TUEON-AN NGA ARTIKULO 48
KANTA 97 Ang Kabuhi Nasandig sa Pulong sang Dios
Ro Milagruso nga Pagpakaon it Tinapay
“Ako ro tinapay it kabuhi. Ro nagaadto kakon indi eunggid paggutomon.”—JUAN 6:35.
RO ATONG MATUN-AN
Tun-an naton ro istorya sa Juan kapitulo 6 nga nagasugid kon paalin ginpaabu ni Jesus ro tinapay ag isda para pakan-on ro linibo nga tawo, ag kon ano ro atong matun-an kara.
1. Mauno ka importante ro tinapay sa panahon it Biblia?
TINAPAY ro panguna nga pagkaon it kaabuan sa panahon it Biblia. (Gen. 14:18; Luc. 4:4) Ro matuod importante gid ra, dahil kon amat ginagamit it Biblia ro tinapay para magtukoy sa pagkaon sa kabilugan. (Mat. 6:11) Ro tinapay hay importante man nga parte it daywang ka kilaea nga milagro ni Jesus. (Mat. 16:9, 10) Makita naton ro sambato kara sa Juan kapitulo 6. Habang ginatun-an naton rayang istorya, tan-awon ta ro mga leksyon nga pwede natong maaplikar makaron.
2. Sa anong sitwasyon kinahang-ean it mga tawo ro pagkaon?
2 Pagkatapos magwali it mga apostoles ni Jesus, nagsakay sanda sa baroto kaibahan ni Jesus patabok sa Dagat it Galilea agud makapahuway. (Mar. 6:7, 30-32; Luc. 9:10) Nag-agto sanda sa sangka malinong nga lugar sa Betsaida. Pero owa magbuhay, linibo nga tawo ro nag-abot para makita imaw. Owa gid sanda ginpabay-an ni Jesus. Nagtao imaw it oras para tur-an sanda parti sa Ginharian ag ginpamayad na ro mga may sakit. Kat padueom eon, gin-isip it mga disipulo kon paalin makakaon rayang mga tawo. Posible ro iba kanda hay may sangkiri nga baeon, pero ro kaabuan hay kinahang-ean pang mag-agto sa mga baryo ag magbakae it pagkaon. (Mat. 14:15; Juan 6:4, 5) Ano ro obrahon ni Jesus?
RO MILAGRO NGA PAGPAKAON IT TINAPAY
3. Ano ro ginhambae ni Jesus nga obrahon it anang mga apostoles para sa mga tawo? (Tan-awa man ro piktyur.)
3 Ginhambae ni Jesus sa anang mga apostoles: “Indi eon kinahang-ean nga magpanaw pa sanda. Kamo mismo ro magtao kanda it pagkaon.” (Mat. 14:16) Matsa imposible ra dahil mga 5,000 ro mga eaki. Ag kon kaibahan ro mga bayi ag mga unga, mga 15,000 nga mga tawo ro dapat pakan-on. (Mat. 14:21) Naghambae si Andres: “May unga iya nga eaeaki nga may daeang limang bilog nga tinapay nga sebada ag daywang bilog nga isda. Pero ano baea ro pueos kara sa rayang kaabuon nga mga tawo?” (Juan 6:9) Ro tinapay nga sebada hay kaean-on it mga pobre ag it ibang mga tawo, ag ro daywang ka maisot nga isda hay posibleng gin-asinan ag ginbuead. Ngani, maigo baea ro daea nga pagkaon it ratong unga nga eaki para pakan-on ro linibo nga tawo?
Gintao ni Jesus ro espiritwal ag pisikal nga mga kinahang-eanon it mga tawo (Tan-awa ro parapo 3)
4. Ano ro atong matun-an sa Juan 6:11-13? (Tan-awa man ro piktyur.)
4 Gustong abiabihon ni Jesus ro mga tawo, ngani ginhambaean na sanda nga magpungko it grupo-grupo sa hilamunon. (Mar. 6:39, 40; basaha ro Juan 6:11-13.) Mabasa naton nga nagpasaeamat si Jesus sa anang Ama para sa tinapay ag isda. Sa pag-obra kara, ginpakita na nga ro Dyos ro ginhalinan it pagkaon. Manami gid ra nga pahanumdom para katon nga sundon ro halimbawa ni Jesus nga magpangamuyo anay bago magkaon, nagaisaeahanon man kita o sa abung tawo. Ginpapanupod rayon ni Jesus ro mga pagkaon, ngani ro mga tawo hay nagkaon ag nagkaeabusog. May nabilin nga pagkaon, ag nanugon kara si Jesus. Ngani ginpatipon na ra, agud makaon pa. Nagpakita si Jesus it manami nga halimbawa kon paalin naton gamiton it mayad ro atong mga pagkabutang. Kon ginikanan ka, pwede mong rebyuhon rayang istorya kaibahan sa ing mga unga ag talakayon ro mga leksyon nga pwede nyong matun-an parti sa pangamuyo, pagkamaabiabihon, ag kaalwan.
Pangutan-a ing sarili, ‘Ginatuead ko baea ro halimbawa ni Jesus nga magpangamuyo anay bago magkaon?’ (Tan-awa ro parapo 4)
5. Ano ro nangin reaksyon it mga tawo sa gin-obra ni Jesus sa ruyong adlaw, ag ano ro anang gin-obra?
5 Nagdayaw gid ro mga tawo sa paagi it pagturo ni Jesus ag sa anang mga milagro. Sayod nanda nga nagpromisa si Moises nga magapadaea ro Dyos it espesyal nga propeta. Ngani basi gin-isip nanda, ‘Si Jesus eon baea ratong propeta?’ (Deut. 18:15-18) Kon huo, posible nga mangin mayad imaw nga manoggahum, ag kaya nana pakan-on ro bilog nga Israel. Ngani, gusto gid it mga tawo nga “piliton [si Jesus] nga manginhari nanda.” (Juan 6:14, 15) Kon ginpasugtan ni Jesus nga matabo ron, ginapakita na nga nagaintra imaw sa politika it mga Judio nga ginagamhan it mga Romano. Pero nagpasugot baea imaw? Owa gid. Mabasa naton nga nagdesisyon si Jesus nga ‘mag-adto . . . sa kabukiran.’ Ngani maskin ginapilit imaw it iba, owa gid imaw nag-intra sa politika. Manami gid nga leksyon para katon!
6. Paalin naton mapakita nga gusto natong sundon ro halimbawa ni Jesus? (Tan-awa man ro piktyur.)
6 Syempre, indi man kita suguon it iba nga paabuon ro tinapay, o milagruso nga pamayron ro mga may sakit, o obrahon kitang hari o presidente. Pero, pwede nanda kitang kumbinsihon nga mag-intra sa politika paagi sa pagboto o suportahan ro sangka partido nga para kanda hay mangin mayad nga manogdumaea. Pero, klaro ro ginpakita nga halimbawa ni Jesus. Nagbalibad imaw nga mag-intra sa maskin alin nga may eabot sa politika, ag naghambae rayon imaw: “Ro akong ginharian bukon it sa rayang kalibutan.” (Juan 17:14; 18:36) Bilang Cristyano, kinahang-ean naton mag-isip pareho ni Jesus ag tuearon ro anang halimbawa. Pareho kana, ginasuportahan naton ro Ginharian it Dyos, ginasugid ra sa iba, ag ginapangamuyo nga mag-abot ra. (Mat. 6:10) Balikan naton ro istorya parti sa milagruso nga pagpakaon ni Jesus it tinapay ag talakayon ta kon ano pa ro atong matun-an kara.
Owa si Jesus nag-intra sa politika, ag dapat naton sundon ro anang halimbawa (Tan-awa ro parapo 6)
RO KAHUEOGAN IT TINAPAY
7. Ano ro gin-obra ni Jesus ag ku anang mga apostoles? (Juan 6:16-20)
7 Pagkatapos pakan-on ni Jesus ro mga tawo, ginsugo na ro anang mga apostoles nga magsakay sa baroto patabok sa Capernaum, ag imaw hay nag-agto sa bukid agud likawan ro mga tawo nga gusto imaw mangin hari. (Basaha ro Juan 6:16-20.) Habang sa eawod ro mga apostoles, gulping nagbagyo, naghangin it mabaskog ag kaeagko ro humbak. Nagtikang rayon si Jesus sa tubi paagto kanda. Ag ginsampit na si apostol Pedro nga magtikang man sa tubi. (Mat. 14:22-31) Pagsakay ni Jesus sa baroto, nagpundo ro hangin. Nakahambae ro mga disipulo: “Matuod gid nga ikaw ro Unga it Dyos!”a (Mat. 14:33) Ginhambae eang nanda ra kat nagtikang si Jesus sa tubi, pero owa nanda ra ginhambae kat milagruso nga ginpakaon ni Jesus it tinapay ro linibo nga mga tawo. Gindugang ni Marcos rayang detalye: “Nangawa gid [ro mga apostoles], ay owa pa nanda maeubti ro nahanungod sa tinapay tungod nga nadueman pa ro andang mga panghuna-hona.” (Mar. 6:50-52) Huo, owa nanda naeubtan ro gahum nga gintao ni Jehova kay Jesus para mag-obra it mga milagro. Pagkatapos kara, ginsambit it uman ni Jesus ro milagro parti sa tinapay, ag nagtao pa imaw it leksyon para katon.
