Zoova yimɛn i sufuɛ nanwlɛfuɛ’m be ase

‘Zoova yimɛn i sufuɛ mɔ be ti nanwlɛfuɛ’m be ase. Ɔ nian be su tititi.’ —JUE. 37:28.

1, 2. (a) ?Afuɛ akpi kun ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n, sa benin yɛ ɔ juli m’ɔ sali Ɲanmiɛn sufuɛ nanwlɛfuɛ mun niannin ɔn? (b) ?Sa nsan benin nun yɛ Zoova sasali i sufuɛ nanwlɛfuɛ mun ɔn?

AFUƐ akpi kun ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n, lika’n jrannin cinnjin kpa Izraɛli nvle’n nun. Ɔ kali kaan naan alɛ w’a tɔ Izraɛlifuɛ’m be afiɛn. Afin Izraɛli nvle’n i akpasua nga be o nglo lɔ’n i nun’n ti wluwluwlu. Sanngɛ, kɛ mɔ be mannin be atin kɛ be sie be wun’n ti’n, alɛ’n w’a tɔman. Zeroboamu kusu mɔ be sieli i famiɛn uflɛuflɛ’n, ndɛndɛ ɔ kunndɛli kɛ ɔ́ yó naan i famiɛn dilɛ’n taka. Ɔ maan, ɔ kpɛli amuin sɔlɛ ba mɛnnin i nvlefuɛ mun. Ɔ seli be kɛ be kwlaa be lo be wun mɛn i. ?I lɛ nun’n, ngue yɛ Zoova i sufuɛ nanwlɛfuɛ’m be yoli ɔ? ?Be kali Ɲanmiɛn i sulɛ’n su annzɛ be yacili i sulɛ? Be nun kpanngban b’a yaciman Zoova sulɛ. Ɔ maan, Zoova niannin be su.—1 Fam. 12:1-33; 2 Nyo. 11:13, 14.

² Andɛ kusu’n, sa kpanngban be ju mɔ be sa Zoova i sufuɛ mun nian sɛ bé kpɔ́ci i o. Biblu’n kan kle be kɛ: ‘An sasa amun wun, an niannian! Afin mmusu’m be si Satan m’ɔ ti amun kpɔfuɛ’n, ɔ ti kɛ asɔmɔli m’ɔ wlanwlan ɔ kpan kunndɛ nnɛn’n sa.’ Sanngɛ ‘nán e lo e wun mɛn i, e jran kekle Ɲanmiɛn su mɔ e lafi’n ti.’ ?Sanngɛ e yo i sɔ’n, ɔ yo ye? (1 Piɛ. 5:8, 9) Afuɛ nga be flɛ i 997 nun ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n, be sieli Zeroboamu famiɛn. Sa nga be juli ka naan b’a sie i bia’n su’n, ɔ nin sa wie mɔ be juli i sin’n, maan e bu be su akunndan. Blɛ kekle sɔ nun’n, be kleli Zoova i sufuɛ nanwlɛfuɛ’m be yalɛ. Kpɛkun be nga b’a buman Ɲanmiɛn akunndan kun’n, be o be liɛ lɛ. Asa kusu’n, Ɲanmiɛn mɛnnin i sufuɛ nanwlɛfuɛ’m be junman kekle wie mun kɛ be di. Sa kwlaa sɔ’m be nun’n, Zoova w’a yimɛn i sufuɛ nanwlɛfuɛ’m be ase. Yɛ andɛ kusu’n, ɔ su yoman sɔ wie.—Jue. 37:28.

Kɛ e wun ɲrɛnnɛn’n

3. ?Ngue ti yɛ kɛ Davidi dí famiɛn’n, w’a kleman sran’m be ɲrɛnnɛn ɔn?

