September

Lesa alipeela Yesu amaka ya kupwisha amafya ayacusha abantu. Ilyo Yesu alecita ifipesha mano, alangile ukutila kuti apwisha amafya ayo tushingapwisha fwe bene. Ku ca kumwenako, alikwata amaka ya kupwisha amafya ayo fwe bantunse twakwata, e kutila amafya ayo ulubembu lwaleta pamo ngo kulwala e lyo no kufwa. (Mat. 9:​1-6; Rom. 5:​12, 18, 19) Ifipesha mano ifyo alecita fyalangile ukuti alikwata amaka ya kuposha amalwele ya “misango yonse” e lyo no kubuusha abafwa. (Mat. 4:23; Yoh. 11:​43, 44) Na kabili, alikwata amaka pa fikuuku fya mwela e lyo na ya kulubula abantu ku fibanda. (Marko 4:​37-39; Luka 8:2) Ukwishiba ukuti Yehova alipeela Umwana wakwe amaka ayengi kulatukoselesha sana! Kuti twacetekela ukuti ifisuma ifyo Lesa atulaya ukutucitila ilyo Ubufumu bwakwe bukalateka fikafikilishiwa. Ifipesha mano ifyo Yesu acitile ilyo ali pano isonde filatusambilisha ukuti akacita ificilile napo apo ni Mfumu mu muulu iya Bufumu bwa kwa Lesa. w23.04 ibu. 3 amapara. 5-7

Nga ca kuti mu cilonganino mulongana mwaba bakasabankanya abengi, kabili nga ca kuti lyonse tabalemusonta, nalimo kuti mwafuupuka ica kuti mwaleka no kwasukapo pa kulongana. Nomba tamufwile ukuleka ukwasukapo. Mulepekanya ifyasuko ifingi. Nga namupekanya ifyasuko ifingi, nga ca kuti tabamusontele mu lyashi lya kubalilapo, kuti bamusonta ilyo ukulongana kushilapwa. Ilyo mulepekanya Ulupungu lwa kwa Kalinda, muletontonkanya ifyo paragrafu imo na imo ikatene no mutwe mulesambililapo. Nga mulecita ifi, mukalakwata ifyasuko na fimbi ifyo mwingasuka ilyo muli pa kulongana. Na kabili kuti mwapekanya ukwasuka mu maparagrafu umuli ifishinka ifyashika ifya-afya ukulondolola. Mulandu nshi cacindamina ukwasuka mu maparagrafu ya musango uyu? Pantu nalimo banono fye abengasukapo. Nomba finshi mwingacita nga ca kuti tabamusonta? Kuti mwaebela limo uuletungulula, icipusho mulefwaya ukwasukapo ilyo ukulongana takulatendeka. w23.04 amabu. 21-22 amapara. 9-10

Yosefe lyonse aleitemenwa ukucita ifyo Yehova amweba, kabili ici calengele abe umulume umusuma. Pa miku itatu, Lesa alimwebele ifyo alingile ukucita ifyakumine ulupwa lwakwe. Pali iyi miku yonse, alicitile ifyo bamwebele nangu ca kuti inshita shimo alekabila ukwalukako muli fimo. (Mat. 1:20; 2:​13-15, 19-21) Filya Yosefe aleumfwila Lesa, fyalengele alacingilila Maria, alamutungilila, kabili alamusunga bwino. Nga mwatontonkanyapo sana kuti mwamona ukuti, ifyo Yosefe alecita fyalilengele Maria amutemwa e lyo no kumucindika sana. Mwe balume, kuti mwapashanya Yosefe nga mulekonka ifyo Baibo ilanda pa fyo mufwile ukulasunga ulupwa lwenu. Nga mulekonka ukupanda amano ukwa muli Baibo, nangu ca kuti inshita shimo mukala-alukako muli fimo, mukatemenwako abena mwenu kabili mukakosha icupo cenu. Nkashi uwa ku Vanuatu, uwaba mu cupo ukucila pa myaka 20, atile: “Abena mwandi nga balekonka ubutungulushi bwa kwa Yehova, ndabacindika sana. Ndomfwa ukuti nalicingililwa, kabili ndacetekela sana ifyo basalapo ukucita.” w23.05 ibu. 21 para. 5

AbaYuda abali no kubwelelamo ku Israele bali no kuba “bantu ba mushilo” kuli Lesa wabo. (Amala. 7:6) Nomba ici tacilepilibula ukuti tabalekabila ukwalukako muli fimo pa kuti balelenga Yehova ukulasekelela. AbaYuda abengi Abafyalilwe mu Babiloni balibeleshe ifyo abena Babiloni baletontonkanya pa fintu, e lyo ne fyo baleikala. Pa numa ya myaka iingi ukutula apo abaYuda babwelelemo ku Israele, Umulashi Nehemia alipapile sana ukusanga ukuti abana abafyalilwe mu Israele, tabaishibe no kulanda ululimi lwa baYuda. (Amala. 6:​6, 7; Nehe. 13:​23, 24) Bushe aba bana bali no kusambilila shani ukutemwa, e lyo no kulapepa Yehova nga ca kuti tabaleumfwa iciHebere, ululimi umo Icebo ca kwa Lesa calembeelwemo? (Esra 10:​3, 44) Aba baYuda balingile ukwaluka sana, lelo cali no kwanguka ukwaluka apo bali mu Israele umo ukupepa kwasanguluka kwalebweshiwa panono panono.—Nehe. 8:​8, 9. w23.05 ibu. 15 amapara. 6-7

