Icine Cilaalula Ubumi

CA BULANDA lelo ca cine ukuti ubumi bwa bantu abengi ilelo nabukosa, kabili nabubipilako. Bushe kuti cacitika ku ba musango yo ukusange nsansa? Bamo ni bampulamafunde kabili balasansa abanabo. Bushe bakatala ababapo abekashi ba bufumacumi? Icasuko kuli fi fipusho fibili ni ee. Abantu kuti baaluka. Ubumi kuti bwayalulwa. Umutumwa Paulo alangile ifyo bwingaalulwa ilyo alembele ukuti: “Musangulwe mu kulengwa kwa mitima yenu ipya, ukuti mulinge icabo kufwaya kwa kwa Lesa, icisuma kabili ica kutemuna kabili icapwililila.”—Abena Roma 12:2.

Ukulumbulwa kwa ‘kufwaya kwa kwa Lesa ukwapwililila’ pambi kuti kwatwibukisha ifyo Yesu alandile ku basambi bakwe imyaka ukucila pali 20 ilyo Paulo ashilalemba amashiwi yali pa muulu. Yesu atile: “Mukeshibe cine, ne cine cikamulenga abantungwa.” (Yohane 8:32) Pa kulumbula ukuti “icine,” Yesu aloseshe ku fyebo fyapuutwamo na bulesa—maka maka ifyebo fyakumine ukufwaya kwa kwa Lesa—ifyabakilwa ifwe muli Baibolo. (Yohane 17:17) Bushe icine ca Baibolo mu cine cine cilalenga abantu ukuba abantungwa? Bushe ukwikala mu kumfwana no kufwaya kwa kwa Lesa mu cine cine kulaalula ubumi? Ukwabula ukutwishika kulaalula. Langulukeni ifya kumwenako finono.

Ukwikalo Bumi mu Kuba ne Mifwaile

Tapalaleepa sana, Moisés, aali umuntu uwabulwe nsansa nga nshi, mu Gibraltar. Atila: “Nali cakolwa kabili nalelaala fye pa mbilibili. Nayumfwile ukupelelwa. Inshita ya bushiku lyonse nalepepa ukuti Lesa anjikatile inkumbu no kuti engaleka fye nafwa. Nalelila ilyo ndeipusha Lesa umulandu nafyalilwe nga ca kuti nali fye icinangwa, iloofwa, uwabula ulupwa, kabili ukwabula uwa kungafwa. Mulandu nshi nshingafwila fye?” Lyene, icintu cimo calicitike.

Moisés atwalilila ukusosa ukuti: “Naishibe ukuti Lesa alyumfwile ipepo lyandi ilyo nakumenye Roberto, umo uwa Nte sha kwa Yehova. Roberto ampeele Baibolo ne ca kwafwa ukusambilila Baibolo ica kuti Cinshi Cintu Lesa Afwaya Kuli Ifwe?a Cila bushiku twalesambilila Baibolo capamo pe benci apo nalesendama ubushiku. Pa numa ya mweshi umo Roberto ansendele ku kulongana ku Ng’anda ya Bufumu iya Nte sha kwa Yehova iya kuno mwesu. Mu kwangufyanya, icine ca Baibolo calyalwile imimwene yandi umupwilapo. Nshilaala na kabili pa mbilibili; nangu ukunwa nelyo ukupeepa. Ubumi bwandi bwalyaluka kabili naliba uwa nsansa. Ndesubila ukubatishiwa mu kwangufyanya no kubombela Yehova nga umo uwa Nte shakwe.”

Mwandi kwaluka! Ilingi line abantu nga babulwe subilo, icilenga kukanaishiba. Tabaishiba pa lwa kwa Lesa nelyo imifwaile yakwe iishaiwamina. Moisés ena, lintu aishileishiba ifyo fintu, camupeele ubukose no kushipa ku kwalula ubumi bwakwe. Kuli Moisés, ipepo lya kwa kemba wa malumbo kuli Lesa ilya kuti: “Tumeni ulubuuto lwenu ne cishinka cenu, lekeni fintungulule, fimfishe ku lupili lwenu lwa mushilo, na ku mekalo yenu,” lyalyaswikwe.—Ilumbo 43:3.

Mu Belize, Daniel apitile mu cintu capalako. Daniel talesendama pa mbilibili—alikwete incito ya pa muulu. Lelo pa myaka 20 ashombweke no kukunkuma ku miti ikola na ku bwalwa kabili aali ni cisenene. Nangu ca kuti aali Katolika ukutula ku bwaice, Daniel tasangile bupilibulo bwa bumi, kabili alitwishike no kutwishika nga Lesa mu cine cine e ko aaba. Aile mu fyalici fyalekanalekana ukufwaya ukwafwiwa lelo asangile ukuti ifibusa fyakwe ifingi ifiya ku calici nangu fye abanankwe bashimapepo baalenwa imiti ikola nelyo ukukolwa ubwalwa. Pali iyi nshita, kwashele fye kwempe ukuti umukashi wakwe alekane nankwe.

