Nyiña inyu Kaat i likoda li niñ yés ni nson wés
2-8 MPUYE
MASÔÔ MA NKUS MA BIBEL | 1 SAMUEL 27-29
“Likeñge li gwét li David”
it-1 71
Akis
I ngéda David a bé so Kiñe Saulô, a bi solop yak Kiñe Akis ngélé iba. Ngélé bisu i bé i ngéda a bi bol nyoo, ba kal le a yé nkolba wap. David a boñ wengoñle a nkon njék, Akis a nwas nye le a kenek. (1 Samuel 21:10-15; Tjémbi 34:Sup; 56:Sup) Ngélé i nyônôs iba i bé ngéda a bé ni 600 i bajo gwét ni mahaa map. Kiñe Akis a kal bo le ba yén i nkoñ u Ziklag. Mu nwii wada ni sôñ ina ba bi tégbaha i nyeni, Kiñe Akis a bé hoñol le David a bé ke i jôs bitison bi Lôk Yuda, ki le a bé i jôs Lôk Gésur, Lôk Gézer ni Lôk Amalek. (1 Samuel 27:1-12) Likeñge li David li bi lémél Akis kayéle a kal le a hôla nye i ke jôs Kiñe Saulô, i manut ma nsok nyen “baane ba bôt ba Filistia” ba bi kal David ni bôt bé le ba témb i Ziklag. (1 Samuel 28:2; 29:1-11) I ngéda David a bi yila kiñe, a ke jôs Gat, i nene le a bi nol bé Kiñe Akis. Yak i ngéda Kiñe Salômô a bi bôdôl énél, Kiñe Akis a bé a ngi yii i niñ.—1 Bikiñe 2:39-41; béñge GAT.
A boñge ba wanda, ni boñ le ba bôdôl bé ñem?
8 Di béñge ndutu ipe David a bi boma. I mbus le ba bi hoo David kiñe, a bi bem ngandak nwii ilole a mbôdôl énél i loñ Yuda. (1 Samuel 16:13; 2 Samuel 2:3, 4) Mu ngéda i yosôna, kii i bi hôla David i bem ni wongut? Iloole hala a tômbôs nye, David a bi gwélél i ngéda i inyu boñ mam mape. Kiki hihéga, i ngéda David a bé ke Saulô ngwéé, a niñik mabôga ma bôt ba Filistia, a bi gwélél i ngéda i inyu jôs baoo ba Israel. Hala a bi boñ le nye ni bisônda gwé ba tééda minwaa mi nkoñ u Yuda.—1 Sam. 27:1-12.
it-2 255 § 6
Tembee
To hala kiki Bibel i nsôñga bitembee, di nlama bé añle ngim bôt mam ba kôli bé i yi. Yésu a kal le: “Ni ti bañ ngwo yom ipubi, to tik ngok nan ni leñ bañ yo ngôi, i tiga le i tidbe yo ni makôô map, ni le i hielba inyu babaa bé bañga bañga.” (Matéô 7:6) Inyu hala nyen ngim mangéda, Yésu a bé a tjél kal ngim mam tole a bé a tjél timbhe ngim mambadga, inyule a bé yi le ibale a mpot, hala a nla tééñga bôt bape. (Matéô 15:1-6; 21:23-27; Yôhanes 7:3-10) Yak nlélém jam won Abraham, Isak, Rahab, ni Élisa ba bi boñ ngéda ba bi tjél kal i bôt ba bé gwélél bé Yéhôva maliga momasôna i ngéda ba bé bat ngim mambadga.—Bibôdle 12:10-19; pes 20; 26:1-10; Yôsua 2:1-6; Yakôbô 2:25; 2 Bikiñe 6:11-23.
Tik ngok i mbuu
Baa bawoga ba nla hôla bayômi?
Bibel i nkal le ngéda mut a nwo, a ‘ntémb biték,’ i nyigye ki le “boña wé a nwaa sal.” (Tjémbi 146:4) Saulô bo Samuel ba bé yi le Yéhôva a ngwés bé le di kee yak bôt ba makañ. Inyu hala nyen ngéda Saulô a bi yila kiñe, a bi buñge bôt ba makañ bobasôna mu loñ!—Lôk Lévi 19:31.
