Bikeni Lesa Intanshi mu Bumi bwa Lupwa Lwenu!

BOB NA JEAN—abaupana abalondolwelwe mu cipande cifumineko—tabalekene. Mu cifulo ca ico, balanshenye impika shabo no mutumikishi wa Bwina Kristu. Mu kwangufyanya ailwike ukuti amafya yabo mu kutendekelako yafumine ku fikulilo fyabo ifyapusana.

Ku ca kumwenako, apantu Bob afumine mu lupwa lwa baume abasulwishi kabili ababomba incito sha kupikintika kabili umwine wine alebomba umulimo wa kucucutika, alefwaya umwikulo watikamako cila lucelo. Jean, uwafumine mu lupwa lwa babombe ncito sha mu maofesi, amutangete fye na kofi no mukate wa koca. Ifyo e fyo cali ukuti ukuumana pa mulandu wa mwikulo kwasumbene ukufika mu kulwishanya kukalamba!

Bob na Jean bakabile ukuwamya ukumfwana kwabo. Nangu cibe fyo, umulandu wa cine cine uwa kumanama kwabo waile mu kushika ukucila na po. “Bushe mulaimona mu lubuuto lwa kwa 1 Abena Korinti 13:4?” e fyaipwishe umutumikishi. Ilyo ilembo lya Baibolo libelengwo kuti: “Ukutemwa [kulashishimisha, NW], kucite congwe. Ukutemwa takwikatwa kalumwa, takucita mataki, takutuumikwa.” Icikomo cikonkelepo cisoso kuti “takucita cishiyene, takuifwaila ifya kuko, takufiishiwa ku mutima, takulinga cabipa.” Bonse Jean na Bob bali abaitemenwa ukubomfya aya mashiwi mu kwampana kwabo.

Impika sha aba baupana shakabile ukucilisha ukupikulula kwa ku mupashi. Apantu Bob na Jean bafwaishe ukusungilila ukwampana kwabo kusuma na Lesa, pa mulu wa fyonse bakabile ukubomfya ifishinte fya mu Baibolo no kumwensekesha ukuti “nga Yehova takuulile ŋanda, ninshi abakuulako bacucutika apa fye.” (Ilumbo 127:1) Ifikomo 3 ukufika ku 5 filosha ku kukuulililwa kwa lupwa. Kabili ukutunguluka kwacilishapo bukulu kusumbula insansa sha mu ŋanda kwisa ukufuma ku kubika Lesa intanshi mu bumi bwa lupwa.—Abena Efese 3:14, 15.

Ico Ukubika Lesa Intanshi Kubimbamo

Ukubika Lesa intanshi mu bumi bwa lupwa lwenu kufika ukutali bushilya bwa nsoselo ya kuti, “Ulupwa ulupepela capamo lwikala pamo.” Ukulingana na magazini ya Family Relations, abengi basumina ukuti “ubutotelo bulangusha ukupeeleshanya ifyebo kwa lupwa ukwashininkishiwa no kutuntulu kabili bulakusha ukwikushiwa kwa bumi ukwa filundwa fya buko.” Lelo ukubelesha fye ubutotelo tacaba cimo cine ngo kubika Lesa intanshi. Abengi ku kumoneka kwa ku nse bakakatile ku butotelo pa mulandu fye wa cibelesho, icishilano ca mu lupwa, nelyo ukumwenamo kwa kwangalila capamo. Lesa akwata ukusonga kunono mu bumi bwabo ubwa cila bushiku. Icacilapo kucindama, te bonse ubutotelo ubwaba “ukupepa ukwasanguluka kabili ukushakowela ku menso ya kwa Lesa.”—Yakobo 1:27.

Pa kubika Lesa intanshi mu bumi bwa lupwa lwesu, ifwe na batemwikwa besu tufwile ukupepa Yehova, ‘Uwapulamo pano isonde ponse,’ ukulingana ne fifwaikwa fyakwe. (Ilumbo 83:18) Umwana wa kwa Lesa, Yesu Kristu, asosele ukuti: “Inshita ileisa, na nomba e ko ili, ilyo bakapepa bene bene bakapepela Tata mu mupashi na mu cine; pantu na Tata afwaya aba musango uyu babe aba kumupepa. Lesa mupashi, na ba mupepa bali no kumupepela mu mupashi na mu cine.” (Yoh. 4:23, 24) Pa kupepa Yehova Lesa “mu mupashi,” umulimo wesu uwashila kuli wene ufwile ukucincishiwa no mutima waisulamo ukutemwa ne citetekeko. (Marko 12:28-31; Abena Galatia 2:16) Ukupepela Yehova mu “cine” cifwaya ukuti tukaane ubufi bwa butotelo no kumfwila mu kukumanina ukufwaya kwakwe nge fyo kwasokololwa muli Baibolo. Te kuti tubike Yehova Lesa intanshi kano fye ubutotelo bwesu bwalingana ne fipimo fyakwe.a Ni fili kwi fimo ifya ifi? Kabili ni shani fintu ukufibomfya kwinganonsha ulupwa lobe?

