Ifyo Abantu Balanda Pali Yesu
“Ukwabula no kutwishika, Yesu wa ku Nasarete . . . e wacindamisha mu lyashi lya kale.”—E fyalandile kalemba wa lyashi lya kale Umungeleshi, H. G. Wells.
“Kristu ena . . . ali-ibela nga nshi pa bantu bonse abacitile ifintu ifikalamba kale.” —Philip Schaff, umwina Switzerland uwasambilila ifya mipepele kabili kalemba wa lyashi lya kale.
MUNTU nshi uwaibela pa bantu bonse abaikalapo pano calo? Cinshi twingeshibilako ukuti umuntu ali uwaibela? Bushe kuba kalapashi mu kulwa inkondo? Bushe afwile ukukwatisha amaka? Bushe alingile ukukwatisha amano? Nelyo bushe ni pa mulandu wa kuti ifyo asambilisha ne fyo acita filafwa abantu, kabili alikwata imibele iisuma iyo abantu bengapashanya?
Umfweni ifyo bakalemba ba lyashi lya kale, abaishibisha sayansi, abasoma, aba mapolitiki, na bantu fye bambi aba kale na ba nomba balanda pali Yesu Kristu umwina Nasarete.
“Umuntu nga akaana ukusumina ukuti Yesu umwina Nasarete e muntu walumbukisha muli iyi myaka yapita 2,000 e lyo no kufuma fye apo abantu babelako, ninshi akaana fye ku mufulo ifishinka fyonse ifyabako.”—Reynolds Price, umwina Amerika uwasambilila ifya mu Baibolo kabili kalemba.
“Umuntu uwa kaele ali-ipeele umwine nge lambo pa kuti abantu bashukilemo, kumo na balwani bakwe bene kabili aba cilubula ca bantu bonse pa calo. Ico acitile caliwamishe.”—Mohandas K. Gandhi, shimapepo kabili kateka wa calo ca India.
“Ukufuma fye ku bwaice, balimfundile ifya mu Baibolo na mafunde ya baYuda. Ndi mu Yuda, lelo nalitemwa sana uyu mwina Nasarete.”—Albert Einstein, umwina Germany waishibisha ifya sayansi.
“Ine nasumina ukuti Yesu Kristu e muntu waibela sana mu nkulo shonse, pa bana ba bantu kabili na pa bana ba kwa Lesa. Fyonse ifyo alandile nelyo ifyo acitile, fyalicindama kuli ifwe, kabili tapali nangu umo pa ba mweo nelyo abafwa uwingacita ifi.”—Ifi fine ifilembo filembelwe ifyapindama e fyo kalemba umwina Poland Sholem Asch alembele mu citabo ca kuti Christian Herald.
“Nalekaana ukusumina ifili fyonse ukufika fye ne lyo nali ne myaka 35. Papita fye imyaka isano apo nashininkishisha ukuti Yesu eko ali. Nalisumine mu fyo Yesu Kristu alesambilisha kabili nayalwike fye bwangu bwangu.”—Shimucindikwa Leo Tolstoy, kalemba wa ku Russia uwasambilila na pa fya mikalile ya bantunse.
“[Yesu] e muntu wacilapo uo abantu muno calo bafwaya ukupashanya kabili aya alelumbukilako fye.”—Kenneth Scott Latourette, kalemba wa lyashi lya kale umwina Amerika kabili uulemba ne fitabo.
“Bushe kuti twatila ilyashi lya kwa Yesu lya kwelenganya fye? Awe, talyumfwika ukuti lya kumumunga fye. Nomba ilyashi pali Sokrate, nangu ca kuti abengi tabalitwishika, tapali uwingashininkisha ukuti lya cine nge fyo ilya kwa Yesu Kristu lyaba.”—Jean-Jacques Rousseau, Umwina France uwasambilila pa bantunse.
Camoneka fye apabuuta ukuti Yesu Kristu e walinga ukupashanya mu bumi bwesu. Paulo, uwasambilile sana kale, uo Yesu asalile ukuti alemukonka no kulamulandapo ku bantu bonse, atukoselesha ukuti “tuletonta amenso” kuli Yesu. (AbaHebere 12:2; Imilimo 9:3) Finshi Yesu engatusambilisha pa fyo tulingile ukwikala? Bushe ifyo Yesu ali kuti fyamwafwa shani?