Ibale Samuel a ke ni bisu i niñ i mbus nyemb yé kiki bôt ba nkal, baa a bé le a bôk mbén i Djob, a hôla ki mut makañ i timbhe Saulô? Yéhôva a bi waa kwel ni Saulô. Baa u nhoñol le mut makañ a bé le a nyégsa Yéhôva, Djob Nungui yosôna i kwélés Saulô ni njel Samuel? Heeni. Maliga ma yé le i mut a bi pôdôs Saulô a bé bé mpôdôl Djob le “Samuel,” a bé mbuu mbe.
9-15 MPUYE
MASÔÔ MA NKUS MA BIBEL | 1 SAMUEL 30-31
“Yéhôva Nyambe woñ a nlédés we”
w06 1/8 28 § 12
Kon Yéhôva woñi, u ba maséé!
12 David a bé kon Yéhôva woñi, hala a bi kéñ nye i boñ béba. Hala a bi hôla ki nye i bana pék ni i yoñ makidik malam ngéda a bé boma mandutu. Nye ni bôt bé ba bé ke Saulô ngwéé, ba bi solop i tison i Ziklag i loñ Filistia, ngim nwii ni sôñ ina. (1 Samuel 27:5-7) Kel yada, ba bé bé ha, bôt ba wip ba Lôk Amalek ba lo ba ligis tison, ba kena baa bap, bon bap, ni bilém gwap. I ngéda David ni bôt bé ba bi témb, ba bi bôô maéya, i mbus, ba unbene David. Ba kal le ba nlama ôm nye gok. To hala kiki a bééna nduña keñi, David a bi nimis bé botñem yé ipañ Yéhôva. (Bingéngén 24:10) Mu kiki David a bé kon Yéhôva woñi, jon a bi nigbene i nyeni. Yéhôva a bi “lédés David.” Ni mahôla ma Djob, David ni bôt bé ba bi yémbél Lôk Amalek, ba témna gwom gwap gwobisôna.—1 Samuel 30:1-20.
w12 15/4 30 § 14
Yéhôva a ntat bés le di kôhna tohi
14 David a bi boma ngandak mandutu i niñ yé. (1 Samuel. 30:3-6) I mam a bi tila ikété Bibel ma ñéba le Yéhôva a bé yi i yom a bé nôgda. (Añ Tjémbi 34:18; 56:8.) Djob a nyi mahoñol més loñge. Djob a yé bebee ni bés ngéda “di nok njôghe ñem” tole “di nimis makénd més.” I yi hala i nla hôgbaha bés. Nlélém jam won David a bi nôgda ngéda a tôp le: “M’a lôôha séé inyu loñge yoñ ñem, inyule u ntehe toi njiiha yem; u nyi ki njôghe ikeñi me gwé.” (Tjémbi 31:7) Yéhôva a nyimbe ndik bé nduña yés, ndi a nhôgbaha bés, a tinak ki bés makénd. Njel yada a ngwélél inyu hôgbaha bés i yé makoda més.
Tik ngok i mbuu
w05 15/3 24 § 8
Balôm ba matode ba kaat 1 Samuel
30:23, 24. Makidik ma ma nkiha ni Ñañga bôt 31:27, ma ñéba le Yéhôva a ndiihe babobasôna ba nit likoda. Jon to umbe nson di nsal, ‘di sal wo ni ñem wés wonsôna wengoñle di nsal inyu Yéhôva, ndi ha inyu bôt ba binam bé.’—Kôlôsé 3:23.
16-22 MPUYE
MASÔÔ MA NKUS MA BIBEL | 2 SAMUEL 1-3
“Kii hiémbi hi ‘mpihlôñgô’ hi niiga bés?”
w00 15/6 13 § 9
Di ti i bet ba gwé kunde i ngii yés lipém
9 Baa mandutu David a bi boma ma bi tômbôs nye? David a bi bégle Yéhôva a kal le, “bôt ba miñem mimbe ba nyéñ niñ yem.” (Tjémbi 54:3, MN.) A bi yible Yéhôva ñem wé a kal le: “A Nyambe, sôñ me i moo ma baoo bem. . . mimpémba mi bôt mi njôs me ndi ba mboñ bé hala inyule me ndogop, tole me mboñ béba, éé a Yéhôva. To hala kiki me bi boñ bé béba, ba mpala kôôba i jôs me. I ngéda me nlôndôl we, telep, u béñge me.” (Tjémbi 59:1-4, MN.) Baa u ma nôgda nlélém jam, baa i mut a gwé kunde i ngii yoñ a ma tééñga we ki le u mboñ bé béba jam? David a bi waa bé ti Saulô lipém. I ngéda Saulô a bi wo, iloole David a kon maséé, a bi tubul Saulô ni lok yé Yônatan hiémbi hi maéya a kal le: “I ngéda ba bé i niñ, bape ba bé gwés Saulô bo Yônatan, ba diihege bo . . . Ba bé hoo iloo minyôgôl, ba ban-ga ngui iloo mbondo njéé. A bingond bi Israel, eea Saulô.” (2 Samuel 1:23, 24) To hala kiki Saulô a bé tééñga nye, David a bi yigle bés ndémbél ilam i mut nu a nti nhook u Yéhôva lipém!
w12 15/4 10 § 8
Nliba, jam li ntôl ibôdôl behee!
