ICIPANDE CA KUSAMBILILAMO 6
Bushe Mwalicetekela Ukuti Fyonse Ifyo Yehova Acita Fyalilungama?
“Cilibwe, imilimo yakwe yalifikapo, pantu inshila shakwe shonse mulinganya. Lesa uwa cishinka, uushaba na lufyengo; alilungama kabili alitambalala.”—AMALA. 32:4.
ULWIMBO 3 Mulatupeela Amaka, Twashintilila Pali Imwe
IFYO TWALASAMBILILAa
1-2. (a) Mulandu nshi abantu abengi muno nshiku bafililwa ukucetekela abalebatungulula? (b) Finshi twalasambilila muli cino cipande?
MUNO nshiku abantu abengi cilabakosela ukucetekela abaletungulula. Balamona ukuti amabuteko e lyo na mafunde ayabako ficingilila fye abakankaala e lyo na bakwata amaka ya kutungulula ukucila abapiina. E mulandu wine Baibolo ilandila ukuti: “Umuntu atekela umuntu munankwe ku kumucusha.” (Luk. Mil. 8:9) Na cimbi icalenga ca kuti intungulushi sha mapepo shilacita ifyabipa. Ici calilenga abantu bamo ukuleka ukucetekela Lesa. Kanshi nga tulesambilisha umuntu Baibolo, tufwile ukumusambilisha ukucetekela Yehova e lyo nabo asonta ukutungulula icilonganino.
2 Te basambi ba Baibolo fye abalingile ukusambilila ukucetekela Yehova e lyo ne cilonganino cakwe. Nangu ca kuti palipita imyaka iingi ukutula apo twatendekele ukubombela Yehova, na ifwe bene tatufwile ukuleka ukucetekela ukuti ifyo Yehova acita fyalilungama. Inshita shimo kulaba ificitika ifilanga nampo nga twalicetekela Yehova nelyo iyo. Muli cino cipande twalasambilila pa fintu fitatu ifingalanga nampo nga twalicetekela Yehova nelyo iyo: (1) Ilyo tulebelenga amalyashi yamo aya mu Baibolo, (2) nga ca kuti icilonganino ca kwa Yehova catweba ukucita fimo, na (3) ilyo tukakwata amafya ku ntanshi.
MULECETEKELA YEHOVA ILYO MULEBELENGA BAIBOLO
3. Bushe amalyashi ya mu Baibolo yamo nalimo kuti yalenga twatendeka ukutontonkanya finshi pali Yehova?
3 Ilyo tulebelenga Icebo ca kwa Lesa, nalimo kuti twalatontonkanya umulandu Yehova acitile ifintu fimo ku bantu bamo e lyo ne co apingwililepo ukucita ifyo. Ku ca kumwenako, mwi buuku lya Impendwa tubelenga ukuti Yehova alipingwile umwina Israele umo ukufwa pa mulandu wa kuti aleteeba inkuni pa bushiku bwe Sabata. Mwi buuku lya kwa 2 Samwele tubelenga ukuti, ilyo papitile imyaka iingi Yehova alibelele Imfumu Davidi uluse nangu ca kuti yalicitile ubucende kabili yalipeye umuntu. (Impe. 15:32, 35; 2 Sam. 12:9, 13) Nalimo kuti twatontonkanya ukuti, ‘Mulandu nshi Yehova abelele Davidi uluse uwacitile ubucende kabili uwaipeye umuntu no kupingula ukuti bepaye umwina Israele uwacitile ulubembu ulwalemoneka kwati lunono?’ Pa kuti twasuke ici cipusho natulande pa fintu fitatu ifyo tufwile ukulaibukisha ilyo tulebelenga Baibolo.
4. Bushe amashiwi ayaba pa Ukutendeka 18:20, 21 na pa Amalango 10:17 yalenga twacetekela cinshi pa fyo Yehova apingulapo?
