An Hustisya Maririsa sa Gabos na Dalan nin Dios
“An Gapo, sangkap an saiyang gibo, huli ta an gabos niang dalan hustisya. Dios nin kaimbodan, na dian sa saiya mayo nin inhustisya; banal asin matanos sia.”—DEUTERONOMIO 32:4.
1. Anong mga kuwalidad ni Jehova an itinampok ni Moises sa saiyang awit sa mga aki ni Israel bago sia nagadan, asin taano ta kuwalipikado siang magtaram nin siring sa ginibo nia?
SI Jehova, an supremong Hokom, Paraboot, asin Hade, “mamomoton sa katanosan asin hustisya.” (Salmo 33:5; Isaias 33:22) Si Moises, tagapag-oltanan kan tipan nin Pagboot asin propeta “na midbid ni Jehova sa pandokan,” nakaaram na gayo sa matanos na mga dalan ni Jehova. (Deuteronomio 34:10; Juan 1:12) Dai mahaloy bago nagadan si Moises, itinampok nia an daing kaagid na kuwalidad kan hustisya ni Jehova. Sa pagdangog kan bilog na kongregasyon nin Israel, ikinurahaw nia an mga tataramon sa awit na ini: “Pagdangog kamo, O kalangitan, asin togoti akong magtaram; asin magdangog logod an daga kan mga isasabi kan sakuyang ngoso. . . . Ipapahayag ko an ngaran ni Jehova. Padakulaon nindo an satuyang Dios! An Gapo, sangkap an saiyang gibo, huli ta an gabos niang dalan hustisya. Dios nin kaimbodan, na dian sa saiya mayo nin inhustisya; banal asin matanos sia.”—Deuteronomio 32:1, 3, 4.
2. Paano an hustisya perming naririsa sa gabos na aktibidad nin Dios, asin taano ta mahalaga ini?
2 An hustisya maririsa sa gabos na aktibidad ni Jehova, asin iyan perming ginagamit na sangkap na kaoyon kan saiyang kadonongan, pagkamoot, asin kapangyarihan. Sa Job 37:23, ipinagirumdom kan lingkod nin Dios na si Eliu ki Job: “Kun dapit sa Makakamhan sa gabos, dai niato sia inaabot; sia mamuraway sa kapangyarihan, asin dai nia pagmemenuson an hustisya asin abundang katanosan.” Asin si Hadeng David nagsurat: “Si Jehova mamomoton sa hustisya, asin dai nia pababayaan an saiyang mga maimbod.” (Salmo 37:28) Nakararanga nanggad na garantiya! Sa gabos na dalan nin Dios, noarin man dai nia pababayaan ni sarong segundo an mga maimbod sa saiya. Ini iginagarantiya kan hustisya nin Dios!
Kun Taano ta Kulang an Hustisya
3. Ano an mayo sa mga tawo ngonyan, asin paano ini nakaapektar sa relasyon nin tawo sa Dios?
3 Mantang si Jehova an Dios nin Hustisya, an Saro na namomoot sa hustisya, asin “an Kaglalang sa mga kaporoporohi kan daga,” taano ta kulang na gayo an hustisya sa mga tawo ngonyan? (Isaias 40:28) Si Moises minasimbag sa Deuteronomio 32:5: “Sinda guminawe nin kapahapahamak sa sadiri ninda, sinda bako niang mga aki, an kasalan sadiri ninda. Sarong kapag-arakian na biko asin biribid!” An kapahapahamak na gibo nin tawo irinayo na siang gayo sa saiyang Kaglalang kaya an mga kaisipan asin dalan nin Dios sinasabi na mas halangkaw kisa kan sa tawo “kun paanong an kalangitan mas halangkaw sa daga.”—Isaias 55:8, 9.
4. Ano an dalan na pinili nin tawo, asin saen sia kain dinara?
4 Dai noarin man paglingawan na an tawo dai ginibo kan saiyang Kaglalang tanganing gumawe nin independiente sa Saiya. Tama an paghusgar ni Jeremias sa situwasyon para sa sato, na sinasabi: “Aram kong marhay, O Jehova, na bakong sadiri nin tawo an saiyang dalan. Mayo sa tawong naglalakaw an kakayahan na giyahan an saiyang lakad.” (Jeremias 10:23) An pagsikwal nin tawo sa makatanosan na mga dalan asin paghade nin Dios ibinugtak sia na sakop nin laen nanggad asin makapangyarihan na gayong mga puwersang dai naheheling, si Satanas na Diablo asin an saiyang kompliseng mga demonyo. May pagdodoon na sinasabi ni apostol Juan: “An bilog na kinaban namumugtak sa kapangyarihan kan maraot.” An mga puwersang ini nin demonyo mayo nanggad nin interes na suportaran an hustisya sa tahaw nin katawohan.—1 Juan 5:19.
