Magdanay na Maugma Mantang May Inaataman na May Edad Na o May Hilang

1-2. Ano an namamatian ni Jehova sa mga may inaataman? (Talinhaga 19:17) (Hilingon man an mga ritrato.)

“LABING 32 na taon na kaming nag-iibanan ni agom,” an sabi kan brother sa Korea na si Jin-yeol. “Sa nag-aging limang taon, ako an nag-aataman sa saiya. Igwa siya nin Parkinson’s disease asin nasasakitan na makahiro. Namumutan saka padangaton ko si agom, saka gustong-gusto kong inaataman siya. Sa banggi, nagtuturog siya sa sarong hospital bed sa harong. Nagtuturog ako sa may kataid niya, asin magka-holding hands kami mantang nagtuturog.”

² May inaataman ka daw na sarong mahal sa buhay, halimbawa, magurang mo, agom, aki, o amigo? Kun iyo, posibleng marhay na pinapahalagahan mo an pambihirang pribelihiyo na tabangan siya sa arog kaiyan kapersonal na paagi. Asin paagi sa pag-ataman sa saimong mahal sa buhay, ipinapahiling mo an debosyon mo ki Jehova. (1 Tim. 5:​4, 8; Sant. 1:27) Alagad, napapaatubang ka pa man giraray sa mga kadipisilan na sa parati dai naririsa kan iba. Kun minsan, tibaad mamatian mo pa ngani na ika lang an nagsasakit. Puwedeng nahihiling ka kan iba na nakangirit, pero pag ika na sana, dai mo mapugulan na mapaluha. (Sal. 6:6) Dawa ngani tibaad dai naaaraman kan iba an mga inaagihan mo, si Jehova pirming aram iyan. (Ikumparar an Exodo 3:7.) An saimong mga luha saka mga pagsasakripisyo mahalagang marhay sa saiya. (Sal. 56:8; 126:5) Nahihiling niya an gabos mong ginigibo para tabangan an saimong mahal sa buhay. Ibinibilang niyang may utang siya sa saimo asin nanunuga siya na babayadan ka niya.​—Basahon an Talinhaga 19:17.

3. Anong mga kadipisilan an posibleng napaatubang ki Abraham asin Sara mantang inaataman si Tera?

³ Sa Bibliya, may dakul na salaysay manungod sa mga lalaki asin babayi na nag-ataman sa saindang mga mahal sa buhay na may edad na o may hilang. Pag-isipan an halimbawa ni Abraham asin Sara. Kan maghali sinda sa Ur, an ama nindang si Tera mga 200 anyos na. Dawa arog kaiyan, uminiba pa man giraray siya sa sainda. Nagbaklay sinda nin mga 960 kilometros pasiring sa Haran. (Gen. 11:​31, 32) Siyempre namumutan ni Abraham asin Sara si Tera, pero imahinara na sana kun gurano kanagin dipisil an pag-ataman sa saiya, lalo na mantang nagbabaklay sinda. Posibleng marhay na nagbaklay sinda sakay nin mga kamelyo o asno—masakiton na marhay iyan para sa may edad nang si Tera. Kaya natural sanang nakamati kun minsan si Abraham asin Sara nin grabeng kapagalan, tibaad haros mayo na ngani nin kusog. Ano man an nagin sitwasyon, siguradong tinawan sinda ni Jehova kan kusog na kaipuhan ninda. Kun paanong inalalayan ni Jehova si Abraham asin Sara, siguradong aalalayan asin papakusugon ka man niya.​—Sal. 55:22.

4. Ano an pag-uulayan ta sa artikulong ini?

⁴ An kagaya-gayahan makakatabang sa saimo na padagos na maataman an saimong mahal sa buhay. (Tal. 15:13) An sarong magaya-gayang tawo kayang magdanay na maugma dawa nasa masakit na sitwasyon. (Sant. 1:​2, 3) Paano ka magkakaigwa kan arog kaiyan na kagaya-gayahan o kaugmahan? An sarong paagi iyo an pagsarig ki Jehova sa pamibi asin paghagad sa saiya na tabangan kang magdanay na positibo. Sa artikulong ini, pag-uulayan ta kun ano pa an mga puwedeng gibuhon kan mga nag-aataman tanganing magdanay na maugma. Pag-uulayan ta man kun ano an magigibo kan iba tanganing tabangan sinda. Pag-ulayan ta nguna kun taano ta kaipuhan kan mga nag-aataman na mapagdanay an saindang kaugmahan asin kun anong mga kadipisilan an puwedeng makahali kaiyan.

