5 БАЖАЛЫК
Толынты — Кудайдыҥ баалу сыйы
1, 2. а) Слер кандый сыйды эҥ ле јакшы сый деп айдар эдигер? б) Толынтыны нениҥ учун Кудайдыҥ эҥ ле баалу сыйы деп айдарга јараар?
СЛЕР кандый сыйды эҥ ле јакшы деп айдар эдигер? Слерге сӱӱнчи экелген ле чыннаҥ ла керектӱ болгон сыйды айдар болорыгар. Андый сый эҥ баалу болбозо до сӱӱнчи экелер аргалу.
2 Кудай бистерге кӧп сыйлар эткен. Је олордыҥ бирӱзи анчада ла аҥылу сый болуп јат, нениҥ учун дезе бу сыйды бӱдӱн кижилик керексип јат. Бу бажалыктаҥ Иегова бойыныҥ уулын, Иисус Христосты, јердӧӧн ийгени ле Иисустыҥ улусты ӱргӱлјиге јӱрзин деп, јӱрӱмин толынты эдип бергени керегинде билип аларыс. (Матфей 20:28 кычырыгар.) Иегованыҥ мынайып толынты эткени бисти чыннаҥ ла сӱӱп турганын керелейт.
ТОЛЫНТЫ ОЛ НЕ?
3. Улус нениҥ учун божоп јат?
3 Толынты — ол Иегованыҥ улусты кинчектеҥ ле ӧлӱмнеҥ айрыырга тӧлӧгӧн баазы (Ефестегилерге 1:7). Улусты нениҥ учун толып алар керек болгонын оҥдоп аларга, муҥ јылдар кайра Эдем садта болгон учуралды кӧрӱп ийектер. Бистиҥ ада-ӧбӧкӧлӧрис, Адам ла Ева, кинчек эдип, божоп калган. Эмди бастыра улус кинчекти энчиленип алганынаҥ улам, база божоп јадылар. (9 Кожултаны кӧрӱгер.)
4. Бис Адам керегинде Агару Бичиктеҥ нени билерис?
4 Иегова баштапкы кижини, Адамды, толо кемдӱ эдип јайаган. Оныҥ эди-каны ла санаа-укаазы толо кеминде болгон. Ол качан да оорубас, карыбас ла божобос эди. Иегова Адамныҥ адазы болгон, не дезе, оны ол јайаган (Лука 3:38). Иегова оныла јаантайын куучындажып туратан. Анайып, Кудай бойыныҥ некелтезин Адамга чокум јартап, јилбилӱ јакылта берген (Башталганы 1:28—30; 2:16, 17).
5. Адам «Кудайга кеберлеш» эдип јайалганын канайып оҥдоор?
5 Иегова сӱӱштӱ, ойгор, чындык ла ийде-кӱчтӱ Кудай. Ол Адамды да андый ок кылык-јаҥду эдип јайаган. Агару Бичикте айдылганыла Адам «Кудайга кеберлеш» эдип јайалган (Башталганы 1:27). Адам роботтый болбогон, нениҥ учун дезе Кудай оны јайым кӱӱндӱ эдип јайаган. Анайып, Адам Кудайдыҥ сӧзин угатан ба, укпайтан ба бойы талдаар аргалу болгон. Ол Кудайдыҥ сӧзин уккан болзо, райда ӱргӱлјиге јӱрер эди.
6. Адам Кудайдыҥ сӧзин укпаганынаҥ улам нени јылыйткан? Бу бистиҥ јӱрӱмиске кандый каршузын јетирген?
6 Је Адам сӧс укпаганы учун Иеговала јуук колбуларын ла райдагы толо кеминде јӱрӱмин јылыйтып, учы тӱбинде божоп калган ла ӱргӱлјиге јӱретен аргазын јажын-чакка јылыйтып салган (Башталганы 3:17—19). Мынаҥ улам «кинчек телекейге бир кижи ажыра келген, кинчек ажыра ӧлӱм келген. Анайып ончо улус ӧлӱмдӱ боло берген, нениҥ учун дезе ончозы кинчек эткен» (Римдегилерге 5:12). Кинчек эдип, Адам бойын ла бистерди кинчектиҥ ле ӧлӱмниҥ олјозына «садып» ийген деп айдарга јараар (Римдегилерге 7:14). Је Иегова биске бу олјоноҥ айрылатан ижемји берген.
7, 8. Толынты ол не?
7 Толынты ол не? Толынты — ол кандый бир кижини кулданыштаҥ јайымдап аларга эмезе кандый бир немени кайра алып аларга тӧлӧлгӧн баа. Толынтыныҥ баазы чыгымныҥ баазыла теҥ болор учурлу.
8 Адамныҥ эткен чыгымын бир де кижи бӧктӧп болбос. Је Иегова бистерди кинчектеҥ ле ӧлӱмнеҥ јайымдап аларга толынты эткен. Толынтыныҥ канайып эдилгенин ле толынты биске кандый туза берер аргалузын кӧрӱп ийектер.
ТОЛЫНТЫ КАНАЙЫП ЭДИЛГЕН?