Ukubika Lesa Intanshi ngo Mulume

Pali 1 Abena Korinti 11:3, Baibolo isoso kuti: “Umutwe wa mwaume onse ni Kristu, no mutwe wa mwanakashi mwaume, no mutwe wa kwa Kristu ni Lesa.” Nga ca kuti uli mulume, walikwata icishingamo capeelwa na Lesa ku kuba uwa kupingulapo umukalamba mu lupwa lwenu. Lelo ici tacipeela umulume uuli onse insambu sha kuba uwa lumanimani nelyo uwa budikiteta.

Baibolo ikoselesha abalume ukulanguluka ukuyumfwa kwa bakashi babo lintu balecita ukupingulapo uko ukwambukila bene. (Linganyeniko Ukutendeka 21:9-14.) Mu cine cine, Amalembo yacincisha ifwe bonse ‘ukulolekesha, te fya ifwe bene, lelo ukulolekesha ne fya banensu.’ (Abena Filipi 2:2-4) Uko icishinte ca Baibolo tacibimbilwemo, umulume wa Bwina Kristu akanakila ku kusobolapo kwa mukashi wakwe ilingi line. Ukukwata ubuseko bwa pa lwakwe muli wene, umulume na kabili akashininkisha ukuti umukashi tafinininwe ne fishingamo. Ku ca kumwenako, kuti pambi amwafwilisha mu tumilimo twa pa ŋanda, ukucilisha nga ca kuti umukashi alabomba incito ya ku mubili.

Umutumwa Paulo alembele ukuti: “Abalume bafwile ukutemwa abakashi babo, nge mibili yabo iine. Uwatemwo mukashi wakwe wine, aitemwo mwine. Pantu takwaba nangu umo uwapato mubili wakwe; lelo alaulela no kuuteesa, ifyo na Kristu alela no kuteeso lukuta.” (Abena Efese 5:28, 29) Yesu Kristu abomba ne filundwa fya cilonganino mu nshila yabamo ukutemwa.

Icawaminwa ukumona na kabili kufunda kwa mutumwa Petro ukuti: “Mwe balume, ikaleni ifyo fine na bakashi benu umwabelo kwishiba, nga ku cipe icishakosesha; mubapeele umucinshi, pa kuti muli bamo mu bupyani mu kusenaminwa kwa mweo, ku kuleka amapepo yenu yepelela.” (1 Petro 3:7) Bushe tacili icakatama ukumwensekesha ukuti ukusunga umukashi wa umo mu nshila yabulwamo ukutemwa kuti kwapelesha amapepo ya mulume? Ee, umwaume afwile ukusunga umukashi wakwe mu nshila yabamo ukutemwa nga ca kuti Lesa ali no kuumfwa no kwasuka amapepo yakwe.

Ukubika Lesa intanshi na kabili kwambukila ukwampana kwa kwa wishi na bana bakwe. Alingile ukwangwako apakalamba pa lwa busuma bwabo ubwa ku mupashi. Nalyo line, mu kusapika kukalamba ukwa United States, ni citika fye wa baume e basosele ukuti “ukwakanamo mu kusambilila kwe Lembo nelyo ukulanshanya kwe bumba” kwali ‘ukwacilapo kucindama mu kulunduluka kwa lupwa lwabo ukwa ku mupashi.’ Abashala balumbwile ifintu pamo nga “ukutamba nelyo ukukutika ku kupepesha kwa butotelo ukwa pa mulabasa” nelyo ‘ukubelebesha pa bupilibulo bwa bumi.’

Nangu cibe fyo, Baibolo yeba bashibo ukuti: “Mwilenga abana benu ukufulwa; lelo mubalele mu kufunda no kukonkomesha kwa kwa [Yehova, NW].” (Abena Efese 6:4) Pa kati ka Nte sha kwa Yehova, bashibo benekelwa ukubuula ubutungulushi mu kupepa kwa lupwa. Pa kutungulula amasambililo ya Baibolo aya lupwa lyonse, ukusangwa ku kulongana kwa Bwina Kristu, no kumfwila ififwaikwa fimbi ifya mu Malembo, abaume ba musango yo babika Lesa intanshi mu bumi bwa lupwa.

Ukubika Lesa Intanshi Ngo Mukashi

Nga ca kuti uli mukashi, kuti wabika Lesa intanshi pa kwafwilisha umulume obe mu lubali lwakwe ngo mutwe wa lupwa. E fisosa Baibolo ukuti: “Mwe bakashi, nakileni abalume benu, ifyo ciyene muli Shikulu.” (Abena Kolose 3:18) Ici kuti pambi caba icayafya nga nshi nga ca kuti umwaume taba uwaisuka ku kumfwana nelyo aliba wa mulele mu kubuula ubutungulushi mu kupepa kwa lupwa. Mu mulandu uuli onse, ukutonta ukusakamana pa filubo fyakwe lyonse nelyo, icabipisha ukucila na po, ukumusuusha kukengilishako fye ukukanshika kwa lupwa.

