ZOOVA I LALOFUƐ KUN NIN SRAN KUN BE SU KOKO YALƐ
?Afuɛ benin nun yɛ Ɲanmiɛn boli i Sielɛ’n bo-ɔ?—AKPASUA NƝƆN SU’N
Ndɛ akpasua nga nun’n, é wá wún wafa nga Zoova i Lalofuɛ’m be nin sran’m be koko yalɛ’n. Maan ɔ yo e kɛ Zoova i Lalofuɛ kun mɔ be flɛ i kɛ Luku’n w’a ɔ bian kun mɔ be flɛ i kɛ Atɔwla’n i osu nianlɛ i awlo lɔ sa. Yɛ be su koko yalɛ.
LALIƐ NGA NEBIKADNEZAA CƐNNIN’N I KPƆLƐ BOLƐ
Luku: ?Nja Atɔwla, ɔ wun ti kpa? Kɛ e nin wɔ e koko Biblu’n nun ndɛ’n su yalɛ lemɔcuɛ kwlakwla’n i sɔ’n yo min fɛ dan.a
Atɔwla: Ɛɛn-ɛn, min wun ti kpa. N wo lɛ.
Luku: Yoo, é lá Ɲanmiɛn ase. Acɛnnin sin’n, e kokoli sa nga ti yɛ Zoova i Lalofuɛ’m be waan Ɲanmiɛn boli i Sielɛ’n i bo afuɛ 1914 nun’n i su yalɛ.b Yɛ e wunnin ndɛ cinnjin kun m’ɔ o Daniɛli fluwa’n i ndɛ tre 4 nun m’ɔ kle sɔ’n. ?Ɔ wla te kpɛn ndɛ sɔ’n su?
Atɔwla: Famiɛn Nebikadnezaa cɛnnin laliɛ kun. Yɛ laliɛ sɔ’n nun’n, ɔ wunnin waka dan gbendengble kpa kun. ?Nɛ́n i-ɔ?
Luku: I-ɔ. Waka dan gbendengble nga Nebikadnezaa wunnin i laliɛ sɔ’n nun’n, i ti’n to ɲanmiɛn’n. Yɛ Ɲanmiɛn i sran kun seli kɛ be bu waka’n, sanngɛ i bofuɛ’n, maan ɔ ka asiɛ’n nun. Kpɛkun kɛ “blɛ nso” ko sin’n, waka’n fɛ́fɛ́ ekun.c Kɛ é yíyí nun’n, e wunnin kɛ ndɛ sɔ’n i su kpɛnlɛ’n yoli wafa nɲɔn. ?Ɔ wla kpɛn i su kpɛnlɛ klikli’n su?
Atɔwla: ?Nán sa ng’ɔ juli Nebikadnezaa i bɔbɔ su’n niɔn? Ɔ kacili kɛ fiaunfuɛ sa afuɛ lele nso.
Luku: Kɛ ɔ yoli sɔ-ɔ. Blɛ wie nun’n, Nebikadnezaa wa kacili kɛ fiaunfuɛ sa. Kpɛkun ɔ yacili famiɛn dilɛ kan. Sanngɛ ndɛ sɔ’n i su kpɛnlɛ nɲɔn sufuɛ’n nun’n, Ɲanmiɛn yáci klɔ sran’m be sielɛ asiɛ’n su blɛ lele nso. E wunnin kɛ kɛ be sacili Zerizalɛmun klɔ’n afuɛ 607 K.N.K nun’n, yɛ blɛ nso sɔ’n boli i bo-ɔ. Kɛ ɔ fɛ i afuɛ sɔ’n nun’n, asiɛ’n su wa famiɛn wie fi w’a sinman Zoova i ja nun w’a sieman Ɲanmiɛn i sran mun kun. Sanngɛ kɛ blɛ nso sɔ’n ko wie’n, Ɲanmiɛn síe i nvle’n su famiɛn kun. Yɛ famiɛn sɔ’n trán ɲanmiɛn su lɔ. Ɔ maan kɛ blɛ nso sɔ’n ko wie’n, yɛ Ɲanmiɛn bó i sielɛ’n i bo ɲanmiɛn su lɔ-ɔ. Ɔ maan kɛ ɔ ko yo naan y’a si afuɛ nga i nun yɛ Ɲanmiɛn boli i sielɛ’n i bo’n, ɔ fata kɛ e wun afuɛ nga blɛ nso sɔ’n ɔ di’n i wlɛ. ?A wun ndɛ’n i wlɛ kan?