8-9. Ham-an gin-usoy gid it mga tawo si Jesus? (Juan 6:26, 27)
8 Ro mga tawo nga ginpakaon ni Jesus hay nakapukos eang sa andang pisikal nga mga kinahang-eanon ag mga kagustuhan. Paalin? Pagkasunod nga adlaw, nakita nanda nga nagpanaw si Jesus ag ro anang mga apostoles. Ngani nagsakay sanda sa mga baroto nga nagdungka halin sa Tiberias ag nag-agto sa Capernaum agud usuyon si Jesus. (Juan 6:22-24) Gin-obra baea nanda ra para mamati pa gid parti sa Ginharian? Owa. Gusto eang nanda nga taw-an sanda ni Jesus it dugang nga tinapay. Paalin naton ron nasayran?
9 Tan-awa kon ano ro natabo kat nakita it mga tawo si Jesus maeapit sa Capernaum. Prangka nga ginhambae kanda ni Jesus nga gin-usoy eang nanda imaw dahil gusto nanda it pagkaon. Ginpadumdom na sanda nga “nakakaon kamo ku tinapay ag nabusog gid kamo” it “kaean-on nga nagakaban-os.” Ag ginpalig-on na man sanda nga magpangabudlay sa “kaean-on nga . . . nagatao it kabuhi nga owa it katapusan.” (Basaha ro Juan 6:26, 27.) Ginhambae ni Jesus nga ro anang Ama ro magatao it ratong pagkaon. Kat nasayran it mga tawo nga may una nga pagkaon nga makatao kanda it kabuhi nga owa’t katapusan, posible nga nakibot gid sanda! Anong pagkaon ro posibleng makaobra kara, ag paalin nanda ra mabaton?
10. Ano ro kinahang-ean obrahon it mga tawo para mabaton ro “kabuhi nga owa it katapusan”?
10 Gustong masayran it mga Judio kon alin ro andang dapat obrahon para mabaton ratong pagkaon. Posible nga ginaisip nanda ro mga ueobrahon nga nakasueat sa Mosaikong Kasugoan. Pero, ginhambae ni Jesus kanda: “Raya ro bueohaton nga gusto it Dyos nga inyong himuon: magtuo kamo sa anang ginpadaea.” (Juan 6:28, 29) Kinahang-ean nga magtuo sa ginpadaea it Dyos para mabaton ro “kabuhi nga owa it katapusan.” Ro matuod, raya ro ginhambae ni Jesus dati. (Juan 3:16-18, 36) Ag may una pa rayon imaw nga ginhambae kon paalin mabaton ro kabuhi nga owa’t katapusan.—Juan 17:3.
11. Paalin ginpakita it mga Judio nga gusto eang nanda it pagkaon? (Salmo 78:24, 25)
11 Owa ginbaton it mga Judio ro ginturo ni Jesus parti sa bag-o nga “bueohaton nga gusto it Dyos.” Ginpangutana nanda si Jesus: “Ano nga milagro ro mapakita mo kamon, agud magtuo kami kimo?” (Juan 6:30) Ginsambit nanda nga ro mga tawo sa panahon ni Moises hay nakabaton it manna nga matsa pareho sa tinapay. (Neh. 9:15; basaha ro Salmo 78:24, 25.) Klaro nga nakapukos eang ro andang isip sa pagbuoe it literal nga pagkaon. Owa man ngani nanda ginpangutana si Jesus para klaruhon ro anang ginhambae parti sa “matuod nga tinapay halin sa eangit,” pareho sa nagatao it kabuhi nga manna halin sa eangit. (Juan 6:32) Mas nagpukos sanda sa andang pisikal nga mga kinahang-eanon ag ginbalewala ro espiritwal nga mga kamatuoran nga gustong ituro ni Jesus kanda. Ano ro atong matun-an kara?
RO ATONG PANGUNA NGA PUKOS
12. Paalin ginpakita ni Jesus kon ano ro pinakaimportante?
12 Makita sa Juan kapitulo 6 ro importanteng leksyon para katon. Dapat ro panguna naton nga pukos hay ro atong espiritwal nga mga kinahang-eanon. Kat gintentar imaw ni Satanas, ginpakita ni Jesus nga ro pagsunod kay Jehova ro pinakaimportante kaysa sa pisikal nga pagkaon. (Mat. 4:3, 4) Ag sa Sermon sa Bukid, ginpabahoe na nga kinahang-ean may mayad kita nga relasyon sa Dyos. (Mat. 5:3) Ngani, pangutan-a ing sarili, ‘Ginapakita baea it akong pagkabuhi nga mas importante kang ang espiritwal nga kinahang-eanon kaysa sa ang pisikal nga mga kagustuhan?’
