Һәлимлик мәсиһчи кејфијјәтинин ајрылмаз һиссәсидир
“Һәлимлик... ҝејин” (КОЛОСЛУЛАРА 3:12).
1. Һәлимлији ҝөзәл кејфијјәт едән нәдир?
ҺӘЛИМ инсан мүлајим вә ҝүзәштә ҝетмәјә һазырдыр. Бу ҹүр инсанла отуруб-дурмаг хошдур. Бунунла белә, мүдрик Сүлејман падшаһын гејд етдији кими, “јумшаг дил сүмүјү гырар” (Сүлејманын мәсәлләри 25:15). Һәлимлик, характерин јумшаглығыны мөһкәмликлә узлашдыран ҝөзәл кејфијјәтдир.
2, 3. Һәлимликлә мүгәддәс руһ арасында һансы бағлылыг мөвҹуддур вә бу мәгаләдә биз нәји мүзакирә едәҹәјик?
2 Галатијалылара 5:22, 23 ајәләриндән ҝөрүндүјү кими, һәвари Павел һәлимлији “руһун сәмәрәси” сырасына дахил етмишдир. 23-ҹү ајәдә “һәлимлик” кими тәрҹүмә олунан јунан сөзү, һәмчинин “јумшаглыг” вә ја “мүлајимлик” мә’наларыны да верә биләр. Гејд етмәк лазымдыр ки, әксәр дилләрдә бу јунан сөзүнүн дәгиг еквивалентини тапмаг чәтиндир, чүнки бу кејфијјәт заһири јумшаглығы дејил, дахили һәлимлији вә хејирхаһлығы, давраныш тәрзини дејил, әглин вә үрәјин вәзијјәтини тәсвир едир.
3 Һәлимлијин мә’насыны вә дәјәрини јахшы баша дүшмәк үчүн, ҝәлин Мүгәддәс Китабдан дөрд нүмунәни нәзәрдән кечирәк (Ромалылара 15:4). Биз садәҹә олараг һәлимлијин нә олдуғуну дејил, һәмчинин ону неҹә инкишаф етдирәҹәјимизи вә бу кејфијјәти бүтүн ишләримиздә неҹә тәзаһүр етдирә биләҹәјимизи дә өјрәнәҹәјик.
“Аллаһын гаршысында чох гијмәтлидир”
4. Јеһованын һәлимлији гијмәтләндирдијини һарадан билирик?
4 Һәлимлик Аллаһын руһунун сәмәрәсинин бир һиссәси олдуғу үчүн, онун бирбаша Аллаһын һејранедиҹи шәхсијјәти илә бағлы олдуғу гәнаәтинә ҝәлмәк дүзҝүндүр. Һәвари Петер “һәлим вә сакит руһун” “Аллаһын гаршысында чох гијмәтли” олдуғуну јазмышдыр (1 Петер 3:4). Бәли, Јеһова һәлимлији јүксәк гијмәтләндирир, чүнки бу, Она хас олан кејфијјәтләрдән биридир. Елә бу, Аллаһын бүтүн хидмәтчиләринин һәлимлик кејфијјәтини инкишаф етдирмәләри үчүн кифајәтдир. Бәс, Каинатда ән јүксәк һакимијјәтә саһиб олан Гадир Аллаһ һәлимлији неҹә тәзаһүр етдирир?
5. Јеһованын һәлимлик ҝөстәрмәсинин сајәсиндә һансы үмидә маликик?
5 Илк инсан ҹүтү олан Адәм вә Һәвва Аллаһын ајдын шәкилдә изһар олунмуш хејир вә шәр билмә ағаҹындан јемәмәк әмрини гәсдән позмушдулар (Тәквин 2:16, 17). Гәсдән едилмиш итаәтсизлик ҝүнаһа, өлүмә вә һәм онларын, һәм дә ҝәләҹәк нәсилләринин Аллаһдан узаглашмасына ҝәтириб чыхарды (Ромалылара 5:12). Ҝүнаһкарлары мүһакимә едәркән Јеһова тамамилә әдаләтли давранса да, бәшәр аиләсиндән е’тибара лајиг олмајан вә тамамилә ислаһолунмаз бир шеј кими сәрт шәкилдә үз дөндәрмәди (Мәзмур 130:3). Әксинә, хејирхаһлыгла вә һәддиндән артыг сәрт вә тәләбкар олмамаг арзусу илә һәрәкәт едәрәк, бунунла да һәлимлик ҝөстәрән Јеһова, ҝүнаһкар инсанларын Она јахынлашмасына вә Онун илтифатыны газанмасына имкан верди. Јеһова бизә Оғлу Иса Мәсиһин фидијә гурбанлығыны бәхш етди ки, биз горхмадан Онун уҹа тахтына јахынлаша биләк (1 Јәһја 4:9, 10, 18; Ромалылара 6:23; Ибраниләрә 4:14-16).
