LIKE SUANLƐ 31
JUE 111 E aklunjuɛ’n i bo’n
?Kɛ be se kɛ be ɲin yi like nga be le i’n, w’a wun i wlɛ?
“Sɛ sa ng’ɔ o min su’n ti sɛ ti sɛ-o, like nga n le i’n ɔ ju min.”—FIP. 4:11.
NDƐ CINNJIN’N
Sɛ a si ye, naan a ti wun ase kanfuɛ, yɛ a bu like nga Zoova waan ɔ́ yó mán e e ɲrun lɔ’n i akunndan’n, ɔ ɲin yí like nga a le i dɔ nga su’n.
1. (1) ?Kɛ be se kɛ sran kun i ɲin yi like ng’ɔ le i’n, i bo’n yɛle benin? (2) ?Yɛ ngue yɛ i sɔ’n kleman-ɔn?
?A TI sran mɔ i ɲin yi like ng’ɔ le i’n? Sran nga i ɲin yi like ng’ɔ le i’n, ɔ bu ninnge kpakpa nga Zoova maan ɔ le be’n be like dan. Ɔ maan i klun ti jɔwa yɛ i wla gua ase. Ɔ yomɛn i ɲrun wiwi yɛ ɔ faman ya, ninnge ng’ɔ leman be’n ti. Sanngɛ i sɔ’n kleman kɛ ɔ mianman like fi wun, annzɛ ɔ mianman ukalɛ wun. Sɛ Zoova i sulɛ nun’n Klisifuɛ kun kunndɛ kɛ be mɛn i junman wie mun ekun’n, i sɔ’n timan tɛ. (Rɔm. 12:1; 1 Tim. 3:1) Sanngɛ kɛ i ɲin yi like ng’ɔ le i’n, sɛ be faman junman kun m’ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ dí’n be mɛnmɛn i ndɛndɛ’n, i sa sin bubumɛn i.
2. ?Sɛ e ɲin yiman like nga e le i’n, ngue ti yɛ i sɔ’n ti tɛ-ɔ?
2 Sɛ sran kun i ɲin yiman like ng’ɔ le i’n, i bo’n kwla gua tɛ kpa mɛn i. Be nga be ɲin yiman like nga be le i’n, be kwla fa blɛ kpanngban be di junman naan bé ɲán sika bé fá tó ninnge wie mun, kusu nn ninnge sɔ’m be timan cinnjin sɔ liɛ. Ng’ɔ ti tɛ dan’n yɛle kɛ Klisifuɛ wie’m be wuali sika, annzɛ ninnge uflɛ wie mɔ be konvi o su’n. Atrɛkpa’n be seli be wun kɛ: ‘Min yɛ ɔ fata kɛ n ɲan like nga-ɔ,’ annzɛ ‘m’an minndɛ wie pɛ,’ annzɛ ‘ń fá naan sɛ ɔ yo’n nn m’an yi m’an sie i osu.’ Sanngɛ Zoova i ɲin ci awie’n i wafa kwlaa, yɛ i sɔ’n saci i dunman’n. (Ɲan. 30:9) Aniaan wie’m be liɛ’n, kɛ mɔ b’a faman junman wie mɔ be kunndɛ kɛ bé dí’n b’a manman be’n ti’n, be sa sin bubuli be lele be yacili Zoova i sulɛ. (Gal. 6:9) ?Ngue ti yɛ Zoova i sufuɛ kun kwla bu i sɔ akunndan’n bɔbɔ-ɔ? Atrɛkpa’n w’a miɛnmɛn i ɲin kun naan i ɲin w’a yi like ng’ɔ le i’n ti-ɔ.
3. ?Ngue yɛ ndɛ ng’ɔ o Filipufuɛ Mun 4:11, 12 nun’n kle e-ɔ?