9. Толынтыны кем берер аргалу болгон?
9 Адамныҥ јылыйтып салган толо кемдӱ јӱрӱми учун бистиҥ кемибис те толынты берип болбос. Нениҥ учун? Нениҥ учун дезе бис ончобыс кинчектӱ (Сарын 49:7, 8). Је Иисус Адам ошкош толо кемдӱ кижи болгон, оныҥ учун «толынты эдип, Бойын берген» деп, Агару Бичикте айдылат (1 Тимофейге 2:6).
10. Толынты эдерге Иегова нени эткен?
10 Толынты эдерге Иегова нени эткен? Ол бойыныҥ эҥ баштапкы јайаанын, кару Уулын, Иисус Христосты јердӧӧн ийген (1 Иоанн 4:9, 10). Иисус дезе Адазын ла теҥеридеги айлын артыргызып саларга белен болгон (Филиппыдагыларга 2:7). Иегова Иисусты јерде кинчек јок кижи болуп чыксын деп, оныҥ јӱрӱмин теҥеридеҥ јердӧӧн кӧчӱрген (Лука 1:35).
Иегова бойыныҥ кару Уулын бис учун толынты эдип берген
11. Бастыра улус учун толынты эдетен арга кемде-кемде болгон бо?
11 Адам Кудайдыҥ сӧзин укпаганынаҥ улам, јаҥыс та бойыныҥ эмес, је бастыра бала-барказыныҥ ӱргӱлјиге јӱретен аргазын айрып салган. Адамныҥ бала-барказын ӧлӱмнеҥ кем-кем айрып болор бо? Эйе. (Римдегилерге 5:19 кычырыгар). Иисус Христос бисти ӧлӱмнеҥ јайымдаарга бойыныҥ толо кемдӱ јӱрӱмин толынты эдип берген (1 Коринфтегилерге 15:45). Мынаҥ улам Адамныҥ бастыра бала-барказы ӧлӱмнеҥ јайымдалар аргалу (1 Коринфтегилерге 15:21, 22).
12. Нениҥ учун Иисус Христос кыйналар учурлу болгон?
12 Агару Бичикте Иисус Христостыҥ божоор алдында кыйналганы керегинде бичилет. Оны камчылап, тӧҥӧшкӧ кадайла, ӧлзин деп артырып салган (Иоанн 19:1, 16—18, 30). Је Иисус нениҥ учун мынайып кыйналар учурлу болгон? Нениҥ учун дезе Сатана бир де кижини ченелтелер тушта Кудайга чындык артпас деген. Је Иисус Христос ченелтелер кандый да кӱч болзо, толо кемдӱ кижи Кудайга чындык артар аргалу деп кӧргӱскен. Иегова Иисусты кӧрӱп, сӱрекей тыҥ оморкогон болор! (Укаа сӧстӧр 27:11; 15 Кожултаны кӧрӱгер).
13. Толынты канайып эдилген?
13 Је толынты канайып эдилген? Еврей календарь аайынча, Иисусты б. э. 33-чи јылында, 14 нисанда ӧлтӱрип салгандар (Еврейлерге 10:10). Соондо ӱчинчи кӱнде Иегова Иисусты кижи эдип эмес, је кӧскӧ кӧрӱнбес тын эдип тиргизип алган. Је Иисуста јердиҥ ӱстинде толо кемдӱ кижи болуп јӱретен аргазы артып калган. Иисус бу аргазын теҥеридеги Адазына бурылып, толынты эдип берип ийген (Еврейлерге 9:24). Эмди, толынты эдилип каларда, бистерге кинчектеҥ ле ӧлӱмнеҥ айрылатан арга ачылган. (Римдегилерге 3:23, 24 кычырыгар.)
ТОЛЫНТЫНЫҤ ТУЗАЗЫ
14, 15. Кинчектерис ташталзын деп, нени эдер керек?
14 Толынтыны Кудайдыҥ эҥ ле баалу сыйы деп билип алдыс. Толынты биске эмдиги де, келер де ӧйдӧ кандый туза берерин кӧрӱп ийектер.
15 Кинчектерис ташталат. Слер, бир де јастырбай, јаантайын чын јӱрерге кӱч деп, јӧпсинер болороор. Бис јаантайын ла јаман та нени де айдып ийедис эмезе эдип ийедис (Колоссыдагыларга 1:13, 14). Је јастыраларыс ташталзын деп, нени эдер керек? Јастырабысты акту јӱректеҥ алынып, јобожыдынып, Иегованаҥ јаманысты таштазын деп суразаас, ол бистиҥ кинчектеристи таштаар деп алаҥзыбаска јараар (1 Иоанн 1:8, 9).
16. Уйадыс ару болзын деп, нени эдер керек?
16 Уйадыс ару болот. Бис нени-нени јастыра эдип ийзеес, бисти уйадыс кыйнап јат. Бис бойысты бурулап, нени де солыыр арга јок деп сананадыс. Је биске чӧкӧбӧс керек. Иегова бистиҥ јаманысты таштазын деп јайнап сураганысты угар ла јаманысты таштаар (Еврейлерге 9:13, 14). Иегова Ого бойыстыҥ кӱчтеристи, јастыраларысты ла уйан јандарысты куучындазын деп кӱӱнзейт (Еврейлерге 4:14—16). Анайып, Кудайдыҥ алдында уйадыс ару болор.
