‘Omgord julle met ootmoed’
“God staan die hoogmoediges teë, maar hy gee onverdiende goedhartigheid aan die nederiges.”—1 PETRUS 5:5.
1, 2. Watter twee kontrasterende geestesgesindhede het ’n diepgaande uitwerking op die mens se gedrag?
VAN die geestesgesindhede waarop God se Woord ons aandag vestig, is daar onder andere twee wat ’n kontras met mekaar vorm. Hulle albei het ’n diepgaande uitwerking op die mens se gedrag. Die een word as “ootmoed” beskryf (1 Petrus 5:5). ’n Woordeboek definieer die woord “ootmoedig” as “nederig in optrede of gees: vry van aanmatigende trots”. Ootmoed is sinoniem met nederigheid, en is ’n baie begeerlike eienskap in God se oë.
2 Die teenoorgestelde daarvan is trots. Dit word gedefinieer as “’n oordrewe gevoel van eiewaarde”, om “op ander neer te sien”. Dit is selfsugtig en jaag materiële, egoïstiese en ander strewes na ongeag hoe dit ander benadeel. Die Bybel toon wat een van die gevolge hiervan is: “Die een mens heers oor die ander tot sy ongeluk.” Dit praat van die “wedywering van die een teenoor die ander” as ’n “gejaag na die wind” omdat ’n mens by die dood ‘hoegenaamd niks kan wegdra nie’. Sulke trots is uit God se standpunt uiters ongewens.—Prediker 4:4, NW; 5:15, NW; 8:9.
Die heersende gees in die wêreld
3. Wat is die heersende gees in die wêreld?
3 Deur watter van die twee geestesgesindhede word vandag se wêreld gekenmerk? Wat is die heersende gees in die wêreld? World Military and Social Expenditures 1996 sê: “Geen ander eeu in die opgetekende geskiedenis ewenaar die 20ste eeu wat barbaarse . . . geweld betref nie.” Mededinging om politieke en ekonomiese mag—sowel as wedywering tussen lande, godsdienste, stamme en etniese groepe—het die lewe van meer as 100 miljoen mense in hierdie eeu geëis. Selfsugtige gedrag het ook op individuele vlak toegeneem. Die Chicago Tribune het gesê: “Van die kwale van ons samelewing is sinnelose geweld, kindermishandeling, egskeiding, dronkenskap, vigs, tienerselfmoorde, dwelms, straatbendes, verkragting, buite-egtelike swangerskappe, aborsie, pornografie, . . . leuens, bedrog, politieke korrupsie . . . Reg en verkeerd bestaan eenvoudig nie meer as sedelike begrippe nie.” Die UN Chronicle het gevolglik gewaarsku: “Gemeenskappe is besig om te verbrokkel.”
4, 5. Hoe is die gees wat in die wêreld heers akkuraat beskryf in ’n Bybelprofesie aangaande ons dag?
4 Hierdie toestande kom wêreldwyd voor. Dit is net soos ’n Bybelprofesie aangaande ons tyd voorspel het: “In die laaste dae [sal daar] kritieke tye . . . wees wat moeilik is om deur te kom. Want mense sal liefhebbers van hulleself wees, liefhebbers van geld, aanmatigend, hoogmoedig, lasteraars, ongehoorsaam aan ouers, ondankbaar, dislojaal, sonder natuurlike geneentheid, nie bereid tot enige ooreenkoms nie, kwaadsprekers, sonder selfbeheersing, wreedaardig, sonder liefde vir goedheid, verraaiers, eiesinnig, opgeblase van trots.”—2 Timoteus 3:1-4.
5 Dit is ’n akkurate beskrywing van die heersende gees in hierdie wêreld. Dit is ’n selfsugtige “ek eerste”-gesindheid. Net soos nasies met mekaar wedywer, wedywer individue met mekaar. Byvoorbeeld, in mededingende sport wil baie atlete die beste wees, ongeag hoe dit ander emosioneel of selfs fisies seermaak. Hierdie selfsugtige gees word aangemoedig in kinders, en as volwassenes openbaar hulle dan nog steeds hierdie gees in baie fasette van hulle lewe. Dit lei tot “vyandskappe, twis, jaloesie, vlae van toorn, rusies, verdeeldhede”.—Galasiërs 5:19-21.