3 E kwlaa e kwla mian e ɲin e yo sran mɔ i ɲin yi like-ɔ. Akoto Pɔlu klɛli i kɛ: “Sɛ sa ng’ɔ o min su’n ti sɛ ti sɛ-o, like nga n le i’n ɔ ju min.” (An kanngan Filipufuɛ Mun 4:11, 12 nun.) Kɛ ɔ́ klɛ́ ndɛ sɔ’n nn ɔ o bisua. Sanngɛ i klun jɔli titi. Ɔ wunnin like kun mɔ sran kpanngban be simɛn i’n i wlɛ. Yɛle wafa nga sran kun kwla yo naan i ɲin w’a yi like ng’ɔ le i’n. Sɛ kɛ ɔ ko yo naan e ɲin w’a yi like nga e le i’n ɔ ti kekle’n, ndɛ nga Pɔlu kannin’n ɔ nin sa nga be juli i su’n, be kwla uka e naan y’a yo sɔ. Nán maan e se e wun kɛ sɛ sa ng’ɔ tɔ e su’n ti sɛ ti sɛ’n, e ɲin yí like nga e le i’n. Sanngɛ ɔ fata kɛ e suɛn i sɔ’n i yolɛ. ?Wafa sɛ? Like suanlɛ nga nun’n, é wá kán ninnge nga be kwla uka e naan e ɲin w’a yi like nga e le i’n be ndɛ.
MAAN E KLE KƐ E SI YE
4. ?Ngue ti yɛ sɛ e kle kɛ e si ye’n, e ɲin yí like nga e le i’n niɔn? (1 Tesalonikifuɛ Mun 5:18)
4 Sran ng’ɔ kle kɛ ɔ si ye’n, i ɲin yi like ng’ɔ le i’n. (An kanngan 1 Tesalonikifuɛ Mun 5:18 nun.) I wie yɛle kɛ sɛ ɔ le ninnge nga be ti cinnjin sakpa’n, naan ɔ kle kɛ ɔ si ye’n, ɔ su kokoman ninnge nga ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ ɲán be’n be ti. Sɛ e kle kɛ e si junman nga e di man Zoova dɔ nga su’n i su ye’n, wafa nga e kwla di junman sɔ’n i kpa’n, i su yɛ é fá e ɲin é síe-ɔ. E ɲin su bloman junman uflɛ su. Zoova si kɛ ɔ ti cinnjin kɛ e kle kɛ e si ye. I sɔ’n ti yɛ Biblu’n nun’n ɔ se kɛ, kɛ é srɛ́ i’n maan e lɛ i ase’n niɔn. Sɛ e si ye’n, i sɔ’n úka e naan y’a ɲan “aunjɔɛ nga Ɲanmiɛn man mɔ sran fi kwlá simɛn i bo’n.”—Fip. 4:6, 7.
5. ?Ngue yɛ Ɲanmiɛn yo mannin Izraɛlifuɛ mun mɔ i ti’n ɔ fata kɛ be kle kɛ be si ye-ɔ? (An nian desɛn’n wie.)
5 Maan e fa e ɲin e sie i Izraɛlifuɛ’m be su ndɛ’n su kan. Be plannin Zoova su kpɛ sunman be seli i kɛ be konvi sɔ aliɛ nga be di i Ezipti lɔ’n. (Kal. 11:4-6) Aawlɛ flɛnnɛn’n timan lika kun mɔ i nun tranlɛ’n yo fɛ-ɔ. Sanngɛ sɛ ɔ ti kɛ be buli ninnge kwlaa nga Zoova yo mannin be’n i akunndan’n, nn be kleli kɛ be si ye. I nun mɔ be o Ezipti lɔ’n be ti kanga, yɛ be yo be tɛtɛ. Sanngɛ Zoova fali ɲrɛnnɛn blu yili i Eziptifuɛ’m be su naan w’a de be. Kɛ Izraɛlifuɛ’m bé jáso Ezipti lɔ’n, be “fɛnnin Eziptifuɛ’m be” sika nin be sika ɔkwlɛ ɔ nin be tralɛ mun. (Tul. 12:35, 36) Kɛ Izraɛlifuɛ’m be juli Jenvie Ɔkwlɛ’n i nuan lɛ’n, Zoova kpacili nzue’n nun nɲɔn naan b’a sin. Kɛ bé nánti sín aawlɛ flɛnnɛn’n nun lɔ’n, ɔ mannin be manin cɛn kwlakwla. ?Yɛ nn ngue ti yɛ aliɛ ti’n, Izraɛlifuɛ’m be plannin-ɔn? Nán kɛ be ɲanman aliɛ be diman ti yɛ be fali ya-ɔ. Sanngɛ b’a siman ninnge nga Ɲanmiɛn yo mannin be’n i su ye ti-ɔ.
