Mga Aking Daing Istaran—Taano ta Masakit na Gayong Tabangan?

KAN Oktubre 14, 1987, an sadit na aking si Jessica McClure nasilo 6.7 metros an rarom sa pinabayaan na bobon sa Estados Unidos. Sa laog nin 58 masakit na mga oras, an paraligtas na mga trabahador nagpirit na makaagi sa solidong gapo tanganing makua an 18-bulan an edad na aking babae. Nabareta an insidente asin napahiro an puso kan bilog na nasyon, asin an pagkobre kan telebisyon nagpahadit sa mga nagheheling kaini sagkod na buhay na binaton si Jessica hale sa madiklom na luho.

Alagad si Jessica igwa nin istaran. Alagad, makangangalas, an mamondong kamugtakan kan daing istaran na mga aki dai nakapukaw nin kaagid na interes. An rason daw huli ta an saindang kamugtakan konektado sa kadaihon? Sa pag-analisar sa kamugtakan kan mga nangangaipo, sarong parasurat sa World Health, an magasin kan World Health Organization, nagpahayag: “An mga pobre sa mga siudad bakong tunay na mga siudadano kan sainda mismong mga nasyon, huli ta mayo sindang politikal, sosyal, o ekonomikong mga katanosan. An mga pobre naggugurang nin marikas asin nagagadan na hoben.” Kaya, dakulang mga pagbabago sa pagmansay kan mga gobyerno asin mga tawo sa mga pobre an kaipuhan bago an ekonomia kan nasyon magtao nin igong pagkakan, gubing asin istaran para sainda.

Kun Paano Matatabangan an Iba

An mga pasohan na ipinahayag sa Deklarasyon kan NU sa mga Katanosan kan Aki noble nanggad, alagad taano ta garo dai nakakamit iyan? (Helingon an kahon.) Sa kagabsan, an mga tawo gusto nin mga aki asin nagmamawot kan pinakamarahay para sainda. Apuwera pa, mahalaga an mga aki para sa ngapit na karahayan kan nasyon. Sa Latin America Daily Post, si James Grant, kan UNICEF nagsabi: “Total, an mga aki sa katapustapusi an mangengenot sa saindang mga nasyon na makalda hale sa dai pag-asenso sa ekonomia.” An report nagpapaheling, padagos ni Grant, “na an paggastos para sa pangenot na pangangataman sa salud asin edukasyon sa primarya puwedeng gumiya pasiring sa mahalagang mga pag-oswag sa pagigin mabunga asin pag-oswag sa ekonomia.” An mga nasyon siring kan Brazil nakaaaram na gayo kan negatibong ladawan na ipinaheheling kan kamugtakan kan mga aking daing istaran asin an kairibang kadahasan. Marahay sana ta sa Brazil ginigibo an mga paghingoa tanganing maresolberan an problema paagi sa institusyon sa paglimos, mga ampunan, istaran kan mga ilo, asin mga istaran sa pagreporma.

Naheheling kan ibang gobyerno an halaga nin pagsuportar sa mga inisyatiba sa pagpaharong kan pobreng mga pamilya asin mga komunidad imbes na basta na sanang magpatindog nin mga harong. Sa paaging ini, an mga pobre mismo nagigin pinaghahalean nin pagbabago.

Kaya, apuwera sa pag-ako nin tabang gikan sa manlaenlaen na ahensia, an pobreng mga pamilya dapat na magin andam an boot na gumibo kan saindang kabtang. Mas marahay nanggad an nagigibo kan pamilya sa ekonomiko asin sosyal na paagi kun nagdadanay ining iriba asin inaatubang an mga problema mismo ninda. Kun kaipuhan, an gabos na may kakayahan na miembro kan pamilya puwedeng magkontribuwir sa pangastos kan pamilya.

