Mga Reperensiya Para sa Workbook sa Pagtiripon na Pamumuhay Asin Ministeryo
HULYO 4-10
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | 2 SAMUEL 18-19
“Si Barzilai—Sarong Halimbawa nin Kababaan nin Buot”
Si Barzilai—Sarong Tawo na Nakakaaram kan Saiyang mga Limitasyon
Daing duda na inapresyar na marhay ni David an tabang ni Barzilai. Garo baga dai sana gusto kan hade na balosan si Barzilai paagi sa pagtao sa saiya nin materyal na mga pangangaipo. Dai kaipuhan kan mayaman na si Barzilai an siring kaiyan na tabang. Posibleng gusto ni David na iiba sia sa palasyo huli sa kahangahangang mga kualidad kan may edad nang lalaking iyan. An pagkaigwa duman nin permanenteng lugar saro kutanang onra, na matao ki Barzilai nin oportunidad na makamtan an mga pribilehio kan pakikikatood kan hade.
Si Barzilai—Sarong Tawo na Nakakaaram kan Saiyang mga Limitasyon
Posible na an sarong dahelan kan desisyon ni Barzilai iyo an saiyang halangkaw nang edad asin an mga limitasyon na kaiba kaiyan. Tibaad namatean ni Barzilai na dai na maghahaloy an saiyang buhay. (Salmo 90:10) Ginibo nia an saiyang makakaya tanganing suportaran si David, alagad aram man nia an mga limitasyon huli sa saiyang halangkaw nang edad. Dai tinogotan ni Barzilai an kaisipan na magin midbid asin prominente na olangon sia sa realistikong pag-ebalwar kan saiyang mga kakayahan. Bakong arog kan ambisyosong si Absalon, si Barzilai may kadonongan na nagpaheling nin kababaan nin boot.—Talinhaga 11:2.
Si Barzilai—Sarong Tawo na Nakakaaram kan Saiyang mga Limitasyon
An kasaysayan ni Barzilai nagtatampok kan pangangaipo na magin timbang. Sa sarong lado, dai niato maninigong sayumahan an sarong pribilehio nin paglilingkod o likayan na aboton iyan huli sana ta gusto niato nin toninong na buhay o naghohona kita na dai niato kayang magsaabaga nin paninimbagan. Puedeng hipnoan nin Dios an satong kakulangan kun mananarig kita sa saiya para sa kosog asin kadonongan.—Filipos 4:13; Santiago 4:17; 1 Pedro 4:11.
Sa ibong na lado, kaipuhan niatong midbidon an satong mga limitasyon. Halimbawa, tibaad an sarong Kristiano sibot nang marhay sa espirituwal na mga aktibidad. Narerealisar nia na kun maako sia nin dugang pang mga pribilehio, isasapeligro nia na mapabayaan an sono sa Kasuratan na mga paninimbagan siring baga nin pagtao kan mga pangangaipo kan saiyang pamilya. Sa siring na situwasyon, bako daw na nagpapaheling sia nin kababaan nin boot asin pagkarasonable kun dai sia maako nin dugang pang mga pribilehio sa presente?—Filipos 4:5; 1 Timoteo 5:8.
Espirituwal na Kayamanan
Tapuson Mo an Saimong Pagdalagan!
19 Kun igwa ka nin problema asin sa pagmati mo dai ka nasasabutan kan iba, mapapakusog ka kan halimbawa ni Mefiboset. (2 Sam. 4:4) Pilay siya, tapos napasala si Hading David sa opinyon kaini saiya. Bako man kasalan ni Mefiboset na nangyari saiya an mga kasakitan na iyan. Alagad, dai niya tinugutan na magin negatibo an saiyang sabuot; pinahalagahan niya an marahay na mga bagay sa buhay niya. Nagin mapagpasalamat siya sa kabuutan na ipinahiling saiya ni David kaidto. (2 Sam. 9:6-10) Kaya kan mapasala si David sa opinyon saiya, kinonsiderar ni Mefiboset an bilog na sitwasyon. Dai siya naanggot huli sa sala ni David. Asin dai niya binasol si Jehova sa ginibo ni David. Nagpokus si Mefiboset sa kun ano an magigibo niya tanganing suportaran an hadi na ninombrahan ni Jehova. (2 Sam. 16:1-4; 19:24-30) Ipinasurat ni Jehova sa saiyang Tataramon an marahayon na halimbawa ni Mefiboset para sa satong kapakinabangan.—Roma 15:4.