6. Јеһова Габил илә рәфтарында неҹә һәлимлик ҝөстәрди?
6 Һәлә Иса јер үзүнә ҝәлмәмишдән чох-чох әввәл, Адәмин оғуллары Габил вә Һабилин Јеһоваја гурбан ҝәтирдикләри заман Онун неҹә һәлимлик ҝөстәрдијини нәзәрдән кечирәк. Онларын үрәкләрини ҝөрән Јеһова, Габилин гурбаныны рәдд етмиш, Һабили вә онун гурбаныны исә гәбул етмишди. Аллаһын садиг Һабили вә онун ҝәтирдији гурбаны тәгдир етмәси Габили гәзәбләндирди. Мүгәддәс Китабда дејилир: “Габил бәрк гәзәбләниб гаш-габағыны саллады”. Јеһова буна неҹә јанашды? Габилин пис әһвал-руһијјә ҝөстәрмәси Ону тәһгир етдими? Хејр. Аллаһ мүлајимликлә Габилдән нәјә ҝөрә гәзәбләндијини сорушду. Јеһова, һәтта она өз мүнасибәтини неҹә дәјишә биләҹәјини дә изаһ етди (Јарадылыш 4:3-7, МКШ). Бәли, Јеһова һәлимлијин тәҹәссүмүдүр (Чыхыш 34:6).
Һәлимлик ҹәлб едир вә тәравәт ҝәтирир
7, 8. а) Јеһоваја хас олан һәлимлик һаггында даһа чох неҹә өјрәнә биләрик? б) Матта 11:27-29 ајәләри Јеһова вә Иса һаггында бизә нәји ачыр?
7 Јеһованын мисилсиз кејфијјәтләрини өјрәнмәјин ән ҝөзәл үсулларындан бири, Иса Мәсиһин һәјатыны вә хидмәтини өјрәнмәкдир (Јәһја 1:18; 14:6-9). Јер үзүндәки хидмәтинин икинҹи илиндә Иса Галилејада тәблиғ едәркән Коразиндә, Бејтсајдада, Кефернаһумда вә онларын әтрафында чохлу мө’ҹүзәләр ҝөстәрирди. Бунунла белә, инсанларын әксәријјәти мәғрур вә е’тинасыз олдугларындан она инанмаг истәмирдиләр. Иса буна неҹә реаксија ҝөстәрирди? О, онлары бу сәдагәтсизлијин нәјә ҝәтириб чыхараҹағы барәдә ајдын шәкилдә хәбәрдар етсә дә, ам-һааретсин, јә’ни садә тәвазөкар инсанларын руһани ҹәһәтдән аҹынаҹаглы вәзијјәти ону дәрин нараһат едирди (Матта 9:35, 36; 11:20-24).
8 Исанын сонракы фәалијјәти онун өз Атасыны һәгигәтән дә јахшы таныдығыны вә Ону тәглид етдијини ҝөстәрирди. Иса садә инсанлара белә сәмими сөзләрлә мүраҹиәт едирди: “Еј бүтүн јорғунлар вә јүкләри ағыр оланлар, Мәним јаныма ҝәлин вә Мән сизә раһатлыг [“тәравәт”, ЈД] верәрәм. Бојундуруғуму үзәринизә ҝөтүрүн вә Мәндән өјрәнин; чүнки Мән һәлим вә гәлбдән тәвазөкарам; вә ҹаныныза раһатлыг [“тәравәт”, ЈД] тапарсыныз”. Бу сөзләр инҹидилән вә сыхышдырылан инсанлара неҹә дә тәсәлли вә тәравәт ҝәтирирди! Исанын сөзләри бизләрә дә тәсәлли вә тәравәт ҝәтирир. Әҝәр һәгигәтән дә һәлимлији ҝејириксә, Оғулун өз Атасыны “ачмаг истәдији” шәхсләр арасында олаҹағыг (Матта 11:27-29).
