Klun ufuefuɛ’m be nanti muae su

‘Kɛ sran kun ɲɛ́n i wun sa’n, ɔ fin Anannganman. Ɔ maan aɲanbeun finman sran.’​—NYANNDRA MUN 10:22.

1, 2. ?Ngue ti yɛ ɔ nin i fataman kɛ e ɲin tran like nga e nin a ɲɛnmɛn i’n, i ngunmin su ɔ?

AMLƐNKƐN’M be lɔ angunndan bufuɛ kun seli kɛ: “Sran mɔ aliɛ ng’ɔ nin a beman’n yɛ saan fii i waan ɔ́ dí’n, ɔ wunman aliɛ’n ng’ɔ o i bo’n i fɛ’n.” Kɛ gbaflɛn nin talua wie’m be ti sɔ ɔ. Yɛle kɛ kpɛnngbɛn ninnge’m be yolɛ mɔ be ɲin o i sin ti’n, be wunman be gbaflɛn nin talua blɛ’n i fɛ’n.

² E mɔ e ti Zoova i Lalofuɛ’n, i sɔ angunndan’n kwla sa e wie. ?Yɛle kɛ mennin sa? Yɛle kɛ mɛn klanman mɔ Ɲanmiɛn seli kɛ ɔ́ fá mán e’n, e kwlaa e ɲin o i sin kɛ ɔ ju ndɛndɛ. Afin mɛn sɔ nun’n, e su tɔman tukpaciɛ, e su yoman oke, yɛ e su wunman afɛ nin ɲrɛnnɛn kun. Suyralɛ sɔ mɔ e ɲin o i sin’n, ɔ timan tɛ. ?Sanngɛ sɛ i sɔ’n ti’n, e wunman kɛ dɔ nga su Ɲanmiɛn yra e su klanman i sulɛ nun’n, i bo’n kwla gua sɛ? I sɔ’n kwla yo maan e wla’n bo e wun, afin ‘like nga sran lafi su kɛ ɔ́ ɲɛ́n i m’ɔ ɲɛnmɛn i’n, ɔ kpɛ awlɛn.’ (Nyanndra Mun 13:12) Kɛ ɔ ko yo sɔ’n, sɛ sa wie tɔ e su’n, e awlɛn’n sɔman. Kpɔkun e tran aunnvuɛaunnvuɛ. ?Nán ɲrɛnnɛn yɛle i sɔ’n? Sanngɛ, sɛ e bu wafa nga Ɲanmiɛn yra e su klanman andɛ’n i su angunndan kpa’n, e su yoman sɔ.

3. ?Ninnge mennin wie mun yɛ é wá fá e ɲin síe be su ɔ?

³ Nyanndra Mun 10:22 waan: ‘Kɛ sran kun ɲɛ́n i wun sa’n, ɔ fin Anannganman. Ɔ maan aɲanbeun finman sran.’ Nanwlɛ, wafa nga andɛ Zoova yrɛ i sufuɛ’m be su mɔ maan i sulɛ’n nun be ti aɲanbeunfuɛ’n, ɔ jɔ e klun dan. ?Nɛ́n i ɔ? Amun e fa e ɲin sie suyralɛ sɔ wie’m be su e nian, naan e wun wafa nga e bɔbɔ e bu be’n. Afin wafa nga Zoova yra ‘sran ng’ɔ ti sran kpa’n, mɔ i klun ti ufue’n’ su’n, sɛ e bu i su angunndan’n, i sɔ’n úka e maan e su yacimɛn i sulɛ le, yɛ é nánti muae su.​—Nyanndra Mun 20:7.

Ninnge nga ti yɛ andɛ e ti ‘aɲanbeufuɛ’n’

4, 5. ?Like mennin yɛ Biblu’n kle m’ɔ jɔ amun klun ɔn? ?Yɛ ngue ti ɔ?