?Ngue ti yɛ Izraɛlifuɛ’m be ɲin w’a yiman like nga be le i’n niɔn? (An nian ndɛ kpɔlɛ 5 nun.)
6. ?É yó sɛ naan y’a yo sran m’ɔ si ye-ɔ?
6 ?É yó sɛ naan y’a yo sran m’ɔ si ye-ɔ? I klikli’n, maan cɛn kwlaa e fa blɛ kan e bu ninnge kpakpa nga be man e aklunjɔɛ’n be akunndan. E kwla klɛ ninnge sɔ’m be nun nɲɔn annzɛ nsan e sie. (Ngw. 3:22, 23) I nɲɔn su’n, maan e kle kɛ e si ye. Kɛ e wiengu’m be yo ninnge wie’m be man e’n, maan e la be ase. Sran ng’ɔ ti cinnjin kɛ e lɛ i ase cɛn kwlakwla’n yɛle Zoova. (Jue. 75:1) I nsan su’n, maan be nga be kle kɛ be si ye’n, be yɛ e tra be janvuɛ-ɔ. Sɛ e fa e wun mantan be nga be si ye’n, é yó sran mɔ si ye-ɔ. Sanngɛ sɛ be nga be siman ye’n, be yɛ e fa e wun e mantan be’n be nzuɛn tɛ’n sá e. (Mml. 1:26-28; 2 Tim. 3:1, 2, 5) Sɛ be nga be yo e ye’n be ase lalɛ’n yo e cinnjin’n, e su kokoman e su sa mun nin ninnge nga e leman be’n be ti dan.
7. ?Ngue yɛ ɔ ukali Aci naan w’a kle kɛ ɔ si ye-ɔ?
7 Aniaan bla kun m’ɔ tran Ɛndonezi’n mɔ be flɛ i kɛ Aci seli kɛ: “Koronavirisi blɛ’n nun’n, n fali min su sa’n n sunnzunnin aniaan onga’m be liɛ’n. I sɔ’n ti’n min ɲin w’a yiman like nga n le i’n kun.” (Gal. 6:4) ?Ngue yɛ ɔ ukɛli i-ɔ? Ɔ seli kɛ: “N ma fali min ɲin n sieli i ninnge kpakpa nga Zoova yo man min cɛn kwlakwla’n be su. Asa’n, n buli ninnge kpakpa kwlaa nga Ɲanmiɛn i anuannzɛ mɔ n wo nun’n ti’n, n ɲan be’n be su akunndan. Kpɛkun n lali Zoova i ase. I sɔ’n ukali min naan min ɲin w’a yi like nga n le i’n.” Ɔ kusu sɛ sa nga be o ɔ su’n ti’n ɔ klun jɔman’n, yo kɛ Aci sa. I liɛ’n á kwlá klé kɛ a si ye.
MAAN E ƝIN TRAN SU YƐ E YO WUN ASE KANFUƐ
8. ?Aya benin nun yɛ Bariki tɔli-ɔ?