Kwena te mulandu ne fyo twingafwaisha ukufikilisha fimo nelyo ifyo twingalailama, inshita shimo kuti kwacitika fimo ifingalenga twanenuka. Ku ca kumwenako, nalimo “inshita ya fintu fyabula ukwenekela” kuti yalenga twafilwa ukubombela pa fyo twapanga ukucita. (Luk. Mil. 9:11) Nalimo kuti twakwata amafya ayengalenga twanenuka. (Amapi. 24:10) Pa mulandu wa kukanapwililika, nalimo kuti twacita ifingalenga twafilwa ukufikilisha ifyo tufwaya ukucita. (Rom. 7:23) Nelyo kuti twaumfwa ukunaka. (Mat. 26:43) Finshi fingalenga twashipikisha nga kwacitika ifyalenga twafilwa ukufikilisha ifyo twapanga ukucita? Muleibukisha ukuti nga kwacitika fimo ifyalenga mwafilwa ukufikilisha ifyo mwapanga, te kutila ninshi tamwakatale amufikilisha ifyo mufwaya ukucita. Baibo ilalanda ukutila kuti twakwata amafya. Na lyo line ilatweba no kuti, kuti twafikilisha ifyo twapanga ukucita na lintu tuli na mafya. Ca cine, nga mwatwalilila ukufikilisha ifyo mwapanga na lintu muli na mafya, mulalanga ukuti mulafwaya Yehova ukulasekelela. Yehova alatemwa nga amona mule-esha apo mwingapesha ukufikilisha ifyo mwapanga. w23.05 ibu. 30 amapara. 14-15

Bupainiya bulalenga umulumendo aishiba ifya kubomba bwino na bantu abalekanalekana. Kabili bupainiya bulalenga aishiba ne fya kubomfya bwino indalama. (Fil. 4:​11-13) Cimo icingalenga abalumendo ukutendeka bupainiya bwa nshita yonse kubombako bupainiya bwa kwafwilisha, ne ci cilalenga baipekanya ukutendeka bupainiya bwa nshita yonse. Bupainiya kuti bwalenga mwabombako imilimo iingi iyaba mu mulimo wa nshita yonse, pamo nga ukubombako umulimo wa makuule nelyo ukubombela pa Bethel. Abena Kristu abaume bafwile ukupanga ukubombako ubutumikila, nelyo bueluda pa kuti balebombela aba bwananyina mu cilonganino. Baibo itila abaume abalebombesha ukuti babombeko iyi milimo, ‘ninshi balefwaya imilimo iisuma.’ (1 Tim. 3:1) Ilyo umuntu talaba eluda, intanshi afwile ukuba umutumikila. Ababomfi batumikila balabombela pamo na baeluda ukusakamana aba bwananyina mu cilonganino. Baeluda na babomfi batumikila balabombela aba bwananyina kabili balabila sana imbila nsuma. w23.12 ibu. 28 amapara. 14-16

Imfumu Yoshia ali umwaice ilyo atendeke ukufwaya Yehova. Alefwaya ukusambilila pali Yehova no kucita ukufwaya kwakwe. Na lyo line, ifintu tafya-angukile iyi mfumu iyali iyaice. Ilya nshita abantu balepepa tulesa twa bufi, kanshi Yoshia alekabila ukuba uwashipa pa kuti abakaanye. Kabili ifi fine e fyo acitile. Ilyo Yoshia ashilafisha imyaka 20, alitendeke ukusangulula icalo ca bena Yuda. (2 Imilandu 34:​1, 2) Nangu ca kuti muli baice, kuti mwapashanya Yoshia ukufwaya Yehova no kulatasha pa mibele yakwe iisuma. Ukucita ifi kukalenga mukaipeele kuli ena. Bushe ukuipeela kukakuma shani ubumi bwenu? Luke, uwabatishiwe ninshi ali ne myaka 14 atile: “Ukufuma lelo, nakulabika amano ku kubombela Yehova no kulalenga alesekelela.” (Marko 12:30) Na imwe bene Yehova akamupaala nga mwasalapo ukucita ifi! w23.09 ibu. 11 amapara. 12-13