³ ?Ɔ yoli sɛ yɛ Zeroboamu kacili famiɛn ɔn? Nyanndra Mun 29:2 se kɛ: “Kɛ sran kpa’m be sɔn’n, ɔ ti sran’m be cenjele like. Kɛ klunwifuɛ’n yɛ ɔ kwla’n, sran’m be koko.” I nun mɔ Davidi yɛ ɔ ti Izraɛli nvle’n i famiɛn’n, sran’m b’a kokoman. Fɔ o Davidi nun sɔ, sanngɛ w’a kpɔciman Ɲanmiɛn. Kpɛkun, ɔ fɛli i wla’n guali Ɲanmiɛn su. Ɔ maan, kɛ Davidi dí famiɛn’n, w’a kleman sran’m be ɲrɛnnɛn. I sɔ’n ti’n, Zoova tali Davidi i nda. Ɔ seli i kɛ: ‘Wɔ awlo’n nin ɔ sielɛ’n bé táka a nin wɔ osufuɛ mun amun sa nun tititi, á trán famiɛn bia’n su yɛ ɔ sielɛ’n su kanman ase le.’—2 Sam. 7:16.

4. ?Ngue ti yɛ Salomɔn nin i nvlefuɛ’m be kwla dili aunjuɛ ɔ?

⁴ Davidi i wa Salomɔn i famiɛn dilɛ’n boli i bo kpa. Ɔ yoli aunjuɛ blɛ. Alaje sili nvlefuɛ mun. I sɔ’n ti’n, i famiɛn dilɛ’n ti Zezi Klist i Afuɛ Akpi famiɛn dilɛ’n i nzɔliɛ like. (Jue. 72:1, 17) Izraɛli akpasua 12 be nun wie fi a buman famiɛn’n i wun jaolɛ akunndan mlɔnmlɔn. Sanngɛ Zoova seli Salomɔn kɛ: ‘Sɛ a fa min mmla fanunfanun’m be su kpa’n, i liɛ’n ndɛ nga n kan kleli ɔ si Davidi’n, ń yó i nuan like ḿ mán wɔ. Ń trán Izraɛlifuɛ’m be afiɛn, n su kpɔciman min nvle sɔ’n le.’ (1 Fam. 6:11-13) Kɛ Salomɔn nin nvlefuɛ’m be yoli sɔ’n, yɛ Zoova maan be dili aunjuɛ ɔ.

5, 6. ?Kɛ Salomɔn kpɔcili Zoova’n, i bo’n guali sɛ?

⁵ Kɛ Salomɔn yoli kpɛnngbɛn’n, ɔ kpɔcili Zoova, kpɛkun ɔ sɔli amuin. (1 Fam. 11:4-6) Salomɔn w’a nantiman Zoova i mmla’m be su kun. Ɔ kleli sran’m be yalɛ tɛtɛ kpa. I sɔ’n ti’n, kɛ ɔ wuli bɔbɔ’n, sran’m b’a yaciman sa tɛtɛ ng’ɔ yoli’n, ɔ nin sa nga i wa Rɔbɔamu yo’n be ndɛ kanlɛ. Ɔ maan, be kunndɛli kɛ Rɔbɔamu yi trɔ nga i si fa jinnin be ti su’n wie. (1 Fam. 12:4) ?Sanngɛ i nun mɔ Salomɔn kpɔcili Zoova’n, ngue yɛ Zoova yoli ɔ?

⁶ Biblu’n se e kɛ: ‘Kɛ Anannganman m’ɔ ti Izraɛli Ɲanmiɛn’n fiteli Salomɔn kpɛ nɲɔn, mɔ sanngɛ ɔ kpɔcili i’n, i ti Anannganman fɛli i wun ya kpa.’ Zoova seli Salomɔn kɛ: ‘Kɛ mɔ aenguɛ nga e nin wɔ e trali’n w’a yomɛn i su sa’n, kɛ mɔ w’a faman min mmla’m be su’n, i ti ń dé famiɛn diwlɛ’n ɔ sa nun, ń fá mán ɔ sufuɛ’m be nun kun.’—1 Fam. 11:9-11.

7. ?Kannzɛ bɔbɔ Zoova yili Salomɔn i ase’n, sanngɛ wafa sɛ yɛ ɔ niɛnnin i sufuɛ nanwlɛfuɛ’m be lika ɔ?