⁴ E si Ɲanmiɛn Ndɛ’n i kpa. Asɔnun’m be kwlaa be se kɛ be lafi Biblu’n su. Sanngɛ ninnge nga Biblu’n kle’n, be nuan sɛman su. Wie liɛ’n asɔnun kunngba’n nun bɔbɔ’n, be nuan sɛman like nga Biblu’n kle’n su. Sanngɛ e Zoova i Lalofuɛ mun, e timan sɔ mlɔnmlɔn. Kannzɛ ɔ le sran kun nin i finwlɛ, ɔ nin i ninnge yolɛ’n, sanngɛ e Ɲanmiɛn nga e su i’n ti kunngba cɛ. Ɔ timan atre nsan. I dunman’n, yɛle Zoova. (Mmla’n 6:4; Jue Mun 83:18, NW; Mark 12:29) Asa ekun’n, e si kɛ nglo nin asiɛ’n mɔ Ɲanmiɛn sie’n i su akplowa ng’ɔ tɔli’n, ɔ ka kaan sa i nun wá kpɛ́ mlɔnmlɔn. Ɔ maan e liɛ nga e si i’n, yɛle kɛ e nin Ɲanmiɛn e nanti seiin titi. Ndɛ ng’ɔ o wie’n i sin kusu’n, e si nun. Ɔ maan kɛ sran wie’m be bu i kɛ Ɲanmiɛn fa be nga be wuli’n gua sin dan kun nun, annzɛ lika uflɛ kun nun’n mɔ i ti srɛ kun be’n, e liɛ’n srɛ kunman e wie.​—Akunndanfuɛ’n 9:5, 10.

⁵ Sran wie’m be waan nán Ɲanmiɛn yɛ ɔ yili sran ɔn, naan sran’m be boli nun sa ngbɛn. Sanngɛ e liɛ’n, e si kɛ Ɲanmiɛn yili sran’n kɛ i bɔbɔ sa. (Bo Bolɛ 1:26; Malasi 2:10) Jue tofuɛ’n seli Ɲanmiɛn kɛ: ‘Ń yó ɔ mo yilɛ klanman mɔ a yili min’n ti. Ɔ sa nuan ninnge’m be yo ɲɛnmɛn, n wun i wlɛ sɔ.’​—Jue Mun 139:14.

6, 7. ?Ngue yɛ e bɔbɔ’n, annzɛ sran wie mɔ e si be’n be wlɛli i ase mɔ i ti’n, e la Ɲanmiɛn i ase ɔ?

⁶ E sa nunman sa tɛtɛ’m be nun. Fluwa mun annzɛ aladio annzɛ ninnge uflɛ wie mun ekun be nun’n, be kɛn i titi kɛ siklɛti nɔnlɛ nin nzan nɔnlɛ ngboko’n, ɔ nin bla nin bian kunndɛlɛ sukusuku’n be timan kpa. Sanngɛ, sran’m be bu be su nun waka. ?Sanngɛ kɛ sran kpa’m be wun i wlɛ kɛ Ɲanmiɛn bu i sɔ ayeliɛ’m be fɔ naan kɛ sran’m be yo sɔ’n, ɔ yo i ya’n, ngue yɛ be yo ɔ? Nanwlɛ, be tran ɔn, ɔ tranman. Be wla sa tɛtɛ sɔ’m be yolɛ’n i ase ndɛndɛ. (Ezai 63:10; 1 Korɛntfuɛ Mun 6:9, 10; 2 Korɛntfuɛ Mun 7:1; Efɛzfuɛ Mun 4:30) Ɔ maan, Zoova klun jɔ. Sanngɛ be bɔbɔ’n, be wun sanndi be, kpɔkun be wla gua ase fɔuun.

⁷ Sa tɛtɛ yolɛ’n i ase wlalɛ’n timan pɔpɔ sran sunman be sa nun. Sanngɛ afuɛ kwlaa nun’n, sran kpanngban kpa be fɛ i sɔ ajalɛ’n. Yɛle kɛ be fa be wun man Zoova kpɔkun be yo be batɛmu. Ɔ maan sran’m be kwlaa be wun kɛ be wlali sa tɛtɛ yolɛ’n i ase. Ajalɛ sɔ mɔ be fa’n, ɔ wla e kwlaa e fanngan. Ɔ maan nda nga e tɛli i kɛ e su faman e wun manman sa tɛ yolɛ’n, e ɲan wunmiɛn e nanti su.

