Die wonder van instinktiewe wysheid
“Migrasie is waarskynlik die ontsagwekkendste natuurverskynsel.”—COLLINS ATLAS OF BIRD MIGRATION.
OP 9 Desember 1967 het ’n kommersiële vlieënier ’n swerm van omtrent 30 basuinswane gesien wat op ’n verstommende hoogte van 8 200 meter na Ierland vlieg. Waarom het hulle so hoog gevlieg, waar die lugtemperatuur omtrent 40 grade Celsius onder vriespunt is? Behalwe dat hulle die voortdurende sneeustorms op laer hoogtes vermy het, het hulle in ’n windstroom gevlieg wat hulle ’n grondsnelheid van omtrent 200 kilometer per uur gegee het. Na skatting het die voëls hulle vlug van 1 300 kilometer van Ysland na Ierland in net sewe uur voltooi.
Die kampioen onder die trekvoëls—die arktiese sterretjie—broei noord van die Noordpoolsirkel, maar bring die noordelike winter in die Suidpool deur. In ’n tipiese jaar reis hierdie klein seevoëltjie tussen 40 000 en 50 000 kilometer—gelykstaande aan die omtrek van die aarde!
Witooievaars broei in Noord-Europa en oorwinter in Suid-Afrika, wat beteken dat hulle altesaam 24 000 kilometer heen en weer aflê. Duisende van hierdie voëls vlieg tydens die herfs en lente deur Israel en volg ’n tydrooster wat in Bybeltye bekend was.—Jeremia 8:7.
Wie het hulle hierdie instinktiewe vermoë gegee? Ongeveer 3 500 jaar gelede het God die volgende vraag aan die regverdige man Job gestel: “Is dit aan jou verstand te danke dat die valk opwaarts sweef, dat hy sy vlerke na die suidewind uitsprei? Of is dit op jou bevel dat ’n arend hoog opvlieg en dat hy sy nes hoog bou?” In sy antwoord het Job God tereg geloof vir die verbasende vermoëns van voëls en ander diere.—Job 39:26, 27; 42:2.
Iets beters as instink
Mense, die kroon van God se skepping, word nie hoofsaaklik deur instink gerig nie. Ons het eerder wilsvryheid asook ’n gewete en die vermoë om liefde te betoon (Genesis 1:27; 1 Johannes 4:8). Danksy al hierdie gawes kan ons regverdige en sedelike besluite maak wat soms van buitengewone liefde en selfopoffering getuig.
’n Persoon se gesindheid en gedrag is natuurlik grootliks ’n resultaat van die sedelike voorskrifte en geestelike beginsels wat hy van kleins af geleer is, of nie geleer is nie. Gevolglik verskil mense moontlik ten opsigte van wat na hulle mening reg of verkeerd, aanvaarbaar of onaanvaarbaar is. Hierdie verskille kan op hulle beurt weer aanleiding gee tot misverstande, onverdraagsaamheid en selfs haat, veral wanneer faktore soos kultuur, nasionalisme en godsdiens ’n sterk invloed uitoefen.
Hoeveel beter sou die wêreld tog gewees het as die hele mensdom gehou het by een stel standaarde wat sedelike en geestelike waarheid weerspieël, net soos ons gehoorsaam is aan die een stel fisiese wette wat die heelal beheer! Maar het enigiemand die vermoë en die kennis om universele standaarde te stel? En indien wel, sal hy of het hy? Hierdie vrae sal in die volgende artikels bespreek word.