⁷ Zoova sunmannin Asiza kɛ ɔ ko sie famiɛn’n m’ɔ́ wá dé Izraɛlifuɛ mun’n. Sran sɔ’n yɛle Zeroboamu. Zeroboamu ti juejue, ɔ ti junman yofuɛ. Ɔ di junman mannin Salomɔn. Zoova fali famiɛn diwlɛ’n i akpasua blu mɛnnin i. Yɛ ɔ fali akpasua nɲɔn mannin Rɔbɔamu m’ɔ ti Davidi i osu’n nunfuɛ’n. Afin i wla w’a fiman aenguɛ ng’ɔ nin Davidi trali’n. (1 Fam. 11:29-37; 12:16, 17, 21) Kpɛkun Zoova seli Zeroboamu kɛ: ‘Sɛ a tie i kwlaa nga n kan kleli wɔ’n, sɛ a fa min atin’n su naan a yo sa ng’ɔ ti i su’n, sɛ a fa min mmla fanunfanun’m be su kɛ Davidi m’ɔ ti min sufuɛ’n fa yoli’n sa’n, i liɛ’n, e nin wɔ é trán. Ń yó maan wɔ awlo’n táka kɛ n fa takali Davidi liɛ’n sa. Kpɛkun ń fá Izraɛli’n mán wɔ.’ (1 Fam. 11:38) Ɔ maan, Zoova w’a yacimɛn i nvle nunfuɛ’m be lɛ. Ɔ fali ajalɛ naan w’a de be.

8. ?Wafa sɛ yɛ be kle Ɲanmiɛn i sufuɛ’m be yalɛ ɔ?

⁸ Andɛ’n, sran’n i wiengu ɲrɛnnɛn klelɛ’n ɔ nin lufle dilɛ’n yɛ w’a tru lika’n nun ɔn. Akunndanfuɛ’n 8:9 waan: ‘Ɔ le blɛ kun mɔ sran kun sie i wiengu kun kpɛkun ɔ kle i ɲrɛnnɛn ɔn.’ Aata difuɛ’m be aɲinkpli’n, ɔ nin mɛn siefuɛ’m be ndrunmun dilɛ’n ti’n, mɛn’n w’a yo kekle kpa. Awa i sran dandan mun nin aata difuɛ mun, ɔ nin Ɲanmiɛn sulɛ wafa’m be kpɛnngbɛn’m be nzuɛn timan kpa mlɔnmlɔn. Ɔ maan kɛ Lɔtu sa’n, andɛ’n, ‘sa tɛtɛ nga sran’m be yo’n yo Ɲanmiɛn i sufuɛ nanwlɛfuɛ’m be ya.’ (2 Piɛ. 2:7) Asa kusu’n, e mian e ɲin e nanti Ɲanmiɛn mmla’m be su, e kleman sran’m be yalɛ. Sanngɛ cɛn wie’n, mɛn siefuɛ tutrefuɛ’m be fa be ɲin ci e.—2 Tim. 3:1-5, 12.

9. (a) ?Ngue like yɛ Zoova w’a dun mmua w’a yo naan i nvle nunfuɛ’m b’a ɲan be ti ɔ? (b) ?Ngue ti yɛ e kwla lafi su kpa kɛ Zezi su kpɔciman Ɲanmiɛn le ɔ?

⁹ Sanngɛ maan ndɛ nanwlɛ nga ɔ ka e klun titi. Yɛle kɛ: Zoova su yimɛn i sufuɛ nanwlɛfuɛ’m be ase le! Ninnge nga w’a dun mmua w’a yo be naan mɛn siefuɛ’m b’a nunnun naan sran uflɛ w’a sin be osu’n, amun e bu i akunndan e nian. Zezi mɔ i yɛ ɔ ti Mɛsi’n, Ɲanmiɛn w’a sie i famiɛn ɲanmiɛn su lɔ i afuɛ kɔe ya kun yɛ. Ɔ cɛ kaan sa’n, ɔ́ wá yó maan sran nga be sro Ɲanmiɛn’n, bé ɲán be ti. (An kanngan Sa Nglo Yilɛ 11:15-18 nun.) Zezi kusu w’a dun mmua kle kɛ be kwla lafi i su. Afin, ɔ yoli nanwlɛfuɛ lele ɔ fa wuli. Ɔ su kaciman kɛ Salomɔn fa kacili’n sa naan sran ng’ɔ sie be’n b’a wun ɲannzuɛn.—Ebr. 7:26; 1 Piɛ. 2:6.