Amapinda 14:1 yasoso kuti: “Uwa mano wa mu banakashi akuule ŋanda yakwe; lelo umuwelewele aomwena ku minwe yakwe.” Inshila imo iyo umwanakashi waupwa uwa mano mu cine cine engabika Lesa intanshi no ‘kukuula iŋanda yakwe’ kupitila mu kunakila umulume wakwe. (1 Abena Korinti 11:3) Mu kuba na ‘malango ya luse pa lulimi lwakwe,’ asengauka ukuba uwa kulengulula umulume wakwe mu kukanakabilwa. (Amapinda 31:26) Na kabili alabombesha ku kulenga ukupingulapo kwa mulume wakwe ukutunguluka.

Inshila na imbi umwanakashi uwaupwa engabika Lesa intanshi kuba umukashi uwashipikisha. Kwena, nga ca kuti afwile ukubomba incito ya ku mubili, te kuti pambi akwate inshita atemwa ulupikwe lwingakabilwa ku kusungilila iŋanda yakwe nge fyo alefwaya. Kuti nalyo line atukuta ukupala “umukashi wa bunyinu” uo Baibolo isoso kuti: “Alolekeshe mibombele ya ba mu ŋanda yakwe; icilyo ca bumbokoya talyako.”—Amapinda 31:10, 27.

Pa mulu wa fyonse, umukashi akabila ukusunga ukupepa kwa kwa Lesa intanshi mu bumi bwakwe. Abengi abatandalila Iŋanda ya Bufumu iya Nte sha kwa Yehova pa muku wa kubalilapo balanda pa lwa mimonekele ya kupempenkana kwa bana. Umulimo wa mukashi muli uku kuloshako walicilapo mutengo. Lelo afwile na kabili ukubombela pa kusungilila bumupashi bwakwe ukupitila mwi pepo, ukusambilila, no mulimo kuli Lesa.

Ukubika Lesa Intanshi Nge Misepela

Icipande muli Adolescent Counselor cilondolola ukuti: “Abana bakongamina ku kukusha imibele na mano ya buntunse ayo ayabasuminisha ukubuula ukulama kwa bafyashi babo. . . . Pa kuba nabasansalikwa kuli sosaite iikomaila no kukatamika ukwikushiwa kwa apo pene ne cuma ca ku mubili, aba myaka ya kwaluka balundulula imibele ya ‘Ndecifwaya nomba line.’” Nga ca kuti uli musepela, bushe iyo e mibele yobe?

Abena Kolose 3:20 basoso kuti: “Mwe bana, nakileni abafyashi benu muli fyonse, pantu ici e citemuna Shikulu.” Uwacaice uumona icumfwila ca musango yo nge cifwaikwa ca bulesa akabombela pamo na bafyashi bakwe. Ku ca kumwenako, takabasuushe mu bumfisolo pa kubishanya na banankwe ba ku sukulu bantu bashisuminisha; atemwa takeshe mu kupotama ukucenjeleka uuli onse umufyashi pa kukwata inshila yakwe. (Amapinda 3:32) Ukucila, uwacaice uuli onse uubika Lesa intanshi mu bumi bwakwe akanakila ku butungulushi bwa bafyashi ubwabamo ukutemwa.

Sungeni Lesa Intanshi!

Te mulandu ne cifulo twakwata mu cinshingwa-ŋanda ca lupwa, tukabila ukubika Lesa intanshi mu bumi no kukusha ukwampana kwapalamisha na wene. Bushe iwe no lupwa lobe mulecite co?

Muli ishi “nshiku sha kulekelesha,” ifwe bonse tulolenkana ne “nshita ishayafya.” (2 Timote 3:1-5) Nangu ni fyo, kuti cacitika ukutemfuma lwa ku mupashi no kupusunsuka impela ya iyi micitile ya fintu. (Mateo 24:3-14) Pa kubomba mu kumfwana no kwishiba kwalungikwa ukwa Baibolo, iwe no lupwa lobe kuti mwakwata isubilo lya bumi bwa ciyayaya mwi sonde lya paradise. (Luka 23:43; Yohane 17:3; Ukusokolola 21:3, 4) Ee, ico kuti cabe fyo nga ca kuti mwabika Lesa intanshi mu bumi bwa lupwa lwenu.

[Futunoti]

[Icikope pe bula 5]

Umukashi wa bunyinu alatashiwa apakalamba

[Icikope pe bula 7]

Baibolo ikoselesha abalume ukubuula ubutungulushi mu kupepa kwa lupwa