Ҝөзәтчи гүлләсинин ОНЛАЈН КИТАБХАНАСЫ
Ҝөзәтчи гүлләсинин
ОНЛАЈН КИТАБХАНАСЫ
Aзәрбајҹан (кирил әлифбасы)
Ә
  • Ғ
  • ғ
  • Ә
  • ә
  • Ј
  • ј
  • Ҝ
  • ҝ
  • Ө
  • ө
  • Ү
  • ү
  • Һ
  • һ
  • Ҹ
  • ҹ
  • МҮГӘДДӘС КИТАБ
  • НӘШРЛӘР
  • ИБАДӘТ ҜӨРҮШЛӘРИ
  • bh фәс. 4 с. 37—46
  • Иса Мәсиһ һаггында һәгигәт

Бу сечим үчүн видео мөвҹуд дејил.

Тәәссүф едирик, видеону јүкләмәк мүмкүн олмады.

  • Иса Мәсиһ һаггында һәгигәт
  • Мүгәддәс Китаб әслиндә нә өјрәдир?
  • Јарымбашлыг
  • Охшар материал
  • ВӘ’Д ЕДИЛМИШ МӘСИҺ
  • ИСА МӘСИҺ ҺАРАДАН ҜӘЛМИШДИ?
  • ИСА НЕҸӘ ИНСАН ИДИ?
  • СОНА ГӘДӘР САДИГ
  • Иса Мәсиһ һаггында һәгигәт
    Мүгәддәс Китаб тәлимләри
  • Иса Мәсиһ кимдир?
    Әбәди хошбәхт һәјат! Мүгәддәс Китаб дәрслији
  • Иса Мәсиһ Аллаһ һаггындакы билијин ачарыдыр
    Әбәди һәјата апаран билик
  • Мәсиһ — Аллаһын хилас васитәси
    Ҝөзәтчи гүлләси 2009
Әлавә
Мүгәддәс Китаб әслиндә нә өјрәдир?
bh фәс. 4 с. 37—46

Фәсил 4

Иса Мәсиһ һаггында һәгигәт

  • Аллаһын нијјәтинин һәјата кечмәсиндә Исанын хүсуси ролу нәдән ибарәтдир?

  • О, һарадан ҝәлмишди?

  • Иса неҹә инсан иди?

1, 2. а) Нәјә ҝөрә киминсә һаггында ешитмәјимиз ону таныдығымызы билдирмир? б) Иса һаггында һансы мүхтәлиф фикирләр мөвҹуддур?

ЈЕР ҮЗҮНДӘ чохлу танынмыш инсанлар вар. Бә’зиләри јашадыглары әразидә, шәһәрдә вә ја өлкәдә, диҝәрләри исә бүтүн дүнјада танынырлар. Ола билсин, сиз онлардан киминсә һаггында ешитмисиниз. Анҹаг бу о демәк дејил ки, сиз ону јахшы таныјырсыныз. Ахы сиз онун һәјаты вә неҹә инсан олдуғу һагда һеч нә билмирсиниз.

2 Иса Мәсиһин тәхминән 2 000 ил бундан әввәл јашамасына бахмајараг, чохларынын онун һаггында мүәјјән мә’луматы вар. Лакин Исанын әслиндә ким олдуғу чох аз инсана мә’лумдур. Бә’зиләри ону садәҹә јахшы бир инсан, башгалары исә ади пејғәмбәр һесаб едирләр. Еләләри дә вар ки, Исанын Аллаһ олдуғуна инаныр вә она ибадәт етмәли олдугларыны дүшүнүрләр. Бәс бу дүзҝүндүрмү?

3. Иса Мәсиһ һаггында һәгигәти билмәјимиз нәјә ҝөрә ваҹибдир?

3 Иса һаггында һәгигәти билмәјимиз чох ваҹибдир. Нәјә ҝөрә? Чүнки Мүгәддәс Китабда дејилир: «Әбәди һәјат о демәкдир ки, Сәни, ваһид һәгиги Аллаһы вә ҝөндәрдијин Иса Мәсиһи танысынлар» (Јәһја 17:3). Бәли, јерүзү Ҹәннәтдә әбәди јашамағымыз Јеһова Аллаһ вә Иса Мәсиһ һаггында һәгигәти билмәјимиздән асылыдыр (Јәһја 14:6). Ејни заманда, Иса неҹә јашамаға вә инсанлара неҹә мүнасибәт ҝөстәрмәјә даир ҝөзәл нүмунә гојуб (Јәһја 13:34, 35). Бу китабын 1-ҹи фәслиндән Аллаһ һаггында һәгигәти өјрәндик. Инди исә ҝәлин Мүгәддәс Китабын Иса Мәсиһ һаггында нә өјрәтдијини нәзәрдән кечирәк.