Ilyo umutumwa Paulo alembeele abena Tesalonika iyi kalata, ninshi no mwaka umo taulakumana ukutula apo ici cilonganino capangiilwe. Abaume abo basontele ukulatungulula bafwile bali bapya kabili nalimo balelufyanya no kulufyanya. Na lyo line, aba bwananyina balingile ukulabacindika. Ilyo ubucushi bukalamba bukapalama sana, tukakabila ukulashintilila sana pali baeluda no kulakonka ifyo bakalatweba. Pali ilya nshita, nalimo cikafya sana ukupokelela ubutungulushi ukufuma ku maofeshi yakalamba nelyo kuli bamunyinefwe ku Bethel. Kanshi nacicindama sana ukusambilila ukutemwa no kucindika baeluda twaba nabo mu cilonganino pali ino ine nshita. Te mulandu ne fikacitika, natutwalilile ukuba abatekanya, ukukanabika amano ku fyo balufyanya, lelo tuleibukisha ukuti Yehova abomfya Kristu ukutungulula aba baume ba cishinka. Nga filya fine icisote ca mushilika calecingilila umutwe wakwe, isubilo lya kuti tukapusuka lilacingilila amatontonkanyo yesu. Tuleshiba ukuti ifya muli cino calo fya fye. (Fil. 3:8) Isubilo lilalenga twaba abatekanya kabili twilasakamikwa. w23.06 amabu. 11-12 amapara. 11-12

Bonse abomfwa uko “umwanakashi umuwelewele” aleita balingile ukusalapo, nampo nga kuya ku ng’anda yakwe nelyo iyo. Kwaliba imilandu iyacindama iyo tushiliingile ukucitila ubulalelale. Baibo ilondolola ukuti “umwanakashi umuwelewele” alanda ukuti: “Amenshi ya kwiba yalomfwika bwino.” (Amapi. 9:17) Bushe amashiwi ya kuti “amenshi ya kwiba” yalola mwi? Baibo ilinganya filya abaupana bapanga icupo ku menshi ayasuma. (Amapi. 5:​15-18) Umwaume no mwanakashi abaupana ukulingana ne funde e bakwata insambu sha kupanga icupo. Insambu bakwata shalipusana na “menshi ya kwiba.” “Amenshi ya kwiba” kuti yalosha ku bulalelale. Pantu abacita ubulalelale ilingi line bacita mu bumfisolo nga filya fine umupuupu eba mu bumfisolo. Abalecita ubulalelale kuti bamona kwati “amenshi ya kwiba” nayawama nga ca kuti baletontonkanya ukuti tapali nangu umo uukeshiba ifyo balecita. Ala uku kuibepa fye, pantu Yehova alamona fyonse! Kabili tapaba icabipa ukucila pa kuleka ukuba cibusa wakwe. Kanshi amenshi ya kwiba nangu batila yalomfwika bwino, baibepa fye.—1 Kor. 6:​9, 10. w23.06 ibu. 22 amapara. 7-9

Finshi mufwile ukucita nga ca kuti mulemona ukuti tamulepepa ukufuma pa nshi ya mutima, nelyo nga mulemona ukuti tamutemenwe ukubila imbila nsuma nge fyo mwakutemenwe? Tamufwile ukumona ukuti umupashi wa kwa Yehova nauleka ukumutungulula. Pa mulandu wa kuti tamwapwililika, ifyo mumfwa filaaluka-aluka. Nga ca kuti mwaleka ukuba abacincila, muletontonkanya pa mutumwa Paulo. Nangu ca kuti ale-esha ukupashanya Yesu, alishibe ukuti inshita shimo cali no kulamukosela ukucita ifyo alefwaya ukucita. Paulo alefwaisha ukubomba umulimo wakwe na lintu ashaleumfwa ukuti alefwaya ukubomba. Na imwe bene, mwilasalapo ifya kucita pantu fye e fyo muleumfwa pa mulandu wa kuti tamwapwililika. Mulepampamina fye pa kucita ifisuma na lintu muleumfwa ukuti tamulefwaya ukuficita. Nga mwatwalilila fye ukucita ifisuma, ifyo mumfwa fikaaluka.—1 Kor. 9:16. w24.03 amabu. 11-12 amapara. 12-13

Kuti twalanga ukuti twalitemwa aba bwananyina nga tuleba sana ifibusa na bena. (2 Kor. 6:​11-13) Fwe bengi twaba mu cilonganino umwaba aba bwananyina abakwata inkulilo ishalekanalekana. Kuti twalanga ukuti twalibatemwa nga tulebika fye amano ku fisuma ifyo bacita. Nga tulemona abantu bonse nge fyo Yehova abamona tulanga ukuti twalibatemwa. Ilyo tukaba mu bucushi bukalamba tukakabila ukutemwa sana aba bwananyina. Ilyo ubu bucushi bukalamba bukatendeka, bushe Yehova akatucingilila shani? Umfweni ifyo aebele abantu bakwe ilyo umusumba wa Babiloni bausanshile. Abebele ukuti: “Kabiyeni mwe bantu bandi, ingileni mu miputule yenu iya mu kati, Kabili mwisaleko ifiibi. Mufisame pa nshita inono Mpaka ubukali bupite..” (Esa. 26:20) Nalimo na ifwe bene tukakonka aya yene mashiwi mu bucushi bukalamba. w23.07 amabu. 6-7 amapara. 14-16