9. Һәлимликлә һансы кејфијјәт сых бағлыдыр вә бу саһәдә Иса һансы ҝөзәл нүмунәни вермишдир?
9 Һәлимликлә тәвазөкарлыг сых бағлыдыр. “Гәлбдән тәвазөкар” инсанын һәлимлик ҝөстәрмәси асандыр, мәғрурлуг исә, әксинә, чох вахт инсанын башгалары илә кобуд вә сәрт давранмасына сәбәб олур (Сүлејманын мәсәлләри 16:18, 19). Иса јер үзүндә хидмәти боју тәвазөкарлыг ҝөстәрирди. Һәтта өлүмүнә алты ҝүн галмыш Јерусәлимә дахил оланда вә халг ону јәһуди падшаһы кими севинҹлә саламлајанда белә, Иса дүнјанын рәһбәрләриндән ити сурәтдә фәргләнирди. Онун үзәриндә Зәкарјанын Хиласкар һаггында етдији пејғәмбәрлик јеринә јетди: “Будур, Һөкмдарын сәнин јанына ҝәлир; О, мүлајимдир, ешшәјә минмиш, ешшәјин баласы сыпаја минмиш” (Матта 21:5; Зәкарја 9:9). Садиг Даниел пејғәмбәр рө’јада Јеһованын өз Оғлуна һакимијјәт вердијини ҝөрмүшдү. Лакин даһа әввәлки пејғәмбәрликдә Иса инсанларын арасында “ән ашағы” сәвијјәдә тәсвир едилир. Ҝөрдүјүмүз кими, һәлимликлә тәвазөкарлыг, һәгигәтән дә сых бағлыдыр (Даниел 4:17; 7:13, 14).
10. Нәјә ҝөрә мәсиһчи һәлимлији зәифлијин нишанәси дејил?
10 Јеһованын вә Исанын ҝөстәрдикләри валеһедиҹи һәлимлик онлара јахынлашмагда бизә көмәк едир (Јагуб 4:8). Һәлимлик гәтијјән зәифлијин нишанәси дејилдир. Гадир Аллаһ олан Јеһова бөјүк ҝүҹ вә гүввәјә маликдир. Һагсызлыг Онда одлу гәзәб доғурур (Ишаја 30:27; 40:26). Буна бәнзәр шәкилдә, Иса да Шејтан Иблисин һүҹумлары гаршысында белә ҝүзәштә ҝетмәмәјә гәти гәрарлы иди. О, өз ҝүнләриндә гејри-гануни тиҹарәтлә мәшғул олан дини рәһбәрләрин һијләләринә сәбир етмәкдән имтина етди (Матта 4:1-11; 21:12, 13; Јәһја 2:13-17). Лакин шаҝирдләринин чатышмазлыглары үзә чыхан заман, Иса һәлимлик ҝөстәрәрәк онларын зәифликләринә сәбир едирди (Матта 20:20-28). Бир Мүгәддәс Китаб алими һәлимлик кејфијјәтини нөвбәти сөзләрлә чох дәгиг тәсвир етмишдир: “Мүлајимлијин архасында полад мөһкәмлији дурур”. Ҝәлин Мәсиһә хас олан бу һәлимлик кејфијјәтини биз дә тәзаһүр етдирәк.
Мүасирләри арасында ән һәлим инсан
11, 12. Мусанын алдығы тәрбијәни нәзәрә алсаг, онун һәлимлији нәјә ҝөрә бу гәдәр гејри-адидир?
11 Нәзәрдән кечирәҹәјимиз үчүнҹү нүмунә Мусанын нүмунәсидир. О, Мүгәддәс Китабда “јер үзүндәки бүтүн адамлардан зијадә һәлим” инсан кими тәсвир едилир (Сајлар 12:3). Онун һаггындакы бу тәсвир Аллаһын рәһбәрлији алтында јазылмышдыр. Муса ҝөзәл һәлимлији сајәсиндә Јеһованын ҝөстәришләринә чох диггәтли иди.