HULYO 11-17
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | 2 SAMUEL 20-21
“Si Jehova Sarong Diyos nin Hustisya”
it-1-TG 825 ¶2
Gibeon
Sa paglipas ng maraming siglo, ang orihinal na mga Gibeonita ay patuloy na umiral bilang isang bayan, bagaman nagpakana si Haring Saul na lipulin sila. Gayunman, matiyagang naghintay ang mga Gibeonita na isiwalat ni Jehova ang kawalang-katarungang ito. Ginawa niya ito sa pamamagitan ng tatlong-taóng taggutom noong paghahari ni David. Matapos sumangguni kay Jehova at malaman na may nasasangkot na pagkakasala sa dugo, si David ay nakipag-usap sa mga Gibeonita upang alamin kung ano ang dapat gawin bilang pagbabayad-sala. May-kawastuang sumagot ang mga Gibeonita na hindi iyon “tungkol sa pilak o ginto,” sapagkat, ayon sa Kautusan, hindi maaaring tumanggap ng pantubos para sa isang mamamaslang. (Bil 35:30, 31) Kinilala rin nila na hindi sila maaaring pumatay ng isang tao nang walang legal na awtorisasyon. Kaya naman, hinintay muna nilang magtanong pa si David at saka nila hiniling na pitong “anak” ni Saul ang ibigay sa kanila. Dahil binanggit na ang pagkakasala sa dugo ay sumasa kay Saul at sa kaniyang sambahayan, bagaman malamang na si Saul ang nanguna sa mapamaslang na pagkilos, ipinahihiwatig nito na maaaring ang “mga anak” ni Saul ay nakibahagi nang tuwiran o di-tuwiran sa gayong pagkilos. (2Sa 21:1-9) Kung ganito ang nangyari, hindi ito isang kaso kung saan namatay ang mga anak dahil sa mga kasalanan ng kanilang mga ama (Deu 24:16) kundi ito’y paglalapat ng ganting katarungan kaayon ng kautusang “kaluluwa ang magiging para sa kaluluwa.”—Deu 19:21.
Espirituwal na Kayamanan
Mga Elder—‘Mga Kapwa Trabahador Para sa Satong Kagayagayahan’
14 Sa bilog na kinaban, inuutob ta bilang banwaan ni Jehova an satong ministeryo sa ibong kan mga ulang na ginagamit ni Satanas asin kan saiyang mga alipores laban sa sato. An nagkapira sa sato napaatubang sa arog-higanteng mga kadipisilan, pero huli sa lubos na pagsarig ki Jehova, linabanan ta asin napangganahan an arog-Goliat na mga kadipisilan na iyan. Alagad, kun minsan, nakakapagal asin nakakapangluya nin buot an padagos na pakikipaglaban sa mga problema sa kinaban na ini. Sa arog kaiyan na kamugtakan, madali kitang madaog asin namemeligrong ‘magadan,’ o mapabagsak, kan mga problema na kaya ta kutanang mapangganahan. Sa siring na mga panahon, arog kan naeksperyensiyahan nin dakul, an napapanahon na pagsuporta nin sarong elder makakatabang na maibalik an satong kagayagayahan asin kusog. An sarong payunir na mga 65 anyos nagsabi: “May panahon kaidto na malain an pagmati ko, asin napapagal ako sa paghuhulit. Nariparo nin sarong elder na mabublay ako kaya nagdulok siya. Nakakapakusog an pag-uulay mi na basado sa sarong teksto sa Bibliya. Inaplikar ko an mga suhestiyon niya, asin nakinabang ako.” Sinabi pa niya: “Mamumuton nanggad an elder na idto huli ta tinawan niya nin atensiyon an pangluluya ko asin tinabangan ako!” Iyo, nakakapakusog sa buot na maaraman na may mga elder kitang padagos na mamumuton na nagbabantay sa sato asin, arog nanggad ni Abisai kan suanoy, pirmeng andam na ‘tumabang sa sato.’
HULYO 18-24
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | 2 SAMUEL 22
“Magsarig ki Jehova Para sa Tabang”
Puede daw Talaga Kamong ‘Rumani sa Dios’?