17. Христостыҥ тайылгазы кандый алкыштар берер аргалу?
17 Ӱргӱлјиге јӱретен ижемји берет. «Кинчектиҥ јалы — ӧлӱм ине, Кудайдаҥ сыйы — Христос Иисус Кайраканыс ажыра ӱргӱлји јӱрӱм» (Римдегилерге 6:23). Христостыҥ тайылгазы бистерге качан да оорубай, ӱргӱлјиге јӱрер арга берип јат (Ачылта 21:3, 4). Је бу алкыштарды аларга нени эдер керек?
ТОЛЫНТЫ УЧУН БЫЙАНЫГАРДЫ КӦРГӰЗЕРЕЕР БЕ?
18. Иегова бисти сӱӱп турган деп, бис кайдаҥ билерис?
18 Кем де слерге сый эдерде, слерде кандый сезимдер болгоны санаагарга кирет пе? Бистиҥ билип алганысла толынты — ол эҥ ле баалу сый. Оныҥ учун Иеговага бу сый учун јаан быйанду болор керек. Агару Бичикте: «Кудай телекейди сӱӱген бойынча, сок јаҥыс Уулын берген» — деп бичилген (Иоанн 3:16, ЈК 2003). Иегова бисти тыҥ сӱӱп јат, оныҥ учун кару Уулын, Иисус Христосты, бис учун берген. Иисус бисти база сӱӱп јат, нениҥ учун дезе ол бис учун јӱрӱмин берерге јӧпсинген (Иоанн 15:13). Иегова ла Иисус толынты эдип, бисти сӱӱп турганын кӧргӱскен (Галаттарга 2:20).
Иегова керегинде билгиристи канча ла кире кӧптӧтсӧӧс, ончо ло кире ого сӱӱжис тыҥып, оныла јуук најылар болуп каларыс
19, 20. а) Иегованыҥ најызы болорго нени эдер керек? б) Христостыҥ толынты тайылгазына бӱдӱп турганысты канайып кӧргӱзерге јараар?
19 Иегованыҥ сӱӱжи бистерди оныҥ најызы болорго кӱӱнзедет. Темдектезе биске кижиле најылажарга, оныла јууктада таныжар керек, анайып ла Иеговала најылажарга, Иоанн 17:3-те бичилгениле, Иегова керегинде билгирлер алар керек. Је билгирлерди канайып алар? Агару Бичикти оноҥ ло ары шиҥдегер. Ол тушта Иеговага сӱӱжигер тыҥып, оны сӱӱндирер кӱӱнигер келер. Анайып, слер оныҥ најызы болуп каларыгар (1 Иоанн 5:3).
20 Иисус Христостыҥ толынты тайылгазына бӱткенигерди кӧргӱзигер. Агару Бичикте: «Уулына бӱткени, ӱргӱлји јӱрӱмдӱ» — деп айдылган (Иоанн 3:36). Иисус Христоско «бӱткени» дегени нени темдектейт? Ол дезе, Иисустыҥ ӱреткени аайынча јӱрерин темдектейт (Иоанн 13:15). Иисуска бӱдӱп турганысты јаҥыс ла сӧслӧ эмес, је эткен керектерисле кӧргӱзер керек. Иаков 2:26-да: «Бӱдӱмји де эдилген керектер јокко јӱрӱм јок» — деп айдылат. Христостыҥ тайылгазына бӱдӱп турганыс бистиҥ керектеристеҥ кӧрӱнер.
21, 22. а) Христостыҥ ӧлӱмин эске алар Эҥирде нениҥ учун кажы ла јыл болуп турар керек? б) 6-чы ла 7-чи бажалыктарда нени шӱӱп кӧрӧрис?
21 Христостыҥ ӧлӱмин эске алар Эҥирде болуп туругар. Иисус бисти оныҥ божогон кӱнин эске алынып турзын деп јакарган. Бис кажы ла јыл бу кӱнде Кайраканныҥ Эҥирин, ӧскӧртӧ айтса «Кайраканныҥ ажын», ӧткӱрип јадыбыс (1 Коринфтегилерге 11:20; Матфей 26:26—28). Иисус бис учун толо кеминде јӱрӱмин толынты эдип бергени ундылбазын деп кӱӱнзеген. Оныҥ учун: «Мени эске алынып, анайда эдип јӱригер» — деп айткан. (Лука 22:19 кычырыгар.) Кайраканныҥ Эҥиринде болуп, бис толынтыны баалап турганысты ла Иеговага ла Иисус Христоско сӱӱжи учун быйанду болгонысты кӧргӱзедис. (16 Кожултаны кӧрӱгер.)
22 Толынты — чыннаҥ ла эҥ баалу сый (2 Коринфтегилерге 9:14, 15). Бу сый божоп то калган улуска тузазын берер аргалу. Бу керегинде 6-чы ла 7-чи бажалыктардаҥ билип аларыс.