KUN PAANO PUWEDENG MAKAAPEKTAR SA KAUGMAHAN MO AN PAG-ATAMAN SA MAHAL SA BUHAY

5. Taano ta kaipuhan kan mga nag-aataman na mapagdanay an saindang kaugmahan?

⁵ Kun mawara an kaugmahan kan mga nag-aataman, puwedeng madali sana sindang mawaran nin kusog o mapagal. (Tal. 24:10) Asin pag pagal sinda, dawa ngani gusto man nindang magin mabuot asin matinabang, tibaad dai na sinda gayong makapahiling kaiyan. Anong mga kadipisilan an puwedeng magin dahilan na mawara an kaugmahan kan mga nag-aataman?

6. Taano ta may mga nag-aataman na nakakamati nin grabeng kapagalan bako lang sa pisikal kundi pati man sa emosyon?

⁶ An mga nag-aataman tibaad nakakamati nin grabeng kapagalan bako lang sa pisikal kundi pati man sa emosyon. An sister na si Leah nagsabi: “An pag-ataman nakakaubos nin kusog sa emosyon. Dawa ngani magayon man an bilog na aldaw ko, pero sa katapusan kan aldaw, mayo na ako sa mood na gumibo nin ano man. Kun minsan ngani, pati pag-reply sa text dai ko na magibo.” An iba nasasakitan na magkaigwa nin igong pahingalo o magkaigwa kan panahon para magrelaks. An sister na si Inés nagsabi: “Nasasakitan akong magkaigwa nin igong turog. Pag banggi, nagmamata ako kada ikaduwang oras tanganing asikasuhon an panugangan kong babayi. Asin nagkapirang taon na man kaming dai nakakabakasyon ni agom.” May mga nag-aataman na nagsasayuma sa mga imbitasyon para sa mga pagtiripon-tipon asin pati ngani sa teokratikong mga asignasyon huling may mahal sa buhay sindang nangangaipo nin bilog na panahon na pag-asikaso. Bilang resulta, tibaad magin mamundo sinda na garo baga pagmati ninda nakakulong sinda huli sa saindang kamugtakan.

7. Taano ta may mga nag-aataman na nakakamati nin pagkakonsiyensiya o kamunduan?

⁷ An mga nag-aataman tibaad nakakamati nin grabeng pagkakonsiyensiya o kamunduan. An sister na si Jessica nagsabi: “Nasasakitan ako dahil pagmati ko garo kulang pa an mga nagigibo ko. Pag tinatawan ko nin panahon an sakong sadiri, nakokonsiyensiya ako saka pagmati ko sadiri ko sana an iniisip ko.” May mga nag-aataman na nakokonsiyensiya huling may mga pagkakataon na nauuyam sinda sa sitwasyon ninda. An iba man nahahadit na tibaad kulang pa an ginigibo ninda para tabangan an saindang mahal sa buhay. May nagkapira man na nakokonsiyensiya huling may beses kaidto na pagalon sinda tapos nakapagsabi sinda nin nakakakulog sa inaataman nindang mahal sa buhay. (Sant. 3:2) Asin an iba man namumundong marhay mantang nahihiling nindang luway-luway na nagluluya an tawong kaidto maugmahon asin makusog. An sister na si Barbara nagsabi: “An saro sa pinakadipisil para sa sako iyo an mahiling an sakong namumutan na amiga na padikit-dikit na nagluluya sa kada aldaw.”

8. Magtao nin sarong eksperyensiya kun paano an pira sanang mga tataramon puwede nang magkaigwa nin magayon na epekto sa nag-aataman.