8 Bibel i mpôdôl ki ngandak bôt i i bé maliga. Di yoñ le hihéga hi bôt iba, di ga tehe biniigana di nla ôt mu ndémbél yap. Di bôdôl ni mut wada nu a bi téñbe ni David. I mut nu a yé Yônatan, man nu mañ nu Kiñe Saulô. Nyen a bé lama ba kiñe i Israel, ndi Yéhôva a bi pohol David. Yônatan a bi nit makidik ma, a kil bé to David njôñ. Yônatan bo David ba bi yila “bañga mawanda,” a bôn nye le a ga waa bé gwés nye. Inyu unda le a bé yoñ David kiki kiñe, a bi ti nye mbot yé, pansoñ yé, mpihlôñgô wé, ngôli yé. (1 Samuel 18:1-4) Yônatan a bé boñ kii yosôna a bé la inyu ‘lédés David,’ a bé yak bebee i wo inyu sôñ David i bisu bi isañ Saulô. Yônatan a kal David le: “W’a ba kiñe i Israel, me m’a ba mut nu nyônôs iba.” (1 Samuel 20:30-34; 23:16, 17) Di nok inyuki i mbus nyemb Yônatan, David a bi tubul nye hiémbi hi maéya inyu éba i yom a bé nôgda.—2 Samuel 1:17, 26.
Tik ngok i mbuu
it-1 928-929
Mankéé
I buk ini le “Mankéé” i ngwéélana inyu pôdôl bôt ba mboñ jam jada. Kiki ’héga, Kiñe Hiram i tison i Tir i bi sébél Kiñe Salômô le mankéé. A bi sébél bé nye hala inyule bo iba ba bé bikiñe, ndi inyule bibôlô gwap bi bééne wada ni nuu nseñ, téntén i ngéda ba bé oñ témpel. (1 Bikiñe 9:13; 5:1-12) David a bi tila le, “Nuna-ki, kinje jam lilam ni li maséé le lôk kéé i nyén ntôñ ikété adna!” I yom David a bi tila i ñunda le inyu niñ ikété nsañ ni bôt, di nlama ndik bé pémél libum jada, tole i nlélém lihaa. (Tjémbi 133:1) David a bi sébél Yônatan le manyañ inyule ba bé gwéhna, ba ban-ga nlélém litehge li mam. (2 Samuel 1:26) Jon di nla kal le bôt ba ba nkiha, ba ban-ga nlélém litehge li mam ba kôli i sébla le mankéé to ibale bilem gwap bi yé bibe.—Bingéngén 18:9.
23-29 MPUYE
MASÔÔ MA NKUS MA BIBEL | 2 SAMUEL 4-6
“Kee ni bisu i kon Yéhôva woñi”
w05 15/5 17 § 8
Balôm ba matode ba kaat 2 Samuel
6:1-7. To hala kiki David a bééna mahoñol malam, a bi noñ bé mbén Yéhôva i ngéda a bi om le ba begel Nkuu malômbla i ngii kak. Jon hala a bi la bé bôña. (Manyodi 25:13, 14; Ñañga bôt 4:15, 19; 7:7-9) Jam Uza a bi kôhna i ngéda a bi ke i gwel Nkuu malômbla le u kwo bañ, li ñéba le mahoñol malam ma kôli bé, di nlama nôgôl Yéhôva di kon ki nye woñi.
