?Jɔlɛ nga Zoova wá dí sran mun’n, i su ndɛ benin yɛ e si i-ɔ?

1. ?Ngue ti yɛ e kwla se kɛ blɛ nga e o nun’n, ɔ ti i liɛ ngunmin-ɔn?

NANWLƐ, blɛ nga e o nun’n ɔ ti i liɛ ngunmin. Sa nga Biblu’n se kɛ bé wá jú’n, e wun be cɛn kwlakwla. I wie yɛle kɛ e wun kɛ “nglo lɔ famiɛn’n” nin “ngua lɔ famiɛn’n,” be su kpli mɛn’n. (Dan. 11:​40, jnd.) Asa’n e bo jasin fɛ’n asiɛ wunmuan’n su, yɛ sran miliɔn kpanngban be ba Zoova i sulɛ. (Eza. 60:22; Mat. 24:14) Asa ekun’n, ninnge nga e sa mian be wun naan y’a su Ɲanmiɛn kpa’n, e ɲan be “blɛ ng’ɔ nin i fata’n nun.”—Mat. 24:​45-47.

2. (1) ?Ngue yɛ e kwla lafi su-ɔ? (2) ?Ngue yɛ ɔ fata kɛ e wun i wlɛ-ɔ?

² Zoova uka e titi naan y’a wun sa nga bé wá jú’n be wlɛ. (Ɲan. 4:18; Dan. 2:28) E lafi su kɛ, kɛ ɲrɛnnɛn dan’n wá bó i bo’n, é sí like kwlaa ng’ɔ fata kɛ e yo naan y’a jran kekle’n. Yɛ é sí like ng’ɔ fata kɛ e yo naan e bo w’a yo kun blɛ kekle sɔ’n nun’n. Sanngɛ sa nga bé wá jú e ɲrun lɔ’n, be su ndɛ wie’m be o lɛ’n, e siman be. Like suanlɛ nga nun’n, é wá wún kɛ sa sɔ’m be su ndɛ nga e kɛnnin i laa’n, wie o lɛ m’ɔ fata kɛ e kaci i-ɔ. Asa’n, sa nga bé wá jú e ɲrun lɔ’n be su ndɛ nga e si i’n, ɔ nin wafa nga e Si Ɲanmiɛn wá yó ninnge mun’n, é wá kán be ndɛ.

LIKE NGA E SIMƐN I’N

3. (1) ?Ndɛ benin yɛ e kɛnnin i laa-ɔ? (2) ?Yɛ ngue ti yɛ e kannin sɔ-ɔ?

³ Laa’n e seli kɛ, kɛ ɲrɛnnɛn dan’n ko bo i bo’n, be nga be suman Zoova’n be kwlá seman kun kɛ bé bá Zoova sulɛ naan bé ɲán be ti Aamagedɔn alɛ’n nun. E seli sɔ afin e buli i kɛ nn sa ng’ɔ juli Nowe blɛ su’n, ɔ ti sa ng’ɔ́ wá jú ɲrɛnnɛn dan’n nun’n i nzɔliɛ. I wie yɛle kɛ, kwlaa naan nzue dan’n w’a tɔ’n, Zoova ɲinnin mmeli’n i anuan’n. Ɔ maan e buli i kɛ, kɛ ɲrɛnnɛn dan’n ko bo i bo’n, Zoova su manman sran fi atin kun kɛ ɔ wa su i naan ɔ fite nun.—Mat. 24:​37-39.

4. ?Ngue ti yɛ siɛn’n e bumɛn i kɛ sa nga be juli Nowe blɛ su’n, be ti sa nga bé wá jú e blɛ su’n be nzɔliɛ-ɔ? An yiyi nun.

