“Nalelwa nge Nkalamo”

BA LUIS, bali lupwa na Trujillo balesunga icipao ca cilonganino ca kwa Trijillo ica Partido Dominicano nelyo the Dominican Party. Na lyo line, ba Luis, tabatemenwe nangu panono icilonganino ca kwa Trujillo, kabili pa miku iingi balyeseshe ukufumamo lelo uyu kateka wa lucu alekana.

Ilyo Trujillo aipeye abakalamba ba ba Luis babili abaume, ba Luis balyeseshe ukulandula pa miku ibili. Na lyo line, aba mu buteko tabailwike ukuti e fyo ba Luis balefwaya ukucita. Ba Luis balile na ku ng’anga pa kuti bepaye uyu mwaume uo balandilepo abati: “Ali fye kwati cinama, kabili aleimona kwati alicilile bonse.” Ilyo ba Luis baile mu kumona ing’anga umo basangile icitabo ca “Icine Cikamulenga Abantungwa” pe tebulo kabili ilyo line balitampile ukucibelenga. Ba Luis balitemenwe sana ici citabo ica kuti balicisendele ku ng’anda kabili pa numa balishileiluka ukuti balisangile icine ico balefwaya.

Ilyo ba Luis baile ku Ciudad Trujillo, balilongene na ba Nte kabili balisendeleko ne fitabo ifingi na magazini iingi. Balibelengele ishi mpapulo ubushiku bonse kabili pa numa balilombele ukuti ba Nte balebasambilisha Baibolo. Ilyo balelunduluka mu cine, ba Luis balifumine mu buteko bwa kwa Trujillo. Ilyo uyu kateka wa lucu aishibe ico ba Luis bacitile, alibapeele icifulo ca pa muulu sana ica kuya ku Puerto Rico pa kuti baleimininako icalo ca Dominican. Lelo ba Luis balikeene nangu ca kuti balishibe ukuti nga bakaana bali no kubacusha.

Ba Luis batile: “Ala balincushishe icine cine, kabili ubuteko bwalenteya ifiteyo ifyalekanalekana. Lelo nshalefwaya nangu panono ukubelelekwa ne fyuma fya muli cino calo.” Ba Luis baishileba bakasabankanya ba mbila nsuma abashipa icalengele no kuti bashimapepo ba ku Katolika balebeta abati, “kashimikila.” Pa numa ya myeshi 6 ukutula apo batampile ukulongana na ba Nte, ba Luis balibatishiwe pa 5 October, 1947.

Pa numa fye ya kubatishiwa, ba Luis batampile ukubafwaya, balibekete no kubakaka beka mu cifungo. Imiku iingi balefwaya ukubepaya. Na lyo line, lyonse ilyo balebekata no kubatwala ku cilye, balebomfya iyi nshita ukushimikila mu cilye. Ba Luis batile, “Nalelwa nge nkalamo ukucingilila icitetekelo candi, kabili nga naibukisha fyonse ifi, ndaba ne nsansa nga nshi.”

Nangu fye bantu abengi balimwene ukuti ba Luis bali babomfi ba kwa Lesa aba cishinka. Mu 1994, inyunshipepala ya ku Dominican iyo beta abati, El Siglo yalandile pali ba Luis aiti: “Mu San Cristobal monse, ba Luis Eduardo Montás baishibikwa ukuti balabika amano ku fintu. Ba cikuuku ku bantu, balitemwa abantu banabo, kabili balitekanya. Ukutula fye na kale, abena San Cristobal baishiba ba Luis ukuti balakonka fyonse ififwaikwa ku Mwina Kristu.”