Abantu balingile ukumwishiba ukuti tamupampamina fye pa cintu cimo. Yipusheni amuti: ‘Bushe abantu bamona ukuti nshaumina kumo, kabili nshifulwa bwangu? Nelyo bushe bamona ukuti nalyafya kabili ndomina kumo? Bushe ndakutikako kuli bambi no kucita ifyo balefwaya nga cakabilwa?’ Nga tatulepampamina fye pa cintu cimo, tulalanga ukuti tulapashanya Yehova na Yesu. Umuntu uushipampamina fye pa cintu cimo alaaluka ifintu mu bumi nga fya-aluka. Ifintu nga fya-aluka kuti calenga twaba na mafya ayo tushabalile atutontonkanyapo ukutila kuti twakwata. Kuti twalwala nelyo imikalile kuti yakosa nelyo ubuteko kuti bwacita fimo mu calo twikala ifingalenga twaleka ukwikala bwino. (Luk. Mil. 9:11) E lyo ne fintu nga fya-aluka mu cilonganino ca kwa Yehova kuti catukosela ukukonka ifyo batweba. Kuti twatwalilila ukubomba bwino nga twacita ifintu 4 ifyakonkapo: (1) mulesumina ukuti ifintu nomba nafyaluka, (2) muletontonkanya pa fyo ifintu fikaba ku ntanshi, mwilaibukisha ifya kale, (3) mulebika sana amano ku fisuma ificitika, na (4) muleafwako bambi. w23.07 amabu. 21-22 amapara. 7-8

Kasesema Daniele ali umwaice sana ilyo abena Babiloni bamusendele muli bunkole ku Babiloni ukwali ukutali sana na ku Yerusalemu. Nangu ca kuti Daniele ali umwaice, abalashi abena Babiloni balemona ifyo alecita ifintu. ‘Balemona ifyalemoneka ku menso.’ Balimwene ukuti Daniele ali umusuma kabili afumine ku lupwa ulwacindama. (1 Sam. 16:7) Pa mulandu ne fyo alemoneka, abena Babiloni balimusambilishe pa kuti alebombela kwi sano lya mfumu. (Dan. 1:​3, 4, 6) Icalengele Yehova atemwe Daniele, mibele iisuma iyo akwete. Na kuba Yehova atile Daniele ali kwati ni Noa na Yobo. Ilyo Yehova alandile aya mashiwi, nalimo Daniele ali fye ne myaka 20. Kanshi Yehova alemona ukuti Daniele ali mulungami, nga filya fine Noa na Yobo abamubombele ne cishinka pa myaka iingi bali. (Ukute. 5:32; 6:​9, 10; Yobo 42:​16, 17; Esek. 14:14) Kabili Yehova alitemenwe sana Daniele.—Dan. 10:​11, 19. w23.08 ibu. 2 amapara. 1-2

Nga mulefwaya ukushita ing’anda kuti mwatemwa ukwishiba ifyo imoneka elyo no kwishiba bwino ing’anda iyo mulefwaya ukushita. Ifi fine e fyo twingacita ilyo tulebelenga no kuisambilisha Baibo. Nga mulebelenga Baibo lubilo lubilo kuti mwaishiba fye amasambililo ya kutendekelapo, e kutila “pa fya kubalilapo ukwishiba mu mashiwi ya mushilo aya kwa Lesa.” (Heb. 5:12) Nomba nga filya fine mwingatemwa ukwingila mu kati ka ng’anda iyo mulefwaya ukushita pa kuti mumone ifyo baikuula, ilyo mulebelenga Baibo mufwile ukumfwikisha ifishinka ifyo mulebelenga. Fimbi ifyo mwingacita pa kuti mulebelenga bwino Baibo, kumona ifyo balumbwile pa cikomo cimo fyampene ne fyo balumbula pa cikomo cimbi. Mwilafwaya fye ukwishiba icine lelo muleishiba no mulandu mwasuminina ico icine. Pa kuti tumfwikishe ifyaba mu Cebo ca kwa Lesa, tufwile ukuisambilisha icine icashika icaba mu Baibo. Umutumwa Paulo akoseleshe Abena Kristu banankwe ukulabelenga Icebo ca kwa Lesa pa kuti baleishiba ifyaba “ubwipi no butali no kulepa no kushika” kwa cine. Ukucita ifi kwali no kulenga baba “abalimbwa kabili abakuulwa” mu citetekelo. (Efes. 3:​14-19) Na ifwe tufwile ukulacita fimo fine. w23.10 ibu. 18 amapara. 1-3

