Ni Ani Akwata Ububile bwa kwa Lesa?
IFWE bonse tufwaya ukutemwikwa ku bo tubishanya nabo. Ku Mwina Kristu ukufwaisha kwacilishapo nga nshi ukukosa kusanga ububile kuli Lesa. Ulwa kwa Yehova Lesa, calondololwa pa Ilumbo 84:11 ukuti: “[Ububile, NW] no bukata Yehova alapeela; tatana cisuma ku benda muli bumpomfu.” Pa kufyalwa kwa kwa Yesu, ukuwelesha kwa kusekelela ukwa bamalaika ba mu muulu kwalaile “umutende pe sonde ku bantu abo abisha!”—Luka 2:14, Moffatt.
Lelo ni ani Lesa abisha? Bushe ifipimo fya kwa Lesa fimo fine ne fya muntu? Mu kubamo kumfwikisha, te fyo, nga fintu calangililwa ku calandilwepo mu cipande cafumako. Na kuba, apantu Abena Kristu bakonkomeshiwa ‘ukuba abapashanya Lesa,’ umo umo uwa ifwe kuti aipusha bwino ati, Bushe ndalanga ububile ku bantu abo Lesa abisha, nelyo bushe nakongamina ku kukonka ifipimo fya ku calo mu bupingushi bwandi ubwa bantu? (Abena Efese 5:1) Pa kunonka ububile bwa kwa Yehova no kusuminisha, tufwile ukusakamana ukumona ifintu ukufuma ku mimwene yakwe.
Ifipimo Fyacilapo Kusumbuka Ifya kwa Lesa
“Lesa taba na kapaatulula ka bantu,” e fyasosele umutumwa Petro, “lelo uwa mu luko lonse uwamutiina no kubombo kulungama asekelelwa kuli wene.” Ukulundako, umutumwa Paulo ashininkishe ukuti Lesa “alengele kuli umo inko shonse sha bantunse.” (Imilimo 10:34, 35; 17:26) Cili fye ica kupelulula ukusondwelela, kanshi, ukuti abantunse bonse balilingana mu menso ya kwa Lesa te mulandu ne misango yabo iya ku mubili. Ico ukube fyo, te kuti cilinge Umwina Kristu ukubisha umuntu umo mu kucishamo pa mulandu fye wa kuti umo afuma ku citungu cimo nelyo wa nkanda imo nelyo wa mushobo umbi. Ukucila, kuti acita bwino ukukonka Ica Kumwenako cakwe, Yesu Kristu, untu nelyo fye abalwani basumine ukuti talangile akapaatulula.—Mateo 22:16.
Inumbwilo “ukumoneka kwa nkanda” inshita shimo ibomfiwa ku kulondolola icintu cimo icili icaselauka nelyo icishili cacindama. Inkanda e fintu fye yaba; yaba fye kumoneka kwa nkanda. Imimonekele ya nkanda ya muntu taibelebesha mu nshila iili yonse ubuntu bwakwe nelyo imibele ya lwa nkati. Lintu caisa ku kusala aba kubishanya nabo, ukulya, nelyo ukufunkane minwe, tatulingile ukucilisha ukulolesha maka maka pa nkanda. Ibukisha, kanakashi uwapuutilemo imo iya mishikakulo yayembesha kabili iya cintemwa iyabala aishikwa asosele ulwa mwine wine ati: “Ndi mufiishi, lelo naliyemba, . . . ndi wafiituluka, pantu kasuba e kangoco mubeebe.” (Ulwimbo lwa Nyimbo 1:5, 6) Nangu mushobo atemwa inkanda taipanga icishinte calinga ica kulangilapo bubile. Icacilapo kucindama cili nampo nga umuntu alatiina Lesa no kubomba ubulungami.
Ni shani fintu Lesa ayumfwa pa lwa kukwata kwa cuma ca ku mubili? Pa bantu bonse abo Lesa atemwa no kubisha, Umwana wakwe, Yesu Kristu, e wacishapo. Nalyo line, lintu aali pe sonde, Yesu takwete “apa kulaaliko mutwe.” (Mateo 8:20) Takwete icikwatwa ca mpanga, amayanda, amabala, imiti ya fisabo, nelyo inama. Nalyo line, Yehova alimucindike no kumusansabika pa cifulo icasumbuka ukucila uuli onse umbi mu kubumbwa konse ukufumyako fye Lesa umwine wine.—Abena Filipi 2:9.