4 Limo Baibolo taitweba fyonse ifyacitike pa lyashi limo. Ku ca kumwenako, twalishiba ukuti Davidi alilapile icine cine pa fyo acitile. (Amalu. 51:2-4) Ngo mwaume uushakonkele ifunde lye Sabata, finshi twaishibapo pali ena? Bushe alyumfwile ububi pa fyo acitile? Bushe uyu wali e muku wa kubalilapo ukukanaumfwila ifunde lya kwa Yehova? Bushe alisuulile nelyo alikeene ilyo bamusokelepo? Baibolo tayalandapo ifili fyonse. Na lyo line kuti twacetekela ukuti Yehova “taba na lufyengo.” (Amala. 32:4) Ilyo Yehova alepingula umuntu alakwata ifishinka fyonse, lelo fwe bantu limo tatupingula bwino abantu banensu pa mulandu wa kuti nalimo twalyumfwapo fimo pali bena nelyo twaliba na kapaatulula. (Belengeni Ukutendeka 18:20, 21; Amalango 10:17.) Nga ca kuti tulesambilila sana pali Yehova e lyo na pa mibele yakwe, e lyo tukacetekela sana ukuti ifyo apingula fyalilungama. Na lintu tulebelenga ilyashi limo mu Baibolo e lyo twakwata amepusho ayo tushingasuka pali ino nshita, twalishiba ifingi pali Lesa wesu ifyalenga twacetekela ukuti “alilungama mu mibele yakwe yonse.”—Amalu. 145:17.
5. Bushe ukukanapwililika kulenga shani twafilwa ukupingula bwino abantu? (Moneni akabokoshi kaleti “Ukukanapwililika Kulalenga Twafilwa Ukupingula Bwino.”)
5 Ukukanapwililiika kulalenga twilapingula bwino abantu. Apo twabumbwa mu cipasho ca kwa Lesa uwaba no mulinganya, tatufwaya ukumona abantu balebafyenga. (Ukute. 1:26) Lelo apo tatwapwililika, limo te kuti tupingule bwino pa fintu na lintu tuletontonkanya ukuti natukwata ifishinka fyonse. Ku ca kumwenako, ibukisheni ifyo Yona afulilwe ilyo Yehova apingwilepo ukubelela abena Ninebe uluse. (Yona 3:10–4:1) Nomba tontonkanyeni ifyacitike ilyo Yehova ababelele uluse. Yehova taonawile abena Ninebe abacilile 120,000 pantu balilapiile! Kanshi Yona e ushapingwile bwino abena Ninebe, te Yehova iyo.
6. Mulandu nshi Yehova ashilingile ukutulondolwela ico apingwilapo ukucita fimo?
6 Yehova takabila ukulondolwela abantunse umulandu apingwilapo ukucita fimo. Ca cine ukuti Yehova aleleka ababomfi bakwe aba ku kale balanda ifyo baletontonkanya pa fyo apingwile nelyo pa fyo ali no kucita. (Ukute. 18:25; Yona 4:2, 3) Kabili limo alelondolola ico apingwililepo ukucita fimo. (Yona 4:10, 11) Na lyo line, Yehova takabila ukutulondolwela umulandu alepingwila ukucita fimo. Apo ni Kabumba, takabila ukupoka ulusa kuli ifwe pakuti tumusuminishe ukuti acite fimo.—Esa. 40:13, 14; 55:9.
MULECETEKELA YEHOVA NGA CA KUTI BAMWEBA UKUCITA FIMO
7. Bwafya nshi nalimo twingakwata, kabili mulandu nshi?
7 Ukwabula no kutwishika twalishiba ukuti Yehova lyonse alacita icalungama. Nomba nalimo kuti catukosela ukucetekela abaume abo asonta ukulatutungulula. Nalimo kuti twalatwishika abo Yehova asonta ukulatungulula mu cilonganino cakwe nampo nga balacita ifintu ukulingana ne fyo afwaya nelyo baicitila fye ifyo abene balefwaya. Ifi fine e fyo nalimo bamo baletontonkanya mu nshita balelemba Baibolo. Tontonkanyeni pa bantu tulandilepo mu paragrafu 3. Nalimo lupwa wa ulya mwaume uushakonkele ifunde lye Sabata aletwishika nampo nga Mose alipwishe Yehova ilyo bashilapingula ukuti lupwa wakwe bamwipaye. Nalimo cibusa wa kwa Uria umwina Hiti atontonkenye ukuti Davidi, uwacitile ubucende na muka Uria alicitilepo fimo pantu ali ni mfumu pakuti bemwipaya. Yehova alicetekela abo asonta ukutungulula mu cilonganino cakwe. Kanshi te kuti tutile twalicetekela Yehova nga ca kuti tatwacetekela abo asonta ukutungulula.