8. ?Biblu’n nun afɔtuɛ mennin yɛ be kwla yo naan aklunjuɛ w’a tran awlo’n nun ɔn?

⁸ E awlobo tranlɛ’n yo fɛ. Nvle sunman be nun’n, awlobo’m be su sacisaci. Sran kpanngban be yra be wun. Kpɔkun ba mun yɛ be fɛ i su afɛ’n niɔn. Abloki lɔ nvle wie’m be nun’n, sɛ be fa awlo ya’n, awlo ko ju ablaɔn be nun’n, siɛ’n annzɛ niɛn’n i ngunmin yɛ ɔ tɛ i mma mun ɔn. ?Sanngɛ wafa sɛ yɛ Zoova uka e naan y’a yo sa i nuan su e awlo’m be nun ɔn? Amun e fa Efɛzfuɛ Mun 5:22–6:4, naan e nian afɔtuɛ nga Ɲanmiɛn Ndɛ’n man yasua nin bla ɔ nin ba kanngan mun’n. Kɛ yasua kun nin i yi’n be nanti afɔtuɛ sɔ’n, ɔ nin uflɛ wie mun ekun mɔ be o Biblu’n nun’n be su’n, ɔ yo maan be nuan sɛ, yɛ be ta be mma’m be kpa. Ɔ maan, aklunjuɛ tran awlo’n nun. ?I sɔ’n timan e muae like m’ɔ fata kɛ e klun jɔ su ɔ?

9, 10. ?Ngue ti yɛ e liɛ’n, e wun e ɲrun nin e sin ɔn?

⁹ E si kɛ ɔ ka kaan sa mɛn’n nun sa’m bé wíe. Sa silɛ’n, ɔ nin ninnge yilɛ’n be wun ngwlɛlɛ silɛ nun’n, sran’m b’a ɔ be ɲrun dan. Yɛ kpɛnngbɛn wie’m be mian be ɲin kpa be fa ajalɛ naan mɛn’n nun sa dandan’m be wie, sanngɛ ngbɛn ɔn. Alemaɲi lɔ bian kun i dunman yɛle Klaus Schwab. Ɔ kpɛli anuannzɛ kun m’ɔ kunndɛ mɛn’n nun sa’m be trawlɛ’n. Koko nga nun’n, bian sɔ’n seli kɛ “mɛn’n nun sa’m be sɔnnin ngboko, naan kakawlonga sa mun, ɔ nin asiɛ’n i sacilɛ’n, ɔ nin sika mɔ be ɲɛnmɛn i’n, be timan nvle kunngba i su ndɛ.” Ɔ maan i waan: “Dɔ nga su’n, ɔ fata kɛ mɛn wunmuan’n nunfuɛ’m be nuan sɛ naan be fa mɛn’n nun sa’m be wun ajalɛ trele.” Sanngɛ, lika’n kaciman. Kɛ afuɛ’m bé sín’n, nn laa li sran’m be ɲrun nin be sin’n w’a tanninman.

