Ачыг мәрузәләрин һазырланмасы
ҺӘР һәфтә Јеһованын Шаһидләринин јығынҹагларынын әксәријјәтиндә Мүгәддәс Јазылара әсасланан мөвзуја даир ачыг мәрузә олур. Әҝәр сән ағсаггал вә ја хидмәти көмәкчисәнсә, јахшы натиг, мүәллим олдуғун ајдын ҝөрүнүрмү? Әҝәр беләдирсә, онда сәни ачыг мәрузә илә чыхыш етмәјә дәвәт едә биләрләр. Теократик Хидмәт Мәктәби он минләрлә гардаша хидмәтин бу хүсуси саһәси үчүн баҹарыг әлдә етмәјә көмәк етмишдир. Ачыг мәрузә илә чыхыш етмәк тапшырығы аланда ишә нәдән башламаг лазымдыр?
Мәрузәнин планы илә таныш ол
Арашдырмаға башламаздан әввәл планы оху вә мәнасыны баша дүшәнәҹән үзәриндә дүшүн. Мәрузәнин адында әкс олунан мөвзуну јахшы гавра. Динләјиҹиләрә нәји өјрәтмәк истәјирсән? Мәгсәдин нәдир?
Әсас башлыгларла таныш ол. Әсас бәндләри тәһлил ет. Онларын һәр бири мөвзу илә неҹә бағлыдыр? Һәр әсас бәндин алтында бир нечә көмәкчи бәнд олур. Көмәкчи бәндләри тәсдиг едән фикирләр исә онларын алтында ҝәтирилир. Һәр һиссәнин әввәлки илә неҹә бағлы олдуғуна, сонракы үчүн неҹә зәмин һазырладығына вә мәрузәнин мәгсәдинә чатмаға неҹә көмәк етдијинә фикир вер. Мәрузәнин мөвзусуну, мәгсәдини вә әсас бәндләрин бу мәгсәдлә неҹә бағлы олдуғуну мүәјјән едәндә мәрузәни һазырламаға башлаја биләрсән.
Ола биләр, әввәлҹә мәрузәни һәр биринин өз әсас фикри олан дөрд-беш гыса мәрузә кими тәсәввүр етмәк сәнин ишини асанлашдырсын. Бу мәрузәләрин һәр бирини ајры-ајрылыгда һазырла.
План мәрузәјә һазырлашмаг үчүн вәсаитдир. О, чыхыш вахты гејд кими истифадә етмәк үчүн нәзәрдә тутулмајыб. Ону бир нөв скелетә бәнзәтмәк олар. Сән ону әтлә өртмәли, она үрәк гојмалы вә нәфәс үфүрәрәк ҹан вермәлисән.
Ајәләрдән истифадә ет
Иса Мәсиһ вә онун шаҝирдләри тәлимләрини Мүгәддәс Јазылара әсасландырырдылар (Лука 4:16-21; 24:27; Һәв. иш. 17:2, 3). Онларын нүмунәсини излә. Мәрузән Мүгәддәс Јазылара әсасланмалыдыр. Планда олан ҹүмләләри садәҹә изаһ етмәкдәнсә, Мүгәддәс Јазыларын онлары неҹә тәсдиг етдији һагда дүшүн вә Јазыларын көмәјилә өјрәт.
Һазырлашаркән пландакы ајәләрин һәр бирини арашдыр. Контекстә нәзәр сал. Бәзи ајәләр садәҹә әлавә мәлумат үчүндүр. Чыхыш заманы бүтүн ајәләри охумаг вә ја шәрһ етмәк лазым дејил. Динләјиҹиләрин үчүн ән мүнасиб ҝәләнләрини сеч. Әҝәр диггәтини пландакы ајәләрә ҹәмләшдирсән, әлавә ајәләр ахтармаға ҝәрәк галмајаҹаг.