10. (a) ?Wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n ti e cinnjin ɔn? (b) ?Ngue yɛ kɛ be kle e yalɛ’n, e lafi su kɛ Ɲanmiɛn yó mán e ɔ?

¹⁰ Ɲanmiɛn Sielɛ’n wá núnnún sran’n i wiengu ɲrɛnnɛn klelɛ’n. Ɲanmiɛn Zoova nin i famiɛn diwlɛ’n yɛ e lo e wun man be ɔ. I sɔ’n ti’n, e fa e wla’n kwlaa gua Ɲanmiɛn Sielɛ’n su. Kpɛkun, e wla mɛn’n nun nzuɛn tɛtɛ’n kwlaa ase, yɛ e tu e klun e yo sran ye. (Tit 2:12-14) E yo like kwlaa nga e kwla yo’n naan sa tɛ kaan sa w’a tranman e wun. (2 Piɛ. 3:14) Sɛ dɔ nga su be kle e yalɛ be fa sa e Ɲanmiɛn sulafilɛ’n nian’n, e lafi su kpa kɛ Zoova wá nían e su naan y’a kpɔnzɔman. (An kanngan Jue Mun 97:10 nun.) Asa ekun’n, Jue Mun 116:15 se e kɛ: “Anannganman i sufuɛ nanwlɛfuɛ’m be wie’n, ɔ wlu i wun lele kpe nun.” Ɔ maan, Zoova i sufuɛ’m be ndɛ lo i dan ti ɔ su kplinman su kɛ be nunnun be wunmuan’n.

Kɛ be nga be buman Ɲanmiɛn akunndan’n be waan bé sáci e’n

11. ?Wafa sɛ yɛ Zeroboamu kpɔcili Ɲanmiɛn ɔn?

¹¹ Sɛ ɔ ti kɛ Zeroboamu nantili Ɲanmiɛn i atin’n su’n, nn i sielɛ’n maan Ɲanmiɛn i nvle nunfuɛ’m be wunnin be wun fɛ. Sanngɛ w’a yoman sɔ. Ninnge ng’ɔ yoli be’n ti’n, sɛ Ɲanmiɛn i sufuɛ’m b’a nianman be wun kpa’n nn be yacili i sulɛ. Yɛle kɛ aɲrunɲan nga Zeroboamu le i’n, w’a jumɛn i. I sɔ’n ti’n, ɔ seli i wun kɛ: ‘Sɛ be ko yi sraka Anannganman i sua’n nun Zerizalɛmu lɔ’n, be awlɛn’n káci kɔ́ Rɔbɔamu m’ɔ ti Zida famiɛn’n i su, kpɛkun bé kún min, yɛ bé sá be sin Rɔbɔamu sa nun.’ I sɔ’n ti’n, Zeroboamu kpɛli sika ɔkwlɛ nannin ba nɲɔn be sɔlɛ ba. ‘Ɔ fali kun sieli i Betɛli, yɛ ɔ fali kun sieli i Dan. Like nga Zeroboamu yoli be’n, be ti sran’m be yoli sa tɛ. Izraɛlifuɛ’m be ɔli Dan naan b’a ko sɔ nannin ba ng’ɔ o lɔ’n. Zeroboamu kplannin sua mun sraka yiwlɛ lika nga be o kpɔlɛ’m be su be wun lɛ. Ɔ sieli sraka yifuɛ mun. Sran nga be timan Levi akpasua sufuɛ’n, be nun wie yɛ ɔ fa be sieli ɔ. Zeroboamu sieli cɛn kun. I waan be fa di cɛn. Kpɛkun, ɔ yili sraka’n mannin nannin ba m’ɔ yoli be’n.’—1 Fam. 12:26-33.