⁸ May mga nag-aataman na nakakamating binabaliwala sinda. Taano? Huling bihira lang sindang pasalamatan o komendaran sa saindang kahigusan asin mga pagsasakripisyo. Dawa an pira sanang mga tataramon nin pasasalamat puwede nang makapaugmang marhay. (1 Tes. 5:18) An sister na si Melissa nagsabi: “May mga pagkakataon na napapahibi ako sa grabeng kapagalan asin pagkadisganar. Pero pag sinasabi sako kan mga inaataman ko ‘Salamat sa gabos na ginigibo mo para sako,’ naggigian talaga an pagmati ko! An mga tataramon na arog kaiyan nakakatabang sako tanganing pagmata ko sa aga andam saka maugma giraray akong atamanon sinda.” Ipinaliwanag kan brother na si Ahmadu kun ano an epekto sa saiya pag nakakaresibi siya nin mga kapahayagan nin pasasalamat. Inaataman niya saka kan saiyang agom an saindang aki pang pamangkin na babayi na nakaistar sa sainda; may subi-subi (epilepsy) an pamangkin ninda. Sinabi ni Ahmadu: “Dawa ngani tibaad dai niya man lubos na nasasabutan kun gurano kadakula kan ginigibo ming mga pagsasakripisyo para maataman siya, nauugma talaga kaming marhay pag ipinapahayag niya samo an saiyang pasasalamat o pag isinusurat niya an mga tataramon na ‘I love you.’”

KUN PAANO MAGDADANAY NA MAUGMA

9. Paano maipapahiling kan nag-aataman an kababaan nin buot?

⁹ Magin hababa an buot. (Tal. 11:2) Gabos kita may limitadong oras asin kusog. Kaya kaipuhan mong magbugtak nin mga sagkudan sa kun ano an mga kaya asin dai mo kayang gibuhon saka magsayuma paminsan-minsan. Asin OK sana iyan! Pagpahiling iyan nin kababaan nin buot. Kun may mag-alok saimo nin tabang, maugmang akuon iyan. An brother na si Jay nagsabi: “Dai ta man kayang gibuhon gabos nin sabay-sabay. Aramon an mga limitasyon mo asin dai maglampas diyan. Makakatabang iyan sa saimo na magdanay na maugma.”

10. Taano ta mahalaga na magin mapagsabot an mga nag-aataman? (Talinhaga 19:11)

¹⁰ Magin mapagsabot. (Basahon an Talinhaga 19:11.) Kun mapagsabot ka, posibleng marhay na magdadanay kang kalmado pag an mahal mo sa buhay makagibo o makasabi nin nakakakulog. An sarong tawong mapagsabot hinihinguwang sabuton kun taano ta minagawi sa sarong partikular na paagi an saro. May koneksiyon digdi, may mga malala o naghahaloy na hilang na puwedeng magin dahilan na gumawi an saro nin kontra sa personalidad niya. (Ecl. 7:7) Halimbawa, an sarong tawong kaidto mabuot saka makonsiderasyon tibaad magin nang parapakiargumento o parapakiiwal. O tibaad magin na siyang mapaghanap, matatsar, mapagkritika, o masakit mapaugma. Kun may tinatabangan kang may malalang hilang, tibaad makatabang sa saimo na aramon an manungod sa saiyang kamatian. Mantang urog na nagdadakul an naaaraman mo manungod sa saiyang hilang, urog mo man na masasabutan na minagawi siya nin arog kaiyan dahil sa kamatian niya, bako dahil sa personalidad niya.​—Tal. 14:29.

11. Anong mahalagang mga bagay an dapat na tawan nin panahon kada aldaw kan mga nag-aataman? (Salmo 132:​4, 5)

¹¹ Magtao nin panahon para pakusugon an pakikiamigo mo ki Jehova. Kun minsan, kaipuhan mong ipagilid an nagkapirang mga gibuhon tanganing asikasuhon an ibang mga bagay na ‘mas importante.’ (Fil. 1:10) An saro sa mas importanteng mga bagay na ini iyo an pagpakusog kan relasyon mo ki Jehova. Ipriniyoridad ni Hading David an pagsamba ki Jehova. (Basahon an Salmo 132:​4, 5.) Kaagid kaiyan, mahalaga man na ipriyoridad mong magtagama nin panahon kada aldaw tanganing magbasa nin sarong porsiyon kan Bibliya asin mamibi. An sister na si Elisha nagsabi: “Nagigibo kong padagos na magin maugma paagi sa pagpamibi saka paagi sa paghurop-hurop sa nakakarangang mga salmo. An pagpamibi an pirming pinakanakakatabang sa sako. Sa bilog na aldaw, dakul na beses akong namimibi ki Jehova tanganing magdanay na kalmado.”