5. Tumao nin mga halimbawa kan kakulangan nin hustisya sa kinaban ngonyan.
5 An sarong halimbawa kan kakulangan nin hustisya sa huring mga aldaw kan palakaw na ini nin mga bagay itinampok kan 1984 kan abogado heneral nin E.U., si William French Smith. Sa pagkomento sa sarong surbey sa mga sentensia nin pagkabilanggo sa 12 estado sa Amerika sa pag-oltanan nin 1977 asin 1983, si Smith nagsabi: “Ipinamugtak kan publiko na an mga may pinakagrabeng kasalan—mga paragadan, paralugos, negosyante nin droga—haralawig an sentensia. An pagsiyasat kan departamento . . . nagpapaheling kun gurano kapasil para sa mga mabangis na kriminal na makabalik sa mga lansangan tanganing makakomitir nin bagong mga krimen.” Bakong makangangalas na si Paul Kamenar kan Washington Legal Foundation nagsabi: “An sistema nin hustisya parateng gayong pabaya.”
6. (a) Ano an moral na kamugtakan nin Juda bago iyan mabihag? (b) Ano an mga ihinapot ni Habacuc, asin iyan daw aplikado ngonyan?
6 An hustisya pabaya sa bilog na nasyon nin Juda kaidtong bago iyan bumagsak sa mga hukbo nin Babilonya kan 607 B.C.E. Kaya, an propeta nin Dios na si Habacuc pinasabngan nin Dios na magsabi: “An pagboot nanluluya, asin an hustisya dai noarin man minaluwas. Huli ta an maraot naghihipa sa matanos, sa dahelan na iyan nagigin biko an hustisya.” (Habacuc 1:4) An daing hustisyang situwasyon na ini nagpangyari sa propeta na maghapot ki Jehova: “Taano ta pinagheheling mo an mga tawong naggigibo nin kadayaan, dai ka naggigirong kun hinahalon nin sarong maraot an saro na mas matanos sa saiya?” (Habacuc 1:13) Ngonyan, an mga tawo na apektado kan inhustisya sa gabos na kabtang kan aktibidad nin tawo tibaad maghapot man: Taano ta padagos na pinagheheling kan Dios nin hustisya an inhustisya na ginigibo sa ibabaw kan daga? Taano ta pinababayaan nia na an hustisya magin biko’? Taano sia ta ‘dai naggigirong’? Ini mahahalagang hapot, asin solamente an Tataramon nin Dios, an Biblia, an nagtatao kan totoo asin nakakokontentong simbag.
Kun Taano ta Tinogotan nin Dios an Inhustisya
7. (a) Taano ta nawara sa tawo an Paraiso na itinao sa saiya nin Dios? (b) Anong mga isyu an pinalataw sa Eden, asin ano an reaksion digdi kan hustisya nin Dios?
7 An mga gibo nin Dios sangkap, siring sa pinatutunayan ni Moises. Ini totoo mapadapit sa sangkap na tawong mag-agom na ibinugtak nin Dios sa Paraiso nin Eden. (Genesis 1:26, 27; 2:7) An bilog na areglong idto sangkap para sa ikararahay asin ikaoogma nin katawohan. An banal na rekord nagsasabi sato: “Naheling nin Dios an gabos niang ginibo asin, uya! idto marahayon.” (Genesis 1:31) Alagad ta an katrangkilohan sa Eden dai nagdanay. Sa impluwensia nin sarong rebeldeng espiritung linalang, si Eva asin an agom nia, si Adan, nadara sa pakikilaban ki Jehova mapadapit sa Saiyang paagi nin paghade sa sainda. An katamaan kan mga pagboot sa sainda nin Dios pinagdudahan na ngonyan. (Genesis 3:1-6) An pag-angat na ini sa pagigin makatanosan kan paghade nin Dios nagpalataw nin mahahalagang moral na isyu. An kasaysayan kan maimbod na tawong si Job nagpaparisa na ngonyan an integridad kan gabos na linalang nin Dios pinagdududahan naman. Hinagad nin hustisya na itao an panahon tanganing mahusay an mga isyung ini na mahalaga sa bilog na uniberso.—Job 1: 6-11; 2:1-5; helingon man an Lucas 22:31.
8. (a) Ano ngonyan an nagin kapahapahamak na kamugtakan nin tawo? (b) Anong paglaom an maheheling sa awit ni Moises?
