Јеһованын Кәламы ҹанлыдыр
“Сајлар” китабындан диггәтәлајиг фикирләр
МИСИРДӘН чыхдыгдан сонра исраиллиләр теократик халг олдулар. Бир аздан онлар Вә’д едилмиш дијара дахил ола биләрдиләр, лакин вәзијјәт дәјишди. Бунун әвәзинә, онлар 40 ил “бөјүк вә горхунҹ чөлдә” долашмалы олдулар (Тәснијә 8:15). Нәјә ҝөрә? Ҹавабы Мүгәддәс Јазыларын тарихи нәгл едән “Сајлар” китабындан тапа биләрик. Орадан биз Јеһова Аллаһы динләмәјин вә Онун нүмајәндәләринә һөрмәт етмәјин лазым олдуғуну ачыг шәкилдә гаврамалыјыг.
Муса тәрәфиндән сәһрада вә Моаб дүзәнлијиндә јазылмыш “Сајлар” китабы 38 или вә 9 ајы — б. е. ә. 1512-ҹи илдән 1473-ҹү илә гәдәрки дөврү әһатә едир (Сајлар 1:1; Тәснијә 1:3). Бу китаб өз адыны, 38 ил мүддәтиндә исраиллиләрин ики дәфә сијаһыја алынмасындан ҝөтүрүр (1-4, 26-ҹы фәсилләр). Китабдакы мә’лумат үч һиссәјә ајрылыр. Биринҹи һиссәдә Сина дағынын әтәјиндә баш верән һадисәләрдән сөз едилир. Икинҹи һиссәдә исраиллиләрин сәһрада ҝәздикләри заман јаранан һаллар тәсвир олунур. Вә сонунҹу һиссәдә Моаб дүзәнлијиндәки һадисәләр диггәти ҹәлб едир. “Сајлар” китабыны охујаркән сән өзүндән соруша биләрсән: “Бу һадисәләрдән һансы ибрәт дәрсини ҝөтүрә биләрәм? Бу китаба дахил олан принсипләрдән һансыны мән тәтбиг едә биләрәм?”
СИНА ДАҒЫНЫН ӘТӘЈИНДӘ
Ики дәфә сијаһыја алынмадан биринҹиси һәлә исраиллиләр Сина дағынын әтәјиндә олдуглары заман кечирилир. Левилиләри нәзәрә алмасаг, 20 јашындан јухары олан кишиләрин сајы 603 550 нәфәрдир. Сијаһыја алынма, ҝөрүнүр, һәрби мәгсәдлә едилир. Халгын үмуми сајы гадын, ушаг вә левилиләр дә дахил олмагла, үч милјондан артыг ола биләрди.
Сијаһыја алынмадан сонра исраиллиләр кечид һаггында, левилиләрин вәзифәләринә, чадырда хидмәтә вә карантинә даир ҝөстәришләр, һабелә гысганҹлыгла бағлы һадисәләрә вә Нәзирилик вә’дләринә даир ганунлар алырлар. 7-ҹи фәсилдә гурбанҝаһын тәгдиси илә бағлы Исраил рәһбәрләринин ҝәтирдикләри тәгдимәләрә даир мә’лумат вар, 9-ҹу фәсилдә исә Пасха мәрасими мүзакирә олунур. Исраиллиләр һәмчинин дүшәрҝәни гурмаға вә јола дүшмәјә даир дә ҝөстәришләр алырлар.
Мүгәддәс Китаб суалларына ҹаваблар:
2:1, 2 — Исраиллиләрин сәһрада өз чадырларынын јанында гојдуглары “әламәтләр” нә иди? Мүгәддәс Јазыларда бу әламәтләрин һансы мә’на кәсб етдији дејилмир. Лакин онлар мүгәддәс һесаб едилмир вә онлара һеч бир дини мә’на верилмирди. Әламәтләр практики мәгсәдләрә гуллуг едирди — онлар инсанлара чадыры һарада гурмағы мүәјјән етмәкдә көмәк едирди.
