Kapahayagan—An Mamuraway na Kulminasyon Kaiyan Harani Na
Kapitulo 26: Banal na Hilom nin Dios—An Mamuraway na Kulminasyon Kaiyan!
1. (a) Paano ipinaaram sato ni Juan na an banal na hilom natapos na? (b) Taano an mga hukbo nin mga anghel ta nagtataram nin makosog?
Nagigirumdoman daw nindo an sinumpaan na deklarasyon kan makosog na anghel na nasusurat sa Kapahayagan 10:1, 6, 7? Sinabi nia: “Dai na nin pag-atraso; kundi sa mga aldaw kan pagpatanog kan ikapitong anghel, kun patatanogon na nia an saiyang trumpeta, an banal na hilom nin Dios sono sa maogmang bareta na saiyang ipinahayag sa saiyang mga oripon na mga propeta tunay na matatapos na.” An itinalaan na panahon ni Jehova nagdatong na para sa pagpatanog kan huring trumpetang iyan! Paano, kun siring, matatapos an banal na hilom? Tunay nanggad na naoogmang gayo si Juan na paaramon kita! Isinurat nia: “Asin pinatanog kan ikapitong anghel an saiyang trumpeta. Asin nadangog an makokosog na tingog sa langit, na nagsasabi: ‘An kahadean kan kinaban nagin nang kahadean kan satong Kagurangnan asin kan saiyang Cristo, asin sia maghahade sagkod lamang.’” (Kapahayagan 11:15) An mga hukbong idto nin mga anghel may dahelan na magtaram nin makosog, sa nagdadagoldol pa nganing mga tingog! Huli ta an makasaysayan na paising ini may unibersal na importansia. Ini mahalagang aramon kan gabos na nabubuhay na linalang.
2. Kasuarin asin sa anong pangyayari dinara sa mapangganang katapusan an banal na hilom?
2 An banal na hilom nakaabot sa maogmang kulminasyon kaiyan! Mamuraway nanggad, makangangalas nanggad, dinara ini sa mapangganang katapusan kan 1914 kan ipuwesto sa trono kan Kagurangnan na si Jehova an saiyang Cristo bilang katabang na Hade. Sa paghiro para sa saiyang Ama, kinapotan ni Jesu-Cristo an aktibong pamamahala sa tahaw nin kaiwal na kinaban nin katawohan. Bilang an ipinanugang Banhi, nag-ako sia nin kapangyarihan sa Kahadean tanganing paraon an Halas asin an saiyang banhi asin ibalik an sa-paraisong katoninongan sa dagang ini. (Genesis 3:15; Salmo 72:1, 7) Bilang an Mesiyanikong Hade, ootobon ni Jesus sa siring na paagi an Tataramon ni Jehova asin ibibindikar an saiyang Ama, “an Hade na dai nin katapusan,” na maninigong mamahala bilang Soberanong Kagurangnan “sagkod noarin pa man.”—1 Timoteo 1:17.
3. Taano si Jehova Dios, minsan perming Hade, ta tinogotan an ibang soberaniya na mag-eksister sa daga?
3 Alagad paano “an kahadean kan kinaban . . . nagin nang kahadean kan satong Kagurangnan,” si Jehova? Bako daw na si Jehova Dios perming Hade? Totoo iyan, huli ta an Levitang si Asaf nag-awit: “An Dios an sakong Hade magpoon pa kan suanoy.” Asin saro pang salmista an nagpahayag: “Si Jehova mismo nagin hade! . . . An saimong trono marigon na naestablisar magpoon pa kan suanoy; ika magpoon pa kan panahon na daing sagkod.” (Salmo 74:12; 93:1, 2) Alagad sa saiyang kadonongan tinogotan ni Jehova an ibang soberaniya na mag-eksister sa daga. Kaya an isyu na pinalataw sa Eden kun baga an tawo makapamamahala sa saiya man sana na mayo an Dios lubos na nabalo. An pamamahala nin tawo miserable nanggad na nasudya. Totoo nanggad an mga tataramon kan propeta nin Dios: “Aram kong marhay, O Jehova, na bakong sadiri nin tawo an saiyang dalan. Mayo sa tawong naglalakaw an kakayahan na giyahan an saiyang lakad.” (Jeremias 10:23) Magpoon kan pagtalikod kan enot niatong mga magurang, an bilog na inierokan na daga nasa pagdominar na kan “enot na halas,” si Satanas. (Kapahayagan 12:9; Lucas 4:6) Ngonyan na an panahon para sa dramatikong pagbabago! Tanganing ibindikar an saiyang matanos na kamugtakan, nagpoon si Jehova na gibohon an saiyang soberaniya sa daga sa bagong paagi, paagi sa saiyang ibinugtak na Mesiyanikong Kahadean.
