?Ngue yɛ é yó naan y’a ‘tɛ sran ng’ɔ usa e sa’n’ i su ɔ?
“Maan amun ijɔlɛ wafa’n yo sran’m be fɛ, [...] naan amu’an tɛ sran ng’ɔ usa amun sa’n, i su klanman.”—KOL. 4:6.
?AMÚN TƐ́ SU SƐ?
?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e si kosan usa ɔ?
?Kɛ e kanngan Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun e kle sran’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo naan w’a wun i wlɛ ɔ?
?Kɛ é bó jasin’n fɛ’n, sunnzun ase wafa benin yɛ ɔ fata kɛ e fa ɔ?
1, 2. (a) ?Kɛ e si kosan usa’n, wafa sɛ yɛ i bo kwla gua ɔ? An fa sa kun yiyi nun. (An nian foto ng’ɔ o kan like suanlɛ’n bo i bo lɛ’n.) (b) ?Ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ ndɛ wie’m be su yalɛ kokolɛ’n kun e srɛ ɔ?
ANIAAN bla kun i wun’n, ɔ timan Zoova i Lalofuɛ. Cɛn kun mɔ bé kókó Ɲanmiɛn Ndɛ’n i su yalɛ’n, i wun’n seli kɛ i liɛ’n, ɔ lafi su kɛ Ɲanmiɛn ti atre nsan. Aniaan bla’n waan ɔ́ nían sɛ atre nsan’n i su like nga sran’m be kle’n, i wun’n wun i wlɛ kpa o. I sɔ’n ti’n, ɔ usɛli i kɛ: “?Ɔ ti kɛ nn a lafi su kɛ Ɲanmiɛn ti Ɲanmiɛn, Zezi ti Ɲanmiɛn, kpɛkun Ɲanmiɛn wawɛ’n ti Ɲanmiɛn, naan be nsan’n be timan Ɲanmiɛn nsan, sanngɛ be ti Ɲanmiɛn kunngba?” I wun’n tɛli su kɛ: “?Wan? N kwlá lafiman ndɛ kɛ nga sa su.” Ɔ maan, Ɲanmiɛn Ndɛ’n i su yalɛ nga be kokoli’n ɔ yoli fɛ kpa.
2 Be yalɛ kokolɛ sɔ’n kle kɛ, ɔ fata kɛ e si kosan usa. Ɔ kle e like cinnjin kpa kun ekun. Yɛle kɛ, sɛ sran kun se e kɛ Ɲanmiɛn ti atre nsan’n, annzɛ ɔ lafi su kɛ Ɲanmiɛn kle sran’m be ɲrɛnnɛn sin dan kun nun’n, annzɛ ɔ lafiman su kɛ Ɲanmiɛn o lɛ’n, nán ndɛ sɔ’m be su yalɛ kokolɛ’n kun e srɛ. Zoova kle e wafa ng’ɔ fata kɛ e kle sran’m be like’n. Sɛ e nian su naan e lafi Zoova su’n, ndɛ nga é kán’n ɔ́ yó sran’m be fɛ. (Kol. 4:6) Like suanlɛ nga nun’n, é wá wún like nsan mɔ e kwla yo naan y’a bo jasin fɛ’n i kpa’n. (1) Maan e si kosan usa. (2) Maan e si Ɲanmiɛn Ndɛ’n i nun yiyi. (3) Maan e fa sunnzun ase naan sran’n wun ndɛ’n i wlɛ.
MAAN E SI KOSAN USA
3, 4. ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kpa kɛ e si kosan usa ɔ? An fa sa kun yiyi nun.
3 Kɛ e usa kosan’n, i sɔ’n uka e naan y’a si like nga sran’n lafi su’n. Nyanndra Mun 18:13 waan: “Sran ng’ɔ sie-mɛn i su ti-man ndɛ naan w’a sɔ su’n, ɔ yi i sinnzin’n nglo, kpɛkuun ɔ guɛ i bɔbɔ nyin ase.” Ɔ maan, kɛ e nin sran kun é kókó Ɲanmiɛn Ndɛ’n i su yalɛ’n, ɔ ti cinnjin kpa kɛ e usɛ i kosan naan e si like ng’ɔ lafi su’n. Sɛ y’a yoman sɔ’n, ndɛ ng’ɔ timan sran’n i cinnjin’n yɛ é klé e wun yalɛ é yíyí nun ɔn.—1 Kor. 9:26.