8. Bushe ifyo icilonganino ca Bena Kristu cibomba muno nshiku fyapalana shani ne fyalembwa pa Imilimo 16:4, 5?
8 Muno nshiku, Yehova abomfya “umusha wa cishinka kabili uwashilimuka” ukutungulula icilonganino cakwe pano isonde. (Mat. 24:45) Nga filya fine ibumba litungulula lyalebomba mu nshita ya batumwa, uyu musha e utungulula abantu ba kwa Lesa mwi sonde lyonse kabili e weba baeluda ifya kucita mu filonganino. (Belengeni Imilimo 16:4, 5.) Baeluda nabo balashininkisha ukuti bakonka ifyo umusha wa cishinka abeba ukucita mu cilonganino. Tulanga ukuti twalicetekela ukuti lyonse Yehova alacita ifyalungama nga ca kuti tulekonka fyonse ifyo icilonganino catweba ukucita e lyo ne fyo baeluda batweba.
9. Ni lilali nalimo cingatukosela ukukonka ifyo baeluda bapingulapo ukucita, kabili mulandu nshi?
9 Inshita shimo cilafya ukumfwila ifyo baeluda batweba ukucita. Ku ca kumwenako, mu myaka ya nomba line ifilonganino fimo balifikumbinkanya. Ici calenga ukuti ifilonganino fimbi fikuukile mu muputule umbi. Inshita shimo, baeluda baleba bakasabankanya bamo ukukuukila ku cilonganino cimbi pa kuti tulebomfya bwino Amayanda ya Bufumu. Nga ca kuti batweba ukukuukila ku cilonganino cimbi, kuti catukosela ukusha ifibusa e lyo na balupwa. Bushe Yehova e weba baeluda ukwa kutwala kasabankanya umo umo? Awe. Nalimo ici cine e cingalenga catukosela ukukonka ifyo batweba ukucita. Lelo Yehova alicetekela baeluda ne fyo bapingulapo ukucita, kabili e mulandu wine na ifwe tufwile ukubacetekelela.b
10. Ukulingana na mashiwi yaba pa AbaHebere 13:17, mulandu nshi tufwile ukulaumfwila baeluda?
10 Mulandu nshi tulingile ukucitila ifyo baeluda batweba nangu ca kuti ifyo bapingwilepo te fyo twacilaenekela? Nga tulecita ifi cikalenga tukekatane. (Efes. 4:2, 3) Ifilonganino filalunduluka sana nga ca kuti bonse balekonka ifyo baeluda balebeba ukucita. (Belengeni AbaHebere 13:17.) Ne cacilapo ukucindama tulanga ukuti twalicetekela Yehova nga tuleumfwila abo acetekela ukutila kuti batusakamana.—Imil. 20:28.
11. Cinshi cingalenga twacetekela ukuti ifyo baeluda batweba ukucita filaba fye bwino?
11 Kuti twacetekela ukuti ifyo baeluda baletweba ukucita fili fye bwino nga tuleibukisha ukuti balapepela umupashi wa mushilo ilyo balelanshanya ifikumine icilonganino. Na kabili balabomfya amashinte ya mafunde ayaba mu Baibolo e lyo balakonka ne fyo icilonganino ca kwa Yehova cibeba ukucita. Ico bafwaya sana, kulacita ifintu ifingalenga Yehova asekelela e lyo no kulasakamana sana abantu bakwe. Aba baume ba cishinka balishiba ukuti bakalubulula kuli Lesa pa fyo basunga abantu bakwe. (1 Pet. 5:2, 3) Baleni tontonkanyeni pali ici: Muli cino calo umo abantu bashumfwana pa mulandu wa mushobo, uko bapepa, nelyo ifikansa fya calo, abantu ba kwa Yehova bena balikatana ilyo bapepa Lesa wa cine. Icalenga twikatane, ni co Yehova alapaala icilonganino cakwe.
12. Finshi baeluda bafwile ukutontonkanyapo sana pakuti beshibe nga ca kuti umuntu nalapila icine cine?
12 Yehova alipeela baeluda umulimo uwacindama uwa kusunga icilonganino ica busaka. Nga ca kuