Ukubomba Muli Bucishinka no Kuteyanya kwa kwa Yehova
“Ku wa bucishinka mukaba aba bucishinka.”—2 SAMWELE 22:26, NW.
1, 2. Fya kumwenapo nshi ifya bucishinka bonse twingamona mu cilonganino?
ICUNGULO bushiku cimo eluda alepekanya ilyashi lya ku kulongana kwa Bwina Kristu. Kuti atemwa ukuleka no kutuusha; lelo, atwalilila ukupekanya, alefwaya ifya kumwenako fya mu Malembo ne filangililo ifikafika pa mitima no kukoselesha umukuni. Pa cungulo bushiku ca kulongana, abafyashi babili aba muli ci cine cilonganino kuti batemwa sana ukupoosa icungulo bushiku pa ng’anda; lelo, mu kutekanya bapempenkanya abana babo ukuti baye ku kulongana. Ilyo ukulongana kwapwa, Abena Kristu bamo balelanda pa lyashi lya kwa uyu eluda. Nkashi umo atunkwa ukuti alande fyo uyu wine eluda amukalifye inshita imo; lelo, alanda pa fintu acitemwa icishinka cimo acilandapo. Bushe mwamona icikakenye ifi twalondolola?
2 Ee icikakenye ni bucishinka. Eluda abombesha muli bucishinka ukuti umukuni wa kwa Lesa unonkelemo; abafyashi balasangwa ku kulongana muli bucishinka; nkashi muli bucishinka alatungilila baeluda. (AbaHebere 10:24, 25; 13:17; 1 Petro 5:2) Ee, abantu ba kwa Lesa bapampamina ku kubomba muli bucishinka no kuteyanya kwa kwa Lesa muli fyonse ifyo bacita mu bumi.
3. Mulandu nshi cakatamina nga nshi ukutwalilila aba bucishinka ku kuteyanya kwa kwa Yehova ukwa pe sonde?
3 Lintu Yehova alengela pali cino calo cabotelela, bucishinka amonapo bunono nga nshi. (Mika 7:2) Fintu umutima wakwe ufwile usekelela lintu amona bucishinka bwa bantu bakwe! Ee, bucishinka bwenu bulasekesha Lesa. Lelo, bulakalifya Satana, cipondoka wa kubalilapo, kabili bulamushinina ukuti wa bufi. (Amapinda 27:11; Yohane 8:44) Muleenekela ukuti Satana akesha ukufufya bucishinka bwenu kuli Yehova na ku kuteyanya Kwakwe ukwa pe sonde. Natulanguluke inshila shimo Satana acitilamo ici. Muli fyo kuti twamona bwino ifyo twingaba aba bucishinka ukufika ku mpela.—2 Abena Korinti 2:11.
Ukulalolekesha pa Kukanapwililika Kuti Kwaonaula Bucishinka
4. (a) Mulandu nshi cayangukila ukulengulula abaletungulula? (b) Ni shani fintu Kora alangishe ukubulwa bucishinka ku kuteyanya kwa kwa Yehova?
4 Nga munyina alikwata icishingamo, ifilubo fyakwe filamonekesha. Fintu cayanguka ukulengulula ‘aka kutobola akali mu linso lya munensu lintu tulesuula icipampa icili mu linso lyesu’! (Mateo 7:1-5) Lelo ukulalolesha fye pa filubo kuti kwafyala ukubulwa bucishinka. Ku kulangilila, langulukeni ubupusano pali Kora na Davidi. Kora alikwete icishingamo cikalamba, kabili napamo aali uwa bucishinka pa myaka iingi, lelo alishileibililika. Aishilepata ubulashi bwakwete abafyala bakwe Mose na Aarone. Nangula Mose aali e wafuukisha pa bantu bonse, takuli kutwishika ukuti Kora atendeke ukufwailisha ifilubo. Napamo alisangilemo ifilubo muli Mose. Nangu cibe fyo, ifyo filubo tafyapilibwile ukuti cali icakabilwa kuli Kora ukubulwa bucishinka ku kuteyanya kwa kwa Yehova. Alyonawilwe ukufuma mu kati ka lukuta.—Impendwa 12:3; 16:11, 31-33.