4 Wienun ɔn, sran kun se e kɛ ɔ lafi su kɛ sa tɛ yofuɛ’m bé wún ɲrɛnnɛn sin dan kun nun. Maan e si kɛ sin dan’n i su ndɛ nga sran’m be kan’n, ɔ ti fanunfanun. I sɔ’n ti’n, e kwla se sran’n kɛ: “Sin dan’n i su ndɛ nga sran’m be kan’n, ɔ ti fanunfanun. ?Ɔ liɛ’n, a bu i sɛ?” Maan e sie e su i nuan bo kpa. Kɛ e ko wun akunndan nga sran’n bu’n i wlɛ’n, e kwla fa Ɲanmiɛn Ndɛ’n e ukɛ i.
5. ?Ngue ti yɛ kosan usalɛ’n ti cinnjin ɔn?
5 Sɛ e si kosan usa’n, é sí like nga ti yɛ sran kun lafi like wie su’n. Wienun ɔn, sran’n se e kɛ ɔ lafiman su kɛ Ɲanmiɛn o lɛ sakpa. Sɛ y’a usaman ndɛ sɔ’n nun kpa’n, e kwla bu i kɛ ɔ o be nga be lafi su kɛ sran’m be fin ndo’n, be nun wie. (Jue. 10:4) Sanngɛ nn atrɛkpa’n, afɛ nin ɲrɛnnɛn m’ɔ o i su’n ti yɛ i waan Ɲanmiɛn nunman lɛ ɔ. Afin sran sunman be se be klun lɔ kɛ sɛ Ɲanmiɛn o lɛ sakpa naan ɔ klo sran’n, nn sran’m be su wunman be ɲrun. Ɔ maan, sɛ sran kun se e kɛ ɔ lafiman su kɛ Ɲanmiɛn o lɛ sakpa’n, maan e usɛ i kɛ: “?Kɛ a bu i sɔ titi ɔ?” Sɛ sran’n se kɛ le nɲɔn’n nun yɛ ɔ bu i sɔ’n, e kwla se i kɛ ɔ kan sa nga ti yɛ ɔ lafiman su kun kɛ Ɲanmiɛn o lɛ’n. Ndɛ ng’ɔ́ kán’n, ɔ kwla uka e naan y’a wun wafa nga é tɛ́ i su’n.—An kanngan Nyanndra Mun 20:5 nun.
6. ?Kɛ e usa sran’n i kosan’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo ɔ?
6 Kɛ e usa sran’n i kosan m’ɔ́ tɛ́ su’n, maan e sie e su kpa. I liɛ’n, é sí like ng’ɔ ti i cinnjin’n. Sa kekle wie m’ɔ tɔli sran’n i su’n ti’n, wie liɛ’n, ɔ kwla se e kɛ ɔ lafiman su kɛ Ɲanmiɛn o lɛ sakpa naan ɔ ti sran klofuɛ. Kwlaa naan y’a kle i kɛ Ɲanmiɛn o lɛ sakpa’n, maan e yo i yako. Kpɛkun, maan e se i kɛ sa ng’ɔ tɔli i su’n ti’n, sɛ ɔ usɛ i wun kɛ ngue ti yɛ sran wun ɲrɛnnɛn’n, ɔ timan tɛ. (Aba. 1:2, 3) Sɛ e tra e awlɛn naan e kle i kɛ i ndɛ lo e’n, ɔ kwla kunndɛ kɛ ɔ́ sí ndɛ’n nun ekun.a
MAAN E SI ƝANMIƐN NDƐ’N I NUN YIYI
7. ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ sran kun si jasin fɛ’n i bo ɔ?
