Kuti Mwalunduluka Lwa Ku Mupashi

CALYAFYA ukwishiba ubucindami bwa cine ubwa fintu. E fyo caba na kuli daimonde. Nangu ca kuti daimonde uwapukuswa alabeeka, uushapukuswa aaba fye uwashibantukila. Nangu cibe fyo, muli uyu daimonde uushapukuswa mwaliba ilibwe ilyaumo mutengo ilishingatwishikwa.

Abena Kristu bapala daimonde uushapukuswa mu nshila ishingi. Nangu line tucili abashapwililika, muli ifwe mwaliba ubucindami bumo ubo Yehova acindamika. Ukupala daimonde, ifwe bonse twalikwata imibele iitulekanya kuli bambi. Kabili cila umo umo kuti alunduluka lwa ku mupashi nga ca kuti e co umutima wesu ulefwaisha. Ubuntu bwesu kuti bwapukuswa, ica kuti bwalabeekesha ku kuleta ilumbo kuli Yehova.—1 Abena Korinti 10:31.

Pa numa ya kuputulwa no kupukuswa, daimonde alatantikwa mu musango umo uulundako imibeekele. Mu kupalako, Yehova kuti atubomfya mu misango yalekanalekana, nelyo mu milimo yalekanalekana, nga ‘twafwalo buntu bupya, ubwalengelwe mu cipasho ca kwa Lesa mu kulungama no kushila kwa Cine.’—Abena Efese 4:20-24.

Ukulunduluka kwa ku mupashi ukwa musango yo, takwingaishilako fye, nga filya fine na daimonde uushilapukuswa ashibeeka lyonse nge libwe lyaumo mutengo. Pambi kuti twakabila ukuleka ubunake bumo ubucili muli ifwe, ukuteulula imimwene yesu pa lwa kupokelela ifishingamo, nelyo fye ukupilikita fwe bene pa kupwisha icitendwe ca ku mupashi. Lelo nga cine cine tulefwaya kuti twalunduluka lwa ku mupashi, apantu Yehova Lesa kuti atupeela “ukucishamo kwa maka.”—2 Abena Korinti 4:7; Abena Filipi 4:13.

Yehova Alakosha Ababomfi Bakwe

Ukucetekela ukwashimpwa pa bwishibilo bwashininkishiwa kulakabilwa pa kuputula daimonde, apantu ilingi line icipimfya ca daimonde ushilapukuswa nga caputulwa, cilaluba. Daimonde waumo mutengo—limo limo uukula ukufika na kuli hafu wa libwe ilishilaputulwa—afwile ukuputulwapo pa kuti apangwe mu mimonekele ilefwaikwa. Na ifwe bene tukabila ukucetekela kwashimpwa pa kwishiba kwalungikwa pa kuti twingawamya ubuntu bwesu no kulunduluka lwa ku mupashi. Maka maka tulingile ukucetekela ukuti Yehova akatupeela amaka.

Nangu ni fyo, kuti pambi twayumfwa abashafikapo, nelyo ukutontonkanya ukuti tatwingacita ifyafula. Limo limo e fyaleyumfwa na babomfi ba kwa Lesa aba busumino aba pa kale. (Ukufuma 3:11, 12; 1 Ishamfumu 19:1-4) Lintu atuminwe na Lesa ku kuba “kasesema ku nko,” Yeremia apundile ati: “Moneni nshaishiba kusosa; pantu ndi mwaice.” (Yeremia 1:5, 6) Nangu ni fyo, te mulandu no kushiimunuka kwakwe, Yeremia aishileba kasesema washipa uwabilishe ubukombe bwabulo kulamba ku bantu abakalushi. Afumishe kwi amaka ya kucite fyo? Asambilile ukushintilila pali Yehova. Pa numa Yeremia aishilelemba ukuti: “Alipaalwo muntu uutetekela Yehova, uo Yehova abe ca kutetekelako cakwe.”—Yeremia 17:7; 20:11.