Atɔwla: Ɛɛn-ɛn. Ndɛ nga acɛnnin sin’n e wunnin i’n yɛ ɔ o lɛ-ɔ. N wun i wlɛ kan.
Luku: Yoo, maan e fa e ɲin e sie i blɛ nso sɔ’n i su siɛn’n. N kanngannin e fluwa wie mɔ be yiyi ndɛ sɔ nun’n be nun ekun, kɛ ɔ ko yo naan min wla w’a kpɛn ndɛ cinnjin’m be su’n ti. Ɔ maan ń má mían min ɲin ń yíyí ndɛ sɔ’m be nun kpa ń klé wɔ.
Atɔwla: N tili.
KƐ BLƐ NSO KO WIE’N YƐ MƐN’N I AWIELIƐ BLƐ’N BÓ I BO-Ɔ
Luku: Nebikadnezaa i su ndɛ nga Ɲanmiɛn maan Daniɛli klɛli’n, i su kpɛnlɛ klikli nun’n, blɛ nso’n ti afuɛ nso. Sanngɛ ndɛ sɔ’n i su kpɛnlɛ nɲɔn su m’ɔ kan Ɲanmiɛn Sielɛ’n i nun’n, blɛ nso’n cɛ́ kpa, ɔ́ trá afuɛ nso.
Atɔwla: ?Ngue yɛ ɔ kle sɔ-ɔ?
Luku: E wunnin kɛ kɛ be sacili Zerizalɛmun klɔ’n afuɛ 607 K.N.K nun’n, yɛ blɛ nso’n boli i bo-ɔ. Sɛ ɔ ti kɛ blɛ nso sɔ’n di afuɛ nso cɛ’n, nn blɛ sɔ’n wíe afuɛ 600 K.N.K nun. Kusu Ɲanmiɛn Sielɛ’n i su sa cinnjin wie w’a juman afuɛ sɔ’n nun. Asa ekun’n, kɛ nga e dun mmua e wunnin i’n sa’n, kɛ afuɛ kɔe ya nsiɛn (600) sinnin mɔ Zezi bali asiɛ’n su’n, ɔ seli kɛ blɛ nso’n nin-a wieman.
Atɔwla: An-aan, i-ɔ, min wla kpɛn su siɛn’n.
Luku: I sɔ’n kle kɛ blɛ nso sɔ’n ti blɛ kun m’ɔ́ cɛ́ kpa-ɔ.
Atɔwla: ?Yɛ ɔ ti afuɛ nɲɛ?
Luku: Sa Nglo Yilɛ fluwa’n mɔ nin Daniɛli fluwa’n be kɔ likawlɛ’n, ɔ uka e naan y’a si afuɛ trele nga blɛ nso sɔ’n ɔ di’n. Fluwa sɔ’n nun’n be kan kɛ blɛ nsan nin sin’n di cɛn ba akpi kun ya nɲɔn ablesiɛn (1.260).d Sɛ ɔ ti sɔ’n, nn blɛ nso (m’ɔ ti blɛ nsan nin sin sɔ fa nɲɔn’n,) ɔ di cɛn ba akpi nɲɔn ya nnun ablaɔn (2.520). ?A wun ndɛ’n i wlɛ?
Atɔwla: Ɛɛn-ɛn, n wun i wlɛ kan. ?Sanngɛ n wunman kɛ i sɔ’n kle kɛ Ɲanmiɛn boli i Sielɛ’n i bo afuɛ 1914 nun.