Mu Baibo mwalilembwa abantu abengi abali abatekanya. Kuti cawama ukusambilila pali abo bantu. Ku ca kumwenako, nangu ca kuti Davidi balimusubile ukuba imfumu ninshi ali umwaice sana, palipitile imyaka iingi pa kuti abe imfumu. Simeone na Ana, balepepa Yehova ne cishinka ilyo balelolela ukumona Mesia. (Luka 2:​25, 36-38) Ilyo mulebelenga pali aya malyashi, mulesanga amasuko kuli ifi fipusho: Cinshi calengele uyu muntu ndebelengapo ukuba uwatekanya? Bushe anonkelemo shani ifi ali uwatekanya? Kuti namupashanya shani? Na kabili kuti mwasambilila ifingi nga mulebelenga pa bantu abashali abatekanya. (1 Sam. 13:​8-14) Ilyo mulebelenga pali aba bantu kuti mwatontonkanya pali ifi fipusho: ‘Cinshi calengele aba bantu ukukanatekanya? Finshi fyabacitikile pa mulandu wa kuti tabali abatekanya?’ w23.08 ibu. 25 para. 15

Umutumwa Petro ali uwa cishinka, talekele icili conse calenga aleka ukukonka Yesu. Ku ca kumwenako, alilangile ukuti wa cishinka ilyo Yesu alandile fimo ifyo abasambi bakwe bashaumfwikishe. (Yohane 6:68) Abengi balilekele ukukonka Yesu ukwabula ukuti bamwipushe umo aloseshe. Lelo Petro ena talekele ukukonka Yesu. Alishibe ukuti Yesu fye e wali na “mashiwi ya mweo wa muyayaya.” Yesu alishibe ukuti Petro na batumwa bambi bali no kumubutuka. Na lyo line, Yesu alyebele Petro ukuti alishibe ukuti ali no kulapila kabili ali no kutwalilila uwa cishinka. (Luka 22:​31, 32) Alishibe no kuti “umutima . . . ulefwaisha, lelo umubili naunaka.” (Marko 14:38) Kanshi na lintu Petro amukeene, Yesu tamulabileko. Ilyo Yesu abuushiwe, alimoneke kuli Petro, kabili afwile ali eka ilyo amoneke kuli ena. (Marko 16:7; Luka 24:34; 1 Kor. 15:5) Elenganyeni ifyo ifi Yesu acitile fyakoseleshe sana Petro uwaleumfwa ububi pa fyo alufyenye! w23.09 ibu. 22 amapara. 9-10

Lesa eleela abantu abamucetekela. Alabeleela umupwilapo kabili tebukisha ne membu shabo. (Amalu. 32:​1, 2) Abamona ukuti balungami pa mulandu wa kuti balikwata icitetekelo. Nangu ca kuti Lesa alemona Abrahamu, Davidi, e lyo na babomfi bakwe bambi ukuti balungami, bali babembu. Nomba pa mulandu ne citetekelo bakwete, Lesa alebamona ukuti balungami, maka maka nga abalinganya ku bantu abashimupepa. (Efes. 2:12) Muli kalata umutumwa Paulo alembeele abena Roma, alilondolwele ukuti tulingile ukuba ne citetekelo pa kuti tube ifibusa fya kwa Lesa. Abrahamu na Davidi bali fibusa fya kwa Lesa pa mulandu wa kuti bali ne citetekelo. Na ifwe kuti twaba ifibusa fya kwa Lesa nga ca kuti tuli ne citetekelo. w23.12 ibu. 3 amapara. 6-7

Muno nshiku Abena Kristu balapepa Yehova ukubomfya inshita yabo, amaka yabo, e lyo ne fyo bakwata. Kuti twalanga ukuti tulatasha pa fyo Yehova atweba ukulamupepa nga tulemubombela na maka yesu yonse. Umutumwa alilandile pa fintu fimo ifyo tushifwile ukulekelesha ilyo tulebombela Lesa. (Heb. 10:​22-25) Pa fyo alandile paba ukulapepa kuli Yehova, ukulalanda pe subilo, ukulalongana, e lyo no kulakoseleshanya “maka maka apo [tulemona] ukuti ubushiku [bwa kwa Yehova] bulepalama.” Malaika wa kwa Yehova alilandile amashiwi ya kuti “Pepa Lesa” imiku ibili, mu mashiwi ya kulekeleshako mwi buuku lya Ukusokolola. (Ukus. 19:10; 22:9) Twikalaba ifyo twasambilila pe tempele ilikalamba ilya kwa Yehova ilya mampalanya, kabili tuletasha ifi Yehova atusuminisha ukulamupepa! w23.10 ibu. 29 amapara. 17-18