Ilelo, Yehova alakosha abamutetekela mu nshila imo ine. Edward,a uwakwata abana bane uwaleshingashinga ukulunduluka lwa ku mupashi, alishininkishe ico. Alondololo kuti: “Naali umo uwa Nte sha kwa Yehova pa myaka 9, lelo nshalelunduluka lwa ku mupashi. Icalengele ca kuti nshakwete ica kuntuninkisha cine cine kabili nshaicetekele. Pa numa ya kuya ku Spain, naile mu kulongana na ka cilonganino kanono akaakwete fye eluda umo no mubomfi atumikila umo. Pa mulandu no ku kukabila, eluda anombele ukubombela pa milimo iingi. Naletutuma ilyo nalelanda amalyashi ya kubalilapo ne mbali sha pa kulongana. Lelo, nalisambilile ukushintilila pali Yehova. Uyu eluda lyonse alentasha kabili mu kushilimuka alenjeba umo ningawamyako.

“Pa nshita imo ine, naliwemye imibombele yandi iya mulimo wa mwi bala kabili naishileba katungulula musuma lwa ku mupashi mu lupwa lwandi. Icafuminemo ca kuti, ulupwa lonse lwalyumfwikiishe ubucindami bwa cine, kabili naalikushiwe apakalamba. Nomba ndi mubomfi utumikila, kabili ndebombesha ukulundulula imibele ya kwa kangalila wa Bwina Kristu.”

‘Fuuleni Ubuntu bwa Kale’

Nga fintu Edward aishileiluka, ukulunduluka lwa ku mupashi kukabila ukucetekela muli Yehova. Ukulundulula “ubuntu bupya” ubwa kwa Kristu na ko kwine kwalicindama. Ni shani ici cingacitwa? Ica kubalilapo ‘kufuula’ imibele iya buntu bwa kale. (Abena Kolose 3:9, 10) Filya fine fye ifishilekabilwa, pamo nga amabwe ayaitobekamo, fifwile ukufumishiwa muli daimonde uushilapukuswa pa kuti asanguke ilibwe lyaumo mutengo ilyabeeka, e fyo tulekabila no kufumya imibele “ya pano isonde” pa kuti ubuntu bwesu ubupya bwingalabalika.—Abena Galatia 4:3.

Imo iya iyi mibele kushiimunuka pa kupokelela icishingamo pa mulandu wa kutiina ukuti tukalakabilwa ukucite fingi. Ca cine, icishingamo cifwaya ukubomba, lelo kuba kubomba ukwa kwikusha. (Linganyeniko Imilimo 20:35.) Paulo asumine ukuti ukuipeelesha kwa bukapepa kufwaya ukuti ‘tucucutike no kupilikita.’ Atile tulacite co mu nsansa, ‘pa kuti twacetekela kuli Lesa wa mweo,’ uushilaba umulimo tubombela Abena Kristu banensu na bantu bambi.—1 Timote 4:9, 10; AbaHebere 6:10.

Daimonde imo ilakwata “imilale” ukufuma fye pa kulengwa kwa iko kabili ikabila ukuibombapo bwino. Nangu ni fyo, ukupitila mu kubomfya icibombelo iciitwa polariscope, uulepukusa kuti aishiba apabeleele umulale kabili kuti apukusa ilibwe bwino bwino. Nakalimo twalikwata imilale lwa nkati, nelyo ukupelebela kwa buntu bwesu, pa mulandu ne cikulilo cesu nelyo akayofi twapitamo. Cinshi twingacita? Ica kubalilapo, tufwile twasumina ubwafya twakwata no kupampamina pa kubucimfya ukufika apo twingapesha. Tufwile ukweba Yehova fyonse ifitucusha mwi pepo, nakalimo no kulombo kwaafwa kwa kwa eluda wa Bwina Kristu.—Ilumbo 55:22; Yakobo 5:14, 15.