ВӘ’Д ЕДИЛМИШ МӘСИҺ

4. «Мәсиһ» сөзү һансы мә’наны дашыјыр?

4 Иса дүнјаја ҝәлмәздән чох-чох әввәл Мүгәддәс Китабда Аллаһын јер үзүнә Мәсиһ, јә’ни Хиласкар ҝөндәрәҹәји габагҹадан хәбәр верилмишди. «Мәсиһ» сөзү Мүгәддәс Китабын јазылдығы дилләрдә «Машиаһ» (ибраниҹә) вә «Христос» (јунанҹа) кими истифадә едилир вә «мәсһ едилмиш» мә’насыны верир. Пејғәмбәрликдә дејилирди ки, о, мәсһ едиләҹәк, јә’ни Аллаһдан хүсуси тә’јинат алаҹаг. Бу китабын нөвбәти фәсилләриндән Аллаһын вә’дләринин һәјата кечмәсиндә Мәсиһин һансы ваҹиб ролу ојнадығы һагда даһа чох билик әлдә едәҹәјик. Биз, һәмчинин Исанын һәјатымызы јахшылыға доғру неҹә дәјишәҹәји һаггында да өјрәнәҹәјик. Иса дүнјаја ҝәлмәздән әввәл һамыны бир суал марагландырырды: Мәсиһ ким олаҹаг?

5. Исанын шаҝирдләри нәјә там әмин идиләр?

5 Ерамызын Ы әсриндә Назаретли Исанын шаҝирдләри мәһз онун вә’д едилмиш Мәсиһ олдуғуна там әмин идиләр (Јәһја 1:41). Онлардан бири Шимон Петер Исаја ачыгҹа деди: «Сән... Мәсиһсән» (Матта 16:16). Бәс нә үчүн шаҝирдләрин буна һеч бир шүбһәси јох иди? Исанын вә’д едилмиш Мәсиһ олдуғуна биз неҹә әмин ола биләрик?

6. Јеһова инсанларын Мәсиһи танымаларына неҹә көмәк етмишдир вә буну һансы нүмунәнин әсасында баша дүшмәк олар?

6 Исанын доғулмасындан чох илләр әввәл Аллаһын пејғәмбәрләри Мәсиһ һаггында әтрафлы мә’лумат вермишдиләр. Мәһз бу пејғәмбәрликләр инсанларын Мәсиһи танымаларына көмәк етмәли иди. Тәсәввүр едәк ки, сиздән вағзалда вә ја һава лиманында һеч вахт ҝөрмәдијиниз бир адамы гаршыламағы хаһиш едибләр. Һәмин адамы әтрафлы тәсвир етсәләр, ону танымаг асан олар. Јеһова да Өз пејғәмбәрләри васитәси илә Мәсиһин һәјатыны вә хидмәтини әтрафлы сурәтдә тәсвир етмишдир. Чохсајлы пејғәмбәрликләрин һәјата кечмәси Аллаһа садиг инсанларын Мәсиһи танымаларына көмәк едир.

7. Исанын үзәриндә һансы ики пејғәмбәрлик јеринә јетмишдир?

7 Ҝәлин ики нүмунәни нәзәрдән кечирәк. Тәхминән 700 ил әввәл Мика пејғәмбәр Мәсиһин Јәһудејанын балаҹа шәһәри Бет-Лехемдә доғулаҹағыны хәбәр вермишди (Микеја 5:2). Бәс Иса һарада анадан олду? Мәһз Бет-Лехемдә! (Матта 2:1, 3-9). Бундан әлавә, Даниел 9:25 ајәсиндәки пејғәмбәрликдә Мәсиһин б. е. 29-ҹу илиндә пејда олаҹағы јүз илләр өнҹә хәбәр верилмишдиa. Бу вә диҝәр пејғәмбәрликләрин јеринә јетмәси, Исанын вә’д олунмуш Мәсиһ олдуғуну сүбут едир.