12. Taano ta kaipuhan kan mga nag-aataman na magtagama nin panahon tanganing atamanon an saindang salud?

¹² Magtao nin panahon tanganing atamanon an saimong pisikal na salud. Puwedeng magin masakit sa sibot na mga tawo—arog kan mga nag-aataman sa mga may edad na o may hilang—na makabakal asin makapreparar nin masustansiyang mga kakanon. An pagkakan nin masustansiyang mga kakanon saka regular na pag-ehersisyo mahalagang marhay para sa saimong pisikal asin mental na salud. Kaya hinguwahon na gamiton sa madunong na paagi an saimong limitadong oras paagi sa pagkakan nin masustansiyang mga kakanon asin regular na pag-ehersisyo. (Efe. 5:​15, 16) Apuwera kaiyan, hinguwahon man na magkaigwa nin supisyenteng turog. (Ecl. 4:6) Ipinaparisa kan mga pag-adal na nakakatabang an pagturog na mahali an mga toxin sa satong hutok. Sigun sa artikulong “How Sleep Can Affect Stress” kan Banner Health, puwede man na makatabang an pagkaigwa nin supisyenteng turog tanganing mabawasan an namamatian tang paghadit saka makayanan an stress. Kaipuhan mo man na magtagama nin panahon para sa paglilibang. (Ecl. 8:15) Ihiniras nin sarong nag-aataman na sister kun ano an nakakatabang sa saiya na magdanay na maugma. Sinabi niya: “Pag magayon an panahon, hinihinguwa kong magluwas asin i-enjoy an liwanag kan saldang. Nag-iiskedyul man ako kisiyera sarong beses kada bulan para maglibang kaiba nin sarong amiga.”

13. Taano ta marahay sa salud an pagngisi? (Talinhaga 17:22)

¹³ Hinguwahon na magin mapagpangisi asin magin manginisi. (Basahon an Talinhaga 17:22; Ecl. 3:​1, 4) An pagngisi marahay para sa saimong pisikal asin mental na salud. Pag may inaataman ka, bihira lang, kun mangyari man, na pirming an inaasahan mo an nangyayari. Pero kun hihinguwahon mong maghanap nin dahilan na magngisi dawa nasa masakit na sitwasyon, posibleng marhay na mas madali mong makakayanan iyan. Asin an pagngisi kaiba kan saimong inaataman makakatabang na kumusog an saindong pag-ibanan.

14. Paano makakatabang sa saimo an pakikipag-ulay sa sarong mapagtitiwalaan na amigo?

¹⁴ Makipag-ulay sa sarong mapagtitiwalaan na amigo. Dawa ginigibo mo an pinakamakakaya mo, may mga panahon na mapupurisaw ka pa man giraray. Kun mangyari man iyan, puwedeng makatabang sa saimo na sabihon sa sarong marahay na amigo an saimong mga namamatian—saro na dai ka huhusgaran asin na dai magigin sobra an reaksiyon sa sinasabi mo. (Tal. 17:17) An pagigin andam niyang magdangog asin an saiyang nakakapakusog na mga tataramon tibaad iyo mismo an kaipuhan mo tanganing magdanay na maugma.​—Tal. 12:25.

15. Paano makakatao saimo nin kaugmahan an pagpokus sa saimong paglaom?

¹⁵ Imahinaron an buhay nindo sa Paraiso. Isaisip na temporaryo man lang an papel mo bilang nag-aataman, saka bako iyan kaiba sa orihinal na gusto ni Jehova na ipagibo sa mga tawo. (2 Cor. 4:​16-18) Papaabot pa lang an “tunay na buhay.” (1 Tim. 6:19) Puwede kang makamati nin dakulang kaugmahan kun pag-uulayan nindo kan inaataman mong mahal sa buhay an mga gigibuhon nindong magkaibanan sa Paraiso. (Isa. 33:24; 65:21) An sister na si Heather nagsabi: “Parati kong sinasabi sa mga inaataman ko na madali nang umabot an panahon na matahi kaming magkaibanan, madalagan na magkaibanan, asin mabisikleta na magkaibanan. Magibo kami nin tinapay saka maluto nin pagkakan para sa samuyang mga mahal sa buhay na binuhay na liwat. Magkaibanan ming pinapasalamatan si Jehova huli sa samuyang paglaom.”