12 Муса садиг јәһуди аиләсиндә анадан олмуш, лакин гејри-ади тәрздә тәрбијә алмышды. Јеһова, хаинлик вә гатилликлә долу олан бир дөврдә онун һәјатыны горумушду. Муса лап кичик јашларындан она һәгиги Аллаһ олан Јеһова һаггында сә’јлә өјрәдән анасынын јанында олмушду. Сонра Мусаны евиндән узаглашдырмышдылар вә о, тамамилә башга мүһитә дүшмүшдү. Мәсиһчилик јолунда шәһид олан Стефан онун һаггында демишдир: “Муса, мисирлиләрин һәр бир елминә өјрәдилмиш, сөзүндә вә әмәлләриндә гүдрәтли иди” (Һәвариләрин ишләри 7:22). Фир’онун гулларынын онун гардашлары илә нә дәрәҹәдә әдаләтсиз даврандыгларыны ҝөрдүкдә, Мусанын иманы даһа ајдын тәзаһүр олунду. Јәһудини дөјән мисирлини өлдүрмәјин үстүндә, Муса Мисир торпағындан “Мидјан дијарына” гачмалы олду (Чыхыш 1:15, 16; 2:1-15; Ибраниләрә 11:24, 25).
13. Мидјан дијарындакы 40 иллик һәјаты Мусаја неҹә тә’сир ҝөстәрмишди?
13 Муса 40 јашында икән сәһрада өзүнүн гејдинә галмалы олмушду. О, Мидјан дијарында Реуелин 7 гызына раст ҝәлди вә онлара аталарынын бөјүк сүрүсү үчүн су чәкмәјә көмәк етди. Гызлар евә гајытдыгда аталарына “мисирли бир адам”ын онлары хәтрләринә дәјән чобанлардан мүдафиә етдијини мәмнунијјәтлә нәгл етдиләр. Реуелин дә’вәти илә Муса онун аиләси илә бирликдә јашамаға башлады. Чәкдији бүтүн чәтинликләрә бахмајараг, Муса гәддарлашмамыш вә јени шәраитләрә алышмаг габилијјәтини итирмәмишди. Онун Јеһованын ирадәсини јеринә јетирмәк гәрары һеч заман зәифләмәмишди. Муса Реуелин сүрүсүнү отармаға башлады, Тсиппора илә евләнди вә оғуллар бөјүтдү. Бу гырх ил әрзиндә Муса ону сәҹијјәләндирән кејфијјәти инкишаф етдирмиш вә итиләмишди. Муса, бәлалара таб ҝәтирәрәк, һәлимлијә өјрәнмишди (Чыхыш 2:16-22; Һәвариләрин ишләри 7:29, 30).
14. Муса Исраилин рәһбәри оларкән һәлимлик ҝөстәрдији һадисәни тәсвир един.
14 Јеһованын тә’јинаты илә Исраил халгынын рәһбәри олан Муса, һәлимлик ҝөстәрмәјә давам едирди. Бир дәфә Мусаја хәбәр чатдырдылар ки, Јеһованын мүгәддәс руһу алтында онун көмәкчиси кими тә’јин едилән 70 кишинин арасында олмајан Елдад вә Медад пејғәмбәрлик едирләр. Јешу деди: “Әфәндим Муса, онлара гадаған ет”. Лакин Муса һәлимликлә ҹаваб верди: “Сән мәним үчүнмү гысганырсан? Каш ки, Рәббин бүтүн халгы пејғәмбәр оларды, Рәбб онларын үзәринә руһуну гојарды!” (Сајлар 11:26-29). Һәлимлик бу ҝәрҝин вәзијјәти јүнҝүлләшдирмәјә көмәк етди.
15. Гејри-камиллијинә бахмајараг, нәјә ҝөрә Муса ону тәглид етмәк үчүн ҝөзәл нүмунәдир?