¹⁰ Sanngɛ e liɛ’n, like ng’ɔ yo e fɛ’n yɛle kɛ, Zoova i Sielɛ Blɛ’n w’a taka ɲanmiɛn su lɔ. Sielɛ Blɛ sɔ’n maan ‘alɛ kunlɛ’n ɔ́ wíe’ yɛ sran’m ‘bé ɲán fɔundi.’ (Jue Mun 46:10; 72:7) Zezi Klist mɔ Ɲanmiɛn sieli i Famiɛn’n, ɔ́ ‘dé yalɛfuɛ m’ɔ leman wie’n, ɔ nin ɲrɛnnɛnfuɛ’n, ɔ nin sran m’ɔ kwlaman nun’n. Ɔ́ dé be mianmianlɛ nin yalɛ klelɛ’n nun.’ (Jue Mun 72:12-14) Asa ekun, aliɛ’n bú lele. (Jue Mun 72:16) Zoova wá ‘núnnún e ɲinmuɛn’n kwlaa, wie’n su tranman lɛ kun. E su yoman sɛ kun, e su sunman kun, e su wunman ɲrɛnnɛn kun, afin laa ninnge sɔ’m be su tranman lɛ kun.’ (Sa Nglo Yilɛ 21:4) Ɔ ka kaan sa’n, Famiɛn diwlɛ sɔ m’ɔ o ɲanmiɛn su lɔ’n, ɔ́ núnnún asiɛ’n su ɲrɛnnɛn’n kwlaa kpan.​—Daniɛl 2:44; Sa Nglo Yilɛ 11:15.

11, 12. (a) ?Aklunjuɛ nga be ɲɛn i fɛ dilɛ’n nun’n, ɔ ka lɛ titi? Amun yiyi nun. (b) ?Aklunjuɛ kpafuɛ’n i bo’n yɛle mennin?

¹¹ E si aklunjuɛ’n i bo. ?Ngue yɛ ɔ kwla yo naan sran i klun w’a jɔ kpa ɔ? Bian kun mɔ sran’m be klun angunndan’n i su yɛ ɔ di junman’n, ɔ seli kɛ aklunjuɛ dilɛ’n fin like nsan. Yɛle kɛ sɛ sran kun yó like’n, ɔ fata kɛ i yolɛ’n ɔ yo i fɛ. Kpɔkun maan ɔ tu i klun yo like sɔ’n (ɔ kwla yo i junman’n annzɛ i awlo’n i su nianlɛ). Yɛ ɔ yo i klun ufue su (yɛle kɛ ɔ yo sran’m be ye). Sanngɛ i kwlaa sɔ’n nun’n, ɔ fali fɛ dilɛ’n sieli i siɛn. Sanngɛ i waan “fɛ dilɛ’n yɛ sran’m be dun mmua kunndɛ ɔ.” ?Yɛ Biblu’n i liɛ ng’ɔ kan’n yɛle mennin?

¹² Salomɔn m’ɔ ti laa Izraɛli Famiɛn’n, ɔ seli kɛ: ‘N seli n klun lɔ kɛ like nga be flɛ i aklunjuɛ’n ń wún i bo naan ń nían kɛ ɔ fa ti’n. Kpɔkun ń wún like kpakpa nga mɔ maan sran klun jɔ’n i bo. Sanngɛ n wunnin kɛ sa sɔ’n tra sran i angunndan’n su, yɛ i kwlaa ti afɛ ngbɛn. Srilɛ ngboko’n ti sinnzin, be ɲanman aklunjuɛ’n nun like fi.’ (Akunndanfuɛ’n 2:1, 2) I lɛ nun’n, e wun kɛ Ɲanmiɛn ɲrun’n, aklunjuɛ kwlaa nga fɛ dilɛ’n man’n, ɔ cɛman. ?Yɛ junman nga be tu be klun be di’n nin? Andɛ e le junman kun m’ɔ lemɛn i wunsu mɔ e kwla tu e klun e di ɔ. Junman sɔ’n yɛle kɛ, e bo Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ jasin fɛ’n e kle sran, kpɔkun e kle be Biblu’n nun like maan be kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ. (Matie 24:14; 28:19, 20) Junman sɔ mɔ e di’n maan é kwlá dé e bɔbɔ nin sran nga be ti e ndɛ’n. (1 Timote 4:16) E mɔ e nin ‘Ɲanmiɛn yɛ e di junman’n,’ e wun kɛ, kɛ e ‘cɛ sran like’n, ɔ ti kpa tra kɛ be cɛ e like’n.’ (1 Korɛntfuɛ Mun 3:9; Sa Nga Be Yoli’n 20:35) Asa ekun’n, junman sɔ’n yo maan e ɲrun ba ɲan. Kpɔkun ɔ yo maan e Yifuɛ’n kwla sɔ mmusu’m be si Satan m’ɔ kɛn i wun ndɛ’n, i su. (Nyanndra Mun 27:11) Nanwlɛ, Zoova w’a yiyi aklunjuɛ kpafuɛ’n m’ɔ wieman le’n i nun w’a man e. Yɛle kɛ maan e fa e wun mɛntɛn i.​—1 Timote 4:8.