KUN PAANO MAKAKATABANG AN IBA

16. Paano kita puwedeng makatabang sa mga kakongregasyon niyato na may inaataman na mahal sa buhay? (Hilingon man an ritrato.)

¹⁶ Tabangan an mga nag-aataman na magkaigwa nin panahon para sa saindang sadiri. Kita na mga nasa kongregasyon makakatabang paagi sa pag-alok na kita nguna an mag-asikaso sa inaataman. Paagi kaiyan, makakapahingalo an mga nag-aataman asin magkakaigwa nin panahon para asikasuhon an personal na mga bagay. (Gal. 6:2) May mga tugang na naggigibo nin semanal na iskedyul para digdi. An sister na si Natalya, na nag-aataman sa saiyang paralisadong agom, nagsabi: “May sarong brother sa kongregasyon na nagdidigdi sa samo nin saro o duwang beses kada semana tanganing makaibanan si agom. Nagpapartner sinda sa ministeryo, nag-iiristoryahan, saka magkaibanan pa nganing naghihiling nin pelikula. Ikinakaugmang marhay ni agom an mga pagkakataon na iyan saka nagkakapanahon man akong gibuhon an mga gusto kong gibuhon, arog kan paglakaw-lakaw sa luwas.” May mga sitwasyon man na tibaad puwede ka pa nganing magpresentar na ika nguna an magbantay sa bilog na banggi tanganing makaturog na marhay an nag-aataman.

17. Paano kita makakatabang sa mga may inaataman pag nasa mga pagtiripon kan kongregasyon?

¹⁷ Tabangan an mga nag-aataman pag nasa mga pagtiripon kan kongregasyon. An mga nag-aataman tibaad dai gayong nakikinabang pag nasa mga pagtiripon kan kongregasyon, pansirkitong mga asembleya, saka pangrehiyon na mga kumbensiyon dahil sibot sinda sa pag-asikaso sa saindang mahal sa buhay. Puwedeng magpresentar an mga tugang sa kongregasyon na tumabang paagi sa pagtaid sa inaataman durante kan arin man sa mga pagtiripon na ini o porsiyon lang kaiyan. Kun an inaataman dai na kayang maghali sa harong, puwede kang mag-alok na magduman sa saiya asin magkonektar kamo online sa pagtiripon tanganing makaatender nin in person an nag-aataman.

18. Ano pa an magigibo niyato para sa mga nag-aataman?

¹⁸ Komendaran asin ipamibi an mga nag-aataman. Marahay na gibuhon iyan nin regular kan mga elder bilang pagpastor sa sainda. (Tal. 27:23) Asin ano man an sitwasyon ta, gabos kita sa kongregasyon puwede man na parating komendaran an mga nag-aataman. Puwede ta man na hagadon ki Jehova na padagos sindang pakusugon asin tabangan na mapagdanay an saindang kaugmahan.​—2 Cor. 1:11.

19. Ano an hinahalat-halat niyato?

¹⁹ Dai na mahahaloy, hahalion na ni Jehova an gabos na dahilan kan satong pagluha. An hilang asin kagadanan mawawara na. (Kap. 21:​3, 4) “An pilay malukso-lukso arog kan usa.” (Isa. 35:​5, 6) An nakakamundong mga epekto kan paggurang asin an kulog na mamasdan an mga mahal niyato sa buhay na naggugurang asin nagkakahilang magigin kabilang na lang kan “dating mga bagay [na] dai na masabong pa sa isip.” (Isa. 65:17) Dawa ngunyan, mantang hinahalat-halat niyato an kautuban kan satong magayunon na paglaom, nungka kitang papabayaan ni Jehova. Kun padagos kitang masarig sa saiya para sa kusog, tatabangan niya kitang “lubos [na] makatagal na may pagpapasensiya asin kaugmahan.”​—Col. 1:11.