11 Madali sanang basahon na an Dios “makosog an kapangyarihan.” (Isaias 40:26) Pero iba nang orolay na basahon an manongod sa kun paano nia ilinigtas an Israel sa Dagat na Pula dangan pinangatamanan an nasyon sa kaawagan sa laog nin 40 taon. Ikalaladawan nindo sa isip an nag-uulakbong katubigan na nababanga. Maiimahinar nindo an nasyon—na puedeng 3,000,000 gabos—na nagraralakaw sa marang irarom kan dagat, an nabilog na katubigan nagtotoronong na garo dakulaon na mga lanob sa mag-ibong-ibong. (Exodo 14:21; 15:8) Maheheling nindo an ebidensia kan nagpoprotehir na pag-ataman nin Dios sa kaawagan. May tubig na buminolos hale sa gapo. May kakanon, na garo mga pisog na puti, na naglataw sa daga. (Exodo 16:31; Bilang 20:11) Ihinahayag digdi ni Jehova na bako sana na sia igwa nin kapangyarihan kundi na ginagamit nia iyan para sa saiyang banwaan. Bako daw na nakapakokosog liwat sa boot na maaraman na an satong mga pamibi nakakaabot sa sarong makapangyarihan na Dios na sarong “pailihan asin kosog para sa sato, sarong tabang na danay na makukua sa panahon nin mga kasakitan”?—Salmo 46:1.
w10-TG 6/1 26 ¶4-6
“Kikilos Ka Nang May Pagkamatapat”
Suriin nating mabuti ang mga salitang ito ni David. Ang salitang Hebreo na isinaling ‘kikilos nang may pagkamatapat’ ay maaari ding isalin na ‘kikilos nang may maibiging-kabaitan.’ Nakasalig sa pag-ibig ang tunay na katapatan. Iniibig ni Jehova ang mga tapat sa kaniya.
Tandaan din na ang katapatan ay hindi lamang basta damdamin; ito ay may kasamang pagkilos. Kumikilos si Jehova nang may katapatan, gaya ng naranasan mismo ni David. Sa pinakamahihirap na sandali sa buhay ni David, tinulungan siya ni Jehova. Patuloy siyang ipinagsanggalang at pinatnubayan ni Jehova bilang kaniyang tapat na hari. Kinilala ni David na si Jehova lamang ang makapagliligtas sa kaniya “mula sa palad ng lahat ng kaniyang mga kaaway.”—2 Samuel 22:1.
Ano ang kahulugan para sa atin ng mga salita ni David? Hindi nagbabago si Jehova. (Santiago 1:17) Hindi nagbabago ang kaniyang mga pamantayan at lagi niyang tinutupad ang kaniyang mga pangako. Sa isa pang awit ni David, ganito ang sinabi niya tungkol kay Jehova: “Hindi niya iiwan ang kaniyang mga matapat.”—Awit 37:28.
Espirituwal na Kayamanan
Kultibaron an Espiritu nin Pagigin Mas Hababa
7 An halimbawa nin kapakumbabaan nin Dios may dakulaon na epekto sa salmistang si David. Sia nag-awit ki Jehova: ‘Itinao mo man sakuya an kalasag nin saimong kaligtasan, asin an saimong kabootan [“kapakumbabaan,” NW] iyo an puminadakula sakuya.’ (2 Sam. 22:36) Para ki David, an ano man na kadakulaan na nakamtan nia sa Israel nagin posible sana huli sa kapakumbabaan ni Jehova—sa pagpakumbaba mismo nin Dios paagi sa paghiling sa daga tanganing tawan sia nin atension. (Sal. 113:5-7) Bako daw na totoo man iyan sa sato? Mapadapit sa mga kualidad, kakayahan, asin pribilehio, ano an igwa kita na ‘dai ta inako’ ki Jehova? (1 Cor. 4:7) An tawong minagawe na siring sa mas hababa “dakula” huling sia nagigin mas kapakipakinabang na lingkod ni Jehova. (Luc. 9:48) Horophoropon ta kun paano.
HULYO 25-31
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | 2 SAMUEL 23-24
“Igwa Daw nin Pagsasakripisyo sa Ginigibo Mong Pagtao?”