⁴ ?E kwla se kɛ sa ng’ɔ juli Nowe blɛ su’n, ɔ ti sa nga cɛn wie lele ɔ́ wá jú’n i nzɔliɛ? Cɛcɛ, afin Biblu’n kanman sɔ. Zezi kannin kɛ blɛ m’ɔ́ wá bá’n, lika’n wá yó kɛ “Nowe i blɛ su’n sa.” Sanngɛ w’a seman kɛ nzue ng’ɔ tɔli Nowe blɛ su’n, ɔ ti sa kun mɔ cɛn wie lele ɔ́ wá jú’n i nzɔliɛ. Asa’n w’a seman kɛ mmeli’n i anuan mɔ Ɲanmiɛn ɲinnin’n, ɔ ti sa kun m’ɔ́ wá jú’n i nzɔliɛ. Sanngɛ i sɔ’n kleman kɛ e kwlá faman sa ng’ɔ juli Nowe i blɛ su’n, e tuman e wun fɔ.

5. (1) ?Ngue yɛ Nowe yoli kwlaa naan nzue dan’n w’a tɔ-ɔ? (Ebre Mun 11:7; 1 Piɛli 3:20) (2) ?Jasin nga Nowe boli’n ɔ nin jasin nga e bo i andɛ’n, be su ndɛ benin yɛ e kwla kan-ɔn?

⁵ Kɛ Zoova seli Nowe kɛ ɔ su wa nunnun mɛn’n, Nowe kleli kɛ ɔ lafi Zoova su. Yɛle kɛ ɔ boboli mmeli kun. (An kanngan Ebre Mun 11:7; 1 Piɛli 3:20 be nun.) I wafa kunngba’n, ɔ fata kɛ be nga be tie Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n, be nian ndɛ nga be tili’n su be nanti. (Yol. 3:​17-20) Piɛli seli kɛ Nowe ‘boli sa nga be yo-ɔ ɔ ti su’n i ndolo.’ (2 Piɛ. 2:5) Sanngɛ kɛ nga e fa wunnin i like suanlɛ ng’ɔ sinnin lɛ’n nun’n sa’n, sɛ Nowe boli jasin’n kleli asiɛ’n sufuɛ’m be kwlaa ka naan nzue dan’n w’a tɔ’n, annzɛ w’a kwlá yoman sɔ’n, e siman nun. Andɛ’n e mian e ɲin e bo jasin fɛ’n i juejue su mɛn wunmuan’n nun. Sanngɛ kannzɛ bɔbɔ e mian e ɲin sɛ’n, e su kwlá boman jasin’n e kleman asiɛ’n sufuɛ’m be tinuntinun kwlaa naan mɛn’n w’a wie. ?Ngue ti yɛ e se sɔ-ɔ?

6-7. ?Ngue ti yɛ e kwla se kɛ e su kwlá boman jasin fɛ’n e kleman asiɛ’n sufuɛ’m be tinuntinun kwlaa naan mɛn’n w’a wie-ɔ?

⁶ Maan e fa e ɲin e sie i jasin fɛ bolɛ junman’n, i su ndɛ nga Zezi kannin’n su. Ɔ seli kɛ bé wá bó jasin fɛ’n “asiɛ wunmuan’n su, naan be ti i nvlenvle’m be kwlaa be nun.” (Mat. 24:14) Wafa nga ndɛ sɔ’n kpɛn su andɛ’n, ɔ leman wunsu. E bo Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n aniɛn 1000 tra su nun. Yɛ e ɛntɛnɛti adrɛsi’n ti’n, asiɛ’n sufuɛ’m be nun sunman be kwla ti jasin fɛ’n sɔ’n.