Bonse fye tulafwaya ukutwalilila ukulatemwana. Na lyo line, calicindama lyonse ukulaibukisha amashiwi ayo Yesu atwebele. Atile, “ukutemwa kwa bengi kukacepa.” (Mat. 24:12) Yesu tatile abasambi bakwe e bali no kulafilwa ukulatemwana. Na lyo line, tatufwile ukuleka ukutemwa kwaya kulepwa pa mulandu wa kuti abantu twikala nabo tabakwata ukutemwa. Pa kuti ifi taficitike, natwasuke ici cipusho: Bushe kuli fimo ifyo twingacita pa kwishiba nga ca kuti twalitemwa sana aba bwananyina? Inshila imo iyo twingeshibilako nga twaliba no kutemwa, kumona ifyo tusalapo ukucita ifintu fimo nga fyacitika. (2 Kor. 8:8) Cimo icingacitika ni ci umutumwa Petro alandilepo ilyo atile: “Ukucila pali ifi fyonse, muletemwana nga nshi, pantu ukutemwa kufimba pa membu ishingi.” (1 Pet. 4:8) Kanshi ifyo tucita aba bwananyina nga balufyanya ne lyo nga batukalifya, e fingalenga twaishiba nga twalibatemwa. w23.11 amabu. 10-11 amapara. 12-13

Te kuti tumfwile ifunde ilyo Yesu atupeele ilya kuti muletemwana nga ca kuti tuletemwa fye aba bwananyina bamo. Kwena kuti twatemwa aba bwananyina bonse, lelo te kuti tubatemwe cimo cine nga filya cali na kuli Yesu. (Yoh. 13:23; 20:2) Lelo umutumwa Petro aletwibukishako ukuti tufwile “ukutemwa aba bwananyina” pantu lupwa lwesu. (1 Pet. 2:17) Petro atukoseleshe ukuti “muletemwana nga nshi ne mitima yenu yonse.” (1 Pet. 1:22) Amashiwi ya kuti “muletemwana nga nshi” ayo Petro alandilepo pali ili lembo, yalosha mu kuti tufwile ukutemwa na bantu abo citukosela ukubatemwa. Ku ca kumwenako, kuti twacita shani nga ca kuti uwa bwananyina atukalifya? Nalimo kuti twalafwaya na ifwe ukumukalifya mu nshita ya kumutemwa. Nomba Petro alisambilile kuli Yesu ukuti ukubwesesha ububi pa bubi kulafulwisha Lesa. (Yoh. 18:​10, 11) Petro alembele ukuti: “Mwilabwesesha ububi pa bubi nangu umusaalula pa musaalula, lelo abamucita ifi fyonse, mulebapaala.” (1 Pet. 3:9) Nga muli no kutemwa, mukaba ne cikuuku kabili mukalalangulukilako. w23.09 amabu. 28-29 amapara. 9-11

Tulapapa sana ukumona ifyo umwana akula bwangu. Nga akula cimoneka kwati aikulila fye umwine. Nomba, ukuba umukalamba mu fya kwa Lesa takwisa fye nga ameno ya mu kanwa. (1 Kor. 13:11; Heb. 6:1) Pa kuti tube abakalamba mu fya kwa Lesa, tufwile ukuba sana ifibusa na Yehova. Na kabili tulakabila umupashi wa mushilo pa kuti tube ne mibele iisuma, twishibe ifya kubombako imilimo imo, kabili tuipekanishishe ne fyo tukalacita ku ntanshi. (Amapi. 1:5) Yehova apangile abantu ukuti baleba abaume nelyo abanakashi. (Ukute. 1:27) Calyanguka ukumona ukuti abaume balipusana ku banakshi. Na lyo line, kwaliba ifingi ifyalenga abaume na banakashi ukupusana. Ku ca kumwenako, Yehova alipeela abaume na banakashi imilimo iyo balingile ukubomba. Nomba balingile ukuba ne mibele iingalenga balabomba bwino imilimo babapeela.—Ukute. 2:18. w23.12 amabu. 18 amapara. 1-2.

Bushe Yesu alefwaya abantu bambi balelumbula ishina lya kwa Wishi? Ee e fyo alefwaya. Intungulushi shimo ishaliko mu nshiku sha kwa Yesu shalemona ukuti ishina lya kwa Lesa lyali ilya mushilo sana ica kuti tabalingile ukulalilumbula. Lelo Yesu talekele intambi sha musango uyu ishishafumine mu Malembo shalenga alafilwa ukucindika ishina lya kwa Wishi. Tontonkanyeni pa fyacitike ilyo Yesu aposeshe umwaume uwali ne cibanda uwali mu citungu ca Gerasa. Abantu balyumfwile sana umwenso ica kuti bapaapeete Yesu ukuti afume mu citungu cabo, e ico alifuminemo. (Marko 5:​16, 17) Na lyo line, Yesu alefwaya ukuti na bantu ba muli cilya citungu beshibe ishina lya kwa Yehova. E ico Yesu taebele ulya mwaume uo aposeshe ukulaeba abantu pa fyo amucitiile, lelo amwebele ukulaeba abantu pa fyo Yehova amucitiile. (Marko 5:19) Na muno nshiku mwine, afwaya abantu bonse baishiba ishina lya kwa Wishi. (Mat. 24:14; 28:20) Nga tulecita ifi, tulalenga Yesu Imfumu yesu, alasekelela. w24.02 ibu. 10 para. 10