12. ?Kɛ Zeroboamu kpɛli nannin ba sɔlɛ ba Izraɛli lɔ’n, ngue yɛ Ɲanmiɛn i sufuɛ nanwlɛfuɛ mɔ be o nglo lɔ famiɛn diwlɛ nun’n, be yoli ɔ?

¹² ?Ngue yɛ Ɲanmiɛn i sufuɛ nanwlɛfuɛ nga be o Izraɛli nvle’n i nglo lɔ famiɛn diwlɛ nun’n bé yó i siɛn’n niɔn? Levi akpasua’n i nunfuɛ nga be o lɔ’n, b’a minndɛman lele. Kɛ nga be nannan’m be fa yoli’n sa’n, be kusu b’a kpɔciman Ɲanmiɛn. (Tul. 32:26-28; Kal. 35:6-8; Mml. 33:8, 9) Be yacili be tranwlɛ mun nin be asiɛ mun, yɛ be nin be awlofuɛ’m be ɔli Zida, Izraɛli nvle’n i ngua lɔ famiɛn diwlɛ’n nun. Lɔ’n, be kwla suli Zoova klanman. (2 Nyo. 11:13, 14) Izraɛlifuɛ nga be ɔli Zida klɔ’m be su tranlɛ kan’n, be kali lɔ. B’a saman be sin be klɔ’m be su kun. (2 Nyo. 10:17) Zoova yoli maan i sulɛ kpa’n w’a nunnunman. I liɛ’n, be nga i sin be wa wuli be’n, be nun wie’m be kwla jaoli nglo lɔ famiɛn diwlɛ’n nun be bali i sulɛ kpafuɛ’n nun Zida akpasua’n su.—2 Nyo. 15:9-15.

13. ?Ngue yɛ be nga be buman Ɲanmiɛn akunndan’n be yo mɔ be kwla saci Ɲanmiɛn i sufuɛ mun ɔn?

¹³ Andɛ kusu’n, be nga be buman Ɲanmiɛn akunndan’n, be kwla saci Ɲanmiɛn i sufuɛ mun. Mɛn siefuɛ wie’m be kpɛli be bɔbɔ be nvle’n nun amuin sɔlɛ ba, kpɛkun be mianmian be nvlefuɛ mun kɛ be sɔ be. Be nga be tɔn be wun suɛn kɛ be ti Klistfuɛ’n, be nin wun tufuɛ wie mun ekun be se be wun kɛ be yɛ be ti Ɲanmiɛn i ɲrun jranfuɛ mɔ be kannin be ndɛ Biblu’n nun’n niɔn. Sanngɛ kusu nn Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n, be kunngba cɛ yɛ ‘be ti Famiɛn Ɲanmiɛn’n i ɲrun jranfuɛ mun’ ɔn.—1 Piɛ. 2:9; Ngl. 14:1-5.

14. ?Sɛ be nga be buman Ɲanmiɛn akunndan’n be kunndɛ kɛ bé sáci e ti nun’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo ɔ?

¹⁴ Afuɛ akpi ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n, Levifuɛ’m be yoli nanwlɛfuɛ. I kunngba’n, andɛ be nga be kpali be sieli be ngunmin’n be nin be niaan Klistfuɛ onga’m be yaciman be nga be bunman Ɲanmiɛn akunndan’n be lɛ naan be saci be ti nun. (An kanngan Rɔmfuɛ Mun 16:17 nun.) Be nga be sie e’n, sɛ be se e kɛ e yo like wie’n, e tu e klun e yo. Sanngɛ kɛ ɔ ti kɛ alɛ dilɛ liɛ’n, e faman e wun wlaman nun. Ɲanmiɛn Sielɛ’n yɛ e suɛn i bo ɔ. (Zan 18:36; Rɔm. 13:1-8) I sɔ’n ti’n, be nga be yo be wun kɛ be su Ɲanmiɛn, mɔ sanngɛ sa nga be yo’n ɔ kleman kɛ be su i’n, e faman ndɛ nga be kan’n su.—Tit 1:16.

15. ?Ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e kpɔci ‘sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n’ niɔn?