5:27 — Зина едән гадынын һансы мә’нада “буду дүшүрдү”? “Бәтн, бел” мә’насыны дашыја билән “буд” сөзү репродуктив органлара аиддир (Тәквин 46:26). “Буду дүшәҹәк” ифадәси бу органларын фәалијјәтдән дүшмәсини нәзәрдә тутур ки, бунун да нәтиҹәсиндә һамиләлик гејри-мүмкүн иди.
Бизим үчүн ибрәт дәрсләри:
6:1-7. Нәзириләр үзүмдән вә ондан һазырланан һәр ҹүр мәһсулдан вә спиртли ичкиләрдән имтина едирдиләр, бу исә фәдакарлыг тәләб едирди. Гадынлар әрләринә вә ја аталарына табе олдуглары кими, онлар да Јеһоваја табе олдугларыны ҝөстәрмәк үчүн сачларыны узадырдылар. Нәзириләр өзләрини тәмиз сахлајырдылар, онлар јахын гоһумларынын белә ҹәсәдинә јахынлашмалы дејилдиләр. Мәсәлә фәдакарлыға, Јеһоваја вә Онун ҝөстәришләринә табе олмаға чатанда мүасир таммүддәтли хидмәтчиләр дә ејнилә фәдакарлыг руһу әкс етдирирләр. Бә’зи тә’јинатлар узаг өлкәјә ҝетмәји тәләб едә биләр ки, бу сәбәбдән аиләнин үзвләриндән киминсә јасына ҝәлмәк чәтин вә јахуд үмумијјәтлә мүмкүн олмаја биләр.
8:25, 26. Јашлы левилиләр мүтләг хидмәти дајандырырдылар, бунунла бу кишиләрин јашына һөрмәт едилир, һәмчинин левилиләрә мәхсус олан вәзифә башга мүнасиб адамлара һәвалә олуна биләрди. Бунунла белә, јашлылар башга левилиләрә көнүллү көмәк едә биләрдиләр. Падшаһлығын тәблиғчиләри үчүн јаш мәһдудијјәти олмаса да, бу ганунун әсасыны тәшкил едән принсип бизә чох шеј өјрәдир. Әҝәр мәсиһчи гоҹалыг уҹбатындан мүәјјән вәзифәләри јеринә јетирмәк игтидарында дејилсә, о, ҝүҹү чатан хидмәт нөвүндә иштирак едә биләр.
СӘҺРАДА ДОЛАШМАГ
Нәһајәт чадырын үзәриндән булуд галхдыгда исраиллиләр јола дүшүрләр; бу јол онлары 38 ил вә бир-ики ајдан сонра Моаб дүзәнлијинә ҝәтириб чыхараҹагды. Јеһованын Шаһидләри тәрәфиндән нәшр олунан “Јахшы мәмләкәтә” бахын” адлы брошүранын 9-ҹу сәһифәсиндәки (рус.) хәритәнин көмәји илә онларын гәт етдикләри јолу изләмәк фајдалы оларды.
Кадешә ҝедән јолда Паран сәһрасында азы үч дәфә дејинҝәнлик баш галдырыр. Биринҹи һадисә онунла гуртарыр ки, Јеһова од ҝөндәриб халгын ичиндән бә’зиләрини мәһв едир. Икинҹи дәфә исраиллиләр әт истәјәрәк шикајәт едирләр, Јеһова да онлара билдирчинләр ҝөндәрир. Мирјамла Һарунун Мусаја гаршы дејинмәләри исә она ҝәтириб чыхарыр ки, Мирјам бир мүддәтлијә ҹүзам хәстәлијинә тутулур.
Муса Вә’д едилмиш торпағы диггәтлә нәзәрдән кечирмәк үчүн Кадешдән 12 нәфәр кишини ҝөндәрир. Онлар 40 ҝүндән сонра гајыдырлар. Онлардан он нәфәрин ҝәтирдији пис хәбәрә инанан халг Мусаны, Һаруну вә садиг мүждәчиләр олан Јешу илә Калеби дашгалаг етмәк истәјир. Јеһова халгы вәба илә өлдүрмәк гәрарына ҝәлир, лакин Муса халгын адындан чыхыш едир; о заман Аллаһ бәјан едир ки, сијаһыја алынанларын һамысы өлүб гуртарана гәдәр исраиллиләр 40 ил сәһрада долашаҹаглар.