Twalipaalwa pa kuba mu cilonganino ca kwa Yehova muli shino nshiku sha kulekelesha isha-afya. Nangu ca kuti tuleikala mu nshiku isha-afya, Yehova alitupeela ulupwa lwa ku mupashi umwaba bamunyinefwe na bankashi abatwafwa. (Amalu. 133:1) Alalenga twaikatana mu ndupwa. (Efes. 5:33–6:1) Alatupeela amano ayo tukabila pa kuti tuleshipikisha amafya kabili tulesekelela. Nomba pa kuti tutwalilile ukubombela Yehova ne cishinka, tufwile ukubombesha. Mulandu nshi? Pantu inshita shimo bamo kuti balanda nelyo kuti bacita ifingatukalifya. Na kabili ni co inshita shimo kuti twafuupuka nga twalufyanya maka maka nga tulebwekeshapo ukucita ifilubo fimo fine. Tufwile ukutwalilila ukushishimisha ilyo tulebombela Yehova (1) nga ca kuti uwa bwananyina atulufyanya, (2) nga ca kuti twafuupuka pa mulandu ne fyo abena mwesu bacita, na (3) nga ca kuti twafuupuka pa mulandu wa kuti natulufyanya. w24.03 ibu. 14 amapara. 1-2

Mu nshita mu nshita, mwakulaumfwa amalyashi aya bamunyinefwe na bankashi abasalapo ukulabombesha mu mulimo wa kwa Yehova. Nalimo aba bamunyinefwe na bankashi baliya kwi Sukulu lya Bakabila ba Bufumu nelyo baliya mu kubombela ukwaba ukukabila. Nga kuti mwakumanisha, na imwe bene kuti mwacitako ifi bacita. Abantu ba kwa Yehova balafwaya sana ukubombesha mu mulimo wakwe. (Imil. 16:9) Nomba kuti mwacita shani nga ca kuti pali ino nshita te kuti mucite ifi? Mwilamona ukuti abakumanisha ukucita ifi balimucila. Icacindama kutwalilila ukushipikisha. (Mat. 10:22) Mwilalaba ukuti Yehova alasekelela nga ca kuti mulemubombela apapela amaka yenu kabili ukulingana ne fyo ifintu fili. Ifi e fyo mufwile ukulacita pa kuti mutwalilile ukukonka Yesu pa numa ya kubatishiwa.—Amalu. 26:1. w24.03 ibu. 10 para. 11

Shifwe wa ku muulu alilaya ukuti nga twalapila kuti atwelela. (Amalu. 86:5) E ico nga ca kuti twalilapila ukufuma pa nshi ya mutima pa membu isho twacitile, kuti twacetekela ukuti Yehova alitwelela. Tufwile ukulaibukisha ukuti Yehova tapampamina fye pa cintu cimo. Tatwenekela ukucita ifintu ukucila pa fyo twingakumanisha. Alatasha pa fyo tumubombela, cikulu fye tulebomba apapelele amaka yesu. Na kabili, muletontonkanya pa bantu abalembwa mu Baibo abalebombela Yehova no mweo wabo onse. Natulandeko pa mutumwa Paulo. Ali uwacincila pa myaka iingi ilyo alebomba umulimo wa kwa Lesa. Ale-enda intamfu iitali kabili alipangile ifilonganino ifingi. Nomba bushe Lesa alilekele ukumutemwa ilyo ifintu fya-alwike ica kuti aleka no kubila sana imbila nsuma? Awe. Paulo alitwalilile ukubomba apapelele amaka yakwe, kabili Yehova alimupaalile. (Imil. 28:​30, 31) Ifi fine e fyo caba na kuli ifwe. Inshita shimo ifyo tubombela Yehova kuti fya-aluka. Lelo icilenga tulemubombela, e co acindamika sana. w24.03 ibu. 27 amapara. 7, 9

Filya Yesu alepepa kuli Yehova fyalelenga abasambi bakwe ukulamupashanya. Ilyo alebomba umulimo wakwe, lyonse alepepa imiku iingi. Apo alikwete ifya kucita ifingi kabili aleba pamo na bantu abengi, alesangako inshita ya kupepa. (Marko 6:​31, 45, 46) Alebuuka lucelocelo pa kuti akwateko inshita ya kupepa. Bushiku bumo alipepele ubushiku bonse ilyo talapingulapo ukucita fimo ifyacindama. (Luka 6:​12, 13) Na kabili ubushiku ilyo Yesu ali mupepi no kufwa, alipepele imiku iingi. Alepepela pa fyo ali no kupwilikisha umulimo wa-afya uo aishile pano isonde. (Mat. 26:​39, 42, 44) Ifyo Yesu alecita filatusambilisha ukuti te mulandu ne fya kucita ubwingi tukwete, tulingile ukusangako inshita ya kupepa. Nga filya Yesu alecita na ifwe tulingile ukusangako inshita ya kupepa. Nalimo kuti twalapepa ulucelo sana nelyo ubushiku ilyo tatulaya mu kulaala. Nga twacita ifi, ninshi tulelanga ukuti tulatasha sana Yehova pa kutusuminisha ukulalanda nankwe. w23.05 ibu. 3 amapara. 4-5

