Ҝөзәтчи гүлләсинин ОНЛАЈН КИТАБХАНАСЫ
Ҝөзәтчи гүлләсинин
ОНЛАЈН КИТАБХАНАСЫ
Aзәрбајҹан (кирил әлифбасы)
Ә
  • Ғ
  • ғ
  • Ә
  • ә
  • Ј
  • ј
  • Ҝ
  • ҝ
  • Ө
  • ө
  • Ү
  • ү
  • Һ
  • һ
  • Ҹ
  • ҹ
  • МҮГӘДДӘС КИТАБ
  • НӘШРЛӘР
  • ИБАДӘТ ҜӨРҮШЛӘРИ
  • be д. 21 с. 150—с. 152 абз. 5
  • Ајәләрин ифадәли охунмасы

Бу сечим үчүн видео мөвҹуд дејил.

Тәәссүф едирик, видеону јүкләмәк мүмкүн олмады.

  • Ајәләрин ифадәли охунмасы
  • Теократик Хидмәт Мәктәбиндә тәлим алырыг
  • Охшар материал
  • Дүзҝүн мәнтиги вурғу
    Теократик Хидмәт Мәктәбиндә тәлим алырыг
  • Ајәләри дүзҝүн изаһ ет
    Теократик Хидмәт Мәктәбиндә тәлим алырыг
  • Әсас фикирләрин вурғуланмасы
    Теократик Хидмәт Мәктәбиндә тәлим алырыг
  • Мүгәддәс Китабдан истифадә етмәјә тәшвиг ет
    Теократик Хидмәт Мәктәбиндә тәлим алырыг
Әлавә
Теократик Хидмәт Мәктәбиндә тәлим алырыг
be д. 21 с. 150—с. 152 абз. 5

ДӘРС 21

Ајәләрин ифадәли охунмасы

Нә етмәлисән?

Данышдығын мөвзу илә билаваситә бағлы олан сөз вә ифадәләри вурғула. Мүнасиб һиссләрлә оху.

Нә үчүн ваҹибдир?

Ифадәли охумаг ајәләрин тәсир ҝүҹүнү тамлығы илә чатдырмаға көмәк едир.

СӘҺНӘДӘН, јахуд сөһбәт едәркән Аллаһын нијјәти һаггында данышанда дедикләрин Мүгәддәс Јазылара әсасланмалыдыр. Бунун үчүн тез-тез Мүгәддәс Китабдан ајәләр охумаг лазым ҝәлир. Буну исә јахшы етмәк ҝәрәкдир.

Һиссләри ифадә ет. Ајәләри һиссләрлә охумаг лазымдыр. Ҝәлин бир нечә нүмунәјә бахаг. Мәзмур 37:11 ајәсини охујанда бурада вәд олунан сүлһү севинҹлә ҝөзләдијин сәсиндә әкс олунмалыдыр. Вәһј 21:4 ајәсиндәки пејғәмбәрлији охујаркән кәдәр вә өлүмдән гуртулуша ҝөрә миннәтдарлыг сәсиндә өз әксини тапмалыдыр. Ҝүнаһа гәрг олмуш ‘Бөјүк Бабилдән’ чыхмаг чағырышы јазылан Вәһј 18:2, 4, 5 ајәләрини елә охумаг лазымдыр ки, тәхирә салмадан һәрәкәтә кечмәјин ваҹиблији дујулсун. Һиссләр шиширдилмиш јох, сәмими олмалыдыр. Нә дәрәҹәдә һиссләрлә охујаҹағын мәтнин өзүндән вә ону һансы мәгсәдлә охумағындан асылыдыр.

Лазыми сөзләри вурғула. Әҝәр ајәнин јалныз бир һиссәсини шәрһ едирсәнсә, охујан заман һәмин һиссәни вурғуламаг лазымдыр. Мәсәлән, Матта 6:33 ајәсиндәки ‘әввәлҹә Аллаһын Сәлтәнәтини ахтарын’ сөзләринин мәнасыны изаһ етмәк истәјирсәнсә, онда ајәни охујаркән «Онун салеһлијини» вә «бунларын һамысы» сөзләрини вурғуламаг лазым дејил.