7 Kɛ é bó jasin fɛ’n, Ɲanmiɛn Ndɛ’n yɛ e fa di junman kpa ɔ. Afin Ɲanmiɛn Ndɛ’n maan e “nyan like bɔ [e] kwla fa di junman kwlaa ng’ɔ ti kpa’n.” (2 Tim. 3:16, 17) Sran ng’ɔ si jasin fɛ’n i bo’n, ɔ kannganman Biblu’n nun ngbɛn kleman sran mun. Sanngɛ, ɔ yiyi nun weinwein. (An kanngan Sa Nga Be Yoli’n 17:2, 3 nun.) Maan e fa sa wie mun e nian.
8, 9. (a) ?Sɛ sran kun se kɛ Zezi yɛ ɔ ti Ɲanmiɛn’n, ngue yɛ é yó ɔ? (b) ?Ajalɛ uflɛ benin yɛ amun fali naan sran kun w’a wun ndɛ sɔ’n i wlɛ ɔ?
8 Sran’n se e kɛ Zezi yɛ ɔ ti Ɲanmiɛn’n niɔn. ?Ngue yɛ é yó ɔ? Maan e kanngan Zan 6:38 nun e kle sran’n. Zezi kɛnnin i lɔ kɛ: “N fin nyanmiɛn su lɔ bali, m’an ba-man m bɔbɔ n klun sa yolɛ, sanngɛ sran ng’ɔ sunmannin min’n, i klun sa yɛ n yo-ɔ.” I sin’n, e kwla usɛ i kɛ: “?Sɛ Zezi bɔbɔ yɛ ɔ ti Ɲanmiɛn’n, wan yɛ ɔ sunmɛnnin i ɔ? Saan sran nga i dan trɛ i’n, yɛ ɔ kwla sunmɛnnin i ɔ. Afin titi’n, sran ng’ɔ ti kaklaka’n yɛ ɔ sunman bakan ɔn. ?Nɛ́n i ɔ?”
9 Sɛ e klo kusu’n, e kwla kanngan Lik 3:21, 22 nun. Ndɛ mma sɔ’m be kan Zezi i batɛmu yolɛ’n i ndɛ. Be klɛli i kɛ: “Kɛ ɔ nin Nyanmiɛn bé íjɔ’n, nyanmiɛn su lɔ’n tili muaan, yɛ Nyanmiɛn Wawɛ’n jrɛli i su kɛ auble sa. Yɛ be tili sran kun nɛn nyanmiɛn su lɔ, sran sɔ’n ɔ seli kɛ: ‘A ti min anwlɛn su Ba, ɔ su yɛ m’an fa n wla’n kwlaa a gua-a.’” I sin’n, e kwla usa sran’n kɛ: “?Sɛ Zezi yɛ ɔ ti Ɲanmiɛn’n, wan yɛ ɔ nin i be ijɔli ɔ? Asa ekun’n, be tili sran kun nɛn ɲanmiɛn su lɔ. ?Sɛ Zezi yɛ ɔ ti Ɲanmiɛn’n, wan yɛ ɔ ijɔli mɔ Zezi tili i nɛn’n niɔn?” Sɛ sran’n ti nanwlɛfuɛ naan ɔ bu Ɲanmiɛn Ndɛ’n i like’n, ɔ kwla kunndɛ kɛ ɔ́ sí ndɛ sɔ’n i nun kpa ekun.—Yol. 17:11.
10. (a) ?Sɛ sran kun se e kɛ Ɲanmiɛn klé klunwifuɛ’m be ɲrɛnnɛn sin dan kun nun’n, ngue yɛ é yó ɔ? (b) ?Ajalɛ uflɛ benin yɛ amun fali naan sran kun w’a wun ndɛ sɔ’n i wlɛ ɔ?