Иса пејғәмбәрин вәфтизи заманы Аллаһын мүгәддәс руһу ҝөјәрчинтәк Исанын үстүнә гонмасы онун Мәсиһ олдуғу ҝөстәрди

Иса вәфтиз едилән заман Мәсиһ олду

8, 9. Исанын Мәсиһ олдуғу вәфтиз едилән заман неҹә ајдын олду?

8 Исанын Мәсиһ олдуғу б. е. 29-ҹу илинин сонуна јахын даһа да ајдын олду. Иса һәмин ил Иордан чајында вәфтиз олунмаг үчүн Вәфтизчи Јәһјанын јанына ҝәлди. Јеһова, Мәсиһи танымаг үчүн Јәһјаја әламәт верәҹәјини вә’д етмишди. О бу вә’дини Иса вәфтиз олунан заман јеринә јетирди. Бу һагда Мүгәддәс Китабда белә дејилир: «Иса вәфтиз олунуб, о анда судан чыхды; вә будур, ҝөјләр ачылды вә Аллаһын Руһунун ҝөјәрчин кими ениб Өз үзәринә ҝәлдијини ҝөрдү. Вә будур, ҝөјләрдән бир сәс деди: “Бу Мәним севимли Оғлумдур, Ондан чох мәмнунам”» (Матта 3:16, 17). Баш верәнләри ҝөрдүкдән вә ешитдикдән сонра, Исанын Аллаһ тәрәфиндән ҝөндәрилдијинә даир Јәһјада һеч бир шүбһә галмады (Јәһја 1:32-34). Иса, Аллаһын руһу, јә’ни фәал гүввәси үзәринә ендији андан е’тибарән Башчы вә Падшаһ тә’јин олунмуш Мәсиһ олду (Јешаја 55:4).

9 Мүгәддәс Китаб пејғәмбәрликләринин јеринә јетмәси, һәмчинин Јеһова Аллаһын шәхсән Өзүнүн шаһидлији ајдын сурәтдә ҝөстәрир ки, Иса вә’д едилмиш Мәсиһдир. Бәс о, һарадан ҝәлмишди вә неҹә инсан иди? Бу һагда Мүгәддәс Китабда дејиләнләри нәзәрдән кечирәк.

ИСА МӘСИҺ ҺАРАДАН ҜӘЛМИШДИ?

10. Мүгәддәс Китаб Исанын јер үзүнә ҝәлмәздән әввәлки мөвҹудлуғу һагда нә өјрәдир?

10 Мүгәддәс Китаб Исанын јер үзүнә ҝәлмәздән әввәл ҝөјдә јашадығыны өјрәдир. Мика пејғәмбәр Мәсиһин һарада анадан олаҹағыны пејғәмбәрлик етмәклә јанашы, онун ‘заманын башланғыҹындан’ јарандығыны да демишди (Микеја 5:2). Иса өзү дәфәләрлә демишди ки, јерә ҝәлмәздән әввәл ҝөјдә јашајыб (Јәһја 3:13; 6:38, 62; 17:4, 5). Ҝөзәҝөрүнмәз руһани варлыг оларкән, Исанын Јеһова илә хүсуси гаршылыглы мүнасибәтләри варды.

11. Мүгәддәс Китаб неҹә ҝөстәрир ки, Иса Јеһованын ән севимли Оғлудур?

11 Иса Јеһованын ән севимли Оғлудур. О, Јеһованын јаратдығы илк варлыг олдуғуна ҝөрә, «бүтүн хилгәтин фөвгүндә дуран» адланырb (Колослулара 1:15). Иса Јеһоваја хүсусилә әзиздир, чүнки Онун ‘ваһид Оғлудур’ (Јәһја 3:16). О, билаваситә Аллаһ тәрәфиндән јарадылан јеҝанә шәхсдир. Галан һәр шеји Аллаһ Исанын васитәсилә јарадыб (Колослулара 1:16). Иса, һәмчинин «Кәлам» адланыр (Јәһја 1:14). Бу, Исанын Аллаһын адындан данышараг, Атанын хәбәрини вә өјүд-нәсиһәтләрини ҝөјдәки вә јер үзүндәки диҝәр оғулларына чатдырдығыны ҝөстәрир.