15 Лакин бир дәфә, Муса һәлимлик ҝөстәрмәкдә зәифлијә јол верди. О, Кадешин јахынлығында јерләшән Мерибада, мө’ҹүзәләр Јарадан Јеһованы иззәтләндирмәји нәзәрдән гачырды (Сајлар 20:1, 9-13). Гејри-камиллијинә бахмајараг, Муса һәјаты боју она көмәк едән сарсылмаз иманы илә сечилирди, онун гејри-ади һәлимлији исә бу ҝүн бизә дә дәрин тәәссүрат бағышлајыр (Ибраниләрә 11:23-28).
Кобудлуг вә һәлимлик
16, 17. Набал вә Абигаил илә баш верән һадисәдә бизим үчүн һансы хәбәрдарлыг вар?
16 Давудун ҝүнләриндә, Аллаһын пејғәмбәри Самуелин өлүмүндән бир аз сонра, бизим үчүн ибрәт дәрси олан бир һадисә баш верди. Бу һадисә, әр-арвад олан Набал вә Абигаиллә бағлыдыр. Онлар бир-бирләриндән неҹә дә фәргләнирдиләр! Абигаил “чох анлајышлы”, әри исә “кобуд вә ишләриндә пис” адам иди. Набалын бөјүк сүрүләрини оғрулардан горумаға көмәк едән Давудун адамлары ондан јемәјә бир шеј истәдикдә, о, кобудлугла имтина етди. Әдаләтли олараг гәзәбләнән Давуд вә онун адамлары гылынҹа гуршаныб Набалын үстүнә ҝетдиләр (1 Самуел 25:2-13).
17 Абигаил баш верән һадисәдән хәбәр тутдугда дәрһал чөрәк, шәраб, әт, бир бағлама үзүм вә әнҹир ҝөтүрүб Давудун гаршысына чыхды. О, Давуда јалвармаға башлады: “Ҝүнаһ мәним үзәримдә, әфәндим... бурах ҹаријән сәнә сөјләсин вә ҹаријәнин сөзләрини динлә”. Абигаилин һәлим јалварышы Давудун үрәјини јумшалтды. Ону динләдикдән сонра Давуд деди: “Исраилин Аллаһы Рәбб мүбарәк олсун ки, бу ҝүн мәни гаршыламаға сәни ҝөндәрди; вә анлајышын мүбарәк олсун вә сән мүбарәк оласан; гана ҝирмәкдән вә интигамымы өз әлимлә алмагдан мәни бу ҝүн сән сахладын” (1 Самуел 25:18, 24, 32, 33). Набалын кобудлуғу вә пислији ахырда онун өлүмүнә сәбәб олду. Абигаил исә өз ҝөзәл кејфијјәтләри сајәсиндә Давудун арвады олду. Онун һәлимлији, бу ҝүн Јеһоваја хидмәт едән кәсләр үчүн ҝөзәл нүмунәдир (1 Самуел 25:36-42).
Һәлимлијә ҹан ат
18, 19. а) Инсан һәлимлији ҝејдикдә онда һансы дәјишикликләр баш верир? б) Өзүмүзү јахшы јохламагда бизә нә көмәк едә биләр?
18 Ҝөрдүјүмүз кими, һәлимлик бизим үчүн чох ваҹибдир. Һәлимлик — садәҹә башгалары илә давранышда олан јумшаглыг дејил, башгаларына тәравәт ҝәтирән ҹәлбедиҹи кејфијјәтдир. Ола билсин, әввәлләр бизә инсанларла кобуд данышмаг вә бәдхаһ рәфтар етмәк кими кејфијјәтләр хас иди. Лакин Мүгәддәс Китабдан һәгигәти өјрәндикдән сонра, биз дәјишилмиш вә даһа хејирхаһ, үнсијјәтдә исә мүлајим олмушуг. Павел, бу ҹүр дәјишикликләр һаггында данышараг, һәмиманлыларыны тәшвиг едирди: “Шәфгәт, хејирхаһлыг, тәвазөкарлыг, һәлимлик вә сәбирлилик ҝејин” (Колослулара 3:12). Белә бир дәјишиклик Мүгәддәс Китабда ҹанавар, бәбир, шир, ајы вә гара илан кими гәзәбли вәһши һејванларын, гузу, чәпиш, бузов вә инәк кими сакит ев һејванларына чеврилмәси илә мүгајисә едилир (Ишаја 11:6-9; 65:25). Инсанын характери о гәдәр ҝүҹлү сурәтдә дәјишилир ки, әтрафдакылар буна мө’ҹүзә кими бахырлар. Биз исә бу дәјишиклији Аллаһын руһунун тә’сири кими изаһ едирик, чүнки һәлимлик онун ҝөзәл сәмәрәсинин бир һиссәсидир.