8 Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Zeremin i fluwa klɛfuɛ Bariki i junman ng’ɔ fata kɛ ɔ di’n timan pɔpɔ. Ɔ fata kɛ ɔ uka Zeremin naan ɔ kan sa ng’ɔ su wa ju Izraɛlifuɛ mɔ be siman ye’n be su’n i ndɛ kle be. Sanngɛ Bariki wa tɔli aya kun nun. Yɛle kɛ blɛ kun nun’n, i ɲin kpali like ng’ɔ fata kɛ ɔ yo i cinnjin mɔ Zoova kunndɛ kɛ ɔ yo’n su. Like nga i bɔbɔ kunndɛ kɛ ɔ́ yó’n, yɛ ɔ wa yoli i cinnjin dan-ɔn. I sɔ’n ti’n Zoova sinnin Zeremin i lika seli Bariki kɛ: “Ɔ liɛ’n, a su kunndɛ ninnge dandan mun. Yaci ninnge sɔ’m be kunndɛlɛ.” (Zer. 45:3-5) Ndɛ nga Zoova waan ɔ́ kán klé Bariki’n yɛle kɛ maan i ɲin yi like ng’ɔ le i’n. Bariki sɔli fɔ nga Zoova tuli i’n nun klanman. Ɔ maan Zoova i klun jɔli i wun titi.
9. ?Ngue yɛ 1 Korɛntifuɛ Mun 4:6, 7 kle e-ɔ? (An nian foto mun wie.)
9 Ɔ ju wie’n, Klisifuɛ kun kwla bu i kɛ asɔnun’n nun junman wie o lɛ’n, i yɛ ɔ fata kɛ ɔ di-ɔ. Atrɛkpa’n ɔ si ninnge sunman yo kpa, annzɛ ɔ di junman kekle kpa, annzɛ ɔ su Zoova w’a cɛ kpa ti yɛ ɔ bu i sɔ-ɔ. Sanngɛ be kwla fa junman sɔ m’ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ dí’n be man aniaan uflɛ. ?Ngue yɛ ɔ kwla ukɛ i naan i sɔ’n w’a yomɛn i ya-ɔ? Ɔ kwla bu ndɛ nga akoto Pɔlu kannin m’ɔ o 1 Korɛntifuɛ Mun 4:6, 7 nun’n i su akunndan. (An kanngan nun.) Junman kwlaa nga be man e’n, ɔ nin like kwlaa nga e si i yo’n be fin Zoova. Nán kɛ e ti kpa tra e wiengu mun ti yɛ Zoova man e ninnge sɔ mun-ɔn, sanngɛ i aklunye dan’n ti-ɔ.—Rɔm. 12:3, 6; Efɛ. 2:8, 9.
Like kwlaa nga e si i yo’n, ɔ fin Zoova i aklunye dan’n. (An nian ndɛ kpɔlɛ 9 nun.)b
10. ?Ngue yɛ ɔ kwla uka e naan y’a yo wun ase kanfuɛ-ɔ?
10 Sɛ e bu ajalɛ nga Zezi kleli e’n i su akunndan kpa’n, é kwlá yó wun ase kanfuɛ. I wie yɛle kɛ cɛn kun kɔnguɛ’n, ɔ wunnzinnin i akoto’m be ja wun. Akoto Zan klɛli like sɔ m’ɔ yoli’n i su ndɛ, ɔ seli kɛ: “Zezi si kɛ [1] i Si fali like kwlaa wlɛli i sa nun, yɛ ɔ si kɛ [2] ɔ fin Ɲanmiɛn wun lɔ, naan [3] ɔ su kɔ Ɲanmiɛn wun lɔ. [...] Yɛ ɔ boli i sɔnnzɔnfuɛ’m be ja wun wunnzinlɛ bo-ɔ.” (Zan 13:3-5) Zezi kwla se kɛ i bɔbɔ yɛ ɔ fata kɛ akoto’m be wunnzin i ja’m be wun-ɔn. Sanngɛ w’a yoman sɔ. Yɛ w’a seman le kɛ, kɛ m’ɔ ti Ɲanmiɛn i Wa’n ti’n, ɔ fata kɛ ɔ ɲɛn i wun naan ɔ tran pɔɔ nun. (Lik. 9:58) Zezi yoli wun ase kanfuɛ, yɛ i ɲin yili like ng’ɔ le i’n. I sɔ m’ɔ yoli’n, ɔ kle e ajalɛ kpa.—Zan 13:15.