12. Илкин Оғулун Аллаһа бәрабәр олмадығыны һарадан билирик?

12 Бә’зиләри инаныр ки, илкин Оғул Атаја бәрабәрдир. Бу, Мүгәддәс Китаб тә’лимидирми? Хејр. Әввәлки абзасдан өјрәндијимиз кими, Оғул Аллаһ тәрәфиндән јарадылыб, јә’ни онун башланғыҹы вар. Јеһова Аллаһын исә нә башланғыҹы вар, нә дә сону (Мәзмур 90:2). Ваһид Оғул Атаја бәрабәр олмағы ағлындан белә кечирмирди. Мүгәддәс Китабдан ајдын ҝөрүнүр ки, Ата Оғулдан үстүндүр (Јәһја 14:28; 1 Коринфлиләрә 11:3). Јалныз Јеһова ‘Күлли-Ихтијар Аллаһдыр’ (Јарадылыш 17:1). Бу о демәкдир ки, Онун бәрабәри јохдурc.

13. Нәјә ҝөрә Иса Мүгәддәс Китабда «ҝөрүнмәјән Аллаһын сурәти» адланыр?

13 Јеһова вә Онун илкин Оғлу јерин вә ҝөјүн јаранмасындан чох-чох әввәл, милјардларла ил әрзиндә сых үнсијјәтдә олмушлар. Онлары бирләшдирән мәһәббәт телләри неҹә дә мөһкәм иди! (Јәһја 3:35; 14:31). Иса өз Атасына чох охшајыр. Елә буна ҝөрә дә, Мүгәддәс Китаб ону «ҝөрүнмәјән Аллаһын сурәти» адландырыр (Колослулара 1:15). Адәтән оғул бөјүдүкҹә бир чох ҹәһәтдән өз атасына охшајыр. Иса да ејнилә Аллаһын шәхсијјәтини вә хүсусијјәтләрини тәҹәссүм етдирирди.

14. Јеһованын ваһид Оғлу инсан кими неҹә доғулду?

14 Јеһованын ваһид Оғлу көнүллү сурәтдә ҝөјү тәрк едиб јер үзүнә ҝәлди. Бәс руһани бир варлығын инсан кими дүнјаја ҝәлмәси неҹә мүмкүндүр? Јеһова мө’ҹүзә ҝөстәрди. О, илкин Оғлунун һәјатыны Мәрјәм адлы бакирә јәһуди гызынын бәтнинә көчүрдү. Ушағын доғулмасы үчүн јер үзүндә атанын олмасына еһтијаҹ јох иди. Буна ҝөрә дә, көрпә камил вә ҝүнаһсыз доғулду вә Мәрјәм онун адыны Иса гојду (Лука 1:30-35).

ИСА НЕҸӘ ИНСАН ИДИ?

Иса пејғәмбәр евдә бир нечә адама тәблиғ едир

15. Јеһованы јахшы танымагда Иса бизә неҹә көмәк едир?

15 Исанын һәјаты вә тә’лимләри онун шәхсијјәти һаггында бизә чох шеј өјрәдир. Үстәлик, онлар бизә Јеһованы даһа јахшы танымаға көмәк едир. Неҹә? Биз артыг Исанын өз Атасынын мүкәммәл тәҹәссүмү олдуғуну гејд етмишдик. Иса, һәтта шаҝирдләриндән биринә демишди: «Мәни ҝөрән, Атаны ҝөрмүш олур» (Јәһја 14:9). Мүгәддәс Јазыларын Маттанын, Маркын, Луканын вә Јәһјанын Мүждәси кими танынан дөрд китабында Иса Мәсиһин һәјаты, фәалијјәти вә хүсусијјәтләри һаггында тәфсилаты илә данышылыр.

16. Иса, башлыҹа олараг, нә һагда тәблиғ едирди вә бу хәбәр кимә мәхсус иди?