¹⁵ Asa kusu’n, amun e nian. Zoova yoli maan sran mɔ be awlɛn ti kpa’n, be fin mɛn tɛ’n nun be bɛli i sulɛ. Kpɛkun i sulɛ sɔ nun’n, be di aunjuɛ. (2 Kor. 12:1-4) ‘Sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n mɔ i min’n fɛ i sie i sran’m be su kɛ ɔ man be aliɛ blɛ ng’ɔ ti i nuan su’n i su’n,’ e tu e klun e lɛ i ase, kpɛkun e kpɔcimɛn i. Yɛ Klist kusu fɛli “i ninnge’n kwlaa” wlali junman difuɛ sɔ’n i sa nun. (Mat. 24:45-47) I sɔ’n ti’n, sɛ wie liɛ’n, e wunman ndɛ wie mɔ junman difuɛ sɔ’n kannin’n annzɛ ajalɛ wie m’ɔ fali’n i wlɛ kpa’n, nɛ́n i sɔ’n ti yɛ, é sé kɛ e faman su ɔ. Annzɛ kusu’n, nɛ́n i sɔ’n ti yɛ, é sá e sin Satan i mɛn’n nun ɔn. Sanngɛ é kán e wun ase, kpɛkun Zoova mɔ e klo i’n ti, é mínndɛ kɛ i bɔbɔ siesie ndɛ’n.

Kɛ é dí Ɲanmiɛn i junman’n

16. ?Junman benin yɛ be fa mannin Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ kun m’ɔ o Zida lɔ’n kɛ ɔ di ɔ?

¹⁶ Kɛ Zeroboamu jasoli Zoova wun’n, Zoova buli i fɔ. Kɛ ɔ yoli sɔ’n, Zoova seli i nuan ijɔfuɛ kun kɛ ɔ fɛ i Zida ɔ wɔ Betɛli klɔ m’ɔ o Izraɛli nvle’n i nglo lɔ lika nun’n, i su. Naan ɔ ko kan sa kekle ng’ɔ́ wá ɲán Zeroboamu’n ɔ kle i. Kɛ Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n jú lɔ’n, nn Zeroboamu su yi tɛ sraka yiwlɛ kun su. Nanwlɛ, kɛ ɔ ko yo naan w’a kan ndɛ sɔ’n w’a kle i’n, ɔ timan blɛblɛ.—1 Fam. 13:1-3.

17. ?Wafa sɛ yɛ Zoova sɛsɛli i nuan ijɔfuɛ’n niɔn?

¹⁷ Kɛ Zeroboamu tili fɔ nga Zoova buli i’n, ɔ fali ya dan kpa. Ɔ tinngɛli i sa’n Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n i wun. Kpɛkun, ɔ seli sran nga be o i wun koko lɛ’n kɛ: “Be trɛ i!” Sanngɛ be ɲin mɔ bé bó i bli’n, famiɛn’n ‘i sa m’ɔ tinngɛli nun’n kali lɛ wuli. I waan ɔ́ yí i sa’n niɔn, ɔ yoman ye, kpɛkun sraka yiwlɛ i nun kpacili, yɛ nzuɛn m’ɔ o su’n sanndili lika’n nun.’ Zeroboamu lemɛn i yowlɛ kun. Saan kɛ ɔ́ srɛ́ Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n kɛ ɔ kpata Zoova mɛn i naan i sa m’ɔ wuli’n w’a kwla sɛ i sin i osu’n nun. I sɔ yɛ ɔ yoli ɔ. Ɔ maan famiɛn’n i sa’n yoli juejue. Zoova sɛsɛli i nuan ijɔfuɛ’n, i sɔ ti b’a kwlá yomɛn i like fi.—1 Fam. 13:4-6.

18. ?Kɛ e tra e awlɛn e kan Zoova i ndɛ’n mɔ srɛ kunman e’n, wafa sɛ yɛ ɔ sasa e ɔ?