6. Wie bevorder selfsug, en hoe voel Jehovah oor hierdie gesindheid?
6 Die Bybel toon dat die selfsugtige gees van hierdie wêreld ’n weerspieëling is van die gees van “die een wat Duiwel en Satan genoem word, wat die hele bewoonde aarde mislei”. Aangaande Satan se invloed op die mense wat in hierdie kritieke laaste dae lewe, voorspel die Bybel: “Wee die aarde . . . , want die Duiwel het na julle toe neergedaal en het groot toorn, omdat hy weet dat hy ’n kort tydperk het” (Openbaring 12:9-12). Hy en sy demone het dus hulle pogings verskerp om ’n selfsugtige gesindheid onder mense te bevorder. En hoe voel Jehovah oor so ’n gesindheid? Sy Woord sê: “Elke hoogmoedige van hart is vir die HERE ’n gruwel.”—Spreuke 16:5.
Jehovah is met die ootmoediges
7. Hoe beskou Jehovah ootmoediges, en wat leer hy hulle?
7 Aan die ander kant seën Jehovah diegene wat ootmoedig is. In ’n lied tot Jehovah het koning Dawid gesê: “U sal die nederige volk red; maar u oë is teen die hoogmoediges, om hulle te verlaag” (2 Samuel 22:1, 28, NW). Die raad in God se Woord is derhalwe: “Soek die HERE, o alle ootmoediges van die land . . . ; soek geregtigheid, soek ootmoedigheid—miskien sal julle verborge bly op die dag van die toorn van die HERE” (Sefanja 2:3). Dié wat Jehovah in nederigheid soek, word deur hom geleer om ’n heel ander gees as dié van hierdie wêreld aan te kweek. “Hy sal . . . die ootmoediges sy weg leer” (Psalm 25:9; Jesaja 54:13). Hierdie weg is die weg van liefde. Dit is daarop gegrond dat ’n mens doen wat reg is volgens God se standaarde. Die Bybel toon dat hierdie beginselvaste liefde ‘nie grootpraat nie, nie opgeblase raak nie, nie sy eie belang soek nie’ (1 Korintiërs 13:1-8). Dit word ook in ootmoed geopenbaar.
8, 9. (a) Wat is die oorsprong van beginselvaste liefde? (b) Hoe belangrik is dit om die liefde en nederigheid na te volg wat Jesus aan die dag gelê het?
8 Paulus en ander eerste-eeuse Christene het hierdie soort liefde deur middel van Jesus se onderrigting geleer. En Jesus het dit by sy Vader, Jehovah, geleer van wie die Bybel sê: “God is liefde” (1 Johannes 4:8). Jesus het geweet dat dit God se wil vir hom was om volgens die wet van liefde te lewe, en hy het dit gedoen (Johannes 6:38). Daarom het hy medelye met die verdruktes, die armes en die sondaars gehad (Matteus 9:36). Hy het vir hulle gesê: “Kom na my toe, almal wat swoeg en swaar belaai is, en ek sal julle verkwik. Neem my juk op julle en leer by my, want ek is saggeaard en nederig van hart.”—Matteus 11:28, 29.
9 Jesus het vir sy dissipels getoon hoe belangrik dit is om sy liefde en nederigheid na te volg toe hy vir hulle gesê het: “Hieraan sal almal weet dat julle my dissipels is, as julle liefde onder mekaar het” (Johannes 13:35). Dit sou duidelik wees dat hulle afgeskeie van hierdie selfsugtige wêreld is. Daarom kon Jesus van sy volgelinge sê: “Hulle [is] geen deel van die wêreld . . . nie” (Johannes 17:14). Nee, hulle volg nie die trotse, selfsugtige gees van Satan se wêreld na nie. Hulle volg eerder die gees van liefde en nederigheid na wat Jesus aan die dag gelê het.