Moneni ifyo balondolola ishiwi babomfya ilili pa muulu ilya kuti “alipongolwela.” Icitabo cimo cilondolola ili ishiwi ukuti “kwise pali ifwe ngo mumana.” Aya mashiwi yalatulanga apa buuta ifyo Yehova atemwa abasubwa! Abasubwa balishiba ukuti Lesa alibatemwa. (Yuda 1) Umutumwa Yohane alilandile ifyo abasubwa bomfwa ilyo alembele ukuti: “Moneni ifyo Shifwe atutemwa nga nshi, ica kuti alilenga twalaitwa ukuti abana ba kwa Lesa!” (1 Yoh. 3:1) Bushe Yehova atemwa fye abasubwa? Awe! Alitemwa abantu bonse. Finshi filanga ukuti Yehova alitutemwa sana? Cilubula ico atupeela. Apo Yehova alitupeela icilubula alilanga ukuti alitutemwa ukucila ifyo umuntu uuli onse e ngatutemwa!—Yoh. 3:16; Rom. 5:8. w24.01 ibu. 28 amapara. 9-10

Ici cikomo pa mulu cilalanda ifyalengele Davidi aleke ukuba no mwenso. Nangu ca kuti ubumi bwakwe bwali mu kaposa mweo, aletontonkanya pa fyo Yehova ali no kumucitila ku ntanshi. Davidi alishibe ukuti Yehova ali no kumupususha pa nshita yalinga. Na kuba Yehova alilandile ukuti Davidi ali no kuba imfumu ya Israele. (1 Sam. 16:​1, 13) Davidi taletwishika ukuti ifyo Yehova alaile fyali no kucitika. Finshi Yehova atulaya ukutucitila? Tatwenekela Yehova ukutucingilila ku mafya yonse ayo tukwata. Na lyo line, amafya yonse ayo mwingakwata muli cino calo, Yehova ali no kuyafumyapo mu calo cipya icileisa. (Esa. 25:​7-9) Kabumba wesu alikwata amaka ya kubuusha abafwa, aya kutuposha ku malwele, e lyo nayakufumyapo bonse abatucusha.—1 Yoh. 4:4. w24.01 ibu. 6 amapara. 12-13

Muletontonkanya pa calengele muipeele kuli Yehova no kubatishiwa. Mwaliipeele kuli Yehova no kubatishiwa pantu mwalefwaya ukuba ku lubali lwakwe. Muleibukisha icalengele mushininkishe ukuti na musanga icine. Mwaishileishiba bwino Yehova kabili mwalitemenwe Shinwe wa ku muulu. Mwali ne citetekelo kabili mwalilapile. Mwalilekele ukucita ifyo Lesa apata kabili mwalitendeke ukucita ifilenga alasekelela. Mwalitemenwe ilyo mwaishileishiba ukuti Yehova alimwelele imembu. (Amalu. 32:2) Mwalitendeke ukulalongana no kulaebako bambi ifisuma ifyo mwalesambilila. Apo mwali-ipeela no kubatishiwa, mwaba mu musebo wa ku bumi, kabili tamufwaya icili conse calenga mwafuma muli uyu musebo. (Mat. 7:​13, 14) Twalilileni ukuba abashangila no kulatemwa Yehova no kulaumfwila amafunde yakwe. w23.07 ibu. 17 para. 14; ibu. 19 para. 19

Nga muletontonkanya pa fyo mwaebele Yehova ilyo mwaleipeela kuli ena, mukalakwata amaka ya kulwisha amatunko. Ku ca kumwenako, bushe kuti mwatendeka ukulanga icintemwa kuli muka mwine? Awe, pantu mwalilaya Yehova ukuti tamwakulacita ifya musango uyu. Nga tamulekele ulunkumbwa lwa kucita ifyabipa lwakula muli imwe, tacakamukosele ukuleka ukutontonkanya pa kucita ifyabipa. Mukafuma “mu nshila ya bacita ifyabipa.” (Amapi. 4:​14, 15) Nga muletontonkanya pa fyo Yesu aipeeleshe pa kuti alecita ifyo Wishi afwaya, tamwakapoose ne nshita iya kukaana icili conse icingalenga mwakalifya Lesa uo mwaipeelako. (Mat. 4:10; Yoh. 8:29) Icishinka ca kuti nga mwakwata amatunko na mesho e lyo cimoneka nga ca kuti mulafwaisha ukutwalilila ukukonka Yesu. Kabili kuti mwacetekela ukuti Yehova akamwafwa pa kuti mukatwalilile ukukonka Yesu. w24.03 amabu. 9-10 amapara. 8-10