it-1-TG 175
Arauna
Lumilitaw na inialok ni Arauna nang walang bayad ang lugar na iyon, kasama ang mga baka at mga kagamitang kahoy para sa paghahain, ngunit nagpumilit si David na magbayad. Ipinakikita ng ulat sa 2 Samuel 24:24 na binili ni David ang giikan at ang mga baka sa halagang 50 siklong pilak ($110). Gayunman, sinasabi ng ulat sa 1 Cronica 21:25 na nagbayad si David ng 600 siklong ginto (humigit-kumulang $77,000) para sa lugar na iyon. Ang binanggit lamang ng manunulat ng Ikalawang Samuel ay ang pagbili sa mismong dako na pagtatayuan ng altar at sa mga materyales na ginamit sa paghahain noong pagkakataong iyon, sa gayo’y lumilitaw na ang tinukoy niyang halaga ay para lamang sa mga bagay na ito. Sa kabilang dako naman, tinalakay ng manunulat ng Unang Cronica ang mga bagay-bagay na may kinalaman sa templo na itinayo sa dakong iyon nang maglaon at iniugnay niya sa pagtatayong iyon ang isinagawang bilihan noon. (1Cr 22:1-6; 2Cr 3:1) Yamang napakalaki ng kabuuang lugar ng templo, lumilitaw na ang halagang 600 siklong ginto ay kabayaran para sa malawak na lugar na iyon sa halip na sa maliit na loteng kinailangan para sa altar na unang itinayo ni David.
Makanood sa ‘Kabilogan kan Katotoohan’
8 Kun an atang nin sarong Israelita gikan sa boot na kapahayagan nin sinserong pasasalamat ki Jehova o paghagad kan saiyang pag-oyon paagi sa dolot na tinotong, posibleng marhay na dai sia madedepisilan sa pagpili nin iaatang na hayop. Maoogma an nagsasamba na itao ki Jehova an pinakamarahay na yaon sa saiya. An mga Kristiano ngonyan dai ginigibo an literal na pag-atang na sinabi sa Ley ni Moises; pero nag-aatang sinda paagi sa paggamit kan saindang panahon, kosog, asin materyal na mga rogaring tanganing paglingkodan si Jehova. Sinabi ni apostol Pablo na an ‘pagtuga,’ o pagpapahayag sa publiko kan Kristianong paglaom, asin “an pagguibo nin marahay” saka paghiras nin mga bagay sa iba mga atang na nakakapaogma sa Dios. (Heb. 13:15, 16) An saboot nin mga lingkod ni Jehova sa pakikikabtang sa siring na mga gibohon naghahayag kan rarom kan saindang pasasalamat asin pagpapahalaga sa gabos na itinao sa sainda nin Dios. Kaya, may pagkakaagid an saboot saka motibasyon kan mga nakikikabtang sa Kristianong paglilingkod ngonyan asin kan mga nagdodolot nin gikan sa boot na mga atang kan suanoy na mga panahon.
Espirituwal na Kayamanan
Tampok na mga Kabtang sa Libro nin Ikaduwang Samuel
23:15-17. Si David igwa nin hararom nanggad na paggalang sa ley nin Dios manongod sa buhay asin dugo kaya sa pangyayaring ini, dai nia ginibo an dawa garo baga pagbalga sa ley na iyan. Dapat niatong kultibaron an siring na aktitud sa gabos na pagboot nin Dios.
AGOSTO 1-7
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | 1 HADI 1-2
“Nakakanuod Ka Daw sa Saimong mga Sala?”
it-2-TG 1189 ¶3
Solomon
Nang marinig ang tunog ng musika sa Gihon, na hindi gaanong kalayuan, at ang hiyaw ng bayan: “Mabuhay si Haring Solomon,” si Adonias at ang kaniyang mga kasabuwat ay tumakas dahil sa takot at pagkalito. Patiunang ipinakita ni Solomon na magiging mapayapa ang kaniyang pamamahala nang tumanggi siyang mabahiran ng paghihiganti ang kaniyang pagluklok sa trono. Kung nabaligtad ang mga pangyayari, malamang na napatay si Solomon. Tumakas si Adonias patungo sa santuwaryo upang doon manganlong, kaya ipinakuha siya roon ni Solomon upang dalhin sa harap niya. Matapos sabihan si Adonias na mananatili siyang buháy malibang may kasamaang masumpungan sa kaniya, pinauwi siya ni Solomon sa kaniyang bahay.—1Ha 1:41-53.