Mu kupelelwa Daniel aitwele ku cipatala caafwa abakunkuma ku fibelesho fyabipa ukufileka. Nalyo line, alishibe ukuti pa numa ya kufuma mulya, mu kwangufyanya akayabukulula ukunwa imiti ikola nga tafwilishiwe. Lelo kwafwilisha kwa musango nshi? Mu May 1996, inshiku shibili pa numa ya kufuma mu cipatala, Daniel atununwike umo uwa Nte sha kwa Yehova no kumusungusha ku kulomba kwa kuti, “napaapaata mulensambilisha Baibolo.” Nte atantike ukusambilila Baibolo na Daniel imiku ibili mu mulungu, kabili mu kwangufyanya Daniel atendeke ukuteulwila ubumi bwakwe ku kufwaya kwa kwa Lesa kabili pa fibusa fyakwe ifya kale aapyanikishepo ifibusa fya Bwina Kristu ifishalenwa miti ikola nelyo ukukolwo bwalwa kabili ifyasengawike bucisenene. E co, Daniel asangile ukuti cintu Baibolo isosa ukuti: “Enda na ba mano e lyo ukabo wa mano, lelo uucito bunabo ku bawelewele akacula,” ca cine. (Amapinda 13:20) Mu kwangufyanya atile: “Uyu e muku wa kubalilapo mu bumi bwandi ukwishiba ifyo cipilibula ukukwata kampingu wasanguluka.” Ubumi bwa kwa Daniel na bo bwine bwalyalwilwe.

Mu Puerto Rico, umwaume umbi na o alyalwike apakalamba. Aali mu cifungo kabili aalemonwa nge cipondo nga nshi, apantu alipeye abantu abengi. Bushe icine ca Baibolo cali no kumwalula? Ee. Umo uwa Nte sha kwa Yehova alimupeele bamagazini ba Ulupungu lwa kwa Kalinda na Loleni!, kabili bwangu bwangu alombele abafulilako. Isambililo lya Baibolo lyalitendekwe kuli wene, kabili lintu icine ca Baibolo catendeke ukumufika pa mutima, ukwaluka ayalwike kwalimoneke kuli bonse. Ubushininkisho bwa kwaluka kwakwe bumo bwali ni lintu acefesheko umushishi wakwe uutali no kubeyo mwefu wakwe uwasakalala.

Baibolo isoso kuti Lesa alalekelela ababembu abalapila mu cine cine no kwalula imibele yabo. Paulo alembele ukuti: “Bushe tamwaishibo kuti abashalungama tabakapyane ubufumu bwa kwa Lesa? . . . Kabili imwe bamo e fyo mwali; lelo mwalisambilwe.” (1 Abena Korinti 6:9, 11) Ukwabulo kutwishika, aya mashiwi yalisansamwishe uyu mwaume, nge fyamusansamwishe na mashiwi ya Imilimo 24:15 ayatila: “Kukabo kwima ku bafwa kwa balungama na bashalungama.” Atile: “Ndefwaya nkasangweko ilyo ukubuuka kwa bafwa kukabako pa kuti nkalombe ubwelelo ku bantu abo naipeye.”

Ulupwa Ulupya

Bushiku bumo Luis, kabila wa mbila nsuma uwa nshita yonse uwa Nte sha kwa Yehova mu Argentina, alangilwe umulumendo uwapitile mu kucula. Pa kulekeleshiwa na bafyashi bakwe ilyo afyelwe, akushiiwe mu fifulo fyapusanapusana umo basungila abalekeleshiwa. Ilyo akwete imyaka mupepi na 20, aishileishiba ukwali nyina no kupingulapo ukuyaikala mupepi nankwe. Alibombeshe, ukusunge ndalama ishingi, no kuya ku musumba ukwali nyina. Nyina amusuminishe ukwikala nankwe ukufikila indalama shapwa kabili lyene alimutamfishe. Uku kukaanwa kwamulengele ukufwaya ukuipaya.

Nangu ni fyo, Luis asambilile icine ca Baibolo no yu mulumendo. Ico cine cisanshamo ukwebekesha ukutila: “Ilyo tata na mayo bandekelesha, e lyo Yehova ambuula.” (Ilumbo 27:10) Uyu mulumendo aishileishiba ukuti alikwete Wishi wa ku muulu uushakatale amulekelesha. Nomba alibo wa nsansa ukuba icilundwa ca lupwa ulupya, ulupwa lwa kwa Yehova.