10 Sran’n se e kɛ Ɲanmiɛn klé klunwifuɛ’m be ɲrɛnnɛn sin dan kun nun. Afin i liɛ’n, sran nga be yo sa tɛtɛ’n, sin dan’n i nun kɔlɛ yɛ ɔ nin be fata ɔ. ?Ngue ndɛ yɛ é kán ɔn? E kwla se sran’n kɛ Ɲanmiɛn wá tú klunwifuɛ’m be fɔ sakpa. (2 Tɛs. 1:9) I sin’n, e kwla kanngan Bo Bolɛ 2:16, 17 nun. Ndɛ mma sɔ’m be kle kɛ sa tɛ’n i agualiɛ’n yɛle wie’n. Ɔ maan, kɛ Adam nin Ɛvu be yoli sa tɛ’n be wuli. Kɛ mɔ be fali sa tɛ’n sali e’n, i ti yɛ e kusu e wu ɔ. (Rɔm. 5:12) Sanngɛ, Ɲanmiɛn Ndɛ’n kleman kɛ Ɲanmiɛn kle sran’m be ɲrɛnnɛn sin dan’n nun. Kpɛkun, e kwla usɛ i ekun kɛ: “Sɛ sin dan’n nun yɛ Ɲanmiɛn tú Adam nin Ɛvu be fɔ trilili’n, nn ɔ kan kleli be trele. ?Nɛ́n i ɔ?” I sin’n, e kwla kanngan Bo Bolɛ 3:19 nun. Ndɛ sɔ’n nun’n, Ɲanmiɛn w’a seman Adam nin Ɛvu kɛ ɔ́ fá be yí sin dan kun nun. Sanngɛ, ɔ seli be kɛ bé sá be sin káci ndutre. Sɛ sran’n ti akunndanfuɛ naan ɔ bu sa sin’n, ɔ kwla kunndɛ kɛ ɔ́ sí ndɛ sɔ’n nun kpa ekun.
11. (a) ?Sɛ sran kun se e kɛ sran kpa’m be kwlaa bé kɔ́ ɲanmiɛn su’n, ngue yɛ é yó ɔ? (b) ?Ajalɛ uflɛ benin yɛ amun fali naan sran kun w’a wun ndɛ sɔ’n i wlɛ ɔ?
11 Sran’n se e kɛ sran kpa’m be kwlaa bé kɔ́ ɲanmiɛn su. Akunndan sɔ m’ɔ bu’n ti’n, ɔ wunman Biblu’n nun ndɛ’n i wlɛ kpa. Wienun ɔn, y’a kanngan Sa Nglo Yilɛ 21:4 nun. (An kanngan nun.) Kpɛkun, sran’n se e kɛ ndɛ mma sɔ’n kan ɲanmiɛn su lɔ tranlɛ’n i ndɛ. ?Ngue yɛ é yó ɔ? Nán maan e se kɛ é kánngan ndɛ mma uflɛ nun. Maan e jran ndɛ mma kunngba’n su e yiyi nun e kle i. Ndɛ mma sɔ’n se kɛ “wie’n su tran-man lɛ kun.” I sin’n, e kwla usa sran’n kɛ: “Kɛ be se kɛ like kun su tranman lɛ kun’n, i sɔ’n kle kɛ like sɔ’n o lɛ laa. ?Nɛ́n i ɔ?” Ɔ kwla tɛ su kɛ: “I ɔ.” I lɛ nun’n, e kwla se sran’n kɛ: “Asiɛ’n su wa yɛ sran’m be wu ɔ. Ɔ maan, ninnge nga Sa Nglo Yilɛ 21:4 kan be ndɛ’n, saan asiɛ’n su wa yɛ bé kpɛ́n su ɔ.”—Jue. 37:29.
MAAN E FA SUNNZUN ASE NAAN SRAN’M BE WUN NDƐ’N I WLƐ
12. ?Ngue ti yɛ Zezi fali sunnzun ase mun kleli like ɔ?
12 Kɛ Zezi bó jasin fɛ’n, ɔ buli ɲanndra annzɛ ɔ fali sunnzun ase mun. (An kanngan Matie 13:34, 35 nun.) Ɔ maan sran kpa nga be kunndɛli kɛ bé sú Zoova sakpa’n, ɔ wunnin be wlɛ. (Mat. 13:10-15) Sunnzun ase nga Zezi fali be’n ti’n, sran’m be wunnin like ng’ɔ kle’n i wlɛ. Kpɛkun, be wla w’a fiman su. ?Wafa sɛ yɛ e kwla nian Zezi i ajalɛ’n su ɔ?