w05 1/2 27 § 20
Yéhôva a mboñ ndik mam ma téé sép
20 Di nlama yi le Uza a bé yi Mbén Nyambe loñge loñge. Nkuu malômbla u bé yimbne le Yéhôva a bé ha. Mbén i bé kal ki le nu ni nu a bééna bé kunde i tihba Nkuu malômbla, ndi a tihba wo, a bé lama wo. (Ñañga bôt 4:18-20; 7:89) I bak ki le inyu nyodna Nkuu malômbla, inyu kena wo homa numpe, ba bé lama noñ Mbén. Ibabé pééna, Uza a bé man Lôk Lévi (ndi a bé bé prisi), jon a bé tibil yaga yi i yom Mbén i bé kal inyu jam li. Jam lipe li yé le ndék nwii i bisu bi ngéda, ba bi lona Nkuu yak isañ le a tééda wo. (1 Samuel 6:20–7:1) Nkuu u, u bi nom nyoo 70 nwii, i mbus David a kit le ba héya wo nyoo. Hala a ñéba le ibôdôl nye mañge, Uza a bé yi mambén ma ma bé béñge Nkuu malômbla.
w05 1/2 27 § 21
Yéhôva a mboñ ndik mam ma téé sép
21 Kiki di mbôk di tehe, Yéhôva a ñañ miñem. Bebek le i bisu bi ngéda, Yéhôva a bi tehe mahoñol mabe Uza a bééna, jon Bibel i nsébél i jam a bi boñ le ‘béba jam,’ to ibale i nkal bé i jam li bi tinde nye i boñ hala. Baa Uza a bé mut ngôk, nu a bé yi bé minwaa nwé? (Bingéngén 11:2) Baa a bi tihba Nkuu malômbla lihaa jé li bi tééda bisosoli i bisu bi bôt bobasôna inyu nene le a yé bañga mut? (Bingéngén 8:13) Baa a bé hoñol le woo u Yéhôva u nlôôha ba kidik kayéle a la bé nit Nkuu u u bé yimbne le a yé ha? To ibale kii i bi bôña, di nla ba nkoog nkaa le Yéhôva a téé sép. Ibabé pééna a bi tehe ngim jam i ñem u Uza li li bé bat le a kôhna kogse.—Bingéngén 21:2.
Tik ngok i mbuu
w96 1/4 29 § 1
Bééga Yéhôva mbegee yoñ
To hala kiki David a bé kiñe, ngim mangéda a bé hôs. Libak jé li ñéba le to ibale di gwé maada malam ni Yéhôva, ngim mangéda, di nla bana libak libe. Pok, David a bi unup. I mbus, a kon woñi. (2 Samuel 6:8, 9) Hala a bi tihba maada mé malam a bééna ni Yéhôva. Kiki David a bi nôgôl ha bé Mbén Djob, a bi hôya bibañga bini le bééga Yéhôva mbegee yoñ. Baa hala a ma pémél bés? Baa i ma pam le di kôhna ngim bikuu inyule di nôgôl bé Mbén i Djob, i mbus di kahal ôm Yéhôva nsohi?—Bingéngén 19:3.
30 MPUYE–5 HILÔNDE
MASÔÔ MA NKUS MA BIBEL | 2 SAMUEL 7-8
“Yéhôva a mboñ malômbla ni David”
“Ane yoñ y’a ba i umi siñ”
Yéhôva a bi boñ malômbla ni David inyule David a bé a ngwés mambén mé. Mu ndaye David, Yéhôva a bi pémés ngim mut i i bé lama ane i boga ni boga. Natan a bi kal David mbônga Yéhôva a bi ti: “Bon boñ ni ane yap bi ga ba bi umi siñ i boga ni boga. M’a lédés ki ane yoñ i boga ni boga.” (Nlôñ 16) Njee a yé i Mut a ga ane i boga ni boga?—Tjémbi 89:21, 30, 35-37.
“Ane yoñ y’a ba i umi siñ”
Yésu, mut Nazaret, a bé wada mu ndaye i David. I ngéda añgel i bi legel ligwéé li Yésu, i bi kal le: “Nyambe a’ ti ki nye yééne ane i isañ wé David, a’ ba Kiñe i mbôda Yakôb i boga ni boga, Ane yé y’a bana bé lisuk.” (Lukas 1:32, 33) Bibañga bi, bi bi yônôl Yésu. Mut bé nyen a bi pohol Yésu le a ane. Ndi Yéhôva nyen a bi ti nye kunde i ane i boga ni boga i ngéda a bi ti David mbônga u. Hala a nhôñlaha bés le mimbônga mi Yéhôva mi nyon ndigi.—Yésaya 55:10, 11.