10. Wat doen Jehovah in ons dag met ootmoediges?
10 God se Woord het voorspel dat nederiges in hierdie laaste dae versamel sal word in ’n wêreldwye gemeenskap wat op liefde en nederigheid gegrond is. Te midde van ’n wêreld wat al hoe trotser word, openbaar Jehovah se volk dus die teenoorgestelde gesindheid—ootmoed. Sulke persone sê: “Laat ons optrek na die berg van die HERE [sy verhewe ware aanbidding], . . . dat Hy ons sy weë kan leer en ons in sy paaie kan wandel” (Jesaja 2:2, 3). Jehovah se Getuies vorm hierdie wêreldwye gemeenskap wat in God se paaie wandel. Hulle sluit ’n toenemende “groot skare, wat geen mens kon tel nie, uit alle nasies en stamme en volke en tale” in (Openbaring 7:9). Hierdie groot skare bestaan nou uit miljoene mense. Hoe leer Jehovah hulle om nederig te wees?
Leer om ootmoedig te wees
11, 12. Hoe lê God se knegte ootmoed aan die dag?
11 God se gees werk deur sy gewillige volk en stel hulle in staat om te leer om die slegte gees van die wêreld te oorwin en dan die vrugte van God se gees aan die dag te lê. Dit word geopenbaar in “liefde, vreugde, vrede, lankmoedigheid, goedhartigheid, goedheid, geloof, sagmoedigheid, selfbeheersing” (Galasiërs 5:22, 23). Om God se knegte te help om hierdie eienskappe aan te kweek, word hulle aangespoor om nie ‘egotisties te word en wedywering met mekaar aan te wakker en afgunstig op mekaar te wees nie’ (Galasiërs 5:26). Die apostel Paulus het eweneens gesê: “Ek [sê] vir elkeen daar onder julle om nie meer van homself te dink as wat dit nodig is om te dink nie, maar om só te dink dat hy ’n gesonde verstand het.”—Romeine 12:3.
12 God se Woord sê vir ware Christene om ‘niks uit twisgierigheid of uit egotisme te doen nie, maar met ootmoed die ander [knegte van God] hoër as hulleself te ag, en nie in persoonlike belangstelling ’n oog op net hulle eie sake te hou nie, maar ook in persoonlike belangstelling op dié van die ander’ (Filippense 2:3, 4). “Laat elkeen aanhou om nie sy eie voordeel te soek nie, maar dié van die ander persoon” (1 Korintiërs 10:24). Ja, “liefde bou [ander] op” met onselfsugtige woorde en dade (1 Korintiërs 8:1). Dit bevorder samewerking, nie wedywering nie. Die “ek eerste”-gesindheid het geen plek onder Jehovah se knegte nie.
13. Waarom moet ons ootmoed aanleer, en hoe doen ’n mens dit?
13 Maar weens oorgeërfde onvolmaaktheid word ons nie ootmoedig gebore nie (Psalm 51:7). Hierdie eienskap moet aangeleer word. En dit kan moeilik wees vir diegene wat nie van kleins af Jehovah se weë geleer is nie, maar wat dit later in hulle lewe aanneem. Hulle het reeds persoonlikhede ontwikkel wat op hierdie ou wêreld se gesindhede gegrond is. Hulle moet dus leer om ‘die ou persoonlikheid af te lê, wat met hulle vroeëre lewenswandel ooreenkom, en om hulle met die nuwe persoonlikheid te beklee, wat na God se wil in ware regverdigheid en lojaliteit geskep is’ (Efesiërs 4:22, 24). Met God se hulp kan opregte persone doen wat hy van hulle verwag: “Beklee julle . . . met die tere geneenthede van medelye, goedhartigheid, ootmoed, sagmoedigheid en lankmoedigheid.”—Kolossense 3:12.