13. (a) ?Wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn junman dilɛ suklu’n ti e su yralɛ like ɔ? (b) ?Yɛ wafa sɛ yɛ ɔ yoli amun ye ɔ?

¹³ Be kle e junman dilɛ kpa. Gerhard ti e asɔnun kpɛnngbɛn’n kun. I waan: “N bakan nun’n, ijɔlɛ’n yoli tankantankan n sa nun. Wie liɛ bɔbɔ’n, ijɔlɛ’n mlin min nuan, kpɔkun n tɔn bɛbɛli. I sɔ’n ti’n, min wla boli min wun, afin n buli min wun kɛ n nunman sran’m be nun wie. N si nin min nin be wlali min suklu wie nun naan n suan ijɔlɛ kpa, sanngɛ ngbɛn ɔn. Sanngɛ nán kɛ tukpaciɛ wie ti ɔ. Like’n fin min angunndan’n nun. I sɔ liɛ’n, Zoova le i ayre kpa kun. Yɛle Ɲanmiɛn junman dilɛ suklu’n. Suklu sɔ’n ukali min dan. Like nga be kleli min’n, n miannin min ɲin n nantili su. Kpɔkun ɔ yoli min ye dan! Angunndan nga n buli i kɛ n nunman sran’m be nun wie’n, n wa wlɛli i ase. Min ijɔlɛ’n wa yoli klɔlɔ. Kpɔkun n wa boli jasin fɛ’n i juejue su kpa. Kɛ é sé yɛ bɔbɔ’n, n man nzra nun ijɔlɛ. Zoova m’ɔ kpɛli suklu sɔ’n i ba mɔ maan m’an kaci mlɔnmlɔn’n, ń lɛ́ i ase dan.” ?Wafa sɔ mɔ Zoova kle e junman dilɛ’n, ɔ timan e cenjele like?

14, 15. ?Ukalɛ mennin yɛ e le i blɛ kekle nun ɔn? Amun fa sa kun be fa yiyi nun.

¹⁴ E nin Zoova e afiɛn’n mantan kpa, kpɔkun e nin e niaan nga be o asiɛ wunmuan’n su’n e suan e wiengu bo. Azi mɛn’n i ngua lɔ lika’n nun’n, asiɛ wie m’ɔ kejeli ti’n, jenvie’n bo guali dan kpa naan w’a di lɔ klɔ sunman lika. Kɛ Katrin m’ɔ tran Alemaɲi lɔ’n, ɔ tili sa sɔ’n, i wla boli i wun dan. Afin kɛ sa sɔ’n yó’n, nn i wa bla’n w’a ɔ lɔ klɔ nga be flɛ i Thaïlande lɔ silɛ. Kɛ dɔ kwlaa su bé bó sran kpanngban nga like yaya yoli be’n, annzɛ be nga be wuli’n be nuan’n, Katrin i awlɛn’n w’a wie kpɛ. Sɛ like yoli i wa’n nin o, annzɛ ɔ fiteli nun o, Katrin trannin ngokɔɛ’n nun lele ɔ kwla juli cɛn kun nin sin. Kɛ i sin’n be flɛli i telefɔnu nun kɛ like fi w’a yomɛn i wa’n, nanwlɛ i wla’n guali ase fɔuun!