Imilale ya musango yo e yakweteko Nicholas. Alondolola ukuti, “Batata baalikunkwime ku bwalwa, kabili balengele ine na nkashi yandi ukucululuke cibi. Lintu napwile isukulu naingile ubushilika, lelo tapaakokwele akamusango kandi aka bucintomfwa kalindetelele. Abalashi ba mu bushilika bambikile mu cifungo pa mulandu wa kushitisha imiti ikola, kabili inshita imbi nalifyukile ku ncito. Kwi pele pele, nalilekele ubushilika, lelo naali ncili no bwafya. Nangu line naliilekeleshe mu mikalile pa mulandu wa kunwa imiti ikola no kunwesha ubwalwa, nalitemenwe Baibolo kabili nalefulukisha ukusanga imifwaile mu bumi. Mu kuya kwa nshita, nakumene ne Nte sha kwa Yehova, nayalwile imyendele yandi, no kupokelela icine.

“Nangu ni fyo, cansendeele imyaka iingi pa kuti nsumine ubunake bwandi no kubuwamya. Nalipatile ubulashi icine cine kabili nalekalipa lintu balenungika pa cili conse. Nangu ca kuti nalefwaya ukubomfiwa umupwilapo na Yehova, ubu bunake bwalencilikila. Kwi pele pele, ukupitila mu kwaafwa kwa baeluda babili abalangulukilako, nalisumine ubunake bwandi no kutendeka ukulabomfya ukufunda kwabo ukwa mu Malembo ukwa kutemwa. Nangu line mu nshita mu nshita ndaba ne cikonko cinono, nomba nalicimfya bucintomfwa bwandi. Ndatasha nga nshi pa kutekanya Yehova antekanishisha na pa kwaafwa kwa baeluda ukwa kutemwa. Pa mulandu no kulunduluka kwandi ukwa ku mupashi, nalisontwa nomba line ngo mubomfi utumikila.”

Nge fyo Nicholas aishileishiba, tacayanguka ukwalula imibele iyo umuntu aakunkumako. Kuti pambi twakumanya ubwafya bumo bwine. Napamo tulakuntukilwa bwangu. Limbi kuti twalikwata ica kuilishanyapo ku mutima, nelyo pambi kuti twacishamo ukufwaisha ubuntungwa. Muli fyo, ukulunduluka kwesu ukwa Bwina Kristu kuti kwapelebela. E bwafya bumo bwine abapukusa daimonde basanga ku mabwe ayo beta ukuti ama naats. Aya, mabwe yabili aya cine cine ayaishilekambatana ukupange libwe limo pa nshita daimonde alepangwa. E mulandu wine, ama naats yakwatila imimonekele ibili iyapusana iilenga caafye sana ukuyaputwila umo yapangilwa. Kuli fwe bantunse, ‘imipangilwe’ ya kufwaya ukucite cisuma ilapinkana ne ‘mipangilwe’ ya mubili wesu uushapwililika. (Mateo 26:41; Abena Galatia 5:17) Limo limo, kuti twalemenena ku kufwaya ukuleko kulwisha umupwilapo, ukulaiwaminisha ukuti kwena amabunake yaba mu buntu bwesu te ya kusakamika. Kuti twatila, ‘Na kuba, ulupwa lwandi ne fibusa bacili balintemwa.’

Nangu ni fyo, nga tuli no kubombela bamunyinefwe no kucindika Shifwe wa ku muulu, tulekabila ‘ukulengwa abapya ku myeo ya mitima yesu’ pa kufwala ubuntu bupya. Ififuma muli uko kubombesha filawama, nga fintu Nicholas na bantu bambi abengi bengashinina. Uupukusa daimonde alishiba ukuti akalema kamo muli daimonde kuti kaonaula imimonekele ya daimonde onse. E cimo cine, nga twalekelesha ubunake bumo ubwa buntu bwesu, kuti twaonaula imimonekele yesu iya ku mupashi. Pali bufi nga bunake bwabipisha, kuti bwatubongolola lwa ku mupashi.—Amapinda 8:33.

