Баша дүшүлән тәрздә даныш

ДАНЫШАНДА тәкҹә мәлуматы чатдырмагла кифајәтләнмә. Анлашылан тәрздә данышмаға чалыш. Бу, истәр јығынҹаға, истәрсә дә мәсиһчи олмајанлара мүраҹиәт едәркән динләјиҹиләринә дедикләрини јахшы баша дүшмәјә көмәк едәҹәк.

Анлашыглы нитгин бир чох ҹәһәтләри вардыр. Онлардан бәзиләри «Материалын мәнтиги ардыҹыллыгла изаһ едилмәси» адлы 26-ҹы дәрсдә, диҝәрләри «Инсанлара мараг ҝөстәр» адлы 30-ҹу дәрсдә арашдырылыр. Бу дәрсдә исә бәзи әлавә мәгамлар һагда сөһбәт ачылаҹаг.

Садә сөзләр, садә үслуб. Садә сөзләр вә гыса ҹүмләләр тәсирли үнсијјәт васитәсидир. Исанын Дағүстү тәблиғи ким олмасындан, јахуд һарада јашамасындан асылы олмајараг, һамы тәрәфиндән баша дүшүлән нитгин бариз нүмунәсидир. Орадакы бәзи фикирләр инсанлар үчүн јени ола биләр. Бунунла белә, Исанын дедикләрини һамы баша дүшүр, чүнки о, бүтүн инсанлары марагландыран мәсәләләрә тохунмушду. Мәсәлән, хошбәхтлијә неҹә наил олмаг олар, башгалары илә мүнасибәти јахшылашдырмаг үчүн нә етмәк олар, нараһатлыгларын өһдәсиндән неҹә ҝәлмәк олар вә һәјатын мәнасыны тапмаг неҹә мүмкүндүр? Иса һәм дә фикирләрини садә дилдә ифадә едирди (Мат. 5-7 фәс.). Дүздүр, Мүгәддәс Китабда мүхтәлиф гурулушлу вә мүхтәлиф узунлуглу ҹүмләләр вар. Анҹаг сәнин әсас мәгсәдин фикирләрини ајдын, анлашыглы тәрздә ифадә етмәкдир.

Һәтта дәрин мөвзуну да садә үслубда мүзакирә етсән, ону баша дүшмәк асан олаҹаг. Садәлијә неҹә наил олмаг олар? Динләјиҹиләри лазымсыз мәлуматла јүкләмә. Материалы елә бөлүшдүр ки, әсас бәндләри тамамласын. Әсас ајәләри диггәтлә сеч. Бир ајәдән о биринә тәләсик кечмә, онлары оху вә мүзакирә ет. Чалыш мараглы фикирләр сөз чохлуғу ичиндә итиб батмасын.

Мүгәддәс Китаб өјрәнмәси кечирәндә дә ејни принсипләри тәтбиг етмәк олар. Бүтүн тәфәррүатлары изаһ етмәјә чалышма. Өјрәнәнә әсас фикирләри баша дүшмәјә көмәк ет. Вахт кечдикҹә шәхси өјрәнмә вә јығынҹаг ҝөрүшләри васитәсилә галан шејләри о, өзү өјрәнәҹәк.

Материалы садә тәрздә чатдырмаг үчүн јахшы һазырлашмаг тәләб олунур. Мөвзуну анлашылан тәрздә чатдырмаг истәјирсәнсә, өзүн ону ајдын баша дүшмәлисән. Јалныз нәји исә јахшы баша дүшәндә онун сәбәбини изаһ етмәк олур. Белә олса, сән дә мәлуматы өз сөзләринлә ифадә едә биләҹәксән.

Таныш олмајан терминләри изаһ ет. Нитгин анлашыглы олмасы үчүн һәрдән динләјиҹиләрә таныш олмајан сөзләрин мәнасыны изаһ етмәк тәләб олунур. Динләјиҹиләрин билијини нә шиширтмә, нә дә аз олдуғуну дүшүнмә. Мүгәддәс Китаб билијинә саһиб олдуғумуз үчүн, бәзән башгаларына таныш олмајан мүәјјән сөзләрдән истифадә едирик. Әҝәр «галыг», «садиг вә ағыллы гул», «башга гојунлар», «бөјүк издиһам» кими терминләри изаһ етмәсән, Јеһованын Шаһидләри илә јениҹә таныш оланлар онларын мүәјјән груп инсанлара аид олдуғуну баша дүшмәјәҹәкләр (Ром. 11:5; Мат. 24:45; Јәһ. 10:16; Вәһј 7:9). Буна бәнзәр тәрздә, нә гәдәр ки инсан Јеһованын Шаһидләринин тәшкилаты илә таныш дејил, чох еһтимал ки, «тәблиғчи», «пионер», «рајон нәзарәтчиси», «Хатирә Ҝеҹәси» кими сөзләри анламајаҹаг.

Һәтта Јеһованын Шаһиди олмајанларын да ишләтдији бәзи Мүгәддәс Китаб терминләрини изаһ етмәк лазым ҝәлә биләр. Чохлары үчүн «Һар-Меҝидон» нүвә гырғыны мәнасыны дашыјыр. Онлар «Аллаһын Падшаһлығы»ны һөкумәт јох, инсанын дахилиндәки вәзијјәт, јахуд ҝөјләр кими баша дүшүрләр. Инсанларын фикриндә «руһ» өләркән адамдан ајрылыб јашамаға давам едән, ҝөзлә ҝөрүнмәјән бир һиссә тәсәввүрүнү јарадыр. Милјонларла инсана «мүгәддәс руһ»ун шәхсијјәт, Үч үгнумун бир һиссәси олдуғу өјрәдилир. Бир чохлары Аллаһын Кәламындакы әхлаг нормаларына риајәт етмәдији үчүн онлара һәтта Мүгәддәс Китабда олан «ҹинси әхлагсызлыгдан чәкинин» әмри алтында нә нәзәрдә тутулдуғуну да баша салмаг лазымдыр (1 Кор. 6:18).