5. Mulandu nshi Davidi napamo aumfwile ukutunkwa kwa kupondokela Shauli?
5 Lelo Davidi, alebombela Imfumu Shauli. Inshita imo Shauli ali imfumu isuma, lelo nomba alibipile. Davidi alekabila icitetekelo, ukushipikisha ne micenjelo pa kuti engapusuka ukusansa kwa kwa Shauli wa kalumwa. Lelo, lintu kwamoneke ishuko lya kuti Davidi engabwesesha ububi pa bubi, atile cali ‘kutali fye kuli wene,’ ukucita ici cintu cabula bucishinka ku muntu Yehova asubile.—1 Samwele 26:11.
6. Nelyo twamona ubunake ne filubo muli baeluda, cinshi tushilingile kucita?
6 Lintu camoneke fyo bamo abaletutungulula batena mu kupingula, balanda bukali bukali, nelyo balemoneka ukuba na kapaatulula, bushe tukailishanya, napamo ukulundako ku mibele ya kulengulula mu cilonganino? Bushe tukaleka ukusangwa ku kulongana kwa Bwina Kristu ukuti e nshila ya kulangilamo ukuilishanya? Awe iyo! Ukupala Davidi, tatwakasuminishe ifilubo fya umbi ukutulenga ukubulwa bucishinka kuli Yehova no kuteyanya kwakwe!—Ilumbo 119:165.
7. Fibelesho nshi fyabotelela ifyatendeke ukucitwa pe tempele mu Yerusalemu, kabili Yesu ayumfwilepo shani?
7 Umuntunse watupeele ica kumwenapo cakulisha muli bucishinka ni Yesu Kristu, uwalondololwa mu busesemo ngo “wa cishinka” wa kwa Yehova. (Ilumbo 16:10, NW) Ukubomfya bubi bubi itempele lya mu Yerusalemu kufwile kwalengele bucishinka ukwafya. Yesu alishibe fyo umulimo wa kwa shimapepo mukalamba na malambo fyali cinshingwa ca butumikishi bwakwe ne mfwa ya bulilambo, alishibe na fintu cali icakatama ukuti abantu basambilileko kuli fi. E co aiswilemo ubukali lintu amwene ukuti itempele lyasangwike “ninga ya fipondo.” Mu kubomfya ubulashi bwapeelwe na Lesa, alilisangulwile imiku ibili.a—Mateo 21:12, 13; Yohane 2:15-17.
8. (a) Bushe Yesu alangishe shani bucishinka ku mitantikile ye tempele? (b) Kuti twalangisha shani ukuti tulatesekesha ukupepa Yehova no kuteyanya kwakwe ukwasanguluka?
8 Nalyo line, Yesu muli bucishinka atwalilile ukutungilila imitantikile ye tempele. Ukufuma fye ku bwaice, alesangwa ku mitebeto pe tempele kabili ilingi line alesambilishako. Alisangwile fye no musangulo we tempele—nangu ca kuti takakililweko ukulipila. (Mateo 17:24-27) Yesu atashishe mukamfwilwa umubusu pa kupoosamo “conse ica miliile yakwe” mu cipao ca ndalama. Mu kwipipa fye pa numa ya ico, Yehova alikeene lilye tempele. (Marko 12:41-44; Mateo 23:38) Ukuteyanya kwa kwa Lesa pe sonde ilelo kwalipulamo nga nshi pa mitantikile ya ciYuda ne tempele lya iko. Ca cine, takwapwililika; e mulandu wine kwishila ukuteuluka inshita shimo. Lelo takwaisulamo ukubotelela, kabili Yehova Lesa tali mupepi no kukupyanikapo. Tatulingile ukuleka ukukanapwililika uko tumona muli kwene ukutukalifya nelyo ukutulenga ukuba ne mibele ya kulengulula, iya kuilishanya. Ukucila, natupashanye bucishinka bwa kwa Yesu Kristu.—1 Petro 2:21.
Ukukanapwililika Kwesu
9, 10. (a) Ni shani fintu imicitile ya fintu iya kwa Satana ishukila ukukanapwililika kwesu ku kutubeleleka ukucita ifishili fya bucishinka? (b) Cinshi uucitile ulubembu lwabipisha alingile ukucita?