Туталым, Хидмәти ҝөрүшдә чыхыш едәркән Матта 28:19 ајәсини охумағы планлашдырырсан. Ајәнин һансы сөзләрини вурғуламаг лазымдыр? Әҝәр һәмиманлыларыны Мүгәддәс Китаб өјрәнмәсинә башламаг үчүн сәј ҝөстәрмәјә тәшвиг етмәк истәјирсәнсә, онда вурғуну «шаҝирдим един» сөзләринә вур. Јох әҝәр, Мүгәддәс Китаб һәгигәтини әҹнәбиләрлә бөлүшмәк мәсулијјәти һагда данышмаг вә ја бәзи тәблиғчиләри даһа чох тәләбат олан јерләрә көчмәјә тәшвиг етмәк истәјирсәнсә, онда «бүтүн халглары» сөзләрини вурғуламаг олар.

Чох вахт ајәләр суала ҹаваб вермәк вә ја башгаларына зиддијјәтли ҝөрүнән дәлилләри тәсдиг етмәк үчүн охунур. Ајәдәки бүтүн фикирләри ејни дәрәҹәдә вурғуласан, динләјиҹиләр әлагәни ҝөрмәјәҹәкләр. Ајәнин нәјә ҝөрә охундуғу сәнин үчүн ајдын олса да, динләјиҹиләринә гаранлыг галаҹаг.

Мәсәлән, Мүгәддәс Китабдан Аллаһын ады јазылан Јешаја 12:2 (КМ) ајәсини охујаркән вурғуну «гуртулушумдур» сөзүнә вурсан, Аллаһын адынын олмасынын ајдын бир факт кими ҝөрүнмәсинә бахмајараг, ев саһиби буну баша дүшмәјә биләр. Буна ҝөрә «Јеһова» адыны вурғуламаг лазымдыр. Анҹаг бу ајәни Јеһованын Хиласкар олдуғуну ҝөстәрмәк үчүн охусан, әсас вурғуну «гуртулушумдур» сөзүнә вурмаг лазым ҝәләҹәк. Ејни тәрздә, иманы әмәлләрлә тамамламағын ваҹиблијини ҝөстәрмәк үчүн Јагуб 2:24 ајәсини охујанда әсас вурғуну «әмәлләри» сөзү әвәзинә, «салеһ сајылыр» ифадәсинә вурсан, ешидәнләр фикри тутмајаҹаглар.

Башга бир фајдалы нүмунәни Ромалылара 15:7-13 ајәләриндә тапа биләрик. Бу, һәвари Павелин һәм јәһудиләрдән, һәм дә башга милләтләрдән олан мәсиһчиләрдән ибарәт јығынҹаға јаздығы мәктубдан бир парчадыр. Бурада һәвари, ‘диҝәр халгларын Аллаһа мәрһәмәтинә ҝөрә иззәт вермәләри’ үчүн Мәсиһин хидмәтинин тәкҹә сүннәт олунмуш јәһудиләрә јох, һәмчинин башга милләтләрдән олан инсанлара да фајда ҝәтирдијинә даир дәлилләр ҝәтирир. Сонра Павел диггәти башга милләтләр үчүн ачылан имкана јөнәлдәрәк дөрд ајәдән ситат ҝәтирир. Павелин нәзәрдә тутдуғу фикри вурғуламаг үчүн һәмин ситатлары неҹә охумаг лазымдыр? Әҝәр вурғулајаҹағын ифадәләри гејд етмәк истәјирсәнсә, онда 9-ҹу ајәдә «диҝәр халглар» вә «милләтләр», 10-ҹу ајәдә «еј милләтләр», 11-ҹи ајәдә «еј бүтүн милләтләр» вә «еј бүтүн халглар», 12-ҹи ајәдә «диҝәр халглара», «халглар» сөзләрини нишанла. Сонра Ромалылара 15:7-13 ајәләрини ифадәли охумаға чалыш. Белә етсән, Павелин јүрүтдүјү мүлаһизә даһа ајдын олаҹаг вә ону изләмәк асанлашаҹаг.

Сөзләри вурғуламағын үсуллары. Әсас фикри ҝөстәрән вә нәзәрә чарпдырмаг истәдијин сөзләри вурғуламағын мүхтәлиф үсуллары вар. Истифадә етдијин үсул ајәјә вә вәзијјәтә ујғун олмалыдыр. Ашағыда үсуллардан бәзиләри ҝәтирилир.