16 Иса Мүәллим кими танынырды (Јәһја 1:38; 13:13). О, нә һагда өјрәдирди? Башлыҹа олараг, «Сәмави Сәлтәнәт [Падшаһлыг] Мүждәсини тәблиғ едир»ди. О, бүтүн јер үзүнү идарә едәҹәк вә Аллаһа садиг инсанлара хејир-дуалар ҝәтирәҹәк Аллаһын Падшаһлығы, јә’ни ҝөјләр һакимијјәти һаггында өјрәдирди (Матта 4:23). Бу хәбәр кимә мәхсус иди? Иса деди: «Вердијим тә’лим Мәним дејил, Мәни Ҝөндәрәниндир» (Јәһја 7:16). Бәли, бу хәбәр Јеһованындыр. Иса баша дүшүрдү ки, Атасы инсанларын Падшаһлыг һаггындакы хош хәбәри ешитмәләрини истәјир. Биз бу китабын 8-ҹи фәслиндә Аллаһын Падшаһлығы вә онун едәҹәји ишләр һагда даһа чох өјрәнәҹәјик.

Иса пејғәмбәр балыгчыја тәблиғ едир

17. Иса инсанлары һарада өјрәдирди вә нәјә ҝөрә бунун үчүн гүввәсини әсирҝәмирди?

17 Иса һарада өјрәдирди? Инсанларын олдуглары һәр јердә: шәһәр вә кәндләрдә, базар мејданларында вә инсанларын евләриндә. О, инсанларын онун јанына ҝәлмәләрини ҝөзләмирди, өзү онларын јанына ҝедирди (Марк 6:56; Лука 19:5, 6). Нәјә ҝөрә Иса тәблиғ етмәк вә инсанлары өјрәтмәк үчүн вахтыны вә гүввәсини әсирҝәмирди? Чүнки о, Аллаһын ирадәсини јеринә јетирирди. Иса һәр заман Атасына мәгбул олан ишләри едирди (Јәһја 8:28, 29). Анҹаг бу онун тәблиғ етмәсинин јеҝанә сәбәби дејилди. Иса онун јанына ҝәлән инсанларын һалына аҹыјырды (Матта 9:35, 36). О дөврдә Аллаһ вә Онун нијјәтләри һаггында һәгигәти өјрәтмәли олан дин рәһбәрләри садә инсанлара хор бахырдылар. Иса инсанларын Падшаһлыг һаггындакы хош хәбәри ешитмәләринин нә гәдәр ваҹиб олдуғуну дәрк едирди.

18. Исанын һансы хүсусијјәти сизә даһа чох тә’сир бағышлајыр?

18 Иса чох һәссас вә шәфгәтли инсан иди. Онун хејирхаһлығы вә сәмимилији инсанлары ҹәлб едирди. Һәтта көрпәләр белә өзләрини онун јанында раһат һисс едирдиләр (Марк 10:13-16). Иса әдаләтли иди. О, аҹҝөзлүјә вә икиүзлүлүјә нифрәт едирди (Матта 21:12, 13). Гадынларын һеч бир һүгугунун олмадығы вә онлара е’тинасызлыг ҝөстәрилдији бир дөврдә, Иса онлара һәмишә һөрмәтлә јанашырды (Јәһја 4:9, 27). О, чох тәвазөкар инсан иди. Ајаг јумағын ашағы сәвијјәли иш һесаб едилмәсинә вә буну јалныз гуллугчуларын етмәсинә бахмајараг, Иса бир дәфә һәвариләринин ајагларыны јумушду.

Иса пејғәмбәр хәстә адама тохунур вә ону сағалдыр

Иса инсанларла гаршылашдығы һәр јердә тәблиғ едирди

19. Исанын һәр заман көмәк етмәјә һазыр олдуғуну һансы һадисә ҝөстәрир?

19 Иса инсанларын көмәјинә чатмаға һәр заман һазыр иди. Онун Аллаһын гүввәсилә етдији мө’ҹүзәләр буна парлаг сүбутдур (Матта 14:14). Мәсәлән, ҹүзама тутулмуш бир нәфәр Исаја јахынлашыб деди: «Әҝәр истәсән, мәни саф едә биләрсән». Иса һәмин адамын сыхынтысыны вә аҹысыны өз үрәјиндә һисс етди. Рәһми ҝәлдији үчүн, әлини узадыб она тохунду вә деди: «Истәјирәм, саф ол!» Ҹүзамлы о андаҹа сағалды! (Марк 1:40-42). Һәмин адамын кечирдији һиссләри тәсәввүр един!

СОНА ГӘДӘР САДИГ

20, 21. Аллаһа садиг вә итаәткар олмаға даир Иса неҹә нүмунә верди?