19 Бу о демәкдирми ки, әҝәр биз лазыми дәјишикликләр етмиш вә Јеһоваја һәср олунмушугса, бизә артыг һәлимлијин үзәриндә ишләмәк лазым дејил? Әлбәттә ки, јох. Мәсәлән, һәтта јени палтара белә даима гуллуг едилмәзсә, тәмиз вә сәлигәли ҝөрүнмәјәҹәк. Аллаһын Кәламыны диггәтлә нәзәрдән кечириб, орада олан нүмунәләрин үзәриндә дүшүндүкҹә, биз өзүмүзә јени вә објектив нәзәрдән бахыб, әввәлләр ҝөрмәдијимиз шејләри ҝөрә биләрик. Бәс бу ҝүзҝү, јә’ни Аллаһдан илһам алмыш Кәлам сәнин һаггында нә дејир? (Јагуб 1:23-25).
20. Һәлимлик ҝөстәрмәк үчүн нә тәләб олунур?
20 Инсанларын тәбиәти мүхтәлифдир. Аллаһын хидмәтчиләринин бә’зиләринә һәлимлик ҝөстәрмәк асан, бә’зиләринә исә чәтиндир. Бунунла белә, һәлимлик дә дахил олмагла, Аллаһын руһунун сәмәрәсини инкишаф етдирмәк бүтүн мәсиһчиләрә лазымдыр. Павел мәһәббәтлә Тимотејә өјүд верирди: “Салеһлик, Аллаһ јолуна бағлылыг, иман, мәһәббәт, тәһәммүл, һәлимлик јолуну излә” (1 Тимотејә 6:11). “Јолуну излә” ифадәси сә’ј тәләб олундуғуну ҝөстәрир. Мүгәддәс Китабын тәрҹүмәләриндән бириндә бу ифадә “нәји исә бүтүн үрәкдән арзу етмәк” кими верилир (“New Testament in Modern English”, J. Б. Филипсин тәрҹүмәси). Аллаһын Кәламындан олан ҝөзәл нүмунәләр үзәриндә дүшүнмәк үчүн сә’ј ҝөстәрирсәнсә, бунлар һәмишәлик сәнин зеһнинә һәкк ола биләр. Онлар сәни инкишаф етдирә вә сәнә рәһбәрлик ҝөстәрә биләр (Јагуб 1:21).
21. а) Нәјә ҝөрә һәлимлијә ҹан атмаг лазымдыр? б) Нөвбәти мәгаләдә нә мүзакирә олунаҹагдыр?
21 Һәлимлији нә дәрәҹәдә ҝөстәрмәјимиз башгалары илә рәфтарымыздан ҝөрүнәҹәкдир. Шаҝирд Јагуб белә бир суал верир: “Аранызда һикмәтли вә дәрракәли олан кимдир? Гој јахшы әмәлләрини мүсбәт јашајышы илә, һикмәтдән ҝәлән һәлимликлә ҝөстәрсин” (Јагуб 3:13). Бәс һәлимлији евдә, мәсиһчи хидмәтиндә вә јығынҹагда неҹә ҝөстәрә биләрик? Нөвбәти мәгаләдә фајдалы мәсләһәтләр тапаҹағыг.
Тәкрар
• Сиз һәлимлик һаггында
• Јеһованын
• Исанын
• Мусанын
• Абигаилин нүмунәсиндән нә өјрәндиниз?
• Биз һәлимлијә нәјә ҝөрә ҹан атмалыјыг?
[20-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Јеһова Һабилин гурбаныны нәјә ҝөрә тәгдир етди?
[21-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Иса, һәлимликлә тәвазөкарлығын сых бағлы олдуғуну ҝөстәрди.
[23-ҹү сәһифәдәки шәкил]
Муса һәлимлијә даир ҝөзәл нүмунә верди.