9 Satana na o alesha ukusumbula ukubulwa bucishinka ukupitila mu kushukila ukukanapwililika kwesu. Imicitile yakwe iya fintu ishukila ubunake bwesu, ukututunka ukucita icalubana mu menso ya kwa Yehova. Ku ca bulanda, cila mwaka amakana balawila muli bucisenene. Bamo balalundako kuli uku kubulwa bucishinka ukupitila mu kwikala ubumi bwa mbali shibili, ukukonkanyapo ukucite fibi ilintu balebepekesha kwati Bena Kristu ba busumino. Umukashana umo mu kwankula ku fipande fyalelanda pa bumi bwa mbali shibili mu “Abacaice Bepusha . . . ” ifya muli magazini wa Loleni! alembele ukuti: “Ifipande fyalelanda fye pa fintu nalecita.” Mu bumfisolo, ali na bucibusa na bacaice abashatemenwe Yehova. Cinshi cafuminemo? Alemba ukuti: “Ubumi bwandi bwalibotelele, nalicitile bucisenene kabili nalyebawilwe. Bucibusa bwandi na Yehova bwalyonawilwe, kabili abafyashi bandi na baeluda balilekele ukuncetekela.”b
10 Uyu mukashana alipokelele ukwaafwa kuli baeluda no kubwela ku kubombela Yehova muli bucishinka. Ku ca bulanda nangu ni fyo, abengi balapita mu fyabipisha, kabili bamo tababwela no kubwela ku cilonganino. Fintu cawamishapo ukuba uwa bucishinka no kukaana ubwesho muli ci calo cibifi! Umfwileni ukusoka kwa muli bamagazini ba Ulupungu lwa kwa Kalinda na Loleni! pa lwa fintu pamo nga ukubishanya kwa ku calo ne fya kusekesha fyakowela. Shi mwikawila nangu panono mu myendele yabula bucishinka. Lelo nga calicitike, te kwesha ukubepekesha ukuba cintu mushaba. (Ilumbo 26:4) Mu cifulo ca ico, lombeni ukwaafwa. E co abafyashi ba Bwina Kristu na baeluda babelako.—Yakobo 5:14.
11. Mulandu nshi cingalubanina ukuimona kwati twalibipilila, kabili fya kumwenapo nshi ifya mu Baibolo fingatwaafwa ukuimona bwino?
11 Ukukanapwililika kwesu kuti kwatubika mu busanso mu nshila na imbi. Bamo abacita ifyabula bucishinka balaleka ukwesha ukutemuna Yehova. Ibukisheni, Davidi acitile imembu shabipisha. Lelo, ilyo palipita ne nshita apo Davidi afwilile, Yehova alimwibukishe ukuti aali mubomfi wa busumino. (AbaHebere 11:32; 12:1) Mulandu nshi? Pantu talekele ukwesha ukutemuna Yehova. Amapinda 24:16 yatila: “Umulungami kuti awa imiku cinelubali [7] no kwima kabili.” Cine cine, nga tulepusa no kucite membu shinono—ee imiku ne miku—pa mulandu wa bunake tulelwisha, kuti twatwalilila ukuba abalungami mu menso ya kwa Yehova nga twatwalilila “ukwima”—e kuti, ukulapila mu kufumaluka no kutendeka cipya cipya umulimo wa bucishinka.—Linganyeniko 2 Abena Korinti 2:7.
Cenjeleni ku Musango Wabelama uwa Kubulwa Bucishinka!
12. Ni shani fintu imimwene ya bushimafunde bwaumina kumo yalengele abaFarise ukuba ababulwa bucishinka?
12 Ukubulwa bucishinka kwishila na mu nshila shabelama. Napamo kuti kwaifungushanya no kuifungushanya nga bucishinka! Ku ca kumwenako, abaFarise ba mu nshiku sha kwa Yesu napamo batontonkenye fyo bali e bene bene kuli bucishinka.c Lelo balifililwe ukulekanya pa kati ka kuba uwa bucishinka no kuba munshalulwa wakakatila ku mafunde ya bantu, pantu baali abaumina kumo kabili abafwailisha ifilubo mu bunkalwe. (Linganyeniko Lukala Milandu 7:16.) Muli fi na kuba bali ababulwa bucishinka—ku bantu abo balingile ukubombela, ku bupilibulo bwine bwine ubwe Funde ilyo baleitunga ukusambilisha, na kuli Yehova umwine. Mu kupusanako, Yesu aali wa bucishinka ku bupilibulo bwine bwine ubwe Funde, ilyashimpilwe pa kutemwa. Muli fyo alekuulilila no kukoselesha abantu, nga fintu fye amasesemo yalelanda pali Mesia yasobele.—Esaya 42:3; 50:4; 61:1, 2.