w14 15/10 10 § 14
Hémle le Ane Djob i yé toi
14 Béñge jam Yéhôva a bi bôn David, kiñe Israel i ngéda a boñ malômbla ni nye. (Añ 2 Samuel 7:12, 16.) Yéhôva a boñ malômbla ma ni David ngéda a bé ane i Yérusalem. A bi bôn nye le Mésia a bé lama gwééne mu ndaye yé. (Lukas 1:30-33) Hala nyen Yéhôva a bi tibil unda hee mbôda i bé lama lôl, a unda ki le i nwet a bé lama kôdôl bum i David nyen ‘a gwé kunde’ i énél i Ane Mésia. (Ézékiel 21:25-27) Yésu nyen a ga boñ le ane i David “i ba i umi siñ i boga ni boga.” (Tjémbi 89:35-38) Mbôda i David i ga nom i boga ni boga, ane yé i ga nom kiki hiañgaa! Kekikel, Ane Mésia i ga bana bé ngitelepsép. I mam i ga boñ, ma ga nom i boga ni boga.
Tik ngok i mbuu
it-1 623 § 2
Dilo di nsôk
Mbañ i Balaam. Ilole bon ba Israel ba njôp i Hisi hi Likak, mpôdôl Balaam a bi kal Kiñe Balak le: “Loo me kal we i jam litén lini li ga boñ loñ yoñ i dilo di nlo . . . . Hiôdôt hi ga pémél yak Yakôb, ntoñgo kei w’a telep, u lôlak i Israel. A ga bôk mbom i Môab, yak ni kégéé ño i bajogwét ba ba yé lôs.” (Ñañga bôt 24:14-17) I ngéda i mbañ i, i bi bôdôl yon, “hiôdôt” hi bé yimbne i David, nu a bi yémbél bon ba Môab. (2 Samuel 8:2) Hala a ñéba le i mbañ i “dilo di nsôk” ini i bi bôdôl yon ngéda David a bi yila kiñe. Kiki David a bé yimbne i Yésu nu a yé Mésia, ni Kiñe, i mbañ i, i ga yônôl ki Yésu i ngéda a ga yémbél baoo bé.—Yésaya 9:6; Tjémbi 2:8, 9.
6-12 HILÔNDE
MASÔÔ MA NKUS MA BIBEL | 2 SAMUEL 9-10
“David a bi éba loñgeñem”
w06 15/6 14 § 6
Ñ, ni nla ba maséé
David a tila le: “I mut a nhôla hiyeyeba a yé maséé, Yéhôva a ga sôñ nye i kel bikuu. Yéhôva a ga tat nye, a tééda ki nye i niñ. Ba ga kal le a yé maséé.” (Tjémbi 41:1, 2, MN.) I loñgeñem David a bi éba Méfibôset, man liwanda jé le Yônatan nu a bé bôk, i yé loñge ndémbél i i ñéba bés lelaa di nlama tehe diyeyeba.—2 Samuel 9:1-13.
w05 15/5 17 § 12
Balôm ba matode ba kaat 2 Samuel
9:1, 6, 7. David a bi yônôs mbônga wé. Yak bés di nlama boñ biliya i yônôs mimbônga nwés.
w02 15/2 14 § 10
Ba bi nihbe biloo ikété minsôn
10 Ngandak nwii i mbus nyemb i Yônatan, gwéha David a bééna inyu Yônatan i bi tinde nye i éba Méfibôset loñgeñem. David a bi ti Méfibôset lingwañ li sôgôl wé Saulô. A ti ki Ziba oda le nyen a yoñ ndun ni nye. David a kal ki Méfibôset le: ‘W’a je koga i téblé yem ngéda yosôna.’ (2 Samuel 9:6-10) Ibabé nkaa, i loñgeñem David a bi éba Méfibôset i bi hôgbaha nye. I boñ ki nye le a tôñ ha bañ le a yé bôk. Kinje loñge ndémbél. Yak bés di nlama éba bôt bape ba ba nhônba ngim mandutu loñgeñem.
Tik ngok i mbuu
it-1 270 § 5
Mayéé
I matén ma likôl ma behee, ni i Lôk Israel, bôlôm ba bé tééda mayéé inyu éba le ba yé bañga bôt. I mbén Djob a bi ti bon ba Israel i bé sôñga le ba kit bañ “mapañ ma liyéé,” dingoñ tole tjôñ di ño ipañ mamañ. To i kit masuk ma liyéé (Lôk Lévi 19:27; 21:5) Ibabé pééna, Yéhôva a bi ti Mbén i, inyule i kit mayéé i bé ngim lem matén ma ma bé sélél bé Yéhôva ma bé boñ inyu bégés mop map.