Yesu Kristu asangile ububile kuli Lesa pantu aali umukankaala te mu fintu fya ku mubili lelo mu milimo yawama. (Linganyako 1 Timote 6:17, 18.) Akonkomeshe abakonshi bakwe ati: “Mwiilonganikila fyuma pano isonde, apo icipelebesha ca bushiku ne ndalawa filonaula, apo abapupu batulamo no kwiba: lelo ilonganikileni ifyuma mu muulu, umo icipelebesha nangu ni ndalawa tafyonaula, umo abapupu tabatulamo nangu kwiba.” (Mateo 6:19, 20) Muli ifyo, ukucila ukulanga ububile kuli abo beka abali abakankaala mu fintu fya ici calo, Abena Kristu tabakasoobolole pa cishinte ca fikwatwa fya ku calo. Bakafwaya abo abali abakankaala ukulola kuli Lesa te mulandu nampo nga bali abakankaala nelyo abapiina mu nshila ya fya ku mubili. Te kwesha ukulaba ukuti “Lesa [asalile] ababusu ba pano isonde ku kuba abacindama mu citetekelo kabili impyani sha bufumu.” (Yakobo 2:5) Nga ca kuti wasungilila imimwene ya kwa Lesa, tawakabale auba ica kutakanya ku cibelesho caseeka ica kubisha abakankaala lwa ku mubili.
Ukulosha ku masomo, Baibolo ilanga mu kulengama ukuti Lesa alatucincisha ukufwaya ukwishiba na mano no kuti Yesu Kristu aali kasambilisha wakulisha uwabalile enda pe sonde. (Amapinda 4:7; Mateo 7:29; Yohane 7:46) Lelo te mano ya ku calo nelyo amasomo e yasanga ububile kuli Lesa. Mu kupusanako, Paulo atweba ukuti ‘mwe bengi tamwali ba mano ku buntunse mwe baitilwe, . . . lelo Lesa asalile ifya buwelewele fya pano isonde ku kulenga bekatwe insoni aba mano.’—1 Abena Korinti 1:26, 27.
Lesa abisha abo abakwata amasomo yasuma, te mu masambililo ya ku calo ayasambilishiwa mu makoleji ya kusambilila kwabesha pa muulu, lelo mu “lulimi lwine lwine” ulwa cine ulusangwa mu Cebo cakwe, Baibolo. (Sefania 3:9) Na kuba, Yehova umwine wine alesambilisha abantu bakwe ilelo ukupitila muli programu ya masomo iyatanunuka ukufika ku fifutu fyabesho kutali ifye sonde. Nga fintu casobelwe na kasesema Esaya, abantu ba nko shonse baleankulako pa kusoso kuti: “Endeni, natunine tuye ku lupili lwa kwa Yehova, ku ŋanda ya kwa Lesa wa kwa Yakobo, ukuti atulange imibele yakwe, no kuleka twende mu nshila shakwe.” E ico, mu cifulo ca kukatamika amasomo ya ku calo, Abena Kristu bakafwailisha abo abashininkisha ku mashiwi yabo ne milimo ukuti bali mu cituntulu “abasambilishiwa kuli Yehova.” Pa kucite fyo, bakaipakisha ‘ukufula kwa mutende’ untu Lesa apeela.—Esaya 2:3; 54:13.
Kuti Twanonka Ububile bwa kwa Lesa
Ee, ifipimo fya kwa Lesa ifya kubika ububile pali bambi fyalibe fyapusanako nga nshi ukufuma ku fya muntu. Nalyo line, tufwile ukutukuta ukutungululwa ne nshila shakwe nga ca kuti tulefwaya ukunonka ububile mu menso yakwe. Ico cilepilibulo ukuti tufwile ukusambilila ukumona bambi ukufuma ku mimwene ya kwa Lesa kabili te ku fipimo fya buntunse, ifingasongwa ku kaso ne mpatila. Ni shani fintu twingacite co?
Yehova Lesa alabebeta umutima wa muntu kabili abisha abo abalangisha imibele ya musango yo pamo ngo kutemwa, ubusuma, icikuuku, no kushishimisha. Tulingile ukucita cimo cine. (1 Samwele 16:7; Abena Galatia 5:22, 23) Tulekabila ukulolesha pa buntu bwa lwa nkati ubwa muntu, ukufika ku cipimo cintu ifwe nga bantunse twingapesha, kabili te pa mimonekele ya nkanda yakwe nelyo icikulilo ca mukowa. Ukucila ukufwayafwaya abo abakankaala mu fintu fya ku mubili, tucita bwino ukusunga mu muntontonkanya imimwene ya kwa Lesa iya fyuma no kuibikilishako “ukuba abacindama ku milimo isuma, ukuba abape, aba nkumbu.” (1 Timote 6:18) Pa kunonka ububile bwa kwa Lesa, tufwile ukutwalilila ukufwaya ukwishiba kwalungikwa ukwa kwa Lesa no kwa Mwana wakwe, Yesu Kristu, ukuba abakwata amasomo yasuma mu lulimi lwine lwine ulwa cine. (Yohane 17:3, 17) Mu kucite fyo, na ifwe bene tukaba pa kati ka abo bantu Lesa abisha.