8 An kapahapahamak na kamugtakan nin katawohan, na bunga kan pagsikwal sa makatanosan na mga dalan nin Dios, sinusumaryo ni Pablo sa Roma 8:22. Dian an apostol nagsurat: “An gabos na linalang padagos na nag-aaragrangay asin nagtitios nin kolog sagkod ngonyan.” An kadaklan sa ‘pag-agrangay’ asin “kolog” na iyan huli sa kadaihan nin hustisya sa pag-oltanan nin mga tawo mantang “an tawo nagsakop sa tawo sa saiyang ikararaot.” (Eclesiastes 8:9) Alagad salamat sa Makakamhan sa gabos na Dios na dai nia itotogot na magpadagos sagkod lamang an siring na paglapastangan sa hustisya! Sa bagay na ini, mangnoha an isinabi pa ni Moises sa saiyang awit, sa Deuteronomio 32:40, 41: “Sagkod na ako nabubuhay sa panahon na daing sagkod,’ kun sakuyang [si Jehova] pataromon an sakuyang makintab na espada, asin kaptan kan sakuyang kamot an paghokom, babalosan ko an sakuyang mga kaiwal asin padudusahan ko an mga naoongis nin makuri sa sako.”
9. Ipaliwanag kun paano an kamot ni Jehova ‘kinaptan an paghokom’ kan magrebelde an tawo.
9 An kamot ni Jehova ‘kinaptan an paghokom’ kaidto duman sa Eden. Daing pag-atraso, may hustisyang sinentensiahan nin Dios an tawo sa kagadanan huli sa tuyong pakikisuway sa Saiyang mga pagboot. Sinabihan nia si Adan: “Ika kabokabo asin sa kabokabo ka man mabalik.” (Genesis 3:19) Pakalihis nin dakol na siglo, sinumaryo ni apostol Pablo an maraot na mga ibinunga sa bilog na pamilya nin tawo kan pagkakasala ni Adan. Sia nagsurat: “Kun paanong paagi sa sarong tawo an kasalan naglaog sa kinaban asin an kagadanan huli sa kasalan, asin kaya an kagadanan nakalakop sa gabos na tawo huli ta sinda gabos nagkasala.”—Roma 5:12.
10. Anong duwang banhi an nagtalubo magpoon kan pagrebelde ni Adan, asin ano an reaksion ni Jehova?
10 Pagkatapos na magrebelde an tawo, an Dios nagsabi man: “Pag-iiwalon ko ika asin an babae asin an saimong banhi asin an saiyang banhi. Lulugadon ka nia sa payo asin lulugadon mo sia sa bool.” (Genesis 3:15, 17-19) An paglataw kan duwang banhing ini nagpadagos sa laog nin 6,000 na taon, asin permi sindang ‘nag-iiwal! Alagad sa gabos na paliwatliwat na pangyayari sa ibabaw nin daga, dai nagliwat an makatanosan na mga dalan ni Jehova. Paagi sa saiyang propetang si Malaquias, sia nagsasabi: “Ako si Jehova; dai ako nagliliwat.” (Malaquias 3:6) Ini garantiya na an mga pagtratar nin Dios sa bakong sangkap asin rebeldeng katawohan perming tinatandaan nin hustisya. Noarin man si Jehova dai suminuhay sa saiyang mamuraway, matanos na mga prinsipyo, mantang iinooyon ini sa saiyang makangangalas na mga kuwalidad nin kadonongan, pagkamoot, asin kapangyarihan.
Kinalda nin Dios an Tawo
11, 12. Paano ilinaladawan kan Salmo 49 an kamugtakan nin tawo?
11 Kapareho nin mga kurapot nin dakulang kugita, an maraot na impluwensia ni Satanas nakalakop na sa bilog na pamilya nin tawo. Ay, an mga tawo nagkakaipo nanggad na kaldahon bako sanang sa sentensia sa sainda na kagadanan kundi siring man sa daing hustisyang mga sistema nin paghade nin bakong sangkap na tawo!
12 An nagin makatatakot na kamugtakan nin tawo magpoon kan sia sentensiahan nin kagadanan marahayon an pagkasabi sa minasunod na salmo kan mga aki ni Core: “Dangoga nindo ini, kamo gabos na banwaan. Paghimate kamo, kamo gabos na nag-eerok sa palakaw nin mga bagay, kamong mga aki nin katawohan saka kamong mga aki nin tawo, ika na mayaman asin ika na dukha. Mayo ni saro sa sainda an sa ano man na paagi makababalukat minsan sa tugang, ni makatatao sa Dios nin pantubos para sa saiya; (asin an halagang pambalukat sa saindang kalag mahalagang marhay na iyan nag-ontok na sagkod sa panahon na daing sagkod) tanganing sia mabuhay pa sagkod lamang asin dai makaheling kan kotkot.” ( Salmo 49:1, 2, 7-9) Ini gabos nangyari huli sa ipinahayag na hustisya nin Dios!