13-19 HILÔNDE
MASÔÔ MA NKUS MA BIBEL | 2 SAMUEL 11-12
“Nwas bañ le mahoñol mabe ma nyémbél we”
Di nla tohla mu tjandi di Satan!
10 Tama i bi boñ le Kiñe David a hôya i mam momasôna Yéhôva a bi ti nye, yak lingwañ, lipem ni mu kii a bi hôla nye i yémbél baoo bé. David nyemede a bi ti mayéga, a kal le makébla ma Nyambe “ma yé ngandak iloo kiki ma nla éña.” (Tjémbi 40:6) Ndi lisañ jada, David a bi hôya i mam Yéhôva a bi ti nye. A bé kon ha bé maséé ni mo, a yéñ bana iloo ha. To hala kiki David a bééna ngandak baa, a bôdôl bana ngôñ ibe mu ñem wé, a kahal gwés wañan nwaa. Jôl li muda nu li bé le Batséba, a bé nwaa Uria, man Lôk Hét. David a bi yônôs ngôñ yé, a lalna Batséba, a ha nye jém. Ndi a bi telbene bé ha, a ôô jimb le Uria a nôla! (2 Samuel 11:2-15) Baa David a bi kônd njék? Baa a bé hoñol le Yéhôva a ntehe bé nye? To hala kiki David a bi gwélél Yéhôva ntandaa ngéda, a bi nwas le tama i yoña nye, hala a lona ki nye ngandak bikuu. Masoda le i mbus ngéda, a bi neebe hihôha hié, a tam ki béba yé. Kinje maséé a bééna ngéda Yéhôva a bi nwéhél nye!—2 Sam. 12:7-13.
Di suhus bésbomede isi Yéhôva ni maséé
15 David a bé bé ndik ñéga lihaa jé, ndi Yéhôva a bi téé ki nye kiki ñéga litén li Israel jolisôna. Kii a bé kiñe, David a bééna kunde i ngii ngandak bôt. I bi pam ngim mangéda le a bep gwélél i kunde i, a bi boñ yak bibéba bikeñi. (2 Samuel 11:14, 15) Ndi a bi unda le a bi suhus nyemede isi Yéhôva i ngéda a bi neebe bikodlene. A bi yible Yéhôva ñem wé ni njel masoohe. A boñ kii yosôna a bé la inyu nôgôl Yéhôva. (Tjémbi 51:3-6) Jam lipe li yé le, suhulnyuu i bi hôla nye i neebe maéba malam, he ndik ma bôlôm bé, ndi yak ma bôda. (1 Samuel 19:11, 12; 25:32, 33) David a bi niglene mu mahôha mé, nson u Yéhôva won u bé jam li bisu i niñ yé.
Nwas le mambén ni matiñ ma Djob ma mma kiññem yoñ
7 Loñge le, di gwé bé ngôñ i lék ilole di nok nseñ u mambén ma Djob. Dihéga di bôt ba bi kôhna bikuu inyu mahôha map, ti di yé ikété Bañga i Djob, di kôli inyu hôla bés i ôt biniigana. Kaat Bingéngén 1:5 i nkal le: “Mut pék a nogok, a kôndge ki yi.” Ñ, bañga biniigana bi nlôl toi bés ni Djob, mu kii di ñañ miñañ mi Bibel, di nsoñdaga ki nwo. Kiki hihéga, di hoñol i njôghe Kiñe David a bi kôs i mbus a bi bôk mbén i Yéhôva ngéda a kee i ndéñg ni Batséba. (2 Samuel 12:7-14) Ibale u nyoñ ngéda i añ ni i soñda ñañ u, u nla badba le: ‘Lelaa Kiñe David a bé le a keñgle njôghe ñem a bi kôs inyu ndéñg yé ni Batséba? Ibale me mboma minlélém mi manoodana, baa me yé le me ke mo ngwéé? Baa me yé le me kôna Yôsep, tole m’a kwo mu kiki David?’ (Bibôdle 39:11-15) Ibale di nyoñ ngéda i hek pék mu bikuu béba keñi i nla lona, hala a ga ti bés ngui i ‘oo béba.”