¹⁵ ?Sanngɛ blɛ sɔ’n nun mɔ Katrin kókó’n, ngue yɛ ɔ ukɛli i ɔ? I bɔbɔ tɛ su kɛ: “Blɛ sɔ’n nun’n, n srɛli Zoova kpa. Yɛ n wunnin kɛ ɔ tɛli min su. Afin, ɔ yoli maan min wla’n kwla guali ase, yɛ n kwla jrannin kekle. Sanngɛ min niaan Klistfuɛ’m be niannin min osu, yɛ be suannin min bo wie.” (Filipfuɛ Mun 4:6, 7) ?Blɛ kekle sɔ nun’n, sɛ Katrin ɔ nin Zoova be afiɛn’n w’a mantanman yɛ w’a srɛmɛn i’n, naan kusu i niaan Klistfuɛ’m b’a suɛnmɛn i bo’n, nn i wla’n w’a bomɛn i wun dan kpa liɛ su? Nanwlɛ, e nin Zoova ɔ nin i Wa’n e afiɛn’n m’ɔ mantan’n, ɔ nin e niaan Klistfuɛ mɔ e nin be tran klanman’n, ɔ ti e aɲanbeun dan. Yɛ ɔ fata kɛ e klun jɔ i sɔ liɛ’n su kpa.

16. Like ng’ɔ kle kɛ sran cɛnlɛ mɔ e lafi su’n ɔ ti e aɲanbeun dan’n, amun fa sa kun be fa yiyi nun.

¹⁶ Sran cɛnlɛ mɔ e lafi su’n fɔnvɔ e. (Zan 5:28, 29) Matiasi ti Zoova i Lalofuɛ. Yɛ i si nin i nin’n, be tɛli i Zoova liɛ’n su. I nun m’ɔ ti gbaflɛn kan’n, ɔ buli i kɛ gua su lɔ yɛ fɛ’n o ɔ. I sɔ’n ti’n, ɔ tuli asɔnun’n nun. Sanngɛ i sin’n, ɔ seli kɛ: “E nin n si e kpɛli ndɛ cɛn kwlaa. Y’a kokoman yalɛ kpa cɛn kun sa le. Sanngɛ, n si kɛ min si w’a buman min wun angunndan tɛ le. Ɔ kloli min kpa, sanngɛ m’an siemɛn i nzɔliɛ. Afuɛ 1996 nun mɔ min si’n la wie bɛ su’n, wafa nga e sran nɲɔn’n e trannin’n, ɔ yoli min nsisɔ dan. N trɛnnin i wun lɛ, kpɔkun n trɛli i sa’n n sunnin kpa, n seli i kɛ n klo i lele, naan ɔ yaci sa kwlaa nga n yoli i’n cɛ min. Sanngɛ min si’n w’a kwlá timan ndɛ nga n kannin’n. Afin, ɔ kɛli i wie bɛ’n su. Sɛ Ɲanmiɛn man min nguan naan sran cɛnlɛ’n nun n wun min si’n, like nga y’a kwlá yomɛn i likawlɛ laa’n, é wá yó i kpa liɛ su. Kpɔkun kɛ ɔ́ wá tí i kɛ min nin min yi’n, e yoli atin bofuɛ naan n yoli asɔnun kpɛnngbɛn’n, n si kɛ ɔ́ wá yó i fɛ dan.” Nanwlɛ, sran cɛnlɛ mɔ e lafi su’n, ɔ ti e suyralɛ mɔ Ɲanmiɛn man e ɔ!

Ɲrɛnnɛn nunmɛn i sin

17. ?Kɛ e bu ye dan nga Zoova yo e’n i su angunndan’n, ngue yɛ ɔ su e bo kɛ e yo ɔ?

¹⁷ Zeezi Klist kɛnnin i Si’n m’ɔ o ɲanmiɛn su lɔ’n i ndɛ kɛ: ‘Ɔ bo wia’n man be mɔ be ti tɛ’n nin be mɔ be ti kpa’n, yɛ ɔ tɔ nzue’n man nanwlɛfuɛ nin be mɔ be timan nanwlɛfuɛ’n.’ (Matie 5:45) ?Sɛ Ɲanmiɛn Zoova yo be mɔ be ti tɛ’n, ɔ nin be mɔ be timan nanwlɛfuɛ’n be kpa dan kɛ ngalɛ sa’n, klun ufuefuɛ mun yɛ ɔ́ yáci be lɛ ɔ? Jue Mun 84:12 waan: “Be nga be nantilɛ’n ti sein’n, Anannganman maan ninnge kpakpa’n kwlaa ti sin yia be.” Nanwlɛ, kɛ e bu ye dan nga Ɲanmiɛn yo e’n i su angunndan’n, e wun blibli e yɛ e lɛ i ase!