Нитгинин уғурлу олмасы охудуғун ајәләрин сајындан јох, сәнин нә дәрәҹәдә јахшы өјрәтмәјиндән асылыдыр. Ајәни охумаздан әввәл онун нә үчүн ҝәтирилдијини изаһ ет. Онлары неҹә тәтбиг етмәји ҝөстәрмәк үчүн вахт ајыр. Охујандан сонра, ајәни изаһ едәркән Мүгәддәс Китабы ачыг сахла. Онда, еһтимал ки, динләјиҹиләр дә ејни ҹүр давранаҹаглар. Динләјиҹиләрдә мараг ојатмаг вә онларын Аллаһын Кәламындан даһа чох фајдаланмалары үчүн нә етмәк олар? (Неһ. 8:8, 12). Бунун үчүн изаһ етмәк, әјани мисаллар ҝәтирмәк вә тәтбиг етмәк лазымдыр.
Изаһ етмәк. Әсас ајәни изаһ етмәјә һазырлашаркән нөвбәти суалларын үзәриндә дүшүн: «Бу ајәнин мәнасы нәдир? Мәрузәдә ондан нә үчүн истифадә едирәм? Бу ајә илә бағлы динләјиҹиләрдә һансы суаллар јарана биләр?» Ола билсин, контексти, тарихи фону, шәраити, сөзләрин малик олдуғу ҝүҹү, Аллаһдан илһам алан јазычынын мәгсәдини тәһлил етмәк лазым ҝәлсин. Бунун үчүн арашдырма апармаг лазымдыр. ‘Садиг вә ағыллы гулун’ тәгдим етдији нәшрләрдән чохлу мәлумат тапмаг олар (Мат. 24:45-47). Ајә һаггында һәр шеји изаһ етмәјә чалышма, јалныз нә үчүн ону охумағы хаһиш етдијини вә мүзакирә олунан суалла неҹә бағлы олдуғуну ачыгламаг кифајәтдир.
Әјани мисаллар. Әјани мисаллары чәкмәкдә мәгсәд, һаггында данышдығын фикир вә ја принсипи динләјиҹиләрә даһа дәриндән баша дүшмәјә вә ја јадда сахламаға көмәк етмәкдир. Әјани мисаллар инсанлара ешитдикләрини баша дүшмәјә вә артыг билдикләри илә әлагәләндирмәјә көмәк едир. Мәшһур Дағүстү тәблиғи заманы Иса да мәһз белә етмишди. ‘Ҝөјүн гушлары’, ‘тарла занбаглары’, ‘дар гапы’, ‘даш үзәриндә гурулмуш ев’ вә бу кими бир чох мисаллар онун вердији тәлими рәнҝарәнҝ, ајдын вә унудулмаз етмишди (Матта 5-7 фәс.).
Тәтбиг етмәк. Дүздүр, ајәләри изаһ едәндә вә онлара даир әјани мисаллар чәкәндә динләјиҹиләр нә исә өјрәнирләр, анҹаг јахшы нәтиҹәләрә мәһз һәмин билији тәтбиг едәндә наил олунур. Мүгәддәс Китабдакы хәбәрә ујғун һәрәкәт етмәк мәсулијјәти динләјҹиләринин үзәринә дүшсә дә, сән онлара нә етмәк лазым ҝәлдијини баша сала биләрсән. Динләјиҹиләрин ајәни баша дүшдүјүнә вә мүзакирә олунан фикирлә әлагәсини ҝөрдүјүнә әмин оланда ајәнин имана вә давраныша неҹә тәсир ҝөстәрдијини ачыгламаг үчүн вахт ајыр. Мүзакирә етдијин һәгигәтә зидд ҝедән јанлыш фикирләрдән вә давранышдан әл чәкмәјин фајдаларыны вурғула.
Ајәләри неҹә тәтбиг етмәк барәдә дүшүнәркән, динләјиҹиләрин мүхтәлиф мүһитдә бөјүдүкләрини вә фәргли шәраитдә јашадыгларыны јадда сахла. Онларын ичиндә јени мараглананлар, ҝәнҹләр, јашлылар, мүхтәлиф чәтинликләрә мәруз галан инсанлар ола биләр. Мәрузәни практики вә ҝерчәклијә ујғун шәкилдә һазырла. Елә мәсләһәт вермә ки, конкрет олараг кимләрисә нәзәрдә тутдуғуну дүшүнсүнләр.