14. Hoe het Jesus hom uitgespreek teen die mens se begeerte om homself te verhef?
14 Jesus se dissipels moes dit aanleer. Hulle was volwassenes toe hulle sy dissipels geword het en het ’n mate van die wêreldse gees van wedywering in hulle gehad. Toe die moeder van twee van hulle vername posisies vir haar seuns wou hê, het Jesus gesê: “Julle weet dat die heersers van die nasies oor [die volk] baasspeel en die groot manne oor hulle gesag uitoefen. Onder julle is dit nie so nie; maar wie ook al onder julle groot wil word, moet julle dienaar wees, en wie ook al onder julle die eerste wil wees, moet julle slaaf wees. Net soos die Seun van die mens [Jesus] gekom het, nie om gedien te word nie, maar om te dien en om sy siel te gee as ’n losprys in ruil vir baie” (Matteus 20:20-28). Toe Jesus vir sy dissipels gesê het om nie titels te gebruik om hulleself te probeer verhef nie, het hy bygevoeg: “Julle [is] almal broers.”—Matteus 23:8.
15. Watter gesindheid moet diegene hê wat as opsieners wil dien?
15 ’n Ware volgeling van Jesus is ’n kneg, ja, ’n slaaf van mede-Christene (Galasiërs 5:13). Dit is veral van toepassing op diegene wat wil kwalifiseer om as opsieners in die gemeente te dien. Hulle moet nooit wedywer om vernaamheid of mag nie; hulle moet nie ‘baasspeel oor dié wat God se erfenis is nie, maar moet voorbeelde vir die kudde word’ (1 Petrus 5:3). Trouens, ’n selfsugtige gees is ’n teken dat iemand nie geskik is om as opsiener te dien nie. So iemand sal skadelik vir die gemeente wees. Dit is weliswaar gepas om “na ’n opsienersamp [te] streef”, maar dit moet voortspruit uit ’n begeerte om ander Christene te dien. Hierdie amp is nie ’n posisie van vernaamheid of mag nie, want diegene wat as opsieners dien, moet van die ootmoedigstes in die gemeente wees.—1 Timoteus 3:1, 6.
16. Waarom is Diotrefes in God se Woord veroordeel?
16 Die apostel Johannes vestig ons aandag op iemand wat die verkeerde beskouing gehad het en sê: “Ek het iets aan die gemeente geskryf, maar Diotrefes, wat daarvan hou om die eerste plek onder hulle te beklee, ontvang niks van ons met respek nie.” Hierdie man het ander sonder respek behandel om sy eie posisie te probeer bevorder. Maar God se gees het Johannes beweeg om ’n veroordeling van Diotrefes weens sy “ek eerste”-gesindheid in die Bybel in te sluit.—3 Johannes 9, 10.
Die regte gesindheid
17. Hoe het Petrus, Paulus en Barnabas ootmoed aan die dag gelê?
17 Daar is baie Bybelvoorbeelde van die regte gesindheid, van ootmoed. Toe Petrus die huis van Kornelius ingegaan het, het daardie man “voor [Petrus se] voete neergeval en aan hom hulde bewys”. Maar Petrus het geweier om sulke verering te aanvaar en het Kornelius eerder “opgerig en gesê: ‘Staan op; ek is self ook ’n mens’” (Handelinge 10:25, 26). Toe Paulus en Barnabas in Listra was, het Paulus ’n man genees wat van sy geboorte af kreupel was. Gevolglik het die skare gesê dat hierdie apostels gode was. Maar Paulus en Barnabas het “hulle boklere geskeur en tussen die skare ingespring terwyl hulle uitgeroep en gesê het: ‘Manne, waarom doen julle hierdie dinge? Ons is ook mense met dieselfde gebreke as julle’” (Handelinge 14:8-15). Hierdie nederige Christene het geweier om deur mense verheerlik te word.
18. Wat het ’n magtige engel in alle nederigheid vir Johannes gesê?
18 Toe die apostel Johannes “’n openbaring deur Jesus Christus” gegee is, is dit deur ’n engel aan hom oorgedra (Openbaring 1:1). As ons aan die mag van ’n engel dink, kan ons verstaan waarom Johannes met ontsag vervul is, want een engel het 185 000 Assiriërs in een nag doodgemaak (2 Konings 19:35). Johannes vertel: “Toe ek gehoor en gesien het, het ek neergeval om voor die voete van die engel wat my hierdie dinge getoon het te aanbid. Maar hy sê vir my: ‘Pas op! Moet dit nie doen nie! Ek is maar net ’n medeslaaf van jou en van jou broers . . . Aanbid God’” (Openbaring 22:8, 9). Watter ootmoed het hierdie magtige engel tog aan die dag gelê!
