Сәни севән Аллаһы сев
«Рәб Аллаһыны бүтүн үрәјинлә, бүтүн ҹанынла вә бүтүн дүшүнҹәнлә сев» (МАТТА 22:37).
1, 2. Фәрисејләр нә үчүн Исадан ән бөјүк әмрин нә олдуғуну сорушдулар?
ИСА МӘСИҺИН ҝүнләриндә фәрисејләр бир суалын үстүндә гызғын мүзакирәләр апарырдылар. Аллаһын Мусаја вердији 600-дән чох ганундан һансы даһа ваҹиб иди? Ҝөрәсән бу, гурбан ҝәтирмәкләми бағлы ганун иди? Ахы гурбанлар һәм ҝүнаһларын бағышланмасы, һәм дә Аллаһа миннәтдарлыг билдирмәк үчүн ҝәтирилирди. Јохса ән бөјүк ганун сүннәт һаггындакы ганун иди? Бу ганун да ваҹиб иди, чүнки сүннәт Јеһованын Ибраһимлә бағладығы әһдин әламәти иди (Јарадылыш 17:9-13).
2 Фәрисејләрдән бә’зиләри бир гануну о бирисиндән үстүн тутмағы ҝүнаһ сајырды. Онларын фикринҹә, илк бахышдан әһәмијјәтсиз ҝөрүнсә белә, Аллаһын вердији һәр бир ганун ваҹиб иди. Фәрисејләр бу мүбаһисәли суалла Исанын јанына ҝәлдиләр. Онлар Исаны сөздә тутуб, халгын ҝөзүндә е’тибардан салмаг истәјирдиләр. Онлардан бири Исадан сорушду: «Мүгәддәс Ганунда ән бөјүк әмр һансыдыр?» (Матта 22:34-36).
3. Исанын сөзләринә ҝөрә ән бөјүк әмр һансыдыр?
3 Исанын ҹавабы бизим үчүн дә хүсуси әһәмијјәт кәсб едир. Ҹавабында о, һәгиги ибадәтин өзәјиндә дуран амили фәрисејләрә хатырлатды. Ганунун тәкрары 6:5 ајәсинә истинад едәрәк Иса деди: «Аллаһын олан Рәбби бүтүн үрәјинлә, бүтүн ҹанынла вә бүтүн дүшүнҹәнлә сев. Бу, биринҹи вә ән бөјүк әмрдир». Фәрисеји јалныз ән бөјүк әмр марагландырса да, Иса Левилиләр 19:18 ајәсиндән ситат ҝәтириб, икинҹи бөјүк әмри дә деди: «Гоншуну өзүн кими сев». Иса билдирди ки, бу ики ганун тәмиз ибадәтин бүнөврәсидир. Сонра фәрисејин даһа һансы ганунун ваҹиб олдуғуну сорушмамасы үчүн ону габаглајыб, сөзләринә јекун вурду: «Бүтүн Ганун вә пејғәмбәрләр бу ики әмрә бағлыдыр» (Матта 22:37-40). Бу мәгаләдә ики әмрдән ән бөјүјүнү арашдыраҹағыг. Аллаһы нә үчүн севмәлијик? Аллаһы севдијимизи неҹә ҝөстәрә биләрик? Аллаһа мәһәббәтимизи неҹә артыра биләрик? Бу суалларын ҹавабыны билмәк зәруридир. Чүнки Јеһованы разы салмаг истәјириксә, Ону бүтүн үрәјимизлә, бүтүн ҹанымызла вә бүтүн дүшүнҹәмизлә севмәлијик.
Һәгиги ибадәтдә мәһәббәтин ролу
4, 5. а) Исанын сөзләри фәрисеји нә үчүн тәәҹҹүбләндирмәди? б) Аллаһ гурбан вә тәгдимләрдән даһа чох нәји гијмәтләндирир?
4 Исаны сорғу-суала тутан фәрисеји алдығы ҹаваб тәәҹҹүбләндирмәди, чүнки бу онун үчүн јенилик дејилди. Чохларында Аллаһ севҝиси олмаса да, о билирди ки, Аллаһа мәһәббәт һәгиги ибадәтин ваҹиб һиссәсидир. О вахтлар синагогларда Шма адланан јәһуди дуасыны уҹадан сөјләнилирди. Бу дуаја Исанын ситат ҝәтирдији Ганунун тәкрары 6:4-9 ајәләри дә дахил иди. «Маркын мүждәси»нә әсасән, фәрисеј Исаја белә ҹаваб верди: «Мүәллим! Доғру дедин ки, Аллаһ бирдир, Ондан башгасы јохдур. Вә Ону бүтүн үрәклә, бүтүн зәка илә, бүтүн ҹанла, бүтүн гүввәтлә севмәк, гоншуну өзүн кими севмәк јандырылан бүтүн гурбан һејванларындан вә диҝәр гурбанлардан үстүндүр» (Марк 12:32, 33).
5 Ганун јандырма вә башга гурбанлары ҝәтирмәји тәләб етсә дә, Аллаһ үчүн ән әсасы хидмәтчиләринин Она олан мәһәббәти иди. Аллаһын ҝөзүндә мәһәббәт вә сәдагәтлә тәгдим олунан сәрчә, худбинликлә ҝәтирилән минләрлә гочдан даһа дәјәрли иди (Микеја 6:6-8). Исанын Јерусәлим мә’бәдиндә ҝөрдүјү касыб дул гадын һаггында бир дүшүн. Онун ианә гутусуна атдығы пула һеч бир дәнә дә сәрчә алмаг олмазды. Анҹаг Јеһова үчүн мәһәббәтлә едилән ианә, имканлы адамларын варларынын артығындан ҝәтирдији гурбанлардан даһа үстүн иди (Марк 12:41-44). Һәр биримиз шәраитимиздән асылы олмајараг, Аллаһы севә биләрик. Јеһова да, биздә мәһз буну гијмәтләндирир!
6. Һәвари Павел мәһәббәтин ваҹиблијини неҹә ҝөстәрмишди?
6 Һәвари Павел һәгиги ибадәтдә мәһәббәтин ролуну вурғулајараг јазмышды: «Әҝәр мән, инсан вә мәләк дилләри илә данышырам, лакин мәһәббәтә малик дејиләмсә демәли мән ҹинҝилдәјән мис вә ја сәсләнән синҹәм. Әҝәр пејғәмбәрлик ән’амым варса вә бүтүн сиррләри билирәмсә, һәр ҹүр билијә вә дағлары јериндән тәрпәдәҹәк дәрәҹәдә там имана маликәмсә, амма мәһәббәтим јохса, мән һечәм. Вә әҝәр бүтүн варымы пајлајыб јохсуллары дојдурарамса, бәдәними јандырылмаға тәслим едәрәмсә, лакин мәһәббәтим јохса, бунун мәнә һеч бир хејри јохдур» (1 Коринфлиләрә 13:1-3). Бу ајәләрдән ајдын ҝөрүнүр ки, Аллаһы разы салмаг истәјириксә, Она мәһәббәтдән ирәли ҝәләрәк ибадәт етмәлијик. Бәс Јеһованы севдијимизи неҹә ҝөстәрмәлијик?
Јеһованы севдијимизи әмәлдә ҝөстәририк
7, 8. Јеһованы севдијимизи неҹә ҝөстәрә биләрик?
7 Чохлары үчүн севҝи идарә олунмаз бир дујғудур. Анҹаг әсл мәһәббәт јалныз һиссләрлә бағлы дејил. О, әмәлләрдә ҝөрүнүр. Мүгәддәс Китаб бизи мәһәббәтә ‘ҹан атмаға’ ҹағырыр вә ону «ә’ла јол» адландырыр (1 Коринфлиләрә 12:31; 14:1). Мәсиһчиләр ‘сөздә вә дилдә дејил, әмәлдә вә һәгигәтдә севмәлидирләр’ (1 Јәһја 3:18).
8 Аллаһы севириксә Она хош ҝедән ишләри ҝөрәҹәк, сөздә вә әмәлдә Онун һакимијјәтинин тәрәфдары олдуғумузу ҝөстәрәҹәјик. Биз һәмчинин дүнјаны вә онун аллаһсыз ишләрини севмәјәҹәјик (1 Јәһја 2:15, 16). Аллаһы севән адам шәрә нифрәт едир (Мәзмур 97:10). Аллаһы севән инсан һәм дә Онун гаршысында итаәткар олмалыдыр. Мүгәддәс Китабда јазылыб: «Аллаһы севмәк, Аллаһын әмрләринә риајәт етмәк демәкдир» (1 Јәһја 5:3). Аллаһы севән инсанлары да севәҹәкдир. Бу мөвзуну исә нөвбәти мәгаләдә мүзакирә едәҹәјик.
9. Иса Аллаһы севдијини неҹә ҝөстәрмишди?
9 Иса Аллаһы севмәјин нә демәк олдуғуну мүкәммәл сурәтдә нүмајиш етдирмишди. Мәһәббәт ону ҝөјдәки евини тәрк едиб, јер үзүндә инсан кими јашамаға тәшвиг етди. Мәһәббәт онда сөзләри вә әмәлләри илә Атасыны иззәтләндирмәк арзусу ојатды. Мәһәббәтдән ирәли ҝәләрәк Иса «өлүмәдәк итаәткарлыг етди» (Филипилиләрә 2:8). Иса итаәткар галараг, Аллаһы севдијини ҝөстәрди. Бунун сајәсиндә, садиг инсанлар Аллаһ гаршысында салеһ сајылырлар. Павел јазырды: «Бир адамын [Адәмин] итаәтсизлији үзүндән бир чохлары неҹә ҝүнаһкар сајылдыса, еләҹә дә бир Нәфәрин [Иса Мәсиһин] итаәти сајәсиндә бир чохлары салеһ сајылаҹагдыр» (Ромалылара 5:19).
10. Аллаһы севән инсан нә үчүн итаәткар олмалыдыр?
10 Иса кими биз дә Аллаһы севдијимизи итаәткарлығымызла ҝөстәририк. Исанын севимлиси һәвари Јәһја јазырды: «Мәһәббәт исә бундан ибарәтдир ки, биз Онун әмрләринә ҝөрә һәрәкәт едәк» (2 Јәһја 6). Јеһованы үрәкдән севәнләр рәһбәрлији Ондан ҝөзләјирләр. Онлар баша дүшүрләр ки, аддымларыны уғурла истигамәтләндирмәк өз әлләриндә дејил. Буна ҝөрә дә Аллаһын мүдриклијинә бел бағлајыр вә Онун мәһәббәтлә вердији рәһбәрлијинә табе олурлар (Јеремја 10:23). Белә инсанлар биринҹи әсрдәки алиҹәнаб веријалылара бәнзәјирләр. Веријалылар Аллаһын ирадәсини јеринә јетирмәк истәдикләри үчүн мүждәни «бөјүк шөвглә» гәбул етдиләр (Һәвариләрин ишләри 17:11). Онлар Мүгәддәс Јазылары диггәтлә арашдырырдылар ки, Аллаһын ирадәсини даһа дәриндән баша дүшсүнләр. Бунун сајәсиндә, сонралар да Аллаһа итаәт едәрәк Она олан мәһәббәтләрини ҝөстәрә билдиләр.
11. Аллаһы бүтүн үрәк, дүшүнҹә, ҹан вә гүввә илә севмәк нә демәкдир?
11 Исанын сөјләдији кими Аллаһы бүтүн үрәјимизлә, бүтүн дүшүнҹәмизлә, бүтүн ҹанымыз вә гүввәмизлә севмәлијик (Марк 12:30). Белә мәһәббәт үрәкдән ҝәлир, һиссләримизи, арзуларымызы, ән дәрин фикирләримизи әһатә едир, биздә Јеһованы севиндирмәк арзусу јарадыр. Дүшүнҹә илә севмәк о демәкдир ки, биз Аллаһа кор-коранә садиг галмырыг, Јеһованы таныјыр, Онун кејфијјәтләрини, нормаларыны вә нијјәтләрини билирик. Биз ҹанымызы — бүтүн варлығымызы вә һәјатымызы Аллаһа хидмәтә, Ону иззәтләндирмәјә һәср едирик. Ҝүҹүмүзү дә ејни мәгсәдләр үчүн сәрф едирик.
Аллаһы нә үчүн севмәлијик?
12. Аллаһ Ону севмәјимизи нә үчүн истәјир?
12 Биринҹи сәбәб одур ки, Јеһова Онун кејфијјәтләрини тәзаһүр етдирмәјимизи истәјир. Аллаһ мәһәббәтин һәм мәнбәји, һәм дә ән ҝөзәл нүмунәсидир. Аллаһдан илһам алмыш һәвари Јәһја јазмышды: «Аллаһ мәһәббәтдир» (1 Јәһја 4:8). Аллаһ инсаны Өз сурәтиндә јарадыб; ону севмәк үчүн јарадыб. Јеһованын һакимијјәти дә мәһәббәтә әсасланыб. Аллаһ истәјир ки, хидмәтчиләри Онун әдаләтли һакимијјәтини арзулајыб севсинләр. Бүтүн каинатда сүлһ вә әмин-аманлығын һөкм сүрмәси үчүн мәһәббәтин ролу мисилсиздир.
13. а) Исраиллиләрә нә үчүн Јеһованы севмәк әмри верилмишди? б) Јеһованын биздән мәһәббәт ҝөзләмәси нә үчүн мәнтигәујғундур?
13 Ҝөстәрдији гајғыја ҝөрә миннәтдарлыг һисси үрәјимиздә Јеһоваја гаршы мәһәббәт ојадыр. Исанын јәһудиләрә дедији сөзләри јадына сал: ‘Рәб Аллаһыны сев’. Јәһудиләр танымадыглары, јад илаһи варлығы дејил, онлары севән Шәхси севмәли идиләр. Јеһова онларын Аллаһы иди. Онлары Мисирдән чыхарыб, Вә’д олунмуш дијара ҝәтирән, мүдафиә едән, гејдләринә галан, әзизләјән, мәһәббәтлә дүз јола чәкән Јеһова иди. Инди Јеһова бизим Аллаһымыздыр. Әбәди һәјаты алмағымыз үчүн О биздән Оғлуну белә, әсирҝәмәди. Буна ҝөрә дә Јеһованын биздән мәһәббәт ҝөзләмәси мәнтигәујғундур. Биз Аллаһын мәһәббәтинә ҹаваб верир, бизи ‘биринҹи севән’ Аллаһы севирик (1 Јәһја 4:19).
14. Јеһованын мәһәббәтини валидејн мәһәббәти илә неҹә мүгајисә етмәк олар?
14 Јеһованын бәшәријјәтә олан мәһәббәтини валидејн мәһәббәти илә мүгајисә етмәк олар. Гејри-камил валидејнләр илләрлә ағыр зәһмәт чәкир, боғазларындан кәсиб ушагларыны бөјүдүрләр. Ушагларыны һәјатда хошбәхт ҝөрмәк үчүн ата-ана онлара өјүд-нәсиһәт верир, дајаг олур, дүзҝүн јол ҝөстәрир. Бәс әвәзиндә онлар өвладларындан нә ҝөзләјирләр? Мәһәббәт вә миннәтдарлыг. Бу һалда, камил сәмави Атамызын биздән мәһәббәт вә миннәтдарлыг ҝөзләмәси мәнтигәујғун дејилми?
Аллаһа мәһәббәтинизи артырын
15. Аллаһа мәһәббәтимизи артырмаг үчүн биринҹи нөвбәдә нә етмәлијик?
15 Биз Аллаһы нә ҝөрмүшүк, нә дә сәсини ешитмишик (Јәһја 1:18, И–93). Бунунла белә, Аллаһ бизи Она јахынлашмаға чағырыр (Јагуб 4:8). Аллаһа неҹә јахынлашмаг олар? Инсанла јахын мүнасибәт гурмаг үчүн биринҹи нөвбәдә онунла јахындан таныш олмаг лазымдыр. Танымадығымыз адамы севә билмәрик. Јеһова бәшәријјәтә Мүгәддәс Китабы вериб ки, инсанлар охујуб Ону танысынлар. Буна ҝөрә дә, О, тәшкилаты васитәсилә бизи Мүгәддәс Китабы мүнтәзәм олараг охумаға тәшвиг едир. Мәһз Мүгәддәс Китабдан Аллаһын шәхсијјәти, кејфијјәтләри, о ҹүмләдән минилликләр боју мүхтәлиф инсанларла мүнасибәти барәдә өјрәнирик. Өјрәндикләримизин үзәриндә дүшүнәндә исә, Аллаһы даһа чох дәрк едир, Она олан мәһәббәтимиз артыр (Ромалылара 15:4).
16. Исанын хидмәти үзәриндә дүшүнәркән Аллаһа мәһәббәтимиз неҹә артыр?
16 Јеһоваја олан мәһәббәтимизин артмасы үчүн Исанын һәјаты вә хидмәти һаггында дүшүнмәлијик. Бу, ән әсас үсулдур. Иса бош јерә демәмишди ки, ону ҝөрән «Атаны ҝөрмүш олур». О, Аллаһын кејфијјәтләрини мүкәммәл тәрздә әкс етдирирди (Јәһја 14:9). Мәҝәр дул гадынын јеҝанә оғлуну дирилдән Исанын шәфгәти сәни мүтәәссир етмирми? (Лука 7:11-15). Ән даһи инсан олан Аллаһын Оғлунун тәвазөкарлыгла шаҝирдләринин ајағыны јумасы үрәјини риггәтә ҝәтирмирми? (Јәһја 13:3-5). Мәҝәр ән мүдрик вә ән даһи инсанын һамы илә, о ҹүмләдән ушагларла садә давранмасы сәни тә’сирләндирмирми? (Марк 10:13, 14). Бунларын үзәриндә миннәтдарлыгла дүшүнсәк, Петерин өз мәктубуну үнванладығы мәсиһчиләрә охшајарыг: «Сиз Иса Мәсиһи ҝөрмәдијиниз һалда, Ону севирсиниз» (1 Петер 1:8). Исаны севдикҹә, Аллаһа гаршы мәһәббәтимиз дә артаҹаг.
17, 18. Нәләрин үзәриндә дүшүнәндә Јеһоваја олан мәһәббәтимиз артыр?
17 Јеһованын һәјатдан һәзз алмағымыз үчүн јаратдығы ҝөзәл тәбиәт, ҹүрбәҹүр дадлы, ләзиз јемәкләр, достлуг мүнасибәтләри вә сајсыз-һесабсыз башга шејләр һаггында дүшүнәндә Аллаһа олан мәһәббәтимиз бирә-мин артыр (Һәвариләрин ишләри 14:17). Аллаһымыз һаггында нә гәдәр чох өјрәнириксә, бир о гәдәр дә Онун сонсуз хејирхаһлығы вә сәхавәтинә ҝөрә миннәтдар олуруг. Јеһованын шәхсән сәнә етдији јахшылыг үзәриндә бир дүшүн. Мәҝәр разы дејилсән ки, Аллаһ сәнин мәһәббәтинә лајигдир?
18 Аллаһын бәшәријјәтә вердији бәхшишләрдән бири дә дуадыр. Инсан ‘дуалары Ешидәнин’ ону динләдијинә әмин олараг, истәнилән вахт дуа едә биләр (Мәзмур 65:2). Јеһова Өз севимли Оғлуна падшаһлыг вә һакимлик етмәк сәлаһијјәти версә дә, нә она, нә дә башгаларына дуалары динләмәк ихтијарыны вермәјиб. О, дуаларымызы шәхсән Өзү динләјир. Јеһованын белә мәһәббәтлә гејдимизә галмасы бизи Она јахынлашдырыр.
19. Јеһованын һансы вә’дләри бизи она ҹәлб едир?
19 Јеһованын инсанлар үчүн ҝәләҹәкдә нә едәҹәји барәсиндә дүшүнмәклә дә Она јахынлашырыг. Аллаһ хәстәлијә, кәдәрә вә өлүмә сон гојаҹағыны вә’д едир (Вәһј 21:3, 4). Бәшәријјәт камиллијә говушанда һеч кәс депрессијадан әзијјәт чәкмәјәҹәк, руһдан дүшмәјәҹәк, бәлалара дүчар олмајаҹаг. Аҹлыг, јохсуллуг вә мүһарибәјә сон гојулаҹаг (Мәзмур 46:9; 72:16). Јер үзү Ҹәннәтә чевриләҹәк (Лука 23:43). Јеһова бизә бу хејир-дуалары мәҹбуријјәт гаршысында галдығындан дејил, севдијиндән верәҹәк.
20. Муса Јеһованы севмәјин һансы хејир-дуалары ҝәтирдијини демишди?
20 Беләликлә, Аллаһы севмәјә вә бу севҝини артырмаға тутарлы сәбәбләримиз вардыр. Бәс сән, Аллаһа мәһәббәтини артырмаг үчүн сә’јлә чалышаҹагсанмы? Аллаһын һәјатда атдығын аддымлары истигамәтләндирмәсинә јол верәҹәксәнми? Ихтијар саһиби сәнсән. Муса Аллаһы севмәјин хејир-дуа ҝәтирдијини баша дүшүрдү. О, исраиллиләрә демишди: «Һәјаты сечин ки, сиз вә өвладларыныз јашаја биләсиниз. Аллаһыныз Рәбби севин, сөзү гулағынызда галсын вә Она бағланын. Чүнки сизин һәјатыныз Одур» (Ганунун тәкрары 30:19, 20).
Хатырлајырсынызмы?
• Јеһованы севмәк нә үчүн ваҹибдир?
• Аллаһы севдијимизи нә илә ҝөстәрә биләрик?
• Јеһованы севмәк үчүн һансы сәбәбләримиз вардыр?
• Аллаһа олан мәһәббәтимизи неҹә артыра биләрик?
[20-ҹи сәһифәдәки шәкил]
Јеһова һәр биримизин Она олан мәһәббәтини гијмәтләндирир.