Kun Paano Nagin Mapanggana an Iba

An ibang daing istaran na mga aki nahimong makalibre sa kamugtakan na iyan. Konsideraron an halimbawa ni Guillermo. Bago sia namundag, an saiyang pamilya nag-iistar sa sarong sadit na baryo alagad huli sa masakit na mga kamugtakan sa ekonomia nagbalyo sa kabisera. Kan tolong bulan na an edad ni Guillermo, ginadan an saiyang ama; dangan, pakatapos nin pirang taon, nagadan an saiyang ina, kaya nawalat an mga aki sa lola. Kaya, amay pa sa saiyang buhay, si Guillermo nagin aki sa tinampo. Aroaldaw, sa laog nin limang taon, permi sia sa mga restawran asin lugar nin inoman, na naghahagad nin pagkakan asin kuwarta tanganing pangatamanan an mga pangangaipo kan saiyang pamilya, naglalakaw sa mga tinampo sagkod sa matanga nin banggi. An maboot na mga tawong nakamimidbid saiya sa tinampo tinokdoan sia kan pangenot na mga bagay sa personal na kalinigan asin paggawe. Dangan, kinua sia sa tinampo kan sarong ahensia nin gobyerno asin dinara sa istaran nin mga aki, na duman nag-ako sia nin pagkakan asin pagpaadal. Tinabangan sia kan mga Saksi ni Jehova na masabotan na an Kaglalang interesado saiya bilang indibiduwal, asin inasikaso ninda an saiyang espirituwal na mga pangangaipo. Napahiro huli kan sinseridad asin pagigin makikatood kan mga Saksi, pakatapos sinabi ni Guillermo: “Siisay an matabang sa sarong hoben na nagdakula na haros mayong paggiya asin disiplina? Solamenteng an mamomoton na mga tugang an nagtao sako nin siring na tabang, apuwera sa pinansial na tabang.” Nabautismohan si Guillermo sa edad na 18 anyos. Ngonyan naglilingkod sia bilang miembro kan sangang opisina kan Watch Tower Society sa saiyang nasyon.

Dangan yaon si João, na mantang hoben pa pinahale sa saiyang istaran kairiba kan saiyang mga tugang na lalaki kan saindang paraburat na ama. Alagad tinawan si João nin trabaho nin sarong kagsadiri nin tindahan. Sa pagigin mahigos, nag-oswag si João asin dai naghaloy naako an kompiansa kan saiyang mga katrabaho asin kan iba. Ngonyan saro na siang maogmang lalaki kairiba kan saiya mismong pamilya. Konsideraron man an 12-anyos an edad na si Roberto. Sia man pinahale kan saiyang pamilya. Nagtrabaho sia sa paglilinig nin sapatos asin sa pagtitinda nin mga dulse, asin pakatapos nagtrabaho sia bilang pintor. An pagigin andam an boot na makanood asin magtrabaho nakatabang kapwa ki João asin Roberto tanganing mapangganahan an dakol na olang. Nagigirumdoman ninda an mga panahon nin kahaditan asin pagkadaing seguridad bilang daing istaran na mga hobenes, alagad naparigon sinda kan saindang pag-adal sa Biblia kairiba kan mga Saksi ni Jehova. An dikit na halimbawang ini nagpapaheling na an mga aki normal sanang madaling makibagay asin, sa tamang pagtabang, puwedeng sa katapustapusi mapangganahan an masakit na mga kamugtakan, maski pa an pagpabaya.

Dugang pa, kun an mga hobenes mag-ako nin paggiya kan magurang sono sa Tataramon nin Dios, marigon na mga pamilya an magigin bunga, asin an mga problema siring kan pagpabaya asin pag-abuso sa aki dai malataw.

Kun Taano ta Nasudya an mga Pagmamaigot nin Tawo

Minsan siring, an pag-eksister kan minilyon na daing istaran na mga aki nagtotokdo sa pagkasudya sa tawo sa pagresolber kan dakulang problemang ini. An direktor kan ahensia sa kapakanan nin aki kinotar kan magasin na Time na nagsasabi: “An tawong may sikolohikal na diperensia asin danyos sa isip, may helang na tawo—maluya, bakong marigon na populasyon—dai nagigin instrumento sa pag-oswag.” An iyo man sanang magasin naghula na bilang resulta kaini, sarong nasyon sa Latin-Amerika an “mapagagabatan nin minilyon na adulto na kulang sa pagkakan, daing abilidad asin daing inadalan kaya dai sinda maaapektaran kan ano man na klaseng paagi nin pagsibilisar.”

Huli kaini, iniisip daw nindo na an mga epekto nin malnutrisyon, seksuwal na pag-abuso, asin kadahasan puwedeng maresolberan kan mga paagi nin tawo sana? Nagtutubod daw kamo na an arin man na gibong tawong programa puwedeng makatabang sa gabos na aki sa tinampo pakatapos na magmaigot sindang mabuhay sa mga tinampo sa tahaw nin agresibo, daing herak na mga indibiduwal? Naiimahinar daw nindo an programa sa pagtotokdo sa mga magurang tanganing gumawe sa responsableng paagi sa saindang mga aki? Mamondong sabihon, an mga pagmamaigot nin tawo, maski sinsero, dai nanggad makareresolber nin lubos sa problema kan daing istaran na mga aki.

Taano? May saro o bagay na nag-oolang sa pagresolber kan problemang ini. Nakaiinteres, ipinamidbid ni Jesus an sarong persona, na inapod niang “an poon kan kinaban.” (Juan 14:30) Sia si Satanas na Diablo. (Helingon an pahina 12.) An saiyang mapandayang impluwensia sa katawohan iyo an pangenot na olang sa katawohan sa pagresolber sa mga problema kaini asin sa pagkakaigwa nin tunay na kaogmahan. (2 Corinto 4:4) Kaya, an paghale sa dai naheheling na mga linalang na idto kaipuhan tanganing makamtan an matanos na mga kamugtakan para sa gabos na daing istaran na mga aki asin kan dai nagkapribilehiyong mga indibiduwal. Kaya, sa siring, malalaoman daw niato an sarong kinaban na mayong mga aki sa tinampo asin kamondoan? Igwa daw nin tunay, nagdadanay na paglaom para sa daing istaran na mga aki?

[Blurb sa pahina 6]

‘Siisay an magmamawot na tabangan an sarong hoben na nagdakulang mayong paggiya asin disiplina?’

[Kahon sa pahina 7]

An Deklarasyon kan NU sa mga Katanosan kan Aki:

◼ An katanosan na magkaigwa nin ngaran asin nasyonalidad.

◼ An katanosan sa pagpadangat, pagkamoot, asin pagsabot asin sa materyal na seguridad.

◼ An katanosan sa igong nutrisyon, istaran, asin medikal na serbisyo.

◼ An katanosan sa espesyal na pag-ataman kun may diperensia, ini man sa pisikal, mental, o sosyal na paagi.

◼ An katanosan na magin kabilang kan enot na mag-ako nin proteksion asin tabang sa gabos na kamugtakan.

◼ An katanosan na maprotehiran tumang sa gabos na klase nin pagpabaya, karingisan, asin pag-aprobetsar.

◼ An katanosan sa lubos na oportunidad sa pagkawat asin pag-aling-aling asin pantay na oportunidad sa libre asin obligadong edukasyon, tanganing magpagin posible sa aki na paoswagon an saiyang indibiduwal na mga abilidad asin tanganing magin kapakipakinabang na miembro kan sosyedad.

◼ An katanosan na paoswagon an saiyang lubos na kakayahan sa mga kamugtakan na may libertad asin dignidad.

◼ An katanosan na padakulaon sa espiritu nin pagsabot, pagpahunod, pakikatood sa tahaw nin mga tawo, katoninongan, asin unibersal na pagkamagturugang.

◼ An katanosan na magkaigwa nin mga katanosan na ini ano man an rasa, kolor, sekso, relihiyon, politikal o ibang opinyon, nasyonal o sosyal na pinaghalean, asin rogaring, pagkamundag, o iba pang kamugtakan.

Sumaryo basado sa Everyman’s United Nations

[Picture Credit Line sa pahina 5]

Reuters/Bettmann Newsphotos