Luku: Á wá wún i wlɛ. Biblu’n nun ndɛ wie’m be nun’n, cɛn ba kun ti afuɛ kun i nzɔliɛ.e Sɛ e jrɛn i sɔ liɛ’n su’n, é sé kɛ blɛ nso’n diman cɛn ba akpi nɲɔn ya nnun ablaɔn (2.520) cɛ. Sanngɛ ɔ di afuɛ akpi nɲɔn ya nnun ablaɔn (2.520). Yɛ kɛ e fɛ i afuɛ 607 K.N.K nun, mɔ e ka afuɛ akpi nɲɔn ya nnun ablaɔn’n (2.520), e tɔ afuɛ 1914 nun.f Afuɛ sɔ’n nun yɛ blɛ nso’n wieli-ɔ. Yɛ afuɛ kunngba sɔ’n nun yɛ Zezi yoli famiɛn Ɲanmiɛn Sielɛ’n nun lɔ-ɔ. Asa kusu’n, kɛ ɔ fɛ i afuɛ 1914 nun’n, sa cinnjin wie’m be juli asiɛ wunmuan’n su. Biblu’n kle kɛ mɛn’n i awieliɛ blɛ’n nun yɛ sa sɔ’m bé jú-ɔ.
Atɔwla: ?Sa cinnjin benin mun-ɔn?
Luku: Maan e fa e ɲin sie i ndɛ kun mɔ Zezi kannin m’ɔ o Matie 24:7 nun’n su. Kɛ Zezi kán blɛ ng’ɔ́ bó i famiɛn dilɛ’n i bo ɲanmiɛn su lɔ’n i ndɛ’n, ɔ seli kɛ: “Nvle kun wá jáso nvle uflɛ wun. Yɛ famiɛn kun wá jáso famiɛn uflɛ wun. Asa kusu’n, awe’n wá kpɛ́n, yɛ asiɛ’n wá kéje. Kɛ amún tí i kɛ w’a keje lika nga sa nun’n, amún tí i ekun-ɔn, w’a keje lika uflɛ.” Zezi kannin kɛ blɛ sɔ’n nun’n, awe’n wá kpɛ́n, kpɛkun asiɛ’n wá kéje likalika’m be nun. Kɛ ɔ fɛ i afuɛ 1914 nun’n, sa kɛ ngalɛ sa’n yɛ be ju asiɛ wunmuan’n su-ɔ. ?Nɛ́n i-ɔ?
Atɔwla: Nán kɛn i lele.
Luku: Ndɛ mma sɔ’n nun’n, Zezi kannin kɛ blɛ sɔ’n nun’n, bé wá kún alɛ. Yɛ Sa Nglo Yilɛ fluwa’n kle kɛ nán lika kunngba nun annzɛ lika wie’m be nun yɛ bé kún alɛ sɔ’n niɔn. Sanngɛ bé kún i mɛn wunmuan’n nun.g I lɛ nun’n, min waan ń úsa wɔ kosan kun: ?Afuɛ benin nun yɛ be boli alɛ dan klikli’n i kunlɛ bo-ɔ?
Atɔwla: Afuɛ 1914 nun-ɔn. Afuɛ sɔ’n nun yɛ ɔ waan Zezi boli i famiɛn dilɛ’n i bo-ɔ. Ɛn-ɛɛn, blɛ liɛ yɛ n su wun ndɛ’n i wlɛ kpa-ɔ.
Luku: Kɛ e bu blɛ nso’n i su ndɛ’n nin mɛn’n i awieliɛ blɛ’n i su ndɛ onga nga Biblu’n kan’n be akunndan’n, e wun ndɛ’n i wlɛ kpa. Zoova i Lalofuɛ’m be lafi su kpa kɛ afuɛ 1914 nun yɛ Zezi kacili Famiɛn Ɲanmiɛn Sielɛ’n nun lɔ-ɔ, naan kɛ ɔ fɛ i afuɛ sɔ’n nun’n yɛ mɛn’n i awieliɛ blɛ’n boli i bo-ɔ.h
Atɔwla: Nanwlɛ ti kpa, i wlɛ wunlɛ sa’n, ɔ te yo kekle min sa nun.