⁷ Sanngɛ Zezi seli i sɔnnzɔnfuɛ’m be kɛ be ‘su wieman klɔ’m be su sinsin mlɔnmlɔn,’ yɛle kɛ be su kwlá boman jasin fɛ’n be kleman sran’m be tinuntinun, ka naan w’a ba. (Mat. 10:23; 25:​31-33) Ndɛ sɔ mɔ Zezi kannin’n, ɔ kpɛn su e blɛ su wie. Sran miliɔn kpanngban be tran lika nga be manman e atin kɛ e bo jasin fɛ’n be nun. Asa’n sran’m be te wu ba mun. E mian e ɲin naan y’a bo jasin fɛ’n y’a kle “be nga be o mɛnmɛn kwlaa nun’n, ɔ nin be nga be fin akpasuaakpasua kwlaa su’n nin be nga be kan aniɛn wafawafa kwlaa’n.” (Ngl. 14:6) Ɔ nin i sɔ ngba’n, e si kɛ e su kwlá boman jasin fɛ’n e kleman asiɛ’n sufuɛ’m be tinuntinun kwlaa naan mɛn’n w’a wie.—Ngl. 14:6.

8. ?Wafa nga Zoova wá dí sran’m be jɔlɛ’n, i su kosan benin yɛ e kwla fa usa e wun-ɔn? (An nian foto mun wie.)

⁸ ?Yɛ be nga be su kwlá timan jasin fɛ’n kwlaa naan ɲrɛnnɛn dan’n w’a bo i bo’n be li? ?Be liɛ yó sɛ? ?Wafa sɛ yɛ Zoova nin i Wa m’ɔ fali jɔlɛ dilɛ’n wlɛli i sa nun’n, bé dí be jɔlɛ-ɔ? (Zan 5:​19, 22, 27; Yol. 17:31) Biblu’n nun ndɛ mma nga e like suanlɛ nga taka su’n, ɔ se kɛ Zoova “kunndɛman kɛ sran kun sa nunnun.” Sanngɛ ɔ kunndɛ kɛ “sran kwlaa kaci i akunndan’n.” (2 Piɛ. 3:9; 1 Tim. 2:4) Kɛ é sé yɛ’n, Zoova nin-a kleman e wafa ng’ɔ́ wá dí be nga b’a kwlá timan jasin fɛ’n be jɔlɛ’n. Sanngɛ i kwlaa yoli-o, ɔ nunman nun kɛ Zoova kan like ng’ɔ́ wá yó’n i kwlaa i ndɛ kle e.

9. ?Ngue ndɛ yɛ Zoova kɛnnin i Biblu’n nun-ɔn?

⁹ Zoova i nuan ndɛ’n nun’n, ɔ kannin ninnge wie m’ɔ́ wá yó be’n be nun wie’m be ndɛ. I wie yɛle kɛ be nga b’a kwlá timan jasin fɛ’n naan se kɛ bé káci be ayeliɛ’n mɔ ‘b’a yoman sa kpa’n,’ Zoova wá cɛ́n be. (Yol. 24:15; Lik. 23:​42, 43) I lɛ’n nun’n, e kwla usa e wun kosan cinnjin wie mun ekun.

10. ?Kosan benin wie mun ekun yɛ e kwla fa usa e wun-ɔn?

¹⁰ ?Yɛ be nga Zoova wá núnnún be ɲrɛnnɛn dan’n nun’n be li? ?Be liɛ’n wíe mlɔnmlɔn? Biblu’n kɛn i weiin kɛ be nga tanndan Zoova ɲrun m’ɔ nin i sonja’m bé wá núnnún be’n, ɔ su cɛnman be. (2 Tes. 1:​6-10) ?Yɛ be nga be wiengu sran’m bé kún be’n, annzɛ tukpacɛ wie ti’n, annzɛ asidan wie ti’n, annzɛ sa uflɛ wie ti’n bé wú ɲrɛnnɛn dan’n i blɛ’n nun’n be li? ?Be liɛ’n yó sɛ? (Aku. 9:11; Zkr. 14:13) ?Be nun wie’m bé trán ‘be nga b’a yoman sa kpa’ mɔ Ɲanmiɛn wá cɛ́n be mɛn uflɛ’n nun lɔ’n be nun wie? Nanwlɛ, e siman nun.