19, 20. Stel die hoogmoed van seëvierende Romeinse generaals teenoor Jesus se ootmoed.
19 Jesus was die beste voorbeeld van iemand wat ootmoedig was. Hy was God se enigverwekte Seun, die toekomstige Koning van God se hemelse Koninkryk. Toe hy hom as toekomstige koning aan die mense bekend gestel het, het hy dit nie soos die seëvierende generaals van Romeinse tye gedoen nie. Groot optogte is vir hulle gereël, en hulle het op strydwaens gery wat met goud en ivoor versier is en deur wit perde, of selfs deur olifante, leeus of tiers, getrek is. In die optogte was daar musikante wat oorwinningsliedere gesing het, asook waens wat vol buit gelaai is en groot sierwaens wat oorlogstonele uitgebeeld het. Daar was ook gevange konings, prinse en generaals, saam met hulle gesinne, wat dikwels kaal uitgetrek is om hulle te verneder. Die gebeure was deurtrek van trots, hoogmoed.
20 Stel dít teenoor die manier waarop Jesus homself aangebied het. Hy was gewillig om hom nederig te onderwerp aan die vervulling van die profesie oor hom, wat voorspel het: “Kyk, jou Koning kom na jou; regverdig en ’n oorwinnaar is Hy; nederig en Hy ry op ’n esel.” Hy het nederig op ’n lasdier gery, nie op ’n strydwa wat deur spogdiere getrek is nie (Sagaria 9:9; Matteus 21:4, 5). Hoe verheug is nederige mense tog dat Jesus as Jehovah se aangestelde Koning oor die hele aarde in die nuwe wêreld sal regeer, ’n koning wat waarlik ootmoedig, nederig, liefdevol, medelydend, barmhartig is!—Jesaja 9:5, 6; Filippense 2:5-8.
21. Waarvan is ootmoed nie ’n teken nie?
21 Die feit dat Jesus, Petrus, Paulus en ander manne en vroue van geloof in Bybeltye ootmoedig was, toon beslis dat nederigheid nie ’n teken van swakheid is nie. Dit is eerder ’n teken van ’n sterk karakter, want hierdie persone was moedig en ywerig. Hulle het swaar beproewinge met groot verstandelike en morele krag verduur (Hebreërs, hoofstuk 11). En vandag, wanneer Jehovah se knegte ootmoedig is, het hulle soortgelyke krag omdat God ootmoediges met sy kragtige heilige gees onderskraag. Ons word dus aangespoor: “Omgord julle julle almal met ootmoed teenoor mekaar, want God staan die hoogmoediges teë, maar hy gee onverdiende goedhartigheid aan die nederiges. Verneder julle dan onder die magtige hand van God, sodat hy julle op die bestemde tyd kan verhef.”—1 Petrus 5:5, 6; 2 Korintiërs 4:7.
22. Wat sal in die volgende artikel bespreek word?
22 Daar is nog ’n positiewe aspek van ootmoed wat God se knegte aan die dag moet lê. Dit is een wat grootliks daartoe bydra om die gees van liefde en samewerking in die gemeentes te bevorder. Trouens, dit is ’n onontbeerlike deel van ootmoed. Dit sal in die volgende artikel bespreek word.
Ter hersiening
◻ Beskryf die heersende gees in hierdie wêreld.
◻ Hoe bewys Jehovah guns aan diegene wat ootmoedig is?
◻ Waarom moet ootmoed aangeleer word?
◻ Wat is ’n paar Bybelvoorbeelde van persone wat ootmoed aan die dag gelê het?
[Prent op bladsy 15]
Die engel het vir Johannes gesê: “Moet dit nie doen nie! Ek is maar net ’n medeslaaf”