¹⁸ Kɛ é bó jasin fɛ’n mɔ é úka sran mun naan be kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n, wie liɛ’n, sran’m be sɔman e nun klanman. Wie liɛ bɔbɔ’n, be wla e sin ndɛnngan. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Nán maan e niɛn i sɔ liɛ’n ti naan e sa kan ase jasin fɛ’n bolɛ nun. Kɛ nga Zeroboamu blɛ su Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ mɔ b’a bomɛn i dunman’n, ɔ fa yoli’n sa’n, ‘srɛ kunman e kun. E kwla yo Zoova klun sa, e su i nanwlɛ su.’a (Lik 1:74, 75) Kannzɛ bɔbɔ Zoova yoman abonuan sa fa deman e andɛ’n, sanngɛ ɔ te fa i wawɛ’n nin i anzi mun ɔ te sasa i Lalofuɛ mun. (An kanngan Zan 14:15-17 nin Sa Nglo Yilɛ 14:6 be nun.) Be nga be tra be awlɛn be kan Ɲanmiɛn ndɛ’n, mɔ srɛ kunman be’n, ɔ su yiman be ase le.—Fil. 1:14, 28.

Zoova wá sásá be nga be klo i’n

19, 20. (a) ?Ngue ti yɛ e kwla lafi su kɛ Zoova su yimɛn i sufuɛ nanwlɛfuɛ’m be ase le ɔ? (b) ?Kosan benin yɛ é wá tɛ́ su like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɛ nun ɔn?

¹⁹ Zoova ti e Ɲanmiɛn. Ɔ yimɛn i sufuɛ nanwlɛfuɛ’m be ase. ‘Ninnge nga Anannganman yo be’n, be kwlaa be kle kɛ i klun ti ufue.’ (Jue. 145:17) Asa ekun’n, Biblu’n se e kɛ: ‘Ɔ sasa be mɔ be klo i’n.’ (Nya. 2:8) Sɛ be kle Zoova i sufuɛ nanwlɛfuɛ’m be yalɛ o, sɛ be nga be buman Ɲanmiɛn i akunndan’n be waan bé sáci be o, yɛ sɛ bé dí junman kekle wie o, i kwlaa nga lɛ nun’n, be kwla lafi su kɛ Zoova klé be atin yɛ ɔ́ súan be bo.

²⁰ Sanngɛ like ng’ɔ fata kɛ e tinuntinun e bu su akunndan’n yɛ: ?Kannzɛ be kle min yalɛ sɛ’n, yɛ sɛ sa tɛ yolɛ akunndan ba min ti nun’n, ngue yɛ ɔ́ úka min naan m’an kpɔciman Zoova ɔ? Annzɛ sɛ é waan é kɛ́n i uflɛ’n: ?Ń yó sɛ naan m’an yo Ɲanmiɛn i sufuɛ nanwlɛfuɛ titi?

[Ja ngua lɛ ndɛ’n]

?Wafa sɛ yɛ amún tɛ́ kosan’m be su ɔ?

• ?Wafa sɛ yɛ Zoova kleli kɛ, kɛ i sufuɛ nanwlɛfuɛ’m be wun be ɲrun’n, ɔ yiman be ase ɔ?

• ?Sɛ be nga be buman Ɲanmiɛn akunndan’n be kunndɛ kɛ bé sáci e ti nun’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo ɔ?

• ?Kɛ Zoova i sufuɛ nanwlɛfuɛ’m bé bó i jasin fɛ’n, wafa sɛ yɛ ɔ sasa be ɔ?

[Map/Foto, bue 10]

(An nian fluwa bɔbɔ ba’n su)

NGLO LƆ FAMIƐN DIWLƐ’N (Zeroboamu)

SISƐMU

Dan

Betɛli

FAMIƐN DIWLƐ M’Ɔ O MƐN’N I JA NGUA’N (Rɔbɔamu)

ZERIZALƐMU

[Foto, bue 8]

Sɛ Salomɔn nin sran ng’ɔ sie be’n be nanti Ɲanmiɛn i atin’n su’n, yɛ bé dí aunjuɛ nin alaje ɔ.

[Foto, bue 10]

Kɛ Zeroboamu kpɛli nannin ba sɔlɛ ba’n, Zoova w’a yimɛn i sufuɛ nanwlɛfuɛ’m be ase.