Luku: Yako. Kɛ nga n kan kleli wɔ’n sa’n, n kusu n cɛli kan naan m’an wun ndɛ sɔ’n i wlɛ. Sanngɛ n lafi su kɛ yalɛ nga y’a koko i lɛ’n, ɔ ukali wɔ naan w’a wun i wlɛ kɛ kannzɛ bɔbɔ b’a klɛman afuɛ 1914 Biblu’n nun’n, sanngɛ afuɛ sɔ’n i su like nga Zoova i Lalofuɛ’m be kle’n, ɔ taka Biblu’n su.
Atɔwla: Nanwlɛ i sɔ mɔ amun yo’n, ɔ yo min ɲɛnmɛn dan. Afin ndɛ nga amun kan’n, ɔ taka Biblu’n su titi. Nán akunndan nga amun bɔbɔ amun bu’n, i su yɛ amun jran-ɔn. Sanngɛ n wunman sa nga ti yɛ ndɛ sɔ’n i wlɛ wunlɛ’n ti kekle dan kɛ ngalɛ’n sa’n. ?Sɛ ɔ ti kɛ Ɲanmiɛn kɛnnin i trele kɛ Zezi bó i famiɛn dilɛ i bo afuɛ 1914 nun’n, nn w’a wieman?
Luku: Nja Atɔwla, kosan cinnjin yɛ a usɛli i lɛ-ɔ. Nán ndɛ ngba yɛ be klɛli i weinwein sa Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun-ɔn. Ɔ maan e kwla usa e wun kɛ: ?Ngue ti yɛ wafa nga Ɲanmiɛn maan be klɛli Biblu’n ti’n, ɔ fata kɛ e mian e ɲin naan y’a wun i nun ndɛ’n i wlɛ-ɔ? Sɛ a klo’n, e kwla koko kosan sɔ’n i su yalɛ cɛn uflɛ.
Atɔwla: Ɛɛn-ɛn, nja Luku ɔ́ wá yó min fɛ kpa.
?Biblu’n i nun ndɛ wie o lɛ mɔ a wunmɛn i wlɛ-ɔ? ?Yɛ a kunndɛ kɛ á sí like nga Zoova i Lalofuɛ’m be kle’n, ɔ nin ninnge nga be yo be’n, be nun kpa ekun? Sɛ a wun Zoova i Lalofuɛ kun’n, a kwla usɛ i kosan nga a klo’n. Kpɛkun ɔ nin wɔ bé kókó su yalɛ.
a Zoova i Lalofuɛ’m be kɔ sran’m be awlo be ko kle be Biblu’n nun like. Be tuaman deiin. Be nin be koko Biblu’n nun ndɛ cinnjin’m be su yalɛ kunngunngun.
b Nian ndɛ akpasua nga be flɛ i kɛ “Zoova i Lalofuɛ kun nin sran kun be su koko yalɛ—?Afuɛ benin nun yɛ Ɲanmiɛn boli i Sielɛ’n bo-ɔ?—Akpasua klikli’n” i nun. Ɔ o afuɛ 2014, Ɔktɔblu 1 Sasafuɛ Tranwlɛ’n blɔfuɛ nun liɛ’n nun.
c Nian Daniɛli 4:23-25 nun.
d Nian Sa Nglo Yilɛ’n 12:6, 14 nin ja ngua lɔ ndɛ’n nun.
e Nian Kalɛ 14:34 nin Ezekiɛli 4:6 be nun.
f Nian kuku nga be flɛ i kɛ “Laliɛ nga Nebikadnezaa cɛnnin’n.“
g Nian Sa Nglo Yilɛ 6:4 nun.
h Nian fluwa ?Ngue like yɛ Biblu’n kle i sakpasakpa ɔ? i ndɛ tre 9 nun. Zoova i Lalofuɛ mun yɛ be yili-ɔ. Ɔ o www.jw.org su wie.