Јеһова әлавә гајда-ганунлар верир. Кораһ вә башгалары Мусаја вә Һаруна гаршы галхырлар, лакин үсјанчыларын јарысыны од мәһв едир, јарысыны да торпаг удур. Нөвбәти ҝүнү бүтүн ҹамаат Муса илә Һаруна гаршы дејинмәјә башлајыр. Бунун нәтиҹәсиндә Јеһова 14 700 нәфәри мәһв едир. Аллаһ баш каһин олараг кими сечдијини ҝөстәрмәк үчүн елә едир ки, Һарунун әсасы чичәк ачыр. Бундан сонра Јеһова левилиләрин вәзифәләринә вә халгын тәмизләнмәсинә даир башга ганунлар да верир. Гырмызы дүјәнин күлүнүн истифадә едилмәси, Иса Мәсиһин гурбаны васитәсилә мүмкүн олан тәмизләнмәни тәмсил едир (Ибраниләрә 9:13, 14).
Исраиллиләр Кадешә гајыдырлар, орада Мирјам вәфат едир. Халг јенидән Муса илә Һаруна гаршы дејинмәјә башлајыр. Һансы сәбәбә ҝөрә? Су јохдур. Муса илә Һарун халга мө’ҹүзәли шәкилдә су верирләр, лакин бу заман Јеһованын адыны иззәтләндирмәји нәзәрдән гачырырлар. Бу сәбәбдән онлар Вә’д едилмиш дијара дахил олмаг имканындан мәһрум едилирләр. Исраиллиләр Кадешдән јола дүшүрләр вә Һарун Һор дағында вәфат едир. Халг Едому долашараг, јорғунлугдан гәтијјәтсизлик ҝөстәрмәјә вә Аллаһла Мусаја гаршы дејинмәјә башлајыр. Јеһова ҹәза олараг зәһәрли иланлар ҝөндәрир. Муса јенидән исраиллиләрин адындан чыхыш едир вә Аллаһ она мисдән илан дүзәлдиб, узун ағаҹа јапышдырмағы бујурур ки, илан вурмуш инсанлар она бахараг шәфа тапа билсинләр. Илан, әбәди һәјаты ала билмәјимиз үчүн Иса Мәсиһин дирәјә мисмарланаҹағыны тәмсил едирди (Јәһја 3:14, 15). Исраиллиләр Амори падшаһлары Сиһон вә Огу мәғлуб едиб, онларын торпагларына саһиб олурлар.
Мүгәддәс Китаб суалларына ҹаваблар:
12:1 — Мирјамла Һарун Мусаја гаршы нәјә ҝөрә дејинирдиләр? Онларын дејинмәләринин әсл сәбәби, ҝөрүнүр, Мирјамын даһа бөјүк сәлаһијјәтә ҹан атмасы иди. Сәһраја Мусанын јанына арвады Тсиппора ҝәлән заман, Мирјам, ола биләр, артыг дүшәрҝәдә өндә ҝедән гадын олмајаҹағындан еһтијат едирди (Чыхыш 18:1-5).
12:9-11 — Нәјә ҝөрә јалныз Мирјам ҹүзама тутулду? Чох еһтимал ки, Һаруну да өз тәрәфинә чәкәрәк, дејинҝәнлијә сәбәбкар о олмушду. Һарун өз ҝүнаһыны бојнуна алараг дүзҝүн әһвал-руһијјә тәзаһүр етдирди.
21:14, 15 — Бурада сөһбәт һансы китабдан ҝедир? Мүгәддәс Јазыларда ону јазанларын мә’лумат ҝөтүрдүкләри мүхтәлиф китаблар хатырланыр (Јешу 10:12, 13; 1 Краллар 11:41; 14:19, 29). “Рәббин Ҹәнҝләри китабы” да онлардан бири иди. Бу китабда Јеһованын халгынын апардығы мүһарибәләрә даир тарихи мә’луматлар варды.