Ukupala “Ukubengeshima” kwa mu Mitima Yesu

Uupukusa daimonde alafwaisha ukuti ukubengeshima kwaba muli daimonde kulemoneka. Acite fyo ukupitila mu kutantika daimonde mu musango umo uwa kuti yapanga umukolamfula. Mu kati ka daimonde ulubuuto ulwa mimonekele yalekanalekana lulabekukabekuka, no kufumya ukubengeshima ukulenga daimonde ukulabeeka. Mu nshila imo ine, umupashi wa kwa Lesa kuti waba ngo “kubengeshima” mu mitima yesu.—1 Abena Tesalonika 5:19, NW; Imilimo 18:25; Abena Roma 12:11.

Lelo ni shani nga twasanga ukuti tulekabila ukutuninkishiwa lwa ku mupashi? Kuti twatuninkishiwa shani? Tulekabila ‘ukutontonkanya pa mibele yesu.’ (Ilumbo 119:59, 60) Ici cikasanshamo ukwishiba ifitulenga ukubwelele numa lwa ku mupashi kabili lyene ukumona imilimo iya teokrasi tufwile ukusupila mu kucincila nga nshi. Kuti twakusha ukutesekesha kwesu ukwa ku mupashi ukupitila mwi sambililo lya pa lwesu ilya lyonse ne pepo lya kufuma pa nshi ya mutima. (Ilumbo 119:18, 32; 143:1, 5, 8, 10) Ukulundapo, ukupitila mu kubishanya na babombesha mu citetekelo, tukacishapo ukukosha ukupingulapo kwesu ukwa kubombela Yehova mu kupimpa.—Tito 2:14.

Umukashana wa Bwina Kristu, Louise, asumine ukuti: “Pa kuti fye njise nembeshe bupainiya bwa nshita yonse, nelyo kabilisha wa Bufumu uwa nshita yonse, cansendeele imyaka ibili ntontonkanyapo fye. Takwali calendesha, lelo naleikala mu bwanalale, kabili nshaibikilisheko fye ukwaalula ubo bumi. Lyene batata balifwile ukwabulo kwenekela. Naishilekutuluka ifyo ubumi bwaipipa no kuti nshalebomfya bwino ubumi bwandi. E co nayalwile imimwene yandi iya ku mupashi, ukulabombesha mu butumikishi bwandi, kabili naishileba painiya wa nshita yonse. Abangafwile sana muli ulu lubali ni bamunyina ne nkashi lwa ku mupashi abaalekonka imitantikile ya mulimo wa mwi bala kabili abalebomba na ine lyonse mu butumikishi. Nalisambilila ukuti cibe ni mu fintu fyabipa nelyo ifisuma tucindamika ifintu fimo fine na mabuyo yamo yene ifyo abo tubishanya na bo bakwatako.”

Ukunonwa nga Ku Cela

Daimonde e cintu icakosesha pa fintu ifyapangwa pe sonde. E calenga, pa kuputula daimonde kano mwabomfya daimonde munankwe. Ici kuti caibukishako abasambi ba Baibolo ipinda ilisoso kuti: “Icela cinone cela, no muntu anone cinso ca mubiye.” (Amapinda 27:17) Icinso ca muntu ‘cinonwa’ shani? Filya fine icela cimo cingabomfiwa ku kunona icela capangwa ku cela cimo cine, e fyo no muntu engatunguluka mu kunona ukulamuka na bumupashi bwa umbi. Ku ca kumwenako, nga ca kuti twapopomenwa umulandu no kufuupulwa kumo, ukukoselesha kwa muntu umbi kuti kwatupuuputula apakalamba. Icinso cesu icawa lyene kuti cawaminako, kabili kuti twacincishiwa ukubuukulula umulimo wapimpa. (Amapinda 13:12) Maka maka baeluda pa cilonganino kuti bayafwilisha ukutunona ukupitila mu kupayanya ukukoselesha kwa mu Malembo no kufunda kwa kuwamyako. Bakonke cishinte calembelwe na Solomone icitila: “Sambilisho wa mano, na o aleba na mano kabili; sambilisho mulungami na o alelundapo ukusambilila.”—Amapinda 9:9.