18. (a) ?Ngue ti yɛ e kwla sɛ kɛ, kɛ Zoova man sran like’n, ɲrɛnnɛn nunmɛn i sin ɔn? (b) ?Ngue ti yɛ Ɲanmiɛn i sufuɛ sunman be wun ɲrɛnnɛn ɔn?

¹⁸ ‘Kɛ sran kun ɲɛ́n i wun sa’n, ɔ fin Anannganman.’ Aɲanbeun sɔ’n yɛle wafa nga Ɲanmiɛn i sulɛ’n nun i sufuɛ’m be ɲrun ba ɲan’n. I sɔ liɛ’n, ɔ ‘finman sran.’a (Nyanndra Mun 10:22) ?Sɛ ɔ ti sɔ’n niɔn, ngue ti yɛ Ɲanmiɛn i sufuɛ kpa’m be fɛ mɔ be wun ɲrɛnnɛn ɔn? Like cinnjin nsan ti ɔ. I klikli’n yɛle sa tɛ’n mɔ e ɲin’n wo su titi’n. (Bo Bolɛ 6:5; 8:21; Zak 1:14, 15) I nɲɔn su’n yɛle mmusu’m be si Satan. (Efɛzfuɛ Mun 6:11, 12) Yɛ i kasiɛn’n yɛle mɛn nunfuɛ mun. (Zan 15:19) I lɛ nun’n, e wun i kɛ kannzɛ Zoova yaci e lɛ naan e wun ɲrɛnnɛn’n, sanngɛ nɛ́n i yɛ ɔ fa yi e su ɔ. Afin, ‘like kpa kwlaa nga be fa man sran’n, ɔ nin like kpa kwlaa nga be ɲɛn i’n, be fin e Si m’ɔ o nglo lɔ m’ɔ yili anglo’n, nin nzraama, ɔ nin wia’n mɔ be kpaja’n.’ (Zak 1:17) Nanwlɛ, kɛ Zoova man sran like’n, ɲrɛnnɛn nunmɛn i sin.

19. ?Ngue yɛ klun ufuefuɛ’m bé ɲɛ́n i ɔ?

¹⁹ Sɛ e fa e wun mantan Ɲanmiɛn kpa’n, é yó aɲanbeunfuɛ i sulɛ’n nun titi. Ɔ ti kɛ nn ‘bɛtrɔ kpa kun m’ɔ saciman’n yɛ y’a kpɛ y’a sie ɔ, yɛ é ɲán nguan sakpa.’ Yɛle kɛ é ɲán anannganman nguan. (1 Timote 6:12, 17-19) Mɛn klanman nun lɔ’n, nán Ɲanmiɛn sulɛ’n nun ngunmin yɛ é yó aɲanbeunfuɛ ɔ. Be nga be ‘ɲin yi Anannganman e Ɲanmiɛn’n,’ bé ɲán nguan sakpa. (Mmla’n 28:2) I sɔ’n ti’n, maan e tu e klun e yo klun ufuefuɛ naan e nanti muae su titi.

[Ja ngua lɛ ndɛ’n]

?Ngue yɛ amun suannin ɔn?

• ?Ngue ti yɛ be ɲin m’ɔ tran like nga be nin a ɲɛnmɛn i’n i sin ngboko’n, ɔ timan ngwlɛlɛ ayeliɛ ɔ?

• ?Wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn yra e su andɛ ɔ?

• ?Ngue ti yɛ Ɲanmiɛn i sufuɛ kpa’m be wun ɲrɛnnɛn ɔn?