Мүгәддәс Китабы мүнтәзәм охумајан инсанлара мүраҹиәт едәркән садәҹә: «Сүлејман јазмышдыр...», јахуд «Јагуб демишдир...» десән, сәни сәһв баша дүшә биләрләр. Бәлкә онларын бу адда достлары вә ја гоншулары вар. Буна ҝөрә дә һәмин адамын Мүгәддәс Китабы јазанлардан бири, јахуд Мәсиһин давамчысы олдуғуну билдирмәк үчүн әлавә мәлумат вермәк лазым ҝәлә биләр.

Чох вахт мүасир динләјиҹиләрин гәдим дөврә аид өлчү вә ја адәтләрин гејд олундуғу ајәләри баша дүшмәкдә көмәјә еһтијаҹлары олур. Мәсәлән, Нуһун ҝәмисинин узунлуғунун 3 000 гулаҹ, енинин 50 гулаҹ, һүндүрлүјүнүн 30 гулаҹ олдуғуну десән, онлар һеч нә баша дүшмәјәҹәкләр (Јар. 6:15). Анҹаг ҝәмини әразиниздә олан ејни өлчүлү бир шејлә мүгајисә етсән, динләјиҹиләр дәрһал онун өлчүсүнү тәсәввүрләриндә ҹанландыраҹаг.

Даһа нәји изаһ етмәк лазымдыр? Мөвзунун динләјиҹиләрә ајдын олмасы үчүн мүәјјән терминләрин дәгиг мәнасыны ҝөстәрмәкдән даһа чох шеј тәләб олуна биләр. Езранын ҝүнләриндә Јерусәлимдә Гануну охумагла јанашы, изаһ да едирдиләр. Халгын охунанларын мәнасыны баша дүшмәси үчүн левилиләр Ганунун мәнасыны ачыглајыр, еләҹә дә мүәјјән вәзијјәтләрә неҹә тәтбиг етмәји ҝөстәрирдиләр (Неһ. 8:8, 12). Ејни тәрздә, сән дә охудуғун ајәләри изаһ етмәк вә неҹә тәтбиг едилдијини ҝөстәрмәк үчүн вахт ајыр.

Дирилдикдән сонра Иса шаҝирдләринә баша салды ки, бүтүн баш верән һадисәләрлә Мүгәддәс Јазыларда дејиләнләр һәјата кечмишди. О, һәмчинин баш верәнләрин шаһиди кими, онларын һансы мәсулијјәти дашыдығыны вурғуламышды (Лука 24:44-48). Инсанлара өјрәндикләри шејләрин һәјатларына неҹә тәсир етмәли олдуғуну баша саланда, онлар өјрәндикләринин мәнасыны даһа асанлыгла анлајаҹаглар.

Үрәјин ролу. Әлбәттә, һәтта һәр шеји ајдын изаһ етсән дә, башга амилләр инсанын баша дүшүб-дүшмәмәјинә тәсир едә биләр. Инсанын үрәји һәгигәтә гаршы ачыг дејилсә, дејиләнләрин мәнасыны баша дүшмәјә она мане олаҹаг (Мат. 13:13-15). Һәр шејә сырф ҹисмани нөгтеји-нәзәрдән баханлар үчүн руһани мәсәләләр ағылсызлыгдыр (1 Кор. 2:14). Инсан белә руһ тәзаһүр етдирәндә сөһбәтә, һеч олмаса һәләлик, сон гојмаг мүдриклик оларды.

Бунунла белә, бәзән һәјатдакы чәтинликләр уҹбатындан инсанын үрәји һәгигәтә гаршы бағлы олур. Белә инсанын мүәјјән вахт әрзиндә Мүгәддәс Китаб һәгигәтини ешитмәк имканы олса, онун үрәји һәгигәтә гаршы ачыла биләр. Иса гамчы илә дөјүләҹәјини вә өлдүрүләҹәјини билдирәндә һәвариләри ону баша дүшмәдиләр. Нә үчүн? Чүнки ҝөзләдикләри вә истәдикләри гәтијјән бу дејилди! (Лука 18:31-34). Лакин вахт кечдикҹә һәмин һәвариләрдән он бири Исанын сөзләринин мәнасыны баша дүшдү вә буну онун өјрәтдикләринә ујғун һәрәкәт етмәклә ҝөстәрди.

Јахшы нүмунәнин ролу. Јалныз сөзләримиз јох, һәрәкәтләримиз дә инсанларын дедикләримизи баша дүшмәсиндә рол ојнајыр. Бир чохлары Падшаһлыг Залына илк ҝәлишләриндән данышанда орада ешитдикләринин јох, ајдын тәзаһүр олунан мәһәббәтин јадларында галдығыны дејирләр. Ејнилә, биздә өзүнү бүрузә верән севинҹ бир чохларына һәгигәти гәбул етмәјә көмәк етмишдир. Јеһованын халгынын үзвләринин бир-биринә мәһәббәти вә чәтинликлә үзләшән диҝәр инсанлара гаршы хејирхаһлығы бәзиләрини Јеһованын Шаһидләринин һәгиги динә етигад етдикләринә инандырмышдыр. Буна ҝөрә дә инсанлара Мүгәддәс Китаб һәгигәтини баша салмаға чалышаркән ону неҹә изаһ етдијинә вә һансы нүмунәни вердијинә диггәт јетир.