13. (a) Cinshi cingalenga abafyashi Abena Kristu ukubulwa bucishinka? (b) Mulandu nshi abafyashi balingile ukusengaukila ukuba abankalwe, abalengulula, nelyo aba musuusha pa kusalapula abana babo?
13 Abena Kristu abakwatako ubulashi balanonkelamo apakalamba mu cipasho ca kwa Yesu ukukuma kuli bucishinka. Ku ca kumwenako, abafyashi ba bucishinka balishiba ukuti bafwile ukusalapula abana babo. (Amapinda 13:24) Lelo balashininkisha ukuti tabakalifye abana babo no kusalapula kwakaluka ukupeelwa mu bukali nelyo ukulengulula ukwingi. Abana bayumfwe fyo tabengasekesha abafyashi babo nelyo abayumfwe fyo ukupepa kwa bafyashi babo kulenga fye abafyashi babo ukulafwailisha ifilubo no kulengulula napamo kuti banenuka, na kwi pele pele, kuti bafuma mu cine.—Abena Kolose 3:21.
14. Ni shani fintu abacemi ba Bwina Kristu bengaba aba bucishinka ku mukuni babombela?
14 Baeluda ba Bwina Kristu na bakangalila benda mu musango umo wine balasakamanako ku mafya na masanso ayalolenkana no mukuni. Pamo nga bacemi ba bucishinka, balapeela ukufunda lintu kwakabilwa, ukushininkisha ulwa fishinka fyonse intanshi lyene mu kusakamanisha ukushimpa fyonse ifyo balelanda pali Baibolo ne mpapulo sha Sosaite. (Ilumbo 119:105; Amapinda 18:13) Balishiba na kabili ukuti, impaanga shashintilila pali bene ukuti shikuulililwe lwa ku mupashi no kuliishiwa. E co balesha ukupashanya Yesu Kristu, Umucemi Musuma. Balapyungila impaanga muli bucishinka cila mulungu ku kulongana kwa Bwina Kristu—te kushibongolola, lelo ukushikuulilila no kukosha icitetekelo ca shiko.—Mateo 20:28; Abena Efese 4:11, 12; AbaHebere 13:20, 21.
15. Ni shani fintu bamo mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo balangile fyo bakwete bucishinka bwalubana?
15 Umusango na umbi uwafisama uwa kubulwa bucishinka waba ni bucishinka bwalubana. Bucishinka bwa cine ukulingana na Baibolo tabushako incende ya kuti tubike bucishinka bumbi pa ntanshi ya bucishinka kuli Yehova Lesa. AbaYuda abengi mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo mu bumankonso bakakatile kwi Funde lya kwa Mose ne micitile ya fintu iya ciYuda. Lelo inshita ya kwa Yehova iya kukuusha ipaalo lyakwe ukufuma pali lulya luko lucipondoka no kubika pali Israele wa ku mupashi yali naifika. Banono fye abali ba bucishinka kuli Yehova no kupokelela uku kwaluka kukalamba. Nelyo fye ni pa Bena Kristu ba cine, bakatungilila ba buYuda bapampaminepo fye ukuti bapilibukile ku “mipashi ya kapona iyanaka, iibusu” iye Funde lya kwa Mose, ilyali nalifikilishiwa muli Kristu.—Abena Galatia 4:9; 5:6-12; Abena Filipi 3:2, 3.