11. ?Ngue yɛ ɔ ukali Denisi naan i ɲin w’a yi like ng’ɔ le i’n niɔn?
11 Be flɛ aniaan bian kun m’ɔ tran Peiba’n kɛ Denisi. Ɔ miɛnnin i ɲin naan ɔ́ yó wun ase kanfuɛ kɛ Zezi sa, sanngɛ i sɔ’n w’a yoman pɔpɔ. Ɔ seli kɛ: “Ɔ ju wie’n n wun kɛ, kɛ be fa junman wie mɔ n kunndɛ ń dí’n be man aniaan uflɛ’n, ɔ yo min ya. Kɛ ɔ yo sɔ’n, n suan be wun ase kanlɛ’n i su like. N sieli ndɛ mma wie mɔ be kan wun ase kanlɛ’n i ndɛ’n be nzɔliɛ JW Library® su. I liɛ’n n kwla wun be ndɛndɛ, yɛ n kwla kanngan be nun kpɛ sunman. Asa’n n fali nzra nun ijɔlɛ wie mɔ be kan wun ase kanlɛ’n i ndɛ’n n sieli i min telefɔnun’n nun, yɛ blɛ sunman’n n bo n tie.a N wunnin i wlɛ kɛ like kwlaa nga e yo’n, maan e yo i Zoova i manmanlɛ ti, naan nán e yo i dunman kunndɛlɛ ti. E tinuntinun e yo e liɛ kan naan Zoova i klun sa’n w’a kpɛn su.” Sɛ e kusu e kunndɛ kɛ é dí junman wie naan b’a fa manman e’n naan i ti’n e diman aklunjɔɛ’n, maan e mian e ɲin kpa naan e yo wun ase kanfuɛ. Sɛ e yo sɔ’n e nin Zoova e afiɛn mántan kpa, yɛ e ɲin yí like nga e le i’n.—Zak. 4:6, 8.
MAAN E BU LIKE NGA E WLA O SU KƐ É ƝƐ́N I’N I AKUNNDAN
12. ?Ngue ti yɛ maan e klun kwla jɔ dɔ nga su-ɔ? (Ezai 65:21-25)
12 Sɛ e bu like nga e wla o su kɛ é ɲɛ́n i e ɲrun lɔ’n i su akunndan kpa’n, e klun jɔ́ dɔ nga su. Ezai fluwa’n nun’n, Zoova seli kɛ ɔ wun i wlɛ kɛ sa kekle’m be o e su, naan ɔ́ wá yó maan cɛn wie lele’n sa kwlaa sɔ’m bé wíe. (An kanngan Ezai 65:21-25 nun.) Ɔ maan é ɲán sua klanman é trán nun. Junman nga é dí be’n, bé mán e aklunjɔɛ. É ɲán aliɛ kpa é dí. Yɛ like fi su wlaman e nin e mma mun e ɲin nglonglo. (Eza. 32:17, 18; Eze. 34:25) Maan e lafi su kɛ e ɲrun lɔ’n yó kpa sakpa.
13. ?Blɛ benin nun yɛ ɔ fata kɛ e bu like nga e wla o su kɛ é ɲɛ́n i’n i su akunndan kpa-ɔ?