13, 14. (a) Siisay an solamenteng makakakalda sa tawo, asin taano ta angay na gayo an saro na pinili nin Dios? (b) Paano si Jesus nagin “Iyo” sa gabos na panuga nin Dios?
13 Kun siring, saen daw magikan an tabang? Siisay an makakakalda sa tawo sa kapangyarihan nin kagadanan? An salmo minasimbag: “An Dios mismo tutuboson an sakong kalag sa kamot nin Sheol.” (Salmo 49:15) Solamente an dakulang pagkamoot nin Dios, na naghihiro kaoyon kan Saiyang hustisya, an makakakalda sa tawo sa “kamot nin Sheol.” Orog pang nasimbag an satong mga hapot kaidtong pag-oolay sarong banggi ni Jesus asin kan nagmamaan na Fariseong si Nicodemo. Sinabihan sia ni Jesus: “An Dios namoot na gayo sa kinaban na itinao nia an saiyang Aking bugtong, tanganing an lambang maggibo nin pagtubod sa saiya dai mapahamak kundi magkaigwa nin buhay na daing katapusan.” (Juan 3:16) Bago napadigdi sa daga an Aki nin Dios, sia nabubuhay kaiba kan saiyang Ama sa langit. Sa pagkabuhay na ini bago nagin tawo, sinasabi na sia ‘naoogma sa mga aki nin mga tawo.’ (Talinhaga 8:31) Kaya, angay nanggad na pilion ni Jehova an espiritung linalang na ini—an Saiyang bugtong na Aki—na iyo an bumalukat sa katawohan!
14 Manongod ki Jesus, si Pablo nagsabi: “Minsan gurano kadakol kan mga panuga nin Dios, an mga iyan nagin Iyo paagi sa saiya.” (2 Corinto 1:20) An saro sa mga panugang ini na isinurat ni propeta Isaias nasasabihan sa Mateo 12:18, 21, na dian mababasa niato manongod ki Jesus: “Uya! An sakong lingkod na sakong pinili, an sakong namomotan, na naooyonan kan sakong kalag! Ibubugtak ko an sakong espiritu sa saiya, asin kun ano an hustisya liliwanagon nia sa mga nasyon. An totoo, sa saiyang ngaran maglalaom an mga nasyon.”—Helingon an Isaias 42:1-4.
15, 16. Paano nagin posible para ki Jesus na magin an “Amang Daing Katapusan” kan mga aki ni Adan?
15 Kaidtong ministeryo ni Jesus digdi sa daga, liniwanag nia na an mga tawo hale sa gabos na nasyon puwedeng maglaom sa saiyang ngaran asin sa siring magkamit kan mga pakinabang sa hustisya nin Dios. Si Jesus nagsabi: “An Aki nin tawo nagdigdi, bakong tanganing paglingkodan, kundi tanganing maglingkod asin magtao kan saiyang kalag bilang pantubos na karibay nin dakol.” (Mateo 20:28) An sangkap na pagboot nin Dios na itinao sa nasyon nin Israel nagsabi: “An kalag manini para sa kalag.” (Deuteronomio 19:21) Kaya, pakatawan ni Jesus kan saiyang sangkap na buhay sa kagadanan asin sia binuhay liwat kan kapangyarihan nin Dios tanganing sumakat papuli sa langit, sia nasa kamugtakan na ipresentar ki Jehova an halaga kan saiyang sangkap na buhay bilang tawo bilang karibay kan mga diretso sa buhay ni Adan. Sa paaging ini, si Jesus nagin “an huring [o ikaduwang] Adan” asin ngonyan may kapangyarihan nang humiro bilang an “Amang Daing Katapusan” sa gabos na aki ni Adan na may pagtubod.—1 Corinto 15:45; Isaias 9:6.
16 Sa siring an pagliligtas nin Dios paagi sa saiyang mamomoton na probisyon na pantubos na atang kan saiyang Aki, si Jesu-Cristo; ‘liniwanag sa mga nasyon.’ Asin tunay na maririsa dian an banal na hustisya. Kita maninigo nanggad na magpasalamat na an Dios nagtao kan paagi na ‘an satong kalag matubos sa kamot nin Sheol!’