Натигин өһдәсинә бурахылан мәгамлар
Мәрузә илә бағлы бәзи мәгамлар артыг мүәјјән едилиб. Әсас бәндләр ајдын ҝөстәрилиб вә һәр әсас башлығы мүзакирә етмәк үчүн конкрет вахт ајрылыб. Галан шејләр сәнин өһдәнә бурахылыб. Көмәкчи бәндләрин һансына чох, һансына аз вахт ајыраҹағыны өзүн мүәјјән едә биләрсән. Елә фикирләшмә ки, онларын һәр бирини ејни дәрәҹәдә ачыгламалысан. Белә етсән тез-тез данышмаг лазым ҝәләҹәк, динләјиҹиләрә исә гаврамаг чәтин олаҹаг. Һансы фикри даһа әтрафлы изаһ етмәк, һансыны исә гыса вә ја өтәри гејд етмәк лазым ҝәлдијини неҹә мүәјјән етмәк олар? Өзүндән соруш: «Һансы бәндләр мәрузәнин әсас фикрини чатдырмаға көмәк едәҹәк? Онлардан һансынын изаһы динләјиҹиләрим үчүн хүсусилә фајдалыдыр? Әҝәр бу вә ја диҝәр ајәни вә онунла әлагәдар бәнди бурахсам, дәлилләр арасындакы бағлылыг итәҹәкми?»
Фәрзијјәләр вә ја шәхси фикирләрини сөјләмәкдән бирмәналы шәкилдә узаг дур. Һәтта Аллаһын Оғлу Иса Мәсиһ дә ‘Өзүндән сөјләмирди’ (Јәһ. 14:10). Јадда сахламаг ваҹибдир ки, инсанлар Јеһованын Шаһидләринин јығынҹаг ҝөрүшләринә Мүгәддәс Китаба әсасланан фикирләри динләмәк үчүн ҝәлирләр. Әҝәр јахшы натиг кими танынырсанса, чох еһтимал ки, буна сәбәб диггәти өзүнә јох, һәмишә Аллаһын Кәламына јөнәлтмәјин олуб. Елә буна ҝөрә дә сөјләдијин мәрузәләр динләјиҹиләрин хошуна ҝәлир (Филип. 1:10, 11).
Ади пландан Мүгәддәс Јазыларын әтрафлы изаһыны өзүндә ҹәмләјән мәрузә һазырладыгдан сонра мәшг етмәк лазымдыр. Буну уҹадан етмәк фајдалыдыр. Ән әсасы исә әмин ол ки, бүтүн бәндләри јахшы јадда сахламысан. Сән ҹанлы вә әминликлә данышмалы, һәгигәти шөвглә тәгдим етмәлисән. Чыхыш етмәздән әввәл өзүндән соруш: «Мән һансы мәгсәдә чатмаг истәјирәм? Әсас бәндләр ајдын сечилирми? Һазырладығым мәрузәнин әсасыны доғруданмы Мүгәддәс Јазылар тәшкил едир? Бир бәнддән диҝәринә тәбии кечид алынырмы? Мәрузә Јеһоваја мәһәббәти вә етдији һәр шејә ҝөрә миннәтдарлығы артырырмы? Мәрузәнин јекуну мөвзу илә бирбаша бағлыдырмы, динләјиҹиләрә нә етмәли олдугларыны ҝөстәрир вә онлары белә давранмаға тәшвиг едирми?» Әҝәр бу суаллара ҹавабын мүсбәтдирсә, демәли, јығынҹағын фајда әлдә етмәси вә Јеһованын иззәтләнмәси үчүн ‘билији мәдһ етмәји’ баҹарырсан! (Сүл. мәс. 15:2).