LIKE NGA E SI I’N

11. ?Ngue su yɛ Ɲanmiɛn jrán naan w’a di sran kun i jɔlɛ Aamagedɔn alɛ’n nun-ɔn?

¹¹ E si sa nga bé wá jú e ɲrun lɔ’n be su ndɛ kpanngban. I wie yɛle kɛ e si kɛ Aamagedɔn alɛ’n nun’n, wafa nga sran kun nin Klisi i niaan’m be trannin’n, i su yɛ bé nían bé dí i jɔlɛ-ɔ. (Mat. 25:40) Bé bú be nga be suannin Klisi nin be nga be kpali be sieli be ngunmin’n be bo’n, be sran kpa. Asa’n e si kɛ, kɛ ɲrɛnnɛn dan’n bó i bo’n, nn Klisi i niaan’m be nun wie’m be te o asiɛ’n su wa. Kɛ ɔ ka kan’n Aamagedɔn alɛ’n bó i bo’n, yɛ Klisi i niaan sɔ’m bé kɔ́ ɲanmiɛn su-ɔ. Blɛ mɔ Klisi i niaan’m be te o asiɛ’n su wa’n, sran’m be kwla suan be bo. (Mat. 25:​31, 32; Ngl. 12:17) ?Ngue ti yɛ ndɛ sɔ’m be wlɛ wunlɛ’n ti cinnjin-ɔn?

12-13. ?Kɛ sran wie’m bé wá wún kɛ b’a nunnun Babilɔnin Klɔ Dan’n, atrɛkpa’n ajalɛ benin yɛ bé fá-ɔ? (An nian foto mun wie.)

¹² Kɛ ɲrɛnnɛn dan’n ko bo i bo mɔ sran’m bé wún kɛ b’a nunnun Babilɔnin Klɔ dan’n, atrɛkpa’n be nun wie’m bé wlá kpɛ́n su kɛ Zoova i Lalofuɛ’m be kɛnnin i sɔ liɛ’n i ndɛ lele. ?Kɛ bé wá wún i sɔ’n, be nun wie’m bé láfi Zoova su?—Ngl. 17:5; Eze. 33:33.

¹³ Sɛ i sɔ sa’n ju’n, ɔ́ yó kɛ sa ng’ɔ juli Moizi blɛ su Ezipti lɔ’n sa. Maan e wla kpɛn su kɛ, kɛ Izraɛlifuɛ’m bé jáso Ezipti lɔ’n, “sran wafawafa kpanngban kpa” be suli be su. Atrɛkpa’n kɛ sran sɔ’m be nun wie’m be wunnin kɛ ɲrɛnnɛn blu nga Moizi kannin be ndɛ’n, be tɔli Eziptifuɛ’m be su sakpasakpa’n, yɛ be boli Zoova i sulafilɛ bo-ɔ. (Tul. 12:38) ?Kɛ be ko nunnun Babilɔnin Klɔ Dan’n, sɛ sran wie’m be ba Zoova i sulɛ’n, i sɔ’n yó e ya? Cɛcɛ. Afin e Si Ɲanmiɛn ‘yaci sa cɛ, ɔ si aunnvɔɛ, ɔ faman ya ndɛndɛ, ɔ klo sran dan, ɔ ti nanwlɛfuɛ.’ Yɛ e kunndɛ kɛ é yó sɔ wie.—Tul. 34:6.