Бизим үчүн ибрәт дәрсләри:
11:27-29. Муса, башгалары Јеһоваја хидмәтдә шәрәфли вәзифә алан заман неҹә мүнасибәт ҝөстәрмәјә даир ҝөзәл нүмунәдир. Муса гысганҹлыгла өз иззәтини горумаг әвәзинә, Елдадла Медадын пејғәмбәрлик етмәләринә севинирди.
12:2, 9, 10; 16:1-3, 12-14, 31-35, 41, 46-50. Јеһова тәләб едир ки, мүәјјән етдији һакимијјәтә хидмәтчиләри һөрмәт ҝөстәрсинләр.
14:24. Бизи ҝүнаһа јөнәлдән бу дүнјаја гаршы дурмаг үчүн, “башга бир руһ”, јә’ни башга әһвал-руһијјә инкишаф етдирмәк олдугҹа ваҹибдир. Бизим руһумуз дүнјанын руһундан фәргләнмәлидир.
15:37-41. Исраиллиләрин палтарларынын әтәкләриндәки хүсуси сачаглар онлара, бир халг кими Аллаһа хидмәт етмәк вә Онун әмрләринә табе олмаг башгаларындан ајрылдыгларыны хатырлатмалы иди. Биз дә Аллаһын нормаларына ујғун јашајыб, бу дүнјадан сечилмәли дејиликми?
МОАБ ДҮЗӘНЛИЈИНДӘ
Исраиллиләр Моаб дүзәнлијиндә дајандыглары заман моаблылар дәһшәтә ҝәлир. Моаб падшаһы Балак, исраиллиләрә лә’нәт охумаг үчүн Баламы дә’вәт едир. Лакин Јеһова Баламы онлара хејир-дуа вермәјә мәҹбур едир. Сонра Моаблы вә Мидјанлы гадынларын васитәсилә исраилли кишиләри әхлагсызлыға вә бүтпәрәстлијә ҹәлб едирләр. Нәтиҹәдә Јеһова 24 000 ҝүнаһкары мәһв едир. Финеһас Јеһоваја олан гејрәтини тәзаһүр етдирән заман фәлакәт сона јетир.
Икинҹи сијаһыја алынмадан ајдын олур ки, биринҹи дәфә сијаһыја алынанлардан Јешу вә Калебдән савајы һеч ким сағ галмамышдыр. Јешу Мусанын хәләфи тә’јин едилир. Исраиллиләр мүхтәлиф тәгдимәләрә вә әһдләрә даир ҝөстәришләр алырлар. Онлар һабелә Мидјанлылардан гисас алырлар. Рубенин, Гадын гәбиләләри вә Манассенин гәбиләсинин јарысы Иордан чајынын шәргиндә мәскән салыр. Сонра исраиллиләрә Иордан чајыны неҹә кечмәјә вә торпаглара неҹә саһиб олмаға даир ҝөстәришләр верилир. Вә’д едилмиш дијарын сәрһәдләри әтрафлы сурәтдә мүәјјән едилир. Мирас алынмыш торпаглар пүшк илә бөлүнмәлидир. Левилиләрә 48 шәһәр вермәк лазымдыр, онлардан да 6-сы сығынаҹаг шәһәри олаҹагдыр.
Мүгәддәс Китаб суалларына ҹаваблар:
22:20-22 — Јеһованын гәзәби Балама гаршы нә үчүн аловланыр? Јеһова Балам пејғәмбәрә дејир ки, о, исраиллиләри лә’нәтләмәсин (Сајлар 22:12). Амма буна бахмајараг, пејғәмбәр Балакын адамларына гошулуб, там гәтијјәтлә Исраили лә’нәтләмәјә ҝедир. Балам Моаб падшаһыны разы салыб, ондан мүкафат алмаг истәјирди (2 Петер 2:15, 16; Јәһуда 11). О, Исраил халгына хејир-дуа вермәк мәҹбуријјәтиндә галдыгдан сонра белә, Баала ибадәт едән гадынларын исраилли кишиләри јолдан чыхармаларыны мәсләһәт етмәклә дә падшаһын илтифатыны газанмаға чалышырды (Сајлар 31:15, 16). Беләликлә, Аллаһын Балама гаршы гәзәбинин сәбәби пејғәмбәрин олдугҹа аҹҝөз олмасы иди.