Tik ngok i mbuu
it-1 600 § 6
David
Yéhôva a bé tehe i jam li bé tagbe, a yelel ki jo. Ibale Yéhôva a nwas le bôt ba binam bon ba kéés David bo Batséba inoñnaga ni Mbén i Môsi, ki ba bé lama nol bo iba, yak i man a bé ikété libum a bé lama wo. (Ndiimba Mbén 5:18; 22:22) Yéhôva nyemede nyen a bi kéés David, a unda ki nye konangoo inyu malômbla a bi boñ ni nye inyu ngim Ane (2 Samuel 7:11-16), ibabé pééna, i bé inyule David a bé mut a nkônôl bôt bape ngoo (1 Samuel 24:4-7; hégha ni Yakôbô 2:13) ni inyule Yéhôva a bi tehe le David a ntam bibéba gwé. (Tjémbi 51:3-5) Ndi Yéhôva a bi tjél bé kogse bo. Ni njel Natan, Yéhôva a bi kal le: “M’a boñ le bikuu bi kwél we bi lôlak mu ndap yoñ wemede.”—2 Samuel 12:1-12.
20-26 HILÔNDE
MASÔÔ MA NKUS MA BIBEL | 2 SAMUEL 13-14
“Amnôn a bé tôñ ndigi nyemede, hala a lona nye bikuu”
it-1 31 § 7
Absalôm
Amnôn a nôla. Bilama bi Tamar, manyañ Absalôm bi bi boñ le Amnôn manyañ numpe a bôdôl bana mahoñol mabe ipañ yé. A tembee le a nkon, a bat le manyañ a lémbél nye ndék bijek. I mbus, a nañlana nye ni ngui, gwéha yé ipañ manyañ i bi sôk yila ôwa kayéle a pémés nye i ndap. Tamar a bi was nténdéé wé mbot u bingond bi kiñe bi bi bé konji bi bé haba. A kôôba libu i ngii ño, a boma manyañ Absalôm. Kiki Absalôm a ntehe nye, a pala yi i jam li ntagbe, a yi le manyañ Amnôn nyen a mboñ hala. Inyule a bé yi ngôñ ibe Amnôn a bééna ipañ manyañ Tamar. A kal manyañ le a kal bañ mut nye ki nye i jam li.—2 Samuel 13:1-20.
Nigil i gwel wemede
11 Bibel i nti dihéga di bôt ba ba bi hôt bé nyuu i mam ma malal. I ñéba ki mam mabe ma nla ki kwél bés ibale di yoñ ngaba mu mam ma. Ibale mut a mboma nlélém jam kiki Kim, i yé le i ba loñge i tibil hek pék mu ñañ u jôñ mañge wanda nu Bingéngén pes 7 i mpôdôl. Hoñol ki, i jam Amnôn a boñ, ni i béba jam i bi pémél nye inyu liboñok jé libe. (2 Samuel 13:1, 2, 10-15, 28-32) Bagwal ba nla hôla bon bap i hôlôs hôtnyuu mu nya mam i, ngéda ba nkwélél mu ngeñ ba lôôs bibégés bi ndap lihaa, ba gwéélak bipes bi Bibel bi di ntip sima.
it-1 32 § 1
Absalôm
Nwii ima i mbus, i ngéda ba ñend mintômba, Absalôm a naña ngand ikéñi i Baal-hazôr bebee le 22 km i ñombok i pes likôl i Yérusalem. A naña Kiñe David ni bon bé bôlôm. Kiki isañ a bi kal le a nla bé lo, Absalôm a soohe nye le a om man wé nu mañ le Amnôn i ño wé. (Bingéngén 10:18) Kiki ngand i bé tagbe, Absalôm a tehe le Amnôn “a nkahal hak ni wai,” a ti bagwélél bé oda le ba nol nye. Bana bon bôlôm ba David bape ba témb i Yérusalem, Absalôm nye a ke ngwéé i solop yak sôgôl wé man Siria, i loñ i Gésur i pes likôl i Tuye Galiléa. (2 Samuel 13:23-38) Kiki mpôdôl Natan a bi bôk a kal, hala nyen “pansoñ” i bi jôp i “ndap” David letee ni lisuk li niñ yé.—2 Samuel 12:10.
Tik ngok i mbuu
g04 12/22 8-9
Bilama bi bi gwé mahee
Inyu tehe maselna, di wan hihéga hi man David le Absalôm. To hala kiki Absalôm a bé nlam ngandak, a bééna bé bilem bilam. Bibel i nkal inyu yé le: “Ikété Israel nyensôna, mut to wada a bé bé nlam kiki Absalôm, ba bé bégés bé to mut nye ki nye inyu bilama gwé kiki Absalôm. Ibôdôl i ño ipam i makôô, a bééna bé lem to yada.” (2 Samuel 14:25) Ngoo le tama i bi tinde nye i kolba isañ, a yéñ yak kadal énél yé. Yak mimbok mi isañ, a nañlana yak nwo ni ngui. Bimbe bikuu hala a bi lona nye? Yéhôva a bi unbene nye ngandak, a wo ki béba nyemb.—2 Samuel 15:10-14; 16:13-22; 17:14; 18:9, 15.