Интонасијанын дәјишдирилмәси. Бу заман әсас фикри ҝөстәрән сөзләрин ҹүмләнин диҝәр һиссәсиндән сечилмәси үчүн интонасијаны дәјишмәк лазымдыр, мәсәлән, сәси јүксәлдиб, ендирмәклә. Бир чох дилләрдә тону дәјишмәк вурғуламаға көмәк едир. Анҹаг бәзи дилләрдә бу, мәнаны бүтүнлүклә дәјишә биләр. Әсас ифадәләри дејәндә темпи азалтмаг онлары санбаллы едир. Интонасијаны дәјишмәклә сөзләри вурғуламаг мүмкүн олмајан дилләрдә буну һәмин дил үчүн мәгбул олан истәнилән башга үсулла етмәк лазымдыр.

Фасилә. Фасиләни ајәнин әсас һиссәсини охумаздан сонра, әввәл, ја да һәм сонра, һәм дә әввәл етмәк олар. Әввәл едилән фасилә динләјиҹиләри интизарда сахлајыр; сонра едилән фасилә исә ешитдикләриндән алдыглары тәәссүраты ҝүҹләндирир. Анҹаг тез-тез фасилә етсән, һеч нәји нәзәрә чарпдыра билмәјәҹәксән.

Тәкрар. Һансыса фикри нәзәрә чарпдырмағын диҝәр үсулу охумағына ара вериб сөзү вә ја ифадәни јенидән охумагдыр. Бир чох натигләр, адәтән, ајәни ахыра кими охујуб, сонра әсас ифадәни тәкрар етмәјә үстүнлүк верирләр.

Жестләр. Жестләр вә үз ифадәләри сөзләрә рәнҝ гатыр.

Сәс тону. Бәзи дилләрдә мүәјјән сәс тонлары сөзү нәинки вурғулајыр, һәтта онун мәнасына да тәсир едир. Бу заман да, хүсусилә кинајә ифадә едәркән, еһтијатлы олмаг лазымдыр.

Ајәни башгасы охујанда. Ајәни ев саһиби охујанда, ола биләр, лазым олмајан сөзләри вурғуласын, ја да үмумијјәтлә һеч бир сөзү вурғуламасын. Бу заман нә етмәли? Ән јахшысы ајәни изаһ едәрәк онун мәнасыны ајдынлашдырмагдыр. Сонра һәмсөһбәтинин диггәтини бирбаша олараг ајәдәки әсас фикирләри билдирән сөзләрә ҹәмләмәк олар.

ИФАДӘЛИ ОХУМАҒЫ НЕҸӘ ӨЈРӘНМӘК ОЛАР?

  • Охумағы планлашдырдығын һәр ајәјә даир өзүнә нөвбәти суаллары вер: «Бу сөзләрдә һансы һиссләр ифадә олунур? Бу һиссләри неҹә чатдырмаг лазымдыр?»

  • Охумаг истәдијин ајәләри диггәтлә тәһлил ет. Онларын һәр бири илә бағлы өзүндән соруш: «Бу ајә һансы мәгсәдә хидмәт едир? Һәмин мәгсәдә чатмаг үчүн һансы сөзләри вурғуламаг лазымдыр?»

ЧАЛЫШМАЛАР: 1) Хидмәтдә охумағы планлашдырдығын ајәни диггәтлә тәһлил ет. Ону бир нечә дәфә мүвафиг һиссләрлә оху. Һансы мәгсәдлә охујаҹағындан асылы олараг, вурғуну мүвафиг сөз(ләр)ә вур. 2) Һазырда өјрәнилән нәшрләрин бириндән ичиндә ајәнин ситат ҝәтирилдији бир абзас сеч. Ајәләрин нә үчүн ҝәтирилдијини тәһлил ет. Әсас фикирләри билдирән сөзләри нишанла. Ајәләри ифадәли охумаг шәртилә бүтүн абзасы уҹадан оху.

    Азәрбајҹан (кирил) нәшрләри (2000—2025)
    Чыхыш
    Дахил ол
    • Aзәрбајҹан (кирил әлифбасы)
    • Пајлаш
    • Параметрләр
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Истифадә шәртләри
    • Мәхфилик гајдалары
    • Настройки конфиденциальности
    • JW.ORG
    • Дахил ол
    Пајлаш