Pagpaogma sa Saindong Buhay Pampamilya
Kapitulo 12: Pagpagayagaya sa Puso kan Saindong mga Magurang
1. Taano ta tama na tawan nin onra an mga magurang?
Baga man kita akion pa, nagdadangadang na sa pagkanasa edad na, o nasa edad nang mga lalaki o babae, kita gabos may magurang. Masakit na karkulohon an halaga kan gabos na mga 20 anyos na pag-ataman, trabaho, kuarta asin mapagsakripisyong paghihingoa na itinao sa kadaklan sa sato poon sa pagkaomboy sagkod sa pagkanasa edad na. Asin, an totoo, may itinao an satong mga magurang sa kada saro sa sato na dai niato ikatatao sa sainda bilang balos. Huli ta, ano pa man an ibang utang niato sa sainda, utang niato sa sainda an buhay niato ngonyan. Kun mayo sinda, mayo man kita. An risang katotoohan sanang ini sobra nang dahelan na kuyogon an pagboot nin Dios: “‘Tawan mo nin onra an saimong ama asin an saimong ina’; na iyo an enot na pagboot na may panuga: ‘Tanganing iyan ikarahay mo asin ika magdanay nin haloy sa daga.’”—Efeso 6:2, 3.
2. Taano ta maninigo kitang tumanaw nin utang na boot sa satong mga magurang?
2 Minsan ngani an enot niatong pinagkakautangan nin boot iyo an satong Kaglalang bilang an tunay na Burabod nin gabos na buhay, maninigo man kitang makamate nin hararom na utang na boot sa satong mga magurang. Ano an ikatatao niato sa sainda bilang balos sa itinao ninda sa sato? An Aki nin Dios nagsabi na an gabos na kayamanan kan kinaban dai ikababakal nin buhay, ta dai mo mapepresyohan an buhay. (Marcos 8:36, 37; Salmo 49:6-8) An Tataramon nin Dios nagsasabi sato: “Dai kamo magkautang sa kiisay man nin ano man, puera sana sa pagkaminorootmootan.” (Roma 13:8) Sa espesyal na paagi, maninigo kitang mapahiro na padagos na magtao nin pagkamoot sa satong mga magurang bilang utang niato sa sainda sagkod na sinda asin kita nabubuhay. Minsan ngani dai niato sinda matatawan nin buhay arog kan itinao ninda sa sato, may ikatatao kita sa sainda na magpapangyaring an buhay magin kapakipakinabang. Makakokontribwir kita sa saindang kagayagayahan asin pakamate nin hararom na satispaksion. Magigibo niato iyan sa espesyal na paagi na posibleng dai magigibo nin ibang tawo, ta kita mga aki ninda.
3. Sono sa Talinhaga 23:24, 25, anong mga kualidad nin aki an makakokontribwir sa kagayagayahan kan saiyang mga magurang?
3 Arog kan sabi kan Talinhaga 23:24, 25: “An ama kan matanos siertong magigin magayagaya; an nagigin ama nin madonong maggagayagaya man sa saiya. An saimong ama asin an saimong ina maggagayagaya, asin sia na nangaki sa saimo magigin magayagaya.” Natural na kamawotan nin mga magurang na ikapag-orgolyo an ginigibo kan saindang mga aki, ikaogma iyan. Arog daw kaiyan an satong mga magurang?
4. Ano an ipinagigibo kan Colosas 3:20 sa mga aki?
4 Sa dakulang paagi iyan depende sa kun baga tunay niatong iginagalang an saindang kamugtakan asin hinihinanyog an saindang hatol. Para sa mga aki pa, an hatol nin Dios: “Kamong mga aki, magin makinuyog sa saindong mga magurang sa gabos na bagay, ta ini nakapaoogma sa Kagurangnan.” (Colosas 3:20) An “gabos na bagay” malinaw na dai nangangahulogan na an mga magurang may autoridad na humagad nin mga bagay na bakong kaoyon kan Tataramon nin Dios, alagad ipinaheheling kaiyan na, mantang kita aki pa, paninimbagan nindang giyahan kita sa gabos na aspekto nin buhay.—Talinhaga 1:8.
5. Ano an puedeng ihapot nin sarong hoben sa saiyang sadiri dapit sa lalaoman nia sa saiya mismong mga aki?
5 Hoben pa daw kamo ngonyan? Pag-abot nin panahon tibaad magin magurang kamo. Boot daw nindo nin mga aki na may paggalang sa saindo, o mga aki na matinumang, tibaad sagin nagdadangog, alagad dai man nagkukuyog kun dai na nindo naheheling? Imbes na magtao nin kagayagayahan, an Talinhaga 17:25 nagsasabi: “An aking mangmang ikinaoongis kan saiyang ama asin kapaitan sa saiya na nangaki sa saiya.” (The Bible in Living English) Kun paanong igwa kamo nin espesyal na kakayahan na paogmahon an saindong mga magurang, kamo man, labi sa siisay pa man na ibang tawo, makatatao sa sainda nin hararom na kamondoan asin panluluya nin boot. An saindong gawe iyo an madeterminar kun magigin ano iyan.
Nangangaipo nin Panahon an Pagkaigwa nin Kadonongan
6. Anong ilustrasyon an nagpapaheling na an kadonongan parateng kadungan nin paggurang?
6 Marahay na saboton nin mga hoben na an edad mahalagang bagay sa pagkaigwa nin kadonongan. Dies anyos na daw kamo ngonyan? Maririsa nindo na mas dakol an aram nindo kisa kan kamo singko anyos, bako daw? Kinse anyos daw kamo? Mas dakol an aram nindo kisa kan kamo 10 anyos, bako daw? Madali na daw kamong mag-20 anyos? Siertong naaaraman nindo na mas dakol pa an aram nindo kisa kan kamo 15 anyos. Pasil an pagsalingoy asin pakaheling na an edad nagpapadonong sa saindo, alagad depisil an pagtanaw sa enotan asin pag-ako sa katotoohan na ini. Minsan pa gurano sia kadonong sa paghona nin sarong hoben, maninigo niang midbidon na an ngapit puede asin maninigong magtao nin orog na kadonongan.
7. Anong leksion dapit sa kadonongan an manonodan niato sa hatol ki Hadeng Roboam?
7 Ano an punto kaini? Na an saindong mga magurang, huli ta sinda mas gurang sa saindo asin mas may kabatidan kisa sa saindo, makatanosan sanang mas madonong man sa saindo sa pag-atubang na may kapangganahan sa mga problema sa buhay. Ini masakit na akoon nin dakol na hoben. Tibaad apodon ninda an mga gurang na “pinaglipasan na nin panahon.” An iba tibaad iyo, alagad an dakol bako, kun paanong bakong gabos na hoben iresponsable huli sana ta an nagkapira iyo. Bakong pambihira na isipon nin mga hoben na sinda mas madonong sa gurang. An sarong hade nin Israel nakaginibo kan pagkasalang ini, na may kapahapahamak na mga resulta. Kan an 41 anyos na si Roboam sumalihid sa saiyang amang si Salomon bilang hade, an banwaan nakiolay na pagianon an saindang mga pasan. Si Roboam naghapot sa kamagurangan, na kahoyoan asin kabootan an ihinatol. Dangan sia nagdolok sa mga barobata asin kaisogan an ihinatol ninda. Kinuyog nia an saindang hatol. An resulta? An 10 sa 12 tribo nagrebelde asin mga ikaanom na parte na sana kan saiyang kahadean an nawalat ki Roboam. An mga gurang, bakong an mga hoben, iyo an nagtao kan madonong na hatol. “Bako daw na igwa nin kadonongan sa mga gurang asin nin pakasabot sa lawig nin mga aldaw?”—Job 12:12; 1 Hade 12:1-16; 14:21.
8. Anong kaisipan dapit sa mga gurang, kaiba na an mga magurang, an isinasadol kan Biblia?
8 Dai nindo paghonaon na lipas na sa panahon an hatol kan saindong mga magurang huli sana ta bako na sindang hoben. Imbes, arog kan sabi kan Tataramon nin Dios: “Maghinanyog ka sa saimong ama na nagpangyari kan saimong pagkamundag, asin dai mo pagbasangbasangon an saimong ina huli sana ta sia gurang na.” An kagurangan maninigong igalang. “Tumindog ka sa atubangan nin may uban, asin magpaheling ka nin konsiderasyon sa persona nin gurang, asin matakot ka sa saimong Dios. Ako si Jehova.” Totoo, kadakol na hoben an dai nagkukuyog sa mga pagboot na ini. Alagad an paggibo nin siring dai nagtao nin kaogmahan—sa sainda asin sa saindang mga magurang.—Talinhaga 23:22; Levitico 19:32.
(Ipagpapadagos sa masunod na luwas.)