13. (a) Ham-an buko’t saea nga mag-enjoy sa pagkaon? (b) Ano ro paandam ni Pablo parti kara? (1 Corinto 10:6, 7, 11)
13 Bukon man it saea nga ipangamuyo ro atong pisikal nga mga kinahang-eanon ag mag-enjoy kara. (Luc. 11:3) Nagahambae ro Biblia nga mayad para sa tawo nga “magkaon, mag-inom, ag magkasadya sa anang ginkabudlayan,” ag raya hay “halin sa alima it matuod nga Dyos.” (Man. 2:24; 8:15; Sant. 1:17) Pero, dapat kitang maghaeong nga indi dapat mangin pinakaimportante sa atong kabuhi ro materyal nga mga bagay. Ginpabahoe ra ni apostol Pablo kat ginsueatan na ro mga Cristyano nga nagakabuhi sa katapusan it Judiong sistema it mga bagay. Ginhambae na ro mga natabo sa Israel kato, pati eon ro natabo maeapit sa Bukid it Sinai. Ginpaandaman na man ro mga Cristyano kato nga “indi [sanda] maghandom it maeain nga mga butang pareho sa ginhimo [it mga Israelita].” (Basaha ro 1 Corinto 10:6, 7, 11.) Ginhandum it mga Israelita ro pagkaon, ngani ro milagruso nga pagtao ni Jehova it pagkaon hay nangin “maeain nga mga butang” para kanda. (Num. 11:4-6, 31-34) Kat ginsimba nanda ro bueawan nga tiyo nga baka, nagkaon sanda, nag-inom, ag nagkasadya. (Ex. 32:4-6) Ginsambit ni Pablo rayang halimbawa bilang paandam sa mga Cristyano nga nagakabuhi sa katapusan it Judiong sistema it mga bagay ku 70 C.E. Nagakabuhi man kita makaron sa katapusan ku sistema it mga bagay, ngani dapat natong dumdomon ro paandam ni Pablo.
14. Kon parti sa pagkaon, ano ro mapaabot naton sa bag-ong kalibutan?
14 Kat ginhambae ni Jesus nga ipangamuyo naton nga “taw-i kami makaron it kan-on namon,” ginturo na nga ipangamuyo naton nga matuman ro kabubut-on it Dyos “iya sa eugta pareho man sa eangit.” (Mat. 6:9-11) Ano ing naiimadyin nga matabo sa paeaabuton? Ginapakita it Biblia nga kon matuman ro kabubut-on it Dyos iya sa eugta, may manami eon nga pagkaon. Ginasugid it Isaias 25:6-8 nga abu eon ro manami nga mga pagkaon nga ma-enjoy it mga tawo sa idaeum it paggahum ku Ginharian ni Jehova. Ginahambae man it Salmo 72:16: “Mangin bugana ro eamigas sa eugta; sa alipungto it kabukiran magahapayhapay ra.” Eksayted ka eon baea nga eahaon ing paboritong pagkaon o testingan ro mga owa mo pa naeaha? Ag dugang karon, ma-enjoy mo man ro bunga it mga ubas nga imong gintanum. (Isa. 65:21, 22) Ag tanan nga tawo iya sa eugta hay maga-enjoy sa rayang manami nga mga bagay.
15. Ano ro pagatun-an it mga pagabanhawon? (Juan 6:35)
15 Basaha ro Juan 6:35. Ano ro maeauman it ratong mga nagkaon it tinapay ag isda nga gintao ni Jesus? Maskin ro pila kanda hay owa nagtuo kay Jesus, posible sandang banhawon ag pwede mo sandang makilaea. (Juan 5:28, 29) Pero dapat nandang tun-an ro kahueogan it ginhambae ni Jesus: “Ako ro tinapay it kabuhi. Ro nagaadto kakon indi eunggid paggutomon.” Kinahang-ean nanda magtuo sa pangtubos ni Jesus, kon siin gintao na ro anang kabuhi para kanda. Sa ruyong panahon, may unang programa it espiritwal nga edukasyon para sa mga ginbanhaw ag sa mga gin-unga igto. Kasadya gid nga mangin parte sa rayang programa it pagturo! Mas manami ra kaysa sa pagkaon it literal nga tinapay. Huo, ro espiritwal nga mga bagay ro mangin pinakaimportante igto.
16. Ano ro pagatalakayon naton sa masunod nga artikulo?
16 Gintalakay naton ro parti sa Juan kapitulo 6, pero abu pang ituro si Jesus parti sa “kabuhi nga owa it katapusan.” Nagpamati it mayad ratong mga Judio kay Jesus ag kita man dapat makaron. Sa masunod nga artikulo, padayon naton nga talakayon ro Juan kapitulo 6.
KANTA 20 Ginhatag Mo ang Imo Hamili nga Anak
a Para sa dugang nga detalye sa rayang eksayting nga istorya, tan-awa ro Si Jesus—Ang Dalan, ang Kamatuoran, ang Kabuhi, p. 131, ag Iluga ang Ila Pagtuo, p. 185.