30:6-8 — Мәсиһчи өз арвадынын әһдләрини ләғв едә биләрми? Бизим ҝүнләрдә Јеһова өз хидмәтчиләринин әһдләринә ајры-ајрылыгда бахыр. Мисал үчүн, Јеһоваја һәср олунма — һәр кәсин шәхсән вердији әһддир (Галатијалылара 6:5). Әрин белә бир әһди ләғв етмәјә һаггы јохдур. Диҝәр тәрәфдән, гадын, әлбәттә ки, Аллаһын Кәламына вә әринә даир вәзифәләринә зидд ҝедән әһдләр вермәли дејил.
Бизим үчүн ибрәт дәрсләри:
25:11. Финеһас Јеһоваја ибадәтдә гејрәт ҝөстәрмәклә бизә неҹә дә ҝөзәл нүмунә вермишдир! Јығынҹағын тәмизлијини горумаг истәји бизи тәшвиг етмәли дејилми ки, бизә мә’лум олан әхлагсызлыға даир мәсиһчи ағсаггалларыны хәбәрдар едәк?
35:9-29. Билмәдән киминсә өлүмүнә баис олан шәхс евини гојуб, сығынаҹаг шәһәринә гачмалы вә бир мүддәт орада јашамалы иди. Бу бизә, һәјатын мүгәддәс олдуғуну вә она һөрмәт етмәјин ваҹиблијини өјрәдир.
35:33. Ҝүнаһсыз ганын төкүлмәси илә мурдарланан торпаг, анҹаг о ганы төкәнин ганы илә тәмизләнә биләр. Неҹә дә әдаләтлидир ки, Јеһова јер үзүнү Ҹәннәтә чевирмәздән әввәл, писләри мәһв едәҹәкдир! (Сүлејманын мәсәлләри 2:21, 22; Даниел 2:44).
Аллаһын Кәламы тә’сирлидир
Биз Јеһоваја вә Онун халгы арасында мәс’ул вәзифәјә тә’јин олунан кәсләрә һөрмәтлә јанашмалыјыг. Бу фикир “Сајлар” китабында ајдын шәкилдә вурғуланыр. Бу, мүасир јығынҹагда сүлһ вә бирлији горумаг үчүн неҹә дә ваҹибдир!
“Сајлар” китабында гәләмә алынмыш һадисәләр ҝөстәрир ки, өз руһанилијинә е’тинасыз јанашан инсанлар дејинҝәнлик, әхлагсызлыг вә бүтпәрәстлик кими ҝүнаһлара нә гәдәр асан дүшә биләрләр. Мүгәддәс Јазыларын бу китабында јазылмыш ајры-ајры нүмунәләр вә ибрәт дәрсләри, Јеһованын Шаһидләринин јығынҹагларындакы Хидмәти ҝөрүшүн “Јерли тәләбатлар” бәндинин әсасы кими ҝөтүрүлә биләр. Шүбһәсиз ки, Аллаһын Кәламы һәјатымызда “ҹанлы вә тә’сирли”дир (Ибраниләрә 4:12).
[30 вә 31-ҹи сәһифәләрдәки шәкил]
Чадырын үзәриндәки булуд васитәсилә илә Јеһова исраиллиләрә нә вахт јола дүшмәјә вә дүшәрҝәни нә вахт гурмаға ишарә едирди.
[26-ҹы сәһифәдәки шәкилләр]
Јеһова бизим итаәткарлығымыза лајигдир вә Онун нүмајәндәләринә бизим һөрмәт етмәјимизи ҝөзләјир.