4. Kan an pagpatanog kan mga trumpeta magpoon kan 1922, ano an tinawan nin pangenot na lugar? Ipaliwanag.
4 Kan an pagpatanog kan pitong trumpeta magpoon kan 1922, an kombension kan mga Estudyante sa Biblia sa Cedar Point, Ohio, nagtampok nin pahayag kan presidente kan Watch Tower Society, si J. F. Rutherford, basado sa kasuratan na “An kahadean kan kalangitan harani na.” (Mateo 4:17, King James Version) Nagtapos sia sa mga tataramon na ini: “Kun siring balik sa langtad, O kamong mga aki kan kaharohalangkaweng Dios! Hagkosan an saindong pangalasag! Magin malinaw an isip, magin mapagbantay, magin aktibo, magin maisog. Magin maimbod asin tunay na mga saksi para sa Kagurangnan. Umabante sa labanan sagkod na malaglag an gabos na gira kan Babilonya. Ipahayag an mensahe sa gabos na lugar. An kinaban dapat na makaaram na si Jehova an Dios asin na si Jesu-Cristo an Hade nin mga hade asin Kagurangnan nin mga kagurangnan. Ini an aldaw nin gabos na aldaw. Uya, an Hade namamahala na! Kamo an saiyang mga ahente sa pagpublikar. Kaya ipaisi, ipaisi, ipaisi, an Hade asin an saiyang kahadean.” An Kahadean nin Dios paagi ki Cristo Jesus tinawan nin pangenot na lugar, asin iyan an pinonan kan dakulang pag-oswag sa paghuhulit kan Kahadean na kabilang an mga paghokom na ipinahayag kan pagpatanog kan pito gabos na trumpeta kan mga anghel.
5. Kan 1928, ano an nangyari sa kombension kan mga Estudyante sa Biblia na nagtampok kan pagpatanog kan ikapitong trumpeta?
5 An pagpatanog nin trumpeta kan ikapitong anghel ipinaheling sa tampok na mga kabtang kan kombension kan mga Estudyante sa Biblia sa Detroit, Michigan, kan Hulyo 30–Agosto 6, 1928. Kan panahon na iyan 107 nag-aanunsiong mga istasyon an konektado sa inapod kan The New York Times na ‘pinakamahiwas asin pinakamagastos na pagkakakonektar nin radyo sa kasaysayan.’ An kombension entusiastikong inaprobaran an mapuwersang “Deklarasyon Tumang ki Satanas Asin Para ki Jehova,” na nagtotokdo sa pagdaog, sa Armagedon, ki Satanas asin sa saiyang maraot na organisasyon asin sa pagkalda sa gabos na namomoot sa katanosan. An maimbod na mga sakop kan Kahadean nin Dios naogmang mag-ako kan ilinuwas sa kombension, an 368-pahinas na librong Government. Nagtao ini kan pinakamalinaw na mga patotoo “na ibinugtak nin Dios an saiyang Linahidan na Hade sa saiyang trono kan 1914.”
Si Jehova Namamahala Na
6. Paano ibinareta ni Juan an paisi na si Cristo nagtutukaw na sa trono sa Kahadean nin Dios?
6 Si Cristo nasa trono na sa Kahadean nin Dios—kanigoan kaogma kan anunsiong ini! Nagbabareta si Juan: “Asin an duwang polo may apat na magurang na nagtutukaw sa atubangan nin Dios sa saindang mga trono nagralaob asin nagsaramba sa Dios, na nagsasabi: ‘Kami nagpapasalamat saimo, Jehova Dios, an Makakamhan sa gabos, an Saro na iyo ngonyan asin iyo kaidto, huli ta saimong pinangaptan an saimong dakulang kapangyarihan asin nagpoon na magsakop bilang hade.’”—Kapahayagan 11:16, 17.
7. Paano idinolot an mga pasalamat ki Jehova Dios (a) kan natatada sa simbolikong 24 magurang sa daga? (b) kan mga kabilang sa simbolikong 24 magurang na binuhay liwat pasiring sa saindang mga posisyon sa langit?
7 An mga nagdodolot kan mga pasalamat na ini ki Jehova Dios iyo an 24 magurang, na nagsisimbolo sa linahidan na mga tugang ni Cristo sa saindang langitnon na mga kamugtakan. Magpoon kan 1922 an natada sa daga kaining 144,000 na mga linahidan nagin sibot sa gibohon na pinonan kan mga pagtanog kan trumpeta. Narealisar ninda an bilog na kahulogan kan tanda sa Mateo 24:3–25:46. Alagad mas amay pa sa aldaw kan Kagurangnan an saindang kapwa mga saksi na tapos nang ‘nagpatunay na maimbod sagkod sa kagadanan’ binuhay liwat tanganing akoon an saindang mga posisyon sa langit, kaya ikarerepresentar na ninda ngonyan an bilog na grupo nin 144,000 sa paglaob tanganing sumamba ki Jehova. (Kapahayagan 1:10; 2:10) Makapasasalamat nanggad an gabos na ini na an saindang Soberanong Kagurangnan dai nag-atraso sa pagpangyari kan kulminasyon sa saiyang banal na hilom!
8. (a) Ano an epekto sa mga nasyon kan pagpatanog kan ikapitong trumpeta? (b) Tumang kiisay ipinahayag kan mga nasyon an saindang kaanggotan?
8 Sa ibong na lado, an pagpatanog kan ikapitong trumpeta dai nagdara nin kaogmahan sa mga nasyon. An panahon nagdatong na tanganing sinda makaeksperyensia kan kaanggotan ni Jehova. Siring kan isinasaysay ni Juan: “Alagad an mga nasyon nagkaaranggot, asin an saimong sadiring kaanggotan nagdatong, asin an itinalaan na panahon sa paghokom sa mga gadan, asin sa pagtao kan saindang balos sa saimong mga oripon na mga propeta asin sa mga banal patin sa mga natatakot sa saimong ngaran, an saradit asin darakula, asin sa paglaglag sa mga naglalaglag kan daga.” (Kapahayagan 11:18) Magpoon kan 1914 an mga nasyon kan kinaban maringis na nagpahayag kan saindang kaanggotan tumang sa lambang saro, tumang sa Kahadean nin Dios, asin nangorogna tumang sa duwang saksi ni Jehova.—Kapahayagan 11:3.
9. Paano linalaglag kan mga nasyon an daga, asin ano an determinadong gibohon nin Dios dapit kaini?
9 Sa bilog na kasaysayan an mga nasyon linalaglag an daga paagi sa saindang daing ontok na pagraralaban asin maraot na pamamahala. Alagad magpoon kan 1914 an paglaglag na ini nag-orog sagkod sa makatatakot na grado. An kapasloan asin karatan nagresulta sa naghihiwas na mga disyerto asin grabeng pagkawara nin mabungang daga. An oran na may asido asin radioaktibong mga panganoron nakadanyar sa mahiwas na mga lugar. Naatian an mga pinaghahalean nin pagkakan. Maati an aire na satong hinahangos asin an tubig na satong iniinom. An mga iinaapon kan mga industriya naghuhuma sa buhay sa daga asin sa dagat. Asin an pinakamakapangyarihan na mga nasyon naghuhuma nin lubos na kalaglagan paagi sa nuklear na pagpoho sa bilog na katawohan. Makaoogma, si Jehova ‘lalaglagon an mga naglalaglag kan daga’; hohokoman nia an mga mahambog, daing-dios na mga tawo na may paninimbagan sa mamondong kamugtakan kan daga. (Deuteronomio 32:5, 6; Salmo 14:1-3) Kaya, iinaareglo ni Jehova an ikatolong herak man, tanganing papanimbagon an mga parakasalang ini.—Kapahayagan 11:14.
Herak Man kan mga Nanlalaglag!
10. (a) Ano an ikatolong herak man? (b) Sa anong paagi na an ikatolong herak man bako sanang padusa an dara?
10 Uya, kun siring, an ikatolong herak man. Marikas ining nagdadangadang! Ini an paagi ni Jehova sa paglaglag sa mga naglalanghad sa saiyang “tongtongan,” ining magayon na dagang inierokan niato. (Isaias 66:1) Pinapangyari ini kan Mesiyanikong Kahadean—an banal na hilom nin Dios. An mga kaiwal nin Dios, asin an mga lider kan Kakristianohan partikularmente, pinadusahan na kan enot na duwang herak man—na sa pangenot bunga kan damat nin doron asin kan mga hukbo nin mga parakabayo; alagad an ikatolong herak man, na gigibohon mismo kan Kahadean ni Jehova, bako sanang padusa an dara. (Kapahayagan 9:3-19) Iyan an nagtatao kan lugad na nakagagadan sa pagpara sa nanlalaglag na sosyedad nin tawo asin sa mga namamahala dian. Madatong ini bilang an kulminasyon kan paghokom ni Jehova sa Armagedon. Siring ini kan ihinula ni Daniel: “Asin sa mga aldaw kan mga hadeng idto [mga namamahala na naglalaglag kan daga] an Dios nin kalangitan mapatindog nin sarong kahadean na dai noarin man malalaglag. Asin an kahadean mismo dai itatao sa ibang banwaan. Iyan an maronot asin matapos kan gabos na ining kahadean, asin iyan magdadanay sagkod lamang.” Siring kan sarong dakulang bukid, an Kahadean nin Dios mamamahala sa bilog na daga na pinamuraway, nagbibindikar sa soberaniya ni Jehova asin nagdadara nin daing sagkod na kaogmahan sa katawohan.—Daniel 2:35, 44; Isaias 11:9; 60:13.
11. (a) Anong sunod-sunod na maogmang mga pangyayari an ilinaladawan kan hula? (b) Anong dai na kutana maninigong kabootan an nakakamtan, paano, asin niisay?
11 An ikatolong herak man may kaibang sunod-sunod na maogmang mga pangyayari na progresibong magpapadagos sa bilog na aldaw kan Kagurangnan. Panahon ini ‘sa paghokom sa mga gadan, asin sa pagtao nin Dios kan saindang balos sa saiyang mga oripon na propeta asin sa mga banal asin sa mga natatakot sa saiyang ngaran.’ Nangangahulogan iyan nin pagkabuhay liwat hale sa mga gadan! Para sa mga linahidan na natotorog na sa kagadanan, nangyari ini nin amay sa aldaw kan Kagurangnan. (1 Tesalonica 4:15-17) Sa tamang panahon an mga natatada sa mga banal makikisumaro sainda paagi sa biglang pagkabuhay liwat. Babalosan man an iba, kabilang an mga oripon na propeta kan suanoy na mga panahon asin an gabos na iba pa sa katawohan na natatakot sa ngaran ni Jehova, baga man sinda kabilang sa dakulang kadaklan na nakaligtas sa dakulang kahorasaan o sa “mga gadan, an darakula asin saradit,” na bubuhayon liwat durante kan Milenyal na Paghade ni Cristo. Mantang an Mesiyanikong Hade nin Dios igwa kan mga liyabe sa kagadanan asin sa Hades, an saiyang pamamahala sa Kahadean nagbubukas kan dalan para sa saiya na itao an buhay na daing katapusan sa gabos na nagmaigot na mag-ako kan mahalagang probisyon na iyan. (Kapahayagan 1:18; 7:9, 14; 20:12, 13; Roma 6:22; Juan 5:28, 29) Baga man ini inmortal na buhay sa kalangitan o buhay na daing sagkod digdi sa daga, an regalong ini nin buhay sarong dai na kutana maninigong kabootan na gikan ki Jehova, na para kaiyan an lambang nag-ako puwedeng magpasalamat sagkod lamang!—Hebreo 2:9.
(Ipagpapadagos sa masunod na luwas.)
[Kahon sa pahina 28]
Mga Tampok na Kabtang kan Garo Trumpetang mga Proklamasyon kan Paghokom ni Jehova
1. 1922 Cedar Point, Ohio: Angat sa mga namomoon kan Kakristianohan sa relihiyon, politika, asin darakulang negosyo na ipaliwanag an pagkasudya ninda na magtao nin katoninongan, prosperidad, asin kaogmahan. An Kahadean kan Mesiyas iyo an remedyo sa gabos.
2. 1923 Los Angeles, California: An pahayag-publiko na, “An Gabos na Nasyon Nagmamartsa Ngonyan Pasiring sa Armagedon, Alagad an Minilyon na Nabubuhay Ngonyan Dai Na Noarin Man Magagadan,” nangapodan sa mga “karnerong” mamomoton sa katoninongan na talikdan an nakagagadan na dagat nin katawohan.
3. 1924 Columbus, Ohio: An mga klerigo inakusar nin pagpamuraway sa sadiri asin pagsayumang maghulit kan Kahadean kan Mesiyas. An tunay na mga Kristiano dapat na maghulit kan pamamalos nin Dios asin manranga sa nagmomondong katawohan.
4. 1925 Indianapolis, Indiana: Mensahe nin paglaom na ipinaheheling an kalaenan kan espirituwal na kadikloman sa Kakristianohan sa maliwanag na panuga kan Kahadean na katoninongan, prosperidad, salud, buhay, libertad, asin daing sagkod na kaogmahan.
5. 1926 Londres, Inglaterra: Garo doron na pagdamat sa Kakristianohan asin sa klero kaiyan, na ibinubuyagyag an pagsikwal ninda sa Kahadean nin Dios, asin pag-omaw sa pagkamundag kan langitnon na gobyernong iyan.
6. 1927 Toronto, Canada: Pangagda, na garo dara nin mga hukbo nin mga nangangabayo, na inaapodan an mga tawo na bayaan an ‘organisadong Kristianismo’ asin magtao nin odok sa pusong kaimbodan ki Jehova Dios asin sa saiyang Hade patin Kahadean.
7. 1928 Detroit, Michigan: Deklarasyon tumang ki Satanas asin para ki Jehova, na linilinaw na an linahidan na Hade nin Dios, na pinatukaw sa trono kan 1914, lalaglagon an maraot na organisasyon ni Satanas asin kakaldahon an katawohan.
[Kahon sa pahina 29]
Paglaglag sa Daga
“Kada tolong segundo nawawara an sarong kabtang kan orihinal na kadlagan sa tropiko na arog kahiwas nin sarong kawatan nin putbol. . . . An pagkawara nin orihinal na kadlagan nakalalaglag sa rinibong klase nin tanom asin hayop.”—Illustrated Atlas of the World (Rand McNally).
“Sa laog nin duwang siglong pag-istar, [an Great Lakes] nagin man an pinakamahiwas na imburnal kan kinaban.”—The Globe and Mail (Canada).
Kan Abril 1986 an pagputok asin pagkasolo sa sarong nuklear na planta nin koryente sa Chernobyl, U.S.S.R., “iyo an pinakadakulang nuklear na pangyayari . . . poon kan pagbomba sa Hiroshima asin Nagasaki,” na nagpasungaw nin “panhaloyan na radyasyon sa aire, daga asin tubig na arog kadakol kan hale sa gabos na nuklear na pagprobar asin bombang pinaputok.”—JAMA; The New York Times.
Sa Minamata, Hapon, an sarong planta nin kemikal nag-apon nin methylmercury sa dagat. An pagkakan nin sira asin mga kasag saka pasayan na naolakitan kan iinapon na iyan ginigikanan nin Minamata disease (MD) na “pabalikbalik na neurolohikong helang. . . . Sagkod ngonyan [1985], 2578 katawo sa bilog na Hapon an opisyal na naberepikar na may MD.”—International Journal of Epidemiology.