodig?
13 Dit is ook baie belangrik om selfbeheersing aan die dag te lê tydens ’n regterlike verhoor. Ouere manne moet groot selfbeheersing beoefen sodat hulle nie te veel deur emosies beïnvloed word nie. Hulle moet nie alte maklik deur trane gelei word nie. Terselfdertyd moet ’n ouere man waak dat hy nie sy bedaardheid verloor as beskuldigings oor en weer geslinger word en hy beswadder word nie, soos soms die geval is wanneer daar teen afvalliges opgetree word. In dié verband is Paulus se woorde baie gepas: “’n Dienskneg van die Here moet nie twis nie, maar vriendelik wees teenoor almal.” Dit verg selfbeheersing om sagmoedig te wees onder druk. Paulus sê voorts: “’n Dienskneg van die Here moet . . . kwaad kan verdra. Hy moet die weerspanniges in sagmoedigheid teregwys.” Dit verg groot selfbeheersing om sagmoedigheid aan die dag te lê en jouself te bedwing wanneer jy met teenstand te kampe het.—2 Timotheüs 2:24, 25.
Selfbeheersing teenoor die ander geslag
14. Op watter goeie raad moet ouere manne ag gee in hulle optrede teenoor lede van die ander geslag?
14 Ouere manne moet baie noukeurig daarop let dat hulle selfbeheersing beoefen wanneer hulle met die ander geslag te doen het. Dit is nie raadsaam vir ’n ouere man om op sy eie ’n herdersbesoek by ’n suster te doen nie. Die ouere man behoort vergesel te wees van ’n ander ouere man of ’n bedieningskneg. Paulus het blykbaar hierdie probleem besef toe hy hierdie raad aan die ouere man Timotheüs gegee het: “Vermaan . . . bejaarde vroue soos moeders, jongeres soos susters in alle reinheid” (1 Timotheüs 5:1, 2). Daar is al gesien hoe party ouere manne hulle hand asof in ’n vaderlike gebaar op ’n suster plaas. Maar hulle lei hulleself dalk om die bos, want ’n romantiese impuls pleks van suiwer Christelike broederlike toegeneentheid kan heel moontlik die beweegrede vir so ’n gebaar wees.—Vergelyk 1 Korinthiërs 7:1.
15. Hoe beklemtoon ’n sekere voorval dat groot blaam op Jehovah se naam gebring kan word as ’n ouere man nie selfbeheersing beoefen nie?
15 Hoeveel skade is die waarheid tog al berokken omdat party ouere manne nie selfbeheersing beoefen het in hulle optrede teenoor susters in die gemeente nie! ’n Paar jaar gelede is ’n ouere man uit die gemeente uitgesit omdat hy owerspel gepleeg het met ’n Christensuster wie se man nie ’n Getuie was nie. Die aand toe die uitsetting van die gewese ouere man aangekondig is, het die verontregte man met ’n geweer by die Koninkryksaal ingestap en op die twee skuldiges geskiet. Nie een van die twee is in die voorval gedood nie, en die man is onmiddellik ontwapen, maar die volgende dag het ’n berig oor ‘’n skietvoorval by ’n kerk’ op die voorblad van ’n groot koerant verskyn. Hoeveel blaam het daardie ouere man se gebrek aan selfbeheersing tog nie op die gemeente en op Jehovah se naam gebring nie!
Selfbeheersing op ander terreine
16. Waarom moet ouere manne sorg aan die dag lê om selfbeheersing te beoefen wanneer hulle openbare toesprake hou?
16 Selfbeheersing is ook baie nodig wanneer ’n ouere man ’n openbare toespraak hou. ’n Openbare spreker moet ’n toonbeeld van vertroue en innerlike beheerstheid wees. Party probeer hulle gehoor met pittige opmerkings vermaak wat net daarop gemik is om die gehoor te laat lag. Dit kan daarop dui dat hulle voor die versoeking swig om hulle gehoor te probeer behaag. Dit dui natuurlik altyd op ’n gebrek aan selfbeheersing as ’n mens voor versoekings swig. Ons kan selfs so ver gaan om te sê dat dit op ’n gebrek aan selfbeheersing en onvoldoende voorbereiding dui as iemand die tyd oorskry wanneer hy ’n toespraak hou.