16. Ni shani fintu ababomfi ba kwa Yehova aba bucishinka bankulako nga kwaba ukuteulula?
16 Mu kupusanako, abantu ba kwa Yehova aba muno nshiku balishininkisha ukuti balaba aba bucishinka mu nshita sha kwaluka. Ilyo ulubuuto lwa cine casokololwa lutwalilila ukubalika, kulabako ukuteulula. (Amapinda 4:18) Nomba line fye, “umusha wa cishinka kabili uwashilimuka” alitwaafwa ukumfwikisha ishiwi “inkulo” ilyabomfiwa pali Mateo 24:34 ne nshita ya kupingulwa kwa “mpaanga” ne “mbushi” ishalumbulwa pali Mateo 25:31-46, pamo pene ne fintu tufwile ukumona incito shimo shimo isha mu buteko. (Mateo 24:45) Abasangu mu kushininkisha nga balitemenwe nga ca kuti Inte sha kwa Yehova ishingi shauminine fye ku kumfwikisha kwa ku numa pa milandu ya musango yo no kukaana ukuya pa ntanshi. Ica musango yo tacacitika? Mulandu nshi? Pantu abantu ba kwa Yehova ba bucishinka.
17. Ni shani fintu abatemwikwa besu inshita shimo bengesha bucishinka bwesu?
17 Nangu ni fyo, kwaliba inshita bucishinka bwalubana bwingatukuma pa lwesu. Lintu cibusa watemwikwa nelyo lupwa lwesu acita fimo ifitoba ifishinte fya Baibolo, kuti twayumfwa kwati bucishinka bwesu bwaba pabili. Mu cifyalilwa fye, tuyumfwa abalambatila kuli balupwa lwesu. Lelo tatulingile nangu panono ukuleka uku kulambatila kuli balupwa ukutangilila bucishinka bwesu kuli Yehova! (Linganyeniko 1 Samwele 23:16-18.) Tatufwile ukwaafwa kacita wa fibi ukufisa ulubembu lwabipisha nelyo ukuumana nankwe akapi ku kulwisha baeluda abaleesha ‘ukumupuupuutula ne mitima iyanakilila.’ (Abena Galatia 6:1) Ico kuti caba kubulwa bucishinka kuli Yehova, ukuteyanya kwakwe, na ku muntu twatemwa kwine. Na kuba, ukucilikila ukusalapula alekabila, kwaba mu cishinka kucilikila ukuti epokelela ukutemwa kwa kwa Yehova. (AbaHebere 12:5-7) Ibukisheni, na kabili, ukuti “ukulasa kwa untu atemwa kwa cishinka.” (Amapinda 27:6) Ukufunda kwashimpwa pa Cebo ca kwa Lesa ukwa kulungatika, ukwa kutemwa napamo kuti kwamulenga ayumfwa uwacendwa, lelo kuti kwaba kwa kupususho bumi mu kupita kwa nshita!
Bucishinka Bulashipikisha Ukupakasa
18, 19. (a) Cinshi Ahabu alefwaya Nabote ukucita, kabili mulandu nshi Nabote akaanine? (b) Bushe bucishinka bwa kwa Nabote bwaliwaminwe icafuminemo? Londololeni.
18 Inshita shimo Satana asansa bucishinka bwesu mu kulungatika. Langulukeni icacitike kuli Nabote. Lintu Imfumu Ahabu yamupatikishe ukushitisha ibala lyakwe ilya myangashi, ayaswike ati: “Ca kutali fye kuli ine ukupeela kuli imwe ica kupyaninina ca batata.” (1 Ishamfumu 21:3) Ubu tabwali bumankonso; Nabote aali wa bucishinka. Ifunde lya kwa Mose lyakambishe ukuti Umwina Israele tafwile ukushitisha impanga ya bupyani ku kuba iya bambi pe. (Ubwina Lebi 25:23-28) Nabote alishibe no mwine ukuti iyi mfumu inkalwe Ahabu kuti yamwipaya, pantu kale kale yalilekele umukashi wa iko, Yesebele, ukwipaya bakasesema ba kwa Yehova abengi! Nalyo line Nabote ali uwashangila.—1 Ishamfumu 18:4.
19 Inshita shimo bucishinka bulaletelela. Pa kwafwiwa ne “finangwa fya bantu,” Yesebele abepeshe Nabote umusoka untu ashacitile. Muli fyo, wene na bana bakwe abaume balipaiwe. (1 Ishamfumu 21:7-16; 2 Ishamfumu 9:26) Bushe capilibula ukuti bucishinka bwa kwa Nabote bwali ubwalubana? Iyo! Nabote aba pa kati ka baume na banakashi abengi aba bucishinka ababa “aba mweo” mu cibukisho ca kwa Yehova na nomba line, abalaala mu nshishi abashingacitwa icili conse ukufikila inshita ya kubuushiwa.—Luka 20:38; Imilimo 24:15.
