Is Jesus in die sneeuseisoen gebore?

“SWAAR sneeu bring die lewe in Jerusalem tot stilstand” en “Noorde lamgelê deur swaar sneeu”. Sulke opskrifte in The Jerusalem Post het in 1992 vir Israeliese lesers iets alledaags geword tydens een van die swaarste winters wat Israel nog dié eeu beleef het.

Teen Januarie was die berg Hermon se kruin toe onder 7 tot 12 meter sneeu, en die winter was nog lank nie verby nie. Van die Golanhoogland en Bo-Galilea tot onder anderkant Jerusalem en die nabygeleë Betlehem (wat op die buiteblad gesien kan word), selfs suid tot in die Negeb, het die daaglikse lewe en roetine in Israel keer op keer as gevolg van ’n sierlike en sagte, maar tog kragtige, besoeker tot stilstand gekom. Een artikel in The Jerusalem Post het gesê: “Swaar sneeuneerslae het gister dít reggekry wat ’n stortvloed van Katjoesja-vuurpyle verlede week nie kon regkry nie, deur die stadslewe tot stilstand te bring en die bewoners behoorlik in hulle huise vas te keer.”

Die strawwe winter het nie net vir stadsbewoners chaos veroorsaak nie. Berigte is ontvang van honderde koeie en kalwers, asook duisende hoenders, wat verkluim het toe nagtemperature tot onder vriespunt gedaal het. Asof die sneeu nie genoeg was nie, het swaar, ysige reën ook slagoffers geëis. Twee jong skaapwagtertjies wat eendag blykbaar desperaat probeer het om ’n aantal van hulle skape te red wat deur ’n oorstroming vasgekeer was, is self deur die stroom meegesleur en het verdrink.

Hoewel dit nie ’n tipiese Midde-Oosterse winter was nie, het die Israeliese tydskrif Eretz berig: “Die meteorologiese gegewens wat oor die afgelope 130 jaar in Israel versamel en opgeteken is, toon dat sneeu in Jerusalem ’n algemener verskynsel is as wat dalk vermoed word . . . Tussen 1949 en 1980 het Jerusalem vier-en-twintig winters met sneeu beleef.” Maar is dit iets wat net meteorologiese waarde het en vir mense interessant is, of is dit van spesifieke belang vir Bybelstudente?

Van watter belang is dit vir Bybelstudente?

Wanneer mense aan Jesus se geboorte dink, roep baie die geboortetoneel, wat dikwels tydens die Kerstyd vertoon word en wat emosioneel so roerend is, voor hulle geestesoog. Daar lê die baba Jesus, warm toegedraai en met sy ma wat oor hom waak, met sneeu wat die omliggende landskap soos ’n kombers saggies bedek. Stem hierdie gewilde beskouing met die Bybel se beskrywing van hierdie geskiedkundige gebeurtenis ooreen?

Die Bybelskrywer Lukas gee ’n noukeurig gedokumenteerde verslag van Jesus se geboorte: “En daar was herders in dieselfde landstreek, wat in die oop veld gebly en in die nag oor hulle skape wag gehou het. En meteens staan daar ’n engel van die Here by hulle, en die heerlikheid van die Here het rondom hulle geskyn en groot vrees het hulle oorweldig. En die engel sê vir hulle: Moenie vrees nie, want kyk, ek bring julle ’n goeie tyding van groot blydskap wat vir die hele volk sal wees, dat vir julle vandag in die stad van Dawid [Betlehem] gebore is die Saligmaker wat Christus, die Here, is. En dit is vir julle die teken: julle sal ’n Kindjie vind wat in doeke toegedraai is en wat in die krip lê. En skielik was daar saam met die engel ’n menigte van die hemelse leërskare wat God prys en sê: Eer aan God in die hoogste hemele en vrede op aarde, in die mense ’n welbehae!”—Lukas 2:8-14.

As jy vandag hierdie verslag vir die gewone Israeli lees en hom vra watter tyd van die jaar dit kon gewees het, sal hy waarskynlik sê: “Êrens tussen April en Oktober.” Waarom? Die antwoord is eenvoudig. Van November tot Maart is dit die koue, reënerige seisoen in Israel, en 25 Desember val beslis in die winter. Die herders sou nie in die oop veld gebly het om snags oor hulle skape wag te hou nie. Met die oog op die berigte aan die begin van hierdie artikel kan jy goed verstaan waarom nie. Betlehem, waar Jesus gebore is, is op die hoërliggende gedeeltes geleë en is net ’n paar kilometer van Jerusalem af. Selfs die jare wanneer die weer nie so sleg is nie, is dit snags baie koud daar gedurende die winter.—Miga 5:1; Lukas 2:15.

’n Kykie na die geskiedenis ten tye van Jesus se geboorte werp lig op die feit dat hy nie gedurende Desember gebore is toe dit gesneeu het nie. Jesus se ma, Maria, moes ondanks haar ver gevorderde swangerskap van haar huis in Nasaret af na Betlehem reis. Sy en Josef het dit gedoen omdat die Romeinse heerser, keiser Augustus, beveel het dat ’n sensus gehou moes word (Lukas 2:1-7). Die Joodse bevolking, wat ontevrede was met die Romeinse bewind en sy hoë belasting, het reeds op die punt gestaan om in opstand te kom. Waarom sou Rome hulle onnodig ontstem deur te vereis dat talle gedurende die moeilikste en selfs onvoorspelbare winterweer reis sodat hulle hulle kon laat registreer? Is dit nie veel redeliker dat hierdie bevel tydens ’n seisoen, soos die lente of herfs, uitgevaardig sou word wanneer dit makliker sou wees om te reis nie?

Berekenings wat op die Bybel gegrond is

Die geskiedkundige en fisiese getuienis toon dat Jesus nie gedurende Desember, of enige ander wintermaand, gebore kon gewees het nie. Die Bybel toon boonop deur middel van profesieë watter tyd van die jaar Jesus gebore is. Waar toon die Bybel dit?

In Daniël hoofstuk 9 vind ons een van die aangrypendste profesieë met betrekking tot die Messias. Dit beskryf sy koms sowel as die feit dat hy doodgemaak sou word, waardeur ’n losprysoffer voorsien is om versoening te doen vir sonde en ’n grondslag te lê sodat gehoorsame mense “ewige geregtigheid” kan verkry. (Daniël 9:24-27; vergelyk Mattheüs 20:28.) Volgens hierdie profesie sou al hierdie dinge gebeur binne ’n tydperk van 70 weke van jare, wat in die jaar 455 v.G.J. begin het toe die bevel uitgevaardig is om Jerusalem te herboua (Nehemia 2:1-11). Uit die tydsverdeling in hierdie profesie kan ons aflei dat die Messias aan die begin van die 70ste week van jare sou verskyn. Dit het in 29 G.J. gebeur toe Jesus homself aangebied het om gedoop te word en sodoende sy Messiaanse rol amptelik begin vervul het. “Gedurende die helfte van die week”, of ná drie en ’n half jaar, sou die Messias doodgemaak word en sodoende die waarde van alle offerandes wat onder die Mosaïese Wetsverbond gebring is tot niet maak.—Hebreërs 9:11-15; 10:1-10.

Hierdie profesie toon dat Jesus se bediening drie en ’n half jaar lank was. Jesus het op die Pasga, 14 Nisan (volgens die Joodse kalender), in die lente van 33 G.J. gesterf. Die ooreenstemmende datum vir daardie jaar sal 1 April wees (Mattheüs 26:2). As ons drie en ’n half jaar terugtel, beteken dit hy is in 29 G.J. aan die begin van Oktober gedoop. Lukas sê vir ons dat Jesus ongeveer 30 jaar oud was toe hy gedoop is (Lukas 3:21-23). Dit sal beteken dat Jesus ook ongeveer aan die begin van Oktober gebore is. Ooreenkomstig Lukas se verslag sou die herders daardie tyd van die jaar nog ‘in die oop veld gewees het en in die nag oor hulle skape wag gehou het’.—Lukas 2:8.

Uit watter bron?

Waarom word Jesus se geboorte op 25 Desember gevier as die bewyse toon dat hy vroeg in Oktober gebore is? The New Encyclopædia Britannica toon dat daar eeue ná Jesus se geboorte met hierdie viering begin is: “Gedurende die 4de eeu het die meeste Oosterse kerke geleidelik begin om Christus se geboorte op 25 Desember te vier. In Jerusalem was daar langer teenkanting teen Kersfees, maar die gebruik is later aanvaar.”

Waarom het dié wat hulleself Christene genoem het die gebruik baie eeue ná Christus so maklik aanvaar? The New Encyclopædia Britannica werp meer lig op die onderwerp: “Die tradisionele gebruike wat met Kersfees verband hou, het uit verskeie bronne ontstaan omdat die viering van Christus se geboorte per toeval met die heidense landbou- en sonvierings in die middel van die winter saamgeval het. In die Romeinse wêreld was die Saturnalieë (17 Desember) ’n tyd wanneer daar feesgevier en geskenke uitgeruil is. Dit is ook so dat 25 Desember as die geboortedag van die misterieuse Iraanse god Mithra, die Son van Regverdigheid, beskou is.”

Het dit alles werklik “per toeval” gebeur? Beslis nie! Dit is ’n geskiedkundige feit dat die Romeinse Ryk, onder bewind van keiser Konstantyn, in die vierde eeu G.J. ’n verandering ondergaan het en nie meer die Christelike geloof teëgestaan het nie, maar die “Christendom” as ’n erkende godsdiens ondersteun het. Namate ’n groter deel van die gewone bevolking, wat nie kennis gehad het van wat die Christelike geloof werklik beteken nie, hierdie nuwe geloof aangeneem het, het hulle hulle bekende heidense feeste met nuutgevonde “Christelike” titels begin vier. Watter datum kon meer gepas gewees het om Christus se geboorte te vier as 25 Desember, wat reeds as die geboortedag van “die Son van Regverdigheid” beskou is?

Maak dit saak?

Dit ly geen twyfel dat Jesus se eerste volgelinge, wat ’n Joodse agtergrond gehad het, nie sy geboortedag gevier het nie. Volgens die Encyclopaedia Judaica “is die viering van geboortedae iets onbekends volgens Joodse tradisie”. Die vroeë Christene sou beslis nie so iets gevier het nie. Hulle het nie Jesus se geboorte gevier nie, maar eerder sy opdrag eerbiedig om sy dood te herdenk, waarvoor hulle ’n onbetwisbare datum gehad het, naamlik 14 Nisan.—Lukas 22:7, 15, 19, 20; 1 Korinthiërs 11:23-26.

Eeue voor Christus is die Joodse nasie, wat destyds God se uitverkore volk was, profeties gewaarsku oor die tyd wanneer hulle komende Babiloniese ballingskap tot ’n einde sou kom: “Vertrek, vertrek, gaan weg daarvandaan, raak nie aan wat onrein is nie; gaan uit hulle midde uit, reinig julle, draers van die heilige voorwerpe van die HERE!” (Jesaja 52:11). Hulle moes na hulle tuisland terugkeer om Jehovah se ware aanbidding te herstel. Dit sou ondenkbaar wees dat hulle die onrein heidense gebruike en vorme van aanbidding aanneem wat hulle in Babilon gesien het.

Dit is geen wonder dat hierdie selfde opdrag in 2 Korinthiërs 6:14-18 vir Christene herhaal word nie. Christus se volgelinge het in die plek van die Joodse nasie wat hom verwerp het die verteenwoordigers van ware aanbidding geword. Dit was hulle verantwoordelikheid om ander te help om uit die geestelike duisternis tot in die lig van waarheid te kom (1 Petrus 2:9, 10). Hoe sou hulle dit hoegenaamd kon doen as hulle Christus se leringe met gebruike en vakansiedae van heidense oorsprong vermeng het?

Hoe gewild dit ook al is om ’n “Wit Kersfees” te vier, dit kom daarop neer dat jy ‘aanraak wat onrein is’ (2 Korinthiërs 6:17). Iemand wat God en Christus werklik liefhet, moet dit vermy.

Afgesien van die feit dat Kersfees uit heidense vierings ontstaan het, het ons ook gesien dat dit nie die waarheid verteenwoordig nie, aangesien Jesus in Oktober gebore is. Ja, ongeag watter toneel by ’n mens opkom, Jesus is eenvoudig nie in die sneeuseisoen gebore nie.

[Voetnoot]

[Prent op bladsy 4, 5]

Sneeubedekte Jerusalem, vanuit die ooste gesien

[Erkenning]

Garo Nalbandian

[Prent op bladsy 6]

Sneeu langs die mure van Jerusalem

[Prent op bladsy 7]

Dit is slegs gedurende die warm seisoen wat herders snags buite by hulle skape teen die rotsagtige hange kan bly, soos hieronder gesien kan word

[Erkenning]

Garo Nalbandian