Pagsuportar sa Pantubos
17, 18. Kiisay nakiiba si C. T. Russell kan mga 1870, alagad paano sia sinorpresa ni Barbour kan 1878?
17 Kapareho kan mga Kristiano kan enot na siglo, an mga Saksi ni Jehova sa modernong mga panahon poon pa kaidto perming nagsusuportar sa katokdoan na pantubos na atang ni Jesu-Cristo. Kawiliwiling girumdomon na an enot na presidente kan Watch Tower Society, si Charles Taze Russell, may panahon na nagin coeditor asin pinansial na parasuportar sa sarong relihiyosong magasin na inaapod The Herald of the Morning. An magasin na idto orihinal na ipinupublikar nin sarong Adventista, si N. H. Barbour na taga-Rochester, Nueva York, E.U.A. Si Russell nasa edad na 20 kaidto, pero si Barbour mas gurang na gayo.
18 An pag-iibang ini garo baga marahay sagkod kan 1878, kan si Barbour biglang magpublikar nin sarong artikulo na nagdedehar sa doktrina kan pantubos. Sa pagsaysay kan nangyari, si Russell nagsabi: “Si Mr. Barbour . . . nagsurat nin sarong artikulo para sa The Herald na nagdedehar sa doktrina kan Pagtubos—na nagdedehar na an kagadanan ni Cristo iyo an halagang Pantubos para ki Adan asin sa saiyang rasa, na sinasabi na an kagadanan kan satong Kagurangnan dai magseserbing bayad sa penalidad sa mga kasalan nin tawo kun paanong an pagtusok nin alpiler sa hawak nin sarong langaw asin pagpasakit saka paggadan dian dai ikabibilang nin sarong daganon na magurang na makatanosan na bayad sa salang gibo kan saiyang aki.”
19. (a) Ano an reaksion ni Russell sa opinyon ni Barbour manongod sa pantubos? (b) Naotob daw an kamawotan ni Russell manongod sa The Watchtower?
19 Si Russell puwede kutanang nadara kan saiyang mas matuang kaiba, alagad ta dai. Sa laog nin pirang bulan, nagpadagos an kontrobersia sa mga pahina kan magasin, na si Barbour nagdedehar sa pantubos asin si Russell nagsusurat apabor dian. Sa katapustapusi, si Russell suminuhay ki Barbour asin nagpoon na ipublikar an magasin na ini, na kaidto inaapod na Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence. Si C. T. Russell nagpahayag kan mga saboot na ini manongod sa bagong magasin: “Poon sa kapinonan, iyan espesyal na parasuportar sa Pantubos; asin, sa grasya nin Dios, linalaom niamo na iyan magigin siring sagkod sa katapusan.” Naotob daw an paglaom kan editor na si Russell? Iyo nanggad! Sa pagpaliwanag, an pahina 2 kan mismong luwas na ini nagsasabi na an magasin na ini “pinupukaw . . . an pagtubod sa natutukaw na ngonyan na Hade, si Jesu-Cristo, na an pinabolos na dugo nagbubukas kan dalan para an katawohan magkamit nin buhay na daing sagkod.”
20. Ano pang mga hapot an dai nasisimbag?
20 Sa pag-oolay niato, sinundan niato an hustisya nin Dios sa paghagad nin sarong paagi na makalda an katawohan sa kondenasyon na kasalan asin kagadanan na nasa pamilya nin tawo. Itinao nin pagkamoot an paaging iyan. Minsan siring, may mga hapot na arog kaini na nagdadanay na dai pang simbag: Paano makakamtan an mga pakinabang sa pantubos na atang ni Jesu-Cristo? Paano kamo puwedeng makinabang dian, asin noarin? An artikulo sa masunod na luwas magtatao nin mga simbag na seguradong makadudugang sa saindong pagsarig na an hustisya naririsa sa gabos na dalan nin Dios.
Ano an Isisimbag Nindo?
◻ Anong halaga an ibinugtak nin Dios sa hustisya?
◻ Taano to grabe an inhustisya sa tahaw nin mga tawo?
◻ Paano an Dios nagtao nin probisyon para sa pagkakalda nin tawo sa kagadanan?
◻ Gurano sinuportaran kan The Watchtower an pantubos?
[Ritrato sa pahina 20]
Isinasabi ni Moises an mga tataramon kan saiyang awit sa kaplanodohan nin Moab
[Ritrato sa pahina 23]
An Dios namoot na gayo sa kinaban na itinao nia an saiyang Aking bugtong