it-1-TG 49
Adonias
Gayunman, pagkamatay ni David, lumapit si Adonias kay Bat-sheba at kinumbinsi ito na maging tagapamagitan niya sa harap ni Solomon upang hilingin si Abisag na kabataang tagapag-alaga at kasama ni David para maging kaniyang asawa. Ang pananalita ni Adonias na “ang paghahari ay magiging akin sana, at sa akin itinuon ng buong Israel ang kanilang mukha upang ako ang maging hari” ay nagpapahiwatig na nadama niyang ipinagkait sa kaniya ang kaniyang karapatan, kahit kinilala niyang may patnubay ng Diyos ang bagay na iyon. (1Ha 2:13-21) Bagaman ang kaniyang kahilingan ay maaaring para lamang sa isang kabayaran dahil nawala sa kaniya ang kaharian, mariin nitong ipinahihiwatig na nagniningas pa rin kay Adonias ang apoy ng ambisyon, yamang ayon sa isang alituntunin sa sinaunang Silangan, ang mga asawa at mga babae ng isang hari ay magiging pag-aari lamang ng kaniyang legal na kahalili. (Ihambing ang 2Sa 3:7; 16:21.) Gayon ang naging tingin ni Solomon sa kahilingang ito na ipinaabot sa pamamagitan ng kaniyang ina kung kaya iniutos niyang patayin si Adonias, na kaagad namang isinagawa ni Benaias.—1Ha 2:22-25.
Espirituwal na Kayamanan
Tampok na mga Kabtang sa Libro nin Enot na Hade
2:37, 41-46. Peligroso nanggad na mag-isip na an saro puedeng makisuway sa ley nin Dios na dai napapadusahan! An mga tuyong minasuway sa pagsusog sa ‘piot na dalan na pasiring sa buhay’ masapar kan mga resulta kan bakong madonong na desisyon na iyan.—Mateo 7:14.
AGOSTO 8-14
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | 1 HADI 3-4
“An Kahalagahan kan Kadunungan”
Sia daw Marahay na Halimbawa Para sa Saindo o Sarong Patanid?
4 Sa kapinonan kan paghade ni Salomon, an Dios nagpaheling sa saiya paagi sa pangatorogan asin nagsabi sa saiya na maghagad nin ano man na gusto nia. Huling aram ni Salomon na limitado an eksperyensia nia, naghagad sia nin kadonongan. (Basahon an 1 Hade 3:5-9.) Huling ikinaogma nin Dios na naghagad an hade nin kadonongan imbes na kayamanan asin kamurawayan, tinawan nia si Salomon nin ‘madonong asin may pakasabot na puso’—saka prosperidad. (1 Ha. 3:10-14) Arog kan sinabi ni Jesus, pambihirang marhay an kadonongan ni Salomon kaya nabaretaan iyan kan reyna nin Seba, na nagbiahe nin harayo tanganing maeksperyensiahan nia mismo iyan.—1 Ha. 10:1, 4-9.
5 Dai kita personalmenteng nag-aasa na milagroso kitang tatawan nin kadonongan. Sinabi ni Salomon na “[itinatao] ni Jehova an kadonogñan,” alagad isinurat nia na maninigo kitang magmaigot na magkaigwa kan diosnon na kualidad na iyan: “Pakamoninogñon an saimong taligña [“magtao nin atension,” NW] sa kadonogñan; kun saimong ikiling an saimong puso sa pagkatatao.” May koneksion dian, ginamit nia an mga pananaram na arog baga nin ‘mag-agrangay,’ “hanapon,” asin ‘siyasaton’ an kadonongan. (Tal. 2:1-6) Malinaw nanggad na puede kitang magkaigwa nin kadonongan.
6 Marahay na kita maghapot, ‘Isinasapuso ko daw an halimbawa ni Salomon na pagpahalaga sa kadonongan nin Dios?’ Huli sa kadaihan nin kasegurohan sa pagbuhay, dakol an bangkag sa saindang trabaho asin kuarta o apektado an mga desisyon ninda manongod sa kun anong klase asin kun gurano kadakol na edukasyon an aaboton ninda. Kumusta ka asin an saimong pamilya? Ipinapaheling daw kan mga desisyon mo na pinapahalagahan asin hinahanap mo an kadonongan nin Dios? Magkakaigwa ka daw nin orog na kadonongan kun liliwaton mo an konsentrasyon o mga pasohan mo? An totoo, an pagkaigwa asin pag-aplikar nin kadonongan para sa nagdadanay na karahayan mo. Si Salomon nagsurat: “Dagñan makakamidbid ka nin kabanalan, nin hatol, asin pagkasarama [“pagigin tanos,” NW], . . . an gabos na marahay na dalan.”—Tal. 2:9.