14-15. ?Blɛ nga i nun yɛ sran kun wu’n, annzɛ lika nga sran kun tran’n i ti yɛ ɔ́ ɲán nguan m’ɔ leman awieliɛ’n annzɛ ɔ su ɲɛnmɛn i-ɔ? An yiyi nun. (Jue Mun 33:​4, 5)

¹⁴ Ɔ ju wie’n, aniaan wie’m be se kɛ: “Sɛ min osufuɛ m’ɔ suman Zoova’n, ɔ wu ka naan ɲrɛnnɛn dan’n w’a bo i bo’n ɔ flunman, afin Zoova kwla cɛn i.” Klolɛ mɔ be klo i’n, i ti yɛ be se sɔ-ɔ. Sanngɛ nán blɛ nga i nun yɛ sran kun wu’n, yɛ ɔ kle kɛ ɔ́ ɲán nguan m’ɔ leman awieliɛ’n, annzɛ ɔ su ɲɛnmɛn i-ɔ. Jɔlɛ nga Zoova di’n, fiɛn kaan sa nunmɛn i wun. (An kanngan Jue Mun 33:​4, 5 nun.) E kwla lafi su kɛ “Sran m’ɔ ti asiɛ’n sufuɛ’m be kwlaa be Jɔlɛ Difuɛ’n,” ɔ́ yó sa i nuan su sɛsɛ.—Bob. 18:25.

¹⁵ Nán lika nga sran kun tran’n i ti yɛ ɔ́ ɲán nguan m’ɔ leman awieliɛ’n annzɛ ɔ su ɲɛnmɛn i-ɔ. Sran miliɔn kpanngban wie’m be o lɛ’n, lika nga be tran’n ti’n, b’a kwlá tieman Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin’n. Nɛ́n i sɔ’n ti yɛ Zoova sé kɛ be nin nguan m’ɔ leman awieliɛ’n fataman-ɔn. (Mat. 25:46) Sran sɔ’m be tinuntinun be ndɛ lo Zoova m’ɔ di asiɛ sufuɛ’m be kwlaa be jɔlɛ’n. Sa nga Zoova wá yó be ɲrɛnnɛn dan’n nun’n, e siman be. Blɛ mɔ Zoova wá yí i nglo nvlenvle’m be ɲrun kɛ ɔ ti sanwun’n, sa nga sran’m bé wá wún be’n ti’n, atrɛkpa’n sran wie’m bé wá súɛn i su like, yɛ bé láfi i su.—Eze. 38:16.

16. ?Biblu’n nun like nga e suannin’n ti’n, ngue yɛ e wunnin i wlɛ-ɔ? (An nian desɛn’n wie.)

¹⁶ Biblu’n nun like nga e suannin’n ti’n, e wunnin i wlɛ kɛ klɔ sran’m be nguan’n ɔ ti Zoova i cinnjin. Ɔ fɛli i wa’n mannin naan cɛn wie lele’n y’a kwla ɲan nguan m’ɔ leman awieliɛ’n. (Zan 3:16) E kwlakwla e wunnin i wlɛ kɛ Zoova klo e kpa. (Eza. 49:15) Ɔ si e tinuntinun e dunman’n. Kɛ m’ɔ si e kpa’n ti’n, kannzɛ bɔbɔ e wu’n, ɔ kwla cɛn e kɛ nga laa’n e fa ti’n sa. (Mat. 10:​29-31) E kwla lafi su kɛ e Si Ɲanmiɛn m’ɔ klo sran’n, ɔ́ dí sran’m be tinuntinun be jɔlɛ kɛ ng’ɔ nin i fata’n sa. I sɔ’n yolɛ’n nun’n, ɔ́ klé kɛ ɔ ti ngwlɛlɛfuɛ, ɔ yo sa i nuan su, yɛ ɔ si aunnvɔɛ.—Zak. 2:13.

17. ?Kosan benin yɛ é wá tɛ́ su like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɛ’n nun-ɔn?

¹⁷ Ndɛ nga y’a wun i wlɛ kpa siɛn’n ti’n, ɔ fata kɛ jasin fɛ bolɛ junman’n ɔ yo e cinnjin kpa ekun tra laa’n. ?Ngue ti yɛ e se sɔ-ɔ? ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e bo jasin fɛ’n i juejue su-ɔ? Like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɛ’n nun’n, é wá tɛ́ su.