Baa u ngwés ba kiki Absalôm? heeni. I nok ndik jôl li Absalôm i mbuuha bés ñem matjél. Bilama gwé, bi bi hô bé ngôk wé, to ndok yé. I soñ bé to nye le a wa bañ béba nyemb. Maselna ni hala, Bibel i nti dihéga di bôt ba pék, ba ban-ga bilem bilam to hala kiki i mpôdôl bé bilama gwap bi nyuu. I pot maliga, i yom i nlôôha ba nseñ i yé bilem bilam.
27 HILÔNDE–3 NJÉBA
MASÔÔ MA NKUS MA BIBEL | 2 SAMUEL 15-17
“Absalôm a bi ndogop inyule a bé ngôk”
it-2 630-631
Nsañal njel
I likôl, ba bééna lem le ilole kiñe i nlo homa, bakengwéé ba bé bôk bisu bi kak yé inyu legel malo mé ni inyu gwélél nye. (1 Samuel 8:11) I jam li jon Absalôm ni Adôniya ba bi boñ inyule ngôñ yap i bé le ba kôhna lipém tohala kiki ba bé bé bikiñe. Ba bi boñ wengoñle ba bé bikiñe, jon ba bi bugus 50 ma bakengwéé i bisu bi bikak gwap.—2 Samuel 15:1; 1Bikiñe 1:5; béñge BAKENGWÉÉ.
w12 15/7 13 § 5
Di gwélél Djob li bañga kunde
5 Bibel i gwé ngandak dihéga di bôt ba ba bi tinde bape i boñ béba. Di yoñ le hihéga hi Absalôm, man David. A bé nlam ngandak. Kiki Satan, a bi nwas le tama i yoña nye kayéle a kahal yéñ kadal yééne Ane i isañ, a yik le nye bé nyen a bé lama ba kiñe. Ni mandon, a bi noode kadal yééne Ane isañ. A boñ kiki bo le a ngwés bon ba Israel. A kalak le mut nye ki nye i yale kiñe a ntôñ bé bo. Nlélém kiki Nsohop a boñ i wom Éden, Absalôm a bé unda le a yé loñge mut ki le i mbus ni mbus, a bé ôbôs jôl li isañ.—2 Samuel 15:1-5.
it-1 1101
Hébrôn
Ndék nwii i mbus, Absalôm a bi témb i Hébrôn inyu kadal énél isañ, ndi a bi la bé. (2 Samuel 15:7-10) A bi pohol Hébrôn inyule a bé tison keñi, a bak nyañ tison i Yuda, i bak ki le nyoo nyen a bi gwééne. I mbus ha, Kiñe Réhôbôam nlal David a bi tiimba oñ i tison i. (2 Miñañ 11:5-10) I mbus le bôt ba Babilôn ba bi tjé Yuda, ikété bon ba Lôk yuda ba ba bi pam i minkôm, bahogi ba bi yén i Hébrôn (Kiriat-arba).—Néhémia 11:25.
Tik ngok i mbuu
Baa ni ntibil wan mam?
11 I nla pam le, yak bés di kôhna ngitelepsép ini le, bôt ba kahal kal mam ma ma ta bé maliga inyu yés tole ikolba bés. Di yoñ hihéga hi Kiñe David bo Méfibôsét. David a bi unda Méfibôsét loñgeñem ni ñem likap, a ti nye disi tjodisôna ti di bé di sôgôl wé Saulô. (2 Samuel 9:6, 7) Ndi mbus ngéda, David a bi nok le Méfibôsét a bi boñ ngim jam ibe. Iloole a tibil wan jam li, inyu yi too li yé maliga, David a kit le a ntémb a héya Méfibôsét ngababum i a bi ti nye. (2 Samuel 16:1-4) Ngéda David a bi mal kwel ni nye, ha nyen a bi yi hihôha hié, a timbhe Méfibôsét ngababum yé yosôna. (2 Samuel 19:24-29) Ndi David a bé le a keñgle i béba ini, ibale a yoñ ngéda i wan mam, iloole a pala yoñ makidik nye ngi yi mam momasôna.