17, 18. Watter rol speel selfbeheersing in ’n ouere man se strewe om ’n balans te vind tussen sy verskillende verantwoordelikhede?
17 Elke hardwerkende ouere man moet die uitdaging die hoof bied om ’n balans te vind tussen die verskillende eise wat aan sy tyd en energie gestel word. Dit verg selfbeheersing om nie na uiterstes te neig nie. Party ouere manne het soveel aandag aan die gemeente se behoeftes geskenk dat hulle hulle eie gesinne verwaarloos het. Toe een suster dus vir die vrou van ’n ouere man vertel het van die puik herdersbesoek wat hy by haar gedoen het, het die ouere man se vrou uitgeroep: “Ek wens hy wil een of ander tyd ’n herdersbesoek by my kom doen!”—1 Timotheüs 3:2, 4, 5.
18 ’n Ouere man het ook selfbeheersing nodig om ’n balans te vind tussen die tyd wat hy aan persoonlike studie bestee en dié wat hy aan die veldbediening of aan herdersbesoeke bestee. Weens die bedrieglikheid van die mensehart kan ’n ouere man maklik te veel tyd bestee aan die aktiwiteit waarvan hy die meeste hou. As hy van boeke hou, kan hy maklik meer tyd aan persoonlike studie bestee as wat hy behoort te doen. As hy die huis-tot-huis-bediening ietwat moeilik vind, kan hy dalk verskonings vind om dit te verwaarloos deur te veel tyd aan herdersbesoeke te bestee.
19. Watter verpligting wat die nodigheid van selfbeheersing onderstreep, rus daar op ouere manne?
19 Die verpligting om vertroulikheid te handhaaf, vereis ook dat ’n ouere man moet seker maak dat hy besliste selfbeheersing aan die dag lê. In dié verband is die raad beslis gepas: “Openbaar ’n ander se geheim nie” (Spreuke 25:9). Die ondervinding dui daarop dat dit moontlik een van die vereistes is wat die meeste deur ouere manne geskend word. ’n Ouere man met ’n verstandige en liefdevolle vrou met wie hy goed kan kommunikeer, kan geneig wees om sake van ’n vertroulike aard met haar te bespreek of selfs net aan haar te noem. Dit is onvanpas en uiters onverstandig. In die eerste plek is dit ’n skending van vertroue. Geestelike broers en susters nader ouere manne en neem hulle in hulle vertroue omdat hulle glo dat die saak streng vertroulik gehou sal word. Dit is ook verkeerd, onverstandig en liefdeloos om vertroulike sake aan ’n mens se vrou te meld omdat dit ’n onnodige las op haar plaas.—Spreuke 10:19; 11:13.
20. Waarom is dit so belangrik vir ouere manne om selfbeheersing te beoefen?
20 Selfbeheersing is ongetwyfeld uiters belangrik, veral vir ouere manne! Die feit dat hulle met die voorreg toevertrou is om die leiding onder Jehovah se volk te neem, maak hulle soveel aanspreekliker. Aangesien baie aan hulle gegee is, sal baie van hulle geëis word. (Lukas 12:48; 16:10; vergelyk Jakobus 3:1.) Dit is die ouere manne se plig en voorreg om ’n goeie voorbeeld vir ander te stel. Boonop is die aangestelde ouere manne in ’n posisie om meer goed of meer skade as ander te doen, wat dikwels daarvan afhang of hulle selfbeheersing beoefen of nie. Geen wonder dat Paulus gesê het nie: “’n Opsiener moet . . . homself beheers.”
Onthou jy?
◻ Watter skriftuurlike vereistes vir ouere manne toon dat hulle selfbeheersing moet beoefen?
◻ Waarom moet ouere manne selfbeheersing aan die dag lê in hulle optrede teenoor mede-gelowiges?
◻ Hoe moet selfbeheersing tydens oueremanvergaderings beoefen word?
◻ Watter uitdaging bied die feit dat ouere manne vertroulikheid moet handhaaf?
[Prent op bladsy 20]
Dit is noodsaaklik om selfbeheersing by oueremanvergaderings aan die dag te lê
[Prent op bladsy 23]
Christen- ouere manne moet selfbeheersing beoefen en vertroulikheid handhaaf