13. ?Sunnzun ase benin yɛ e kwla fa naan sran kun w’a wun i wlɛ kɛ Ɲanmiɛn le ɲrun tra Zezi ɔ?
13 Maan sunnzun ase nga é fá’n, i wlɛ wunlɛ’n yo pɔpɔ. Wienun ɔn, e waan é klé kɛ Ɲanmiɛn le ɲrun tra Zezi. E kwla fa awlobo kun nunfuɛ’m be su sunnzun ase. E kwla se sran’n kɛ Zezi flɛli Ɲanmiɛn kɛ i Si. Yɛ Ɲanmiɛn flɛli Zezi kɛ i Wa. (Lik 3:21, 22; Zan 14:28) I sin’n, e kwla usɛ i kɛ: “?Sɛ awlobo kun nun sran nɲɔn be sɛ’n, á sé kɛ be ti sɛ?” Ɔ kwla tɛ e su kɛ be ti aniaan, annzɛ be ti nda. Sɛ sran’n kan sɔ’n, e kwla se i kɛ: “Sɛ Zezi m’ɔ ti Like Klefuɛ Dan’n ɔ nin Ɲanmiɛn’n be sɛ’n, nn w’a flɛmɛn i kɛ i Si. Kɛ ɔ́ fá jú m’ɔ́ flɛ́ Ɲanmiɛn kɛ i Si’n, i sɔ’n kle kɛ Ɲanmiɛn le ɲrun trɛ i, naan Ɲanmiɛn yɛ ɔ sie i ɔ.”
14. ?Sunnzun ase benin yɛ e kwla fa e kle kɛ Ɲanmiɛn su faman klunwifuɛ mun yiman sin dan kun nun naan Satan nian be su ɔ?
14 Maan e fa sa kun ekun e nian. Sran wie’m be waan Satan yɛ ɔ nian sin dan’n su ɔ. Sɛ siɛ kun annzɛ niɛn kun kan sɔ’n, e kwla fa sunnzun ase nga e ukɛ i. E kwla se i kɛ: “?Sɛ ɔ wa’n i ɲin su ti kekle’n, ngue yɛ á yó ɔ?” Atrɛkpa’n, ɔ́ tɛ́ e su kɛ ɔ́ klé i wa’n i ngwlɛlɛ. Yɛ ɔ́ úkɛ i blɛblɛblɛ naan ɔ yaci ɲin kekle yolɛ’n. (Nya. 22:15) I lɛ nun’n, e kwla usɛ i kɛ: “?Yɛ sɛ ba’n kaciman nin? ?Ngue yɛ á yó ɔ?” Siɛ nin niɛn sunman bé tɛ́ su kɛ saan bé tú ba’n i fɔ. I sin’n, e kwla usɛ i kɛ: “?Sɛ a ti i kɛ sran tɛ wie yɛ ɔ saci ɔ wa’n, ngue yɛ á yó ɔ?” Saan siɛ’n annzɛ niɛn’n, ɔ́ fá sran sɔ’n i wun ya. I sin’n, e kwla usɛ i kɛ: “?Sɛ ɔ ti sɔ’n niɔn, á fá ɔ wa’n kó mán sran sɔ’n naan ɔ niɛn i su, naan ɔ tu i fɔ man wɔ?” Siɛ annzɛ niɛn fi su kplinman su kɛ ɔ́ yó sɔ. I kunngba’n niɔn. Ɲanmiɛn su faman ɲin keklefuɛ mun wlaman Satan sa nun kɛ ɔ nian be su naan ɔ tu be fɔ mɛn i. Afin, Satan bɔbɔ yɛ ɔ wlawla be kɛ be yo sa tɛ ɔ.