20. Ni shani fintu isubilo lingatwaafwa ukusungilila bucishinka?
20 Ubulayo bumo bwine e bukosha aba cishinka ba kwa Yehova ilelo. Twalishiba ukuti muli ci calo bucishinka kuti bwatuletelela nga nshi. Yesu Kristu alifwililepo pali bucishinka bwakwe, kabili aebele abakonshi bakwe ukuti na bo cali no kuba cimo cine. (Yohane 15:20) Nga fintu isubilo lya ku ntanshi lyamutungilile, e fyo ne lyesu litutungilila. (AbaHebere 12:2) Muli fyo kuti twasunga bucishinka mu kupakasa ukwa misango na misango.
21. Bulayo nshi Yehova apeela ku ba cishinka bakwe?
21 Ca cine, banono pali ifwe abo bucishinka bwabo busanswa mu kulungatika nge fyo. Lelo abantu ba kwa Lesa pambi bakalolenkana no kupakaswa kwafulilako ilyo impela ishilaisa. Kuti twashininkisha shani ukuti twasungilila bucishinka bwesu? Ukupitila mu kuba ba bucishinka nomba. Yehova alitupeela umulimo ukalamba—ukushimikila no kusambilila pa lwa Bufumu bwakwe. Lekeni muli bucishinka tulebomba uyu mulimo wakatama. (1 Abena Korinti 15:58) Nga twakaana ukuleka ukukanapwililika kwa buntunse ukonaula bucishinka bwesu ku kuteyanya kwa kwa Yehova kabili nga twaibaka ku misango ya kubulwa bucishinka iyabelama pamo nga bucishinka bwalubana, lyene tukaba abaipekanya bwino nga ca kuti bucishinka bwesu bwaeshiwa mu kukosa. E lyo, lyonse kuti twashininkisha ukuti Yehova nangu cibe shani akaba uwa bucishinka ku babomfi bakwe aba bucishinka. (2 Samwele 22:26) Ee, akalinda aba cishinka bakwe!—Ilumbo 97:10.
[Amafutunoti]
a Yesu alishipile pa kusansa umushiika wa bukwebo uwa musango yo. Ukulingana na kalemba wa lyashi lya kale umo, umusangulo we tempele wali no kulipilwa mu ndalama ya musango fye umo iya ciYuda. Abatandashi abengi aba kwi tempele muli fyo balekabila ukukaabusha indalama shabo pa kuti bengalipila umusangulo. Bakakaabula ba ndalama balesuminishiwa ukuimikila umutengo, na muli fyo balepanga indalama ishingi.
b Moneni Loleni! wa January 8, 1994; na February 8, 1994.
c Ibumba lyabo lyatuntwike kuli baHasidim, ibumba lyapangilwe imyanda ya myaka ku numa ku kulwisha ukusonga kwa baGriki. BaHasidim bafumishe ishina lyabo kwi shiwi lya ciHebere chasi·dhimʹ, icipilibula “aba bucishinka.” Napamo baleyumfwe fyo ukulumbula kwa “ba bucishinka” ba kwa Yehova ukwa mu malembo kwalelosha kuli bene mu nshila yaibela. (Ilumbo 50:5) Bene, na baFarise babakonkelepo, bakacingilila be Funde impelwa mano, abaisontele fye abene.
Kuti Mwayasuka Shani?
Kuti twasengauka shani ukuleka ukukanapwililika kwa bambi ukutulenga ukubulwa bucishinka?
Ni mu nshila nshi ukukanapwililika kwesu kwingatulenga ukucita icishili ca bucishinka?
Kuti twacincintila shani ukulemenena kuli bucishinka bwalubana?
Cinshi cikatwaafwa ukusungilila bucishinka nelyo ni mu nshita sha kupakaswa?
[Akabokoshi pe bula 9]
Ukubomba Muli Bucishinka pa Bethel
“Fyonse ficitwe busaka busaka kabili mu kukonkana.” E fyalembele umutumwa Paulo. (1 Abena Korinti 14:40) Paulo alishibe fyo pa kuti icilonganino cibombe, kwalekabilwa “ukukonkana,” ukuteyanya. Nangu fye ni lelo, baeluda balapingula pa fintu fingabomba pamo nga ukutantika abakalasangwa ku masambililo ya citabo yalekanalekana, ukutantika ukukumana kwa mulimo wa mwi bala, no kumona icifulo ca kubombamo nga cilabombelwamo conse. Ukutantika kwa musango yo inshita shimo kuti pambi kwaesha bucishinka. Te mafunde yapuutwamo na Lesa, kabili te onse wingasekelamo.