20 Иса Аллаһа садиг галмагда вә итаәткарлыг ҝөстәрмәкдә чох ҝөзәл нүмунә гојду. О, ән ағыр сынаглара вә ҝүҹлү мүгавимәтләрә бахмајараг, сәмави Атасына садиг галырды. Иса, Шејтанын сынагларыны мәтанәтлә вә гәтијјәтлә рәдд едирди (Матта 4:1-11). Елә вахт олуб ки, һәтта гоһумлары белә она инанмамыш вә онун ‘өзүндән чыхдығыны’, јә’ни ағлыны итирдијини демишдиләр (Марк 3:21). Лакин бу, Исаны руһдан салмырды. О, Аллаһын ирадәсини јеринә јетирмәјә давам едирди. Иса бүтүн тәһгирләрә вә истеһзалара дөзүрдү. О өзүндән чыхмыр вә һеч вахт ону тәһгир едәнләрдән гисас алмаға чалышмырды (1 Петер 2:21-23).

21 Иса дүшмәнләри тәрәфиндән амансызҹасына вә изтирабла өлдүрүлсә дә, сонадәк садиглијини горуду (Филипилиләрә 2:8). Һәјатынын сонунҹу ҝүнүндә Исанын нәләр јашадығыны тәсәввүр един: һәбс, јалан иттиһамлар, әдаләтсиз һөкм, издиһамын лаға гојмасы, Рома әсҝәрләринин вердији әзаблар. Ишҝәнҹә дирәјиндә асылдығы заман, Иса сон нәфәсини верәрәк нида етди: «Тамам олду» (Јәһја 19:30). Өлүмүнүн үчүнҹү ҝүнүндә Аллаһ Исаны руһани шәхсијјәт кими дирилтди (1 Петер 3:18). Бир нечә һәфтәдән сонра Иса ҝөјә гајытды. О, «Аллаһын сағында отурду» вә падшаһлыг һакимијјәтини алаҹағы вахты ҝөзләди (Ибраниләрә 10:12, 13).

22. Исанын өләнәдәк садиг галмасы сајәсиндә нә мүмкүн олду?

22 Исанын өләнәдәк садиг галмасы сајәсиндә нә мүмкүн олду? Јеһованын башланғыҹда нијјәт етдији кими, бизим јер үзүндә Ҹәннәтдә әбәди јашамаг имканымыз јаранды. Исанын өлүмүнүн әбәди һәјата неҹә јол ачдығыны нөвбәти фәсилдән өјрәнәҹәјик.

a Даниелин Мәсиһ һаггындакы пејғәмбәрлији «Әлавәләр» бөлмәсиндә, 197-199-ҹу сәһифәләрдә изаһ едилир.

b Јеһова Јарадан олдуғуна ҝөрә Ата адланыр (Јешаја 64:8). Иса, Аллаһ тәрәфиндән јарадылдығы үчүн Аллаһын Оғлу адланыр. Елә бу сәбәбдән, диҝәр руһани варлыглар, һәтта илк инсан олан Адәм дә Аллаһын оғлу адланыр (Әјјуб 1:6, КМ; Лука 3:38).

c Илкин Оғулун Атаја бәрабәр олмадығына даир даһа артыг сүбутлары «Әлавәләр» бөлмәсиндә, 201-204-ҹү сәһифәләрдә тапмаг олар.

МҮГӘДДӘС КИТАБЫН ӨЈРӘТДИКЛӘРИ

  • Јеринә јетмиш пејғәмбәрликләр вә Аллаһын Өзүнүн шаһидлији Исанын Мәсиһ олдуғуну сүбут едир (Матта 16:16).

  • Иса јер үзүнә ҝәлмәздән әввәл руһани шәхсијјәт кими ҝөјдә јашамышдыр (Јәһја 3:13).

  • Иса инсанлары өјрәдир, һәссаслыг вә хејирхаһлыг ҝөстәрир, һәмчинин Аллаһа итаәткарлыға даир ҝөзәл нүмунә верирди (Матта 9:35, 36).

    Азәрбајҹан (кирил) нәшрләри (2000—2025)
    Чыхыш
    Дахил ол
    • Aзәрбајҹан (кирил әлифбасы)
    • Пајлаш
    • Параметрләр
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Истифадә шәртләри
    • Мәхфилик гајдалары
    • Настройки конфиденциальности
    • JW.ORG
    • Дахил ол
    Пајлаш