Kwena, ukukansha kwa ku mupashi kulasendako inshita. Pa myaka ukucila 10, Paulo aalisambilisheko Timote ifyo apitilemo ne misambilishishe yakwe. (1 Abena Korinti 4:17; 1 Timote 4:6, 16) Ukukansha kwa pa nshita iitali uko Mose akanshishe Yoshua ukucila pa myaka 40 kwalinonseshe uluko lwa Israele pa nshita yalepa. (Yoshua 1:1, 2; 24:29, 31) Elisha aendawike na kasesema Eliya nakalimo pa myaka 6, ukukanshiwa bwino ifya kubomba bukapyunga bwakwe bwine ubwali no kusenda imyaka mupepi na 60. (1 Ishamfumu 19:21; 2 Ishamfumu 3:11) Baeluda bapashanya ica kumwenako ca kwa Paulo, Mose, na Eliya, ukupitila mu kupayanya ukukansha kwatwalilila.

Ukutasha lubali lwacindama ulwa kukansha. Ukutasha kwafumaluka pa milimo iibombelwe bwino nelyo pa ncitilo ishilekabila ukutasha kuti kwalenga bambi ukufwaisha ukufishapo ukubombela Lesa. Mu kutasha mufuma ukuicetekela, uko, pa numa, kulenga umuntu ukucimfya amabunake yakwe. (Linganyeniko 1 Abena Korinti 11:2.) Ukukoseleshiwa ukulunduluka mu cine na kabili kufuma mu kobelwa no mulimo wa kushimikila Ubufumu ne milimo imbi iya cilonganino. (Imilimo 18:5) Lintu baeluda bapeela bamunyina ifishingamo ukulingana no kulunduluka kwabo ukwa ku mupashi, ici cilenga aba baume ukunonka ukubelesha kwakatama kabili cilemoneke fyo kuti cakosha ukufwaisha kwabo ukwa kutwalilila ukulunduluka lwa ku mupashi.—Abena Filipi 1:8, 9.

Umulandu Usuma uwa Kulundulukila lwa ku Mupashi

Daimonde amonwa uwa mutengo. E fimonwa na bonse abaleilunda ku lupwa lwa mwi sonde lyonse ulwa bakapepa ba kwa Yehova pali nomba. Na kuba, Lesa umwine abeta “ifisuma,” nelyo “ifyaumo mutengo,” ifya nko shonse. (Hagai 2:7, NW utumashiwi twa pe samba) Umwaka wapwile, 375,923 basangwike Inte sha kwa Yehova ishabatishiwa. Pa kusakamana aba abapya, cili icakabilwa ‘ukutangula ihema.’ Ukupitila mu kulalunduluka lwa ku mupashi—na mu kulatinamina amashuko ya mulimo wa Bwina Kristu—kuti mwaafwilishako mu kusakamana uku kulunduluka.—Esaya 54:2; 60:22.

Ukupusanako na daimonde uwingi uwaumo mutengo uusungilwa mu ntutilo sha mabanki kabili uushimonaika, icuma cesu ica ku mupashi kuti cabalikisha. Kabili lintu tulepukusa no kulangisha imibele yesu iya Bwina Kristu, tulacindamika Yehova Lesa. Yesu acincishe abakonshi bakwe ukuti: “Ulubuuto lwenu lengeni lubalikile ku cinso ca bantu, ukuti bamone imilimo yenu iisuma, no kucindika Shinwe wa mu muulu.” (Mateo 5:16) Cine cine, uyo mulandu usuma uwa kutulenga ukulunduluka lwa ku mupashi.

[Futunoti]