Bushe inshita shimo cilamwafya ukuba aba bucishinka ku kutantika kumo ukwingabomba ukutantikwa mu cilonganino ca Bwina Kristu? Nga ni fyo, ica kumwenapo ca Bethel kuti camwaafwa. Bethel, iyaba ni numbwilo ya ciHebere iipilibula “Ing’anda ya kwa Lesa,” e shina lyapeelwa ku maofeshi 104 aya Watch Tower Society, ukusanshako na maofeshi yakalamba aya mu United States. Abakuitemenwa ababomba no kwikala mu fikuulwa fya Bethel bafwaya ifi fifulo filelangisha akatiina no kucindikisha Yehova. Ici cifwaya bucishinka kuli umo na umo.
Abatandalila Bethel ilingi line balalandapo pa lwa muyano no busaka basangako. Bakabomba baba abaiteyanya kabili aba nsansa; imilandile yabo ne mibele, ne mimonekele ibalangisha ukuti bakwata bakampingu bakanshiwa na Baibolo abakosoka, aba Bwina Kristu. Bakabomba ba pa Bethel bonse bakakatila ku fipimo fya mu Cebo ca kwa Lesa.
Ukulundapo, Ibumba Litungulula lilapayanya broshuwa uwa mutwe wa kuti Dwelling Together in Unity (Ukwikala Pamo mu Kwikatana), uyo mu cikuuku alanda pa mitantikile ibomba iikabilwa pa kuti ulupwa lukalamba lwingabomba bwino capamo. (Ilumbo 133:1) Ku ca kumwenako, alanda pa lwa miputule, ifya kulya, ubusaka, imifwalile no kupempenkana, ne fyapalako. Aba mu lupwa lwa Bethel balatungilila no kukakatila kuli uku kutantika muli bucishinka, nelyo fye ni lintu bengatemwapo ukucita ifyapusanako. Tabamona uyu broshuwa nga mafunde ne fishinte fyaumina kumo iyo, lelo bamumona nge fya kutungulula fibomba ifya kusumbula ukwikatana no kumfwana. Bakangalila baliba aba bucishinka mu kusumbula iyi mitantikile yashimpwa pali Baibolo, kabili balaibomfya mu nshila isuma iya kukuulilila no kukoselesha aba mu lupwa lwa Bethel ukukonkelela umulimo wabo uwashila uwa pa Bethel.
*Ifi fikuulwa fibapo fakitare, amaofeshi, no mwa kwikala te tempele likalamba ilya ku mupashi ilya kwa Lesa, nelyo ing’anda. Itempele lya ku mupashi ilya kwa Lesa lyaba kutantika kwakwe ukwa kupepa kwasanguluka. (Mika 4:1) Apantu itempele lya ku mupashi lyabe fyo, talyaba cikuulwa icili conse pe sonde.
[Akabokoshi pe bula 10]
Uwa Bucishinka na Shimafunde Waumina Kumo
Ku numa mu 1916 Encyclopædia of Religion and Ethics yatile “ubu bupusano pa kati ka wa bucishinka na shimafunde waumina kumo kuti bwasangwa mu nshita shonse na mu fifulo fyonse.” Yalondolwele ukuti: “Kwaba shimafunde waumina kumo uucita ico aebwa, tatobapo amafunde; akakatila ku calembwa. Kwaba no wa bucishinka uucite ci lelo . . . kuti ashintililwapo ku kucita ifyafulilako, abomba no mweo onse, untu imibele yakwe ailenga ukumfwana no bupilibulo bwa mifwaile ili no kubombwa.” Ici citabo cimo cine casosele ukuti: “Ukuba uwa bucishinka te kumfwila fye amafunde. . . . Uwa bucishinka apusanako no kumfwila fye amafunde pantu wena abomba no mutima onse na mano . . . Talufyanya ku mufulo, nelyo ukusuula ukucita cimo, nelyo ukucicita mu bumbuulu.”