NÁN E SA SIN BUBU E
15, 16. (a) ?Ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e bu i kɛ sran ngba bé sɔ́ jasin fɛ’n nun ɔn? (b) ?Ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e si like kle kpa naan y’a bo jasin fɛ’n niɔn? An yiyi nun. (An nian kuku nga be flɛ i “Ndɛ akpasua kun m’ɔ uka e jasin fɛ bolɛ’n nun’n” i nun wie.)
15 Kannzɛ bɔbɔ e si kosan usa naan e si Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun yiyi’n, yɛ e si sunnzun ase fa’n, nán sran ngba yɛ ɔ́ sɔ́ Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n nun klanman ɔn. (Mat. 10:11-14) Zezi bɔbɔ m’ɔ ti Like Klefuɛ m’ɔ leman wunsu’n, be nga be fɛli i ndɛ’n su’n b’a sɔnman.—Zan 6:66; 7:45-48.
16 Wie liɛ’n, e kwla bu i kɛ e siman like kle kpa. Sanngɛ, e kwla bo jasin fɛ’n i kpa. (An kanngan Sa Nga Be Yoli’n 4:13 nun.) Ɲanmiɛn Ndɛ’n waan be nga be ti ‘sran kpa’n’ bé sɔ́ jasin fɛ’n nun. (Mat. 10:11) I sɔ’n ti, sɛ sran wie’m be tieman jasin fɛ’n nga e bo’n, nán e sa sin bubu e. Jasin fɛ bolɛ’n i ajalɛ nga Zoova i anuannzɛ’n kle e’n, maan e fa su. Yɛ maan e lafi Zoova su. Sɛ e yo sɔ’n, e bɔbɔ nin be nga be tie e ndɛ’n, é liɛ yó ye. (1 Tim. 4:16) Zoova kwla uka e naan y’a ‘tɛ sran ng’ɔ usa e sa’n’ i su. Like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɛ nun’n, é wá wún like kun ekun mɔ e kwla yo naan sran’m b’a sɔ jasin fɛ’n nun klanman’n.
[Ja ngua lɛ ndɛ’n]
a An nian fluwa ?Ngue like yɛ Biblu’n kle i sakpasakpa ɔ? i ndɛ tre 11 nun.
[Kuku, bue 12]
Ndɛ akpasua kun m’ɔ uka e jasin fɛ bolɛ’n nun’n
Ajalɛ nga be kleli e like suanlɛ nga nun’n, be taka ndɛ akpasua kun mɔ cɛn kunngun, ɔ fite blɔfuɛ nun Sasafuɛ Tranwlɛ’n nga be fa bo jasin fɛ’n i nun. Be flɛ ndɛ akpasua’n sɔ’n kɛ “Zoova i Lalofuɛ kun nin sran kun be yalɛ kokolɛ.” (Conversation avec un Témoin de Jéhovah) Ɔ cɛ kan’n, ndɛ akpasua sɔ’n fíte Wawle nun Sasafuɛ Tranwlɛ’n nun wie.
Aniaan bla kun kannin wafa nga ndɛ akpasua sɔ’n yoli i ye kpa jasin fɛ bolɛ’n nun’n i ndɛ. Ɔ seli kɛ: “Ndɛ akpasua sɔ’n i nun ndɛ’n uka min kpa jasin fɛ bolɛ’n nun. Ɔ uka min maan e nin sran mun e si yalɛ koko. Ɔ kle min wafa nga n kwla usa kosan naan sran’n w’a bu akunndan’n, ɔ nin wafa nga n kwla tɛ kosan’m be su kpa’n. Min liɛ’n, kɛ ń súan like kun’n, n klo kɛ be kle min like trele ng’ɔ fata kɛ n yo’n. I sɔ yɛ ndɛ akpasua sɔ’n yo man min ɔn.”
Ninnge kpanngban nga Zoova man e naan y’a kwla di jasin fɛ’n i bolɛ junman m’ɔ ti cinnjin kpa’n, be nun kun yɛle Sasafuɛ Tranwlɛ’n i nun ndɛ akpasua sɔ’n. (Jue. 32:8) I sɔ’n ti’n, ɔ fata kɛ e lɛ i ase lele!