Espirituwal na Kayamanan
Si Jehova Dios nin mga Tipan
15 Kan maorganisar na an mga gikan ni Abraham bilang sarong nasyon sa irarom kan Ley, binendisyonan sinda ni Jehova sono sa saiyang panuga sa patriarka. Kan 1473 B.C.E., an kasalihid ni Moises, si Josue, pinangenotan an Israel pasiring sa Canaan. An suminunod na pagbarabaranga kan daga sa mga tribo nagin kaotoban kan panuga ni Jehova na itatao an daga sa banhi ni Abraham. Kan an Israel fiel, inotob ni Jehova an saiyang panuga na tawan sinda nin kapangganahan laban sa saindang mga kaiwal. Ini nangorognang nagin totoo durante kan pamamahala ni Hadeng David. Kan panahon kan aking lalaki ni David na si Salomon, naotob an ikatolong aspekto kan tipan ki Abraham. “Kadakoldakol kan Juda asin Israel, siring kadakol kan mga baybay na yaon sa gilid nin dagat, na nagkakarakan asin nag-iirinom patin naggagayagaya.”—1 Hade 4:20.
AGOSTO 15-21
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | 1 HADI 5-6
“Itinugdok kan Saindang mga Kamot Asin kan Saindang Puso”
w11-TG 2/1 15
Alam Mo Ba?
Ang sedro ng Lebanon ay kilalang-kilala sa tibay, ganda, at bango ng kahoy nito. Hindi rin ito pinepeste ng mga insekto. Kaya masasabing mahuhusay na materyales ang ginamit ni Solomon para sa templo. Sa ngayon, iilang maliliit na kakahuyan na lamang ang natira sa dating malawak na kagubatan ng mga sedro na bumalot sa mga kabundukan ng Lebanon.
it-2-TG 1119
Sedro
Ang gayong malawakang paggamit ng tablang sedro ay nangailangan ng libu-libong manggagawa para sa pagpuputol ng mga punungkahoy, pagdadala ng mga iyon sa Tiro o Sidon na nasa baybaying dagat ng Mediteraneo, pagbibigkis ng mga iyon upang maging mga balsa, at pagpapaanod ng mga iyon sa dagat, malamang ay patungong Jope. Pagkatapos ay iniahon ang mga iyon sa katihan patungong Jerusalem. Isinagawa ito batay sa isang kontrata sa pagitan nina Solomon at Hiram. (1Ha 5:6-18; 2Cr 2:3-10) Mula noon, tuluy-tuloy na ang pagdating ng kahoy anupat noong panahon ng paghahari ni Solomon, masasabing pinangyari niya na ‘ang tablang sedro ay maging tulad ng puno ng sikomoro dahil sa dami.’—1Ha 10:27; ihambing ang Isa 9:9, 10.
it-2-TG 1289 ¶2
Templo
Sa pag-oorganisa ni Solomon sa gawain, tumawag siya ng 30,000 lalaki mula sa Israel, at isinugo niya ang mga ito sa Lebanon sa rilyebong 10,000 bawat buwan, anupat sa pagitan ng kanilang mga rilyebo ay nananatili sila nang dalawang buwan sa kanilang mga tahanan. (1Ha 5:13, 14) Mula sa “mga naninirahang dayuhan” sa lupain ay tumawag din siya ng 70,000 lalaki bilang mga tagapagdala ng pasan, at bilang mga maninibag, 80,000. (1Ha 5:15; 9:20, 21; 2Cr 2:2) Bilang mga kapatas na namamahala sa gawain, nag-atas si Solomon ng 550 lalaki at ng 3,300 iba pa na lumilitaw na nagsilbing mga katulong ng mga iyon. (1Ha 5:16; 9:22, 23) Waring sa mga ito, 250 ay mga Israelita at 3,600 ay “mga naninirahang dayuhan” sa Israel.—2Cr 2:17, 18.
Espirituwal na Kayamanan
g-TG 5/12 17, kahon
Ang Bibliya—Aklat ng Mapananaligang mga Hula, Bahagi 1
TUMPAK NA PAGPEPETSA
Ang isang halimbawa kung bakit mahalaga ang tumpak na pagpepetsa ng Bibliya ay makikita sa 1 Hari 6:1, na tumutukoy sa panahon kung kailan sinimulan ni Haring Solomon ang pagtatayo ng templo sa Jerusalem. Mababasa roon: “At nangyari nang ikaapat na raan at walumpung taon [479 na buong taon] pagkalabas ng mga anak ni Israel mula sa lupain ng Ehipto, noong ikaapat na taon [ng paghahari ni Solomon], nang buwan ng Ziv, samakatuwid ay noong ikalawang buwan, pagkatapos na si Solomon ay maging hari sa Israel, na pinasimulan niyang itayo ang bahay para kay Jehova.”