Umwaume na umbi mu calo cimo cine aebele umo uwa Nte sha kwa Yehova ukuti alitemenwe magazini wa Ulupungu lwa kwa Kalinda. Mulandu nshi? Pantu lwalipuswishe icupo cakwe. Cilemoneke fyo ubushiku bumo uyu mwaume, pa kufuma pa ncito, amwene magazini wa Ulupungu lwa kwa Kalinda mu ng’ungulu ulwakwete umutwe mu filembo fikalamba uwa kuti “Ukulekana.” Apantu icupo cakwe cali mu bwafya kabili wena no mukashi wakwe bali nabatendeka ukufwaya inshila sha mwi funde isha kupaatukaninapo, ashiikulwile uyu magazini no kutendeka ukumubelenga. Amusendele ku ng’anda kabili amubelengele pamo no mukashi wakwe. Aba baupana babili baeseshe ukubomfya ukufunda kwa muli uyu magazini ukwashimpwa pali Baibolo. (Abena Efese 5:21-6:4) Mu kwangufyanya, ukumfwana kwabo kwaliwamineko. Balekele ukufwaya inshila sha kupaatukaninapo isha mwi funde kabili nomba balesambilila Baibolo nga baupana babili abaikatana.

Mu Uruguay, umwaume na umbi uwe shina lya Luis taali uwa nsansa nakalya. Ukunwe miti ikola, ukupupe mipashi, ukupepo tulubi, ukukolwa ubwalwa—e fimo ifyafulungenye ubumi bwakwe. Pa kukalifiwa umupwilapo, Luis, aishileba mukanalesa kwi pele pele. Cibusa wakwe amupeele icitabo ca Life—How Did It Get Here? By Evolution or by Creation?b Ici cafuminemo ukubishanya ne Nte sha kwa Yehova pa kashita akepi, lelo mu kwangufyanya Luis abweleele ku kunwa ubwalwa ne miti ikola. Ilyo aali mu kushikitika ukukalamba, aisangile naikala mu mukanda uwaisulamo ifisoso, alipepele, ukulungatika ipepo lyakwe kuli “wishi wa kwa Yesu Kristu,” apantu tashininkishe pa lwe shina lya kwa Lesa.

Aipwishe Lesa ukumulanga nga ca kuti kwalibako imifwaile iili yonse iyo abeelako mu calo. Luis ashimika ukuti, “Ubushiku bwine bwakonkelepo, uo naishibene nankwe ampeele icitabo ico ashalebomfya. Mutwe nshi cakwete? Ukusokolola—Akalume ka Kuko Kakalamba Nakapalama!”c Icitabo camwafwile ukwasuka icipusho cakwe. Na kabili Luis apepeele ukwafwiwa pa fyo engasanga ukupepa ukwingamulanga ifya kubombela Lesa. Mwandi ca kupapusha! Indibu ya pa ciibi yalililile, na pa nse paiminine Inte sha kwa Yehova shibili. Apo pene Luis atendeke ukusambilila Baibolo na bo. Alilundulwike mu kwangufyanya kabili nomba aimona uwapaalwa ukube Nte iyabatishiwa. Alisangulula imibele yakwe kabili alafwilisha bambi ukusange mifwaile ya bumi bwabo. Amashiwi ya pa Ilumbo 65:2 ayatila: “Mwe bomfwo kupepa, kuli imwe abantunse bonse e ko besa,” yalifikilishiwa kuli wena.

Mu Philippines, Allan alipo mwi bumba lya bana be sukulu abaleilishanya. Aali mu kabungwe akalefwaya “ukonaula ubuteko pa kuti inkulo sha ku ntanshi shingesaipakisha umulinganya.” Nangu cibe fyo, ubushiku bumo Inte sha kwa Yehova shalimukumenye, kabili asambiliile imifwaile ya kwa Lesa ku bantu ukufuma mu Baibolo. Iyo mifwaile isanshamo ubulayo bwapuutwamo ubwa kuti: “Pashala panono, e lyo umubifi takabepo . . . lelo abalanda bakapyaninine calo, no kuilemeno bwingi bwa mutende.” (Ilumbo 37:10, 11) Allan atile: “Mu kwangufyanya naishileishiba ukuti cintu akabungwe kesu kaletukutila calisobelwe kale sana muli Baibolo. Fyonse ifyo twafwaishe mu kupimpa fikapeelwa ilyo Ubufumu bwa kwa Lesa bukalateka.” Pali nomba Allan abombela Ubufumu bwa kwa Lesa no kwafwa bambi ukutetekela icine ca Baibolo.

Ee, ubumi bulaalulwa lintu abantu baumfwila icine ca Cebo ca kwa Lesa, Baibolo. Mu cine cine, inshita ileisa ilyo bonse abakapusunsuka bakaba nabakolopanishisha ubumi bwabo ku kufwaya kwa kwa Lesa. Mwandi kwaluka uko kukaba! Pali iyo nshita bukesushiwa ubusesemo ubutila: “Tafyakacite bubi, kabili tafyakonaule, mu lupili lwandi lwa mushilo monse; pantu icalo cikesulamo ukwishiba Yehova, ifyo amenshi yafimba pali bemba.”—Esaya 11:9.

[Amafutunoti]