13 Ɔ ti cinnjin kpa kɛ e bu like nga e wla osu kɛ é ɲɛ́n i’n i akunndan. Afin e o ‘mɛn’n i awieliɛ blɛ’n nun’ yɛ lika’n ‘w’a yo kekle kpa’ e kwlaa e su. (2 Tim. 3:1) Cɛn kwlakwla’n Zoova kle e like, ɔ man e wunmiɛn, yɛ ɔ uka e naan y’a kwla jran kekle. (Jue. 145:14) Asa’n like nga e wla o su kɛ é ɲɛ́n i’n, ɔ uka e naan y’a tra e awlɛn blɛ kekle nun. Atrɛkpa’n a kpli lele naan w’a ɲan like kan naan w’a kwla nian ɔ awlofuɛ’m be lika. ?I sɔ’n kle kɛ á ká yalɛ nun sa tititi? Cɛcɛ. Afin Zoova tali nda kɛ mɛn klanman’n nun lɔ’n, ɔ́ mán e like kwlaa nga e miɛn i wun’n. (Jue. 9:18; 72:12-14) Atrɛkpa kusu’n, ɔ kplo’n nun yo ɔ ya cɛn kwlakwla, annzɛ ɔ wla bo ɔ wun dan, annzɛ tukpacɛ kekle wie kle ɔ yalɛ. ?Sanngɛ á kɛ́ i sɔ liɛ’n nun sa tititi naan a su yoman juejue le? Nán bu i sɔ le. Afin Ɲanmiɛn i mɛn uflɛ’n nun lɔ’n, tukpacɛ’n nin wie’n be su tranman lɛ kun. (Ngl. 21:3, 4) Ninnge sɔ mɔ e wla o be su’n ti’n, e wla gua ase dɔ nga su yɛ e yoman e ɲrun wiwi. Sɛ be bu e lufle’n, annzɛ e sran wie wu’n, annzɛ tukpacɛ wie kle e yalɛ’n, annzɛ sa uflɛ o e su’n, e kwla di aklunjɔɛ. Afin kannzɛ sa ng’ɔ o e su’n ɔ ti sɛ ti sɛ’n, sanngɛ e si kɛ “ɔ su cɛman.” Mɛn uflɛ nun lɔ’n, é ɲán e ti mlɔnmlɔn.—2 Kor. 4:17, 18.
14. ?É yó sɛ naan y’a fa e wla y’a guɛ i like nga Zoova waan ɔ́ yó’n su kpa?
14 Like nga e wla o su kɛ é ɲɛ́n i e ɲrun lɔ’n ɔ man e aklunjɔɛ. ?Sanngɛ é yó sɛ naan y’a fa e wla y’a guɛ i i sɔ’n su kpa? Sran wie’m be liɛ’n, ɔ fata kɛ be wla lonɛti naan b’a kwla wun ninnge nga be o mmua’n be weinwein. I wafa kunngba’n, ɔ fata kɛ e fa ajalɛ wie mun naan mɛn klanman’n w’a yo like jrɛiin e ɲrun. Sɛ sika ndɛ m’ɔ ti kekle e su’n ti’n e koko’n, maan e bu blɛ mɔ sika ndɛ’n su tranman lɛ kun mɔ sran fi su diman yalɛ kun’n i akunndan. Sɛ asɔnun’n nun junman wie mɔ e kunndɛ kɛ é dí mɔ be nin-a fa manman e’n ti’n e sa sin bubu e’n, maan e bu blɛ mɔ fɔ’n su tranman e nun kun mɔ é sú Zoova afuɛ akpiakpi kpanngban kpa’n, mɔ e su kokoman ninnge kɛ ngalɛ’n sa’m be ti kun’n i akunndan. (1 Tim. 6:19) Ninnge nga ti yɛ e koko dɔ nga su’n be sɔnnin dan ti’n, kɛ ɔ yo naan e bu e ɲrun lɔ liɛ’n i akunndan’n, ɔ kwla yo kekle. Sanngɛ sɛ e mian e ɲin e bu ninnge nga Zoova seli kɛ ɔ́ wá yó be’n be akunndan tikatika’n, kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n i sɔ yolɛ’n yó pɔpɔ.
15. ?Ngue yɛ ndɛ nga Klisita kannin’n kle wɔ-ɔ?
15 Like nga e wla o su kɛ é ɲɛ́n i’n, ɔ ukali Denisi mɔ e kɛnnin i ndɛ’n i yi mɔ be flɛ i kɛ Klisita’n i kpa. I yi sɔ’n seli kɛ: “Tukpacɛ tɛ kun m’ɔ o min wun’n ti’n, n leman wunmiɛn n yoman like fi. Nantilɛ bɔbɔ sa’n, n kwlá nantiman, bubuwafuɛ’m be bia nun yɛ n wo-ɔ. Blɛ sunman’n ɔ fata kɛ n la. Cɛn kwlaa min wunnɛn’n yo min ya. Koko nun wa’n, dɔɔtrɔ bian ng’ɔ nian min lika’n seli min kɛ n su yoman kpa kun. Sanngɛ n kali lɛ n seli min klun lɔ kɛ wafa ng’ɔ wun e ɲrun lɔ sa mun’n, ɔ nin min liɛ’n ɔ timan kun. N fali min ɲin n seli i like nga e wla o su kɛ é ɲɛ́n i’n su, ɔ maan min wla gua ase fɔun. Atrɛkpa’n ń wún min ɲrun ekun lele mɛn nga nun, sanngɛ mɛn uflɛ’n nun lɔ liɛ’n, ń dí aklunjɔɛ dan.”
“BE NGA BE SRO I’N, BE MIANMAN LIKE FI WUN”
16. ?Ngue ti yɛ famiɛn Davidi seli kɛ be nga be sro Zoova’n, ‘be mianman like fi wun-ɔn’?
16 Kannzɛ e klun jɔ like nga e le i’n su’n, sanngɛ sa kekle’m bé tɔ́ e su titi. I wie yɛle famiɛn Davidi liɛ’n. I wa nga be wuli’n sɛ be waan b’a sɔnman’n, yɛle ba nsan. Asa’n be tɔnnin i suɛn, i janvuɛ’m be kpɛli i bo waka, yɛ ɔ wanndi fiali afuɛ kpanngban kpa naan b’a kunmɛn i. Kɛ ɔ́ wún ɲrɛnnɛn kwlaa sɔ mun’n, ɔ kannin Zoova i ndɛ seli kɛ: “Be nga be sro i’n, be mianman like fi wun.” (Jue. 34:9, 10) ?Ngue ti yɛ ɔ kwla se sɔ-ɔ? Afin nán kɛ sran kun su Zoova’n, i ti yɛ sa fi su ɲɛnmɛn i-ɔ. Sanngɛ ɔ lafi su kɛ Zoova yó maan é ɲán ninnge nga e mian be wun sakpa’n. (Jue. 145:16) E kusu e kwla lafi su kɛ Zoova súan e bo sa kwlaa nun wie. Ɔ maan e wla kwla gua ase.
17. ?Ngue ti yɛ w’a fua kpa kɛ ɔ ɲin yí like nga a le i’n niɔn?
17 Zoova kunndɛ kɛ ɔ klun jɔ. (Jue. 131:1, 2) I sɔ’n ti’n, yo like kwlaa nga a kwla yo naan ɔ ɲin w’a yi like nga a le i’n. Mian ɔ ɲin naan yo sran m’ɔ si ye-ɔ, yo wun ase kanfuɛ titi, yɛ lafi like nga e wla o su kɛ é ɲɛ́n i e ɲrun lɔ’n su kpa. Sɛ a yo sɔ’n á kwlá sé kɛ: “Nanwlɛ, min klun jɔ.”—Jue. 16:5, 6.
JUE 118 ‘Man e awlɛn maan e lafi Ɲanmiɛn su kpa’
a I wie yɛle video Jéhovah prend soin des humbles nin Avant le désastre, il y a l’orgueil. Be o Nglɛmun nun Ɲanmiɛn sulɛ’n i video nga be o jw.org su’n be nun.
b DESƐN’N NIN FOTO’N BE SU NDƐ’N: Aniaan kun su niannian ninnge wie mun Ɲanmiɛn sulɛ sua kun nun, sɛ be te yo kpa-o. Aniaan bla kun m’ɔ suannin bobo aniɛn’n su tɛ kosan wie’m be su akpasua kun aɲia kun bo. Yɛ aniaan bian kun su ijɔ nzra nun.