Ayon sa kronolohiya ng Bibliya, ang ikaapat na taon ng paghahari ni Solomon ay noong 1034 B.C.E. Kung bibilang ng 479 na taon pabalik mula sa petsang iyon, ang taon ng Pag-alis ng Israel sa Ehipto ay papatak ng 1513 B.C.E.
AGOSTO 22-28
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | 1 HADI 7
“Kun Ano an Manunudan Ta sa Duwang Harigi”
Sa Kabubuldan Makakamina Kamo nin Tanso
Kadakul na tanso an ginamit ni Hading Solomon para sa templo sa Jerusalem. An kadaklan kaiyan nakua kan saiyang ama na si David sa pakikilaban sa mga Siriano. (1 Cronica 18:6-8) An minoldeng dagat, an dakulaon na tansong planggana na ginagamit kan mga saserdote sa paghugas, puwedeng lagan nin 66,000 na litro nin tubig asin posibleng may timbang na sagkod sa 30 tonelada. (1 Hade 7:23-26, 44-46) Tapos, igwa nin duwang dakulaon na tansong harigi sa laugan kan templo. An langkaw kaiyan 8 metros, saka 2.2 metros an langkaw kan payo-payo kaiyan. Mayo iyan nin laog. An hibog kaiyan 7.5 sentimetros asin 1.7 metros an diyametro. (1 Hade 7:15, 16; 2 Cronica 4:17) Dakulon na tanso an siguradong ginamit sa paggibo sana kaini.
it-1-TG 437
Boaz, II
Sa dalawang pagkalaki-laking tansong haligi na itinayo sa harap ng beranda ng maringal na templo ni Solomon, ang haliging nasa gawing hilaga ay pinanganlang Boaz, posibleng nangangahulugang “Sa Lakas.” Ang haligi naman na nasa gawing timog ay tinawag na Jakin na nangangahulugang “Itatag Nawa [ni Jehova] Nang Matibay.” Kaya kung pagsasamahin ang mga ito at babasahin mula sa kanan pakaliwa kapag nakaharap ang isa sa S, ang ideyang itatawid nito ay ‘Itatag nawa [ni Jehova] nang matibay [ang templo] sa lakas.’—1Ha 7:15-21; tingnan ang KAPITAL.
Espirituwal na Kayamanan
it-2-TG 776
Paliligo, Paghuhugas
Ang pisikal na kalinisan ay kahilingan sa mga sumasamba kay Jehova ukol sa kabanalan at kadalisayan. Ipinakikita ito ng kaayusan sa tabernakulo at gayundin ng paglilingkod sa templo nang maglaon. Noong italaga ang mataas na saserdoteng si Aaron at ang kaniyang mga anak, naligo muna sila bago nagbihis ng opisyal na mga kasuutan. (Exo 29:4-9; 40:12-15; Lev 8:6, 7) Para sa paghuhugas ng kanilang mga kamay at mga paa, ang mga saserdote ay gumagamit ng tubig mula sa hugasang tanso na nasa looban ng tabernakulo, at nang maglaon, mula sa pagkalaki-laking binubong dagat sa templo ni Solomon. (Exo 30:18-21; 40:30-32; 2Cr 4:2-6) Sa araw ng Pagbabayad-Sala, dalawang ulit na naliligo ang mataas na saserdote. (Lev 16:4, 23, 24) Yaong mga nagdala sa kambing na para kay Azazel at sa mga labí ng mga haing hayop at sa hain na pulang baka patungo sa labas ng kampo ay hinihilingang paliguan ang kanilang laman at labhan ang kanilang mga kasuutan bago sila pumasok muli sa kampo.—Lev 16:26-28; Bil 19:2-10.
AGOSTO 29–SETYEMBRE 4
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | 1 HADI 8
“An Mapakumbaba Asin Udok sa Pusong Pamibi ni Solomon sa Publiko”
Paoswagon an Kualidad kan Saindong mga Pamibi Paagi sa Pag-adal sa Biblia
9 Tanganing dangogon, an pamibi dapat na hale sa puso. Si Salomon odok sa pusong namibi, na isinurat sa 1 Hade kapitulo 8, sa atubangan nin mga kaburunyogan na nagtiripon sa Jerusalem para sa inagurasyon kan templo ni Jehova kan 1026 B.C.E. Pagkatapos na an kaban kan tipan ibugtak sa Kabanalbanale asin an templo mapano kan panganoron ni Jehova, inomaw ni Salomon an Dios.
10 Pag-adalan an pamibi ni Salomon, asin mangnohon an mga pagkasambit kaiyan manongod sa puso. Minidbid ni Salomon na si Jehova sana an nakakaaram sa puso nin tawo. (1 Ha. 8:38, 39) An pamibi man sanang iyan nagpapaheling na igwa nin paglaom para sa nagkasala na ‘minabalik sa Dios sa bilog niang puso.’ Kun bihagon nin kaiwal an banwaan nin Dios, an saindang mga pakimaherak dadangogon kun an puso ninda bilog para ki Jehova. (1 Ha. 8:48, 58, 61) Kun siring, daing duwa-duwa na an saindong mga pamibi maninigong hale sa puso.
Iitaas an Maimbod na mga Kamot sa Pamimibi
7 Baga man kita namimibi sa publiko o sa pribado, an sarong mahalagang prinsipyo sa Kasuratan na dapat girumdomon iyo na maninigo kitang magpaheling nin mapakumbabang aktitud sa satong mga pamibi. (2 Cronica 7:13, 14) Si Hadeng Salomon nagpaheling nin kapakumbabaan sa saiyang pampublikong pamibi sa okasyon kan pagdusay kan templo ni Jehova sa Jerusalem. Natapos pa sana ni Salomon an saro sa pinakakahangahangang edipisyo na itinogdok digdi sa daga kasuarin man. Pero, sia mapakumbabang namibi: “An Dios daw talagang mag-eerok sa ibabaw kan daga? Uya! An kalangitan, iyo, an langit kan kalangitan, mismo dai ka kayang pagkaigoon; kun siring, gurano pa daw an harong na ini na sakuyang itinogdok!”—1 Hade 8:27.
8 Arog ni Salomon, kita maninigong magin mapakumbaba kun irinerepresentar an iba sa pampublikong pamibi. Minsan ngani maninigo niatong likayan an pagigin garo baga banal-banayot, an kapakumbabaan ikapaheheling kan tono kan satong boses. An mga pamibing mapakumbaba bakong mahawhaw o madrama. Dinadara kaiyan an atension, bakong sa namimibi, kundi sa Saro na pinamimibian. (Mateo 6:5) Ipinaheheling man an kapakumbabaan kan sinasabi niato sa pamibi. Kun kita mapakumbabang namimibi, dai kita mataram na garo baga ineeksihiran niato an Dios na gibohon an nagkapirang bagay segun sa gusto niato. Imbes, hahagadon niato ki Jehova na gumibo nin aksion sa paagi na kaoyon kan saiyang sagradong kabotan. Ipinaheling kan salmista paagi sa halimbawa an angay na aktitud kan sia makimaherak: “A, ngonyan, Jehova, magligtas ka, tabi! A, ngonyan, Jehova, magtao ka, tabi, nin kapangganahan!”—Salmo 118:25; Lucas 18:9-14.
Espirituwal na Kayamanan
it-2-TG 176 ¶6
Langit
Si Solomon, ang tagapagtayo ng templo sa Jerusalem, ay nagsabi na sa “mga langit, oo, sa langit ng mga langit” ay hindi magkasya ang Diyos. (1Ha 8:27) Bilang Maylalang ng mga langit, ang posisyon ni Jehova ay malayong mas mataas sa lahat nga mga ito, at “ang kaniyang pangalan lamang ang di-maabot sa kataasan. Ang kaniyang dangal ay nasa itaas ng lupa at langit.” (Aw 148:13) Sinusukat ni Jehova ang pisikal na langit anupat kasindali lamang iyon ng pagsukat ng isang tao sa isang bagay sa pamamagitan ng pag-uunat ng kaniyang mga daliri upang ang bagay na iyon ay malagay sa pagitan ng mga dulo ng hinlalaki at ng kalingkingan. (Isa 40:12) Ang sinabi ni Solomon ay hindi nangangahulugan na walang espesipikong tirahan ang Diyos. Ni nangangahulugan man iyon na siya ay omnipresente sa diwa na literal siyang nasa lahat ng dako at nasa lahat ng bagay. Mauunawaan natin ito yamang binanggit din ni Solomon na si Jehova ay nakikinig “mula sa langit, ang iyong tatag na dakong tinatahanan,” samakatuwid nga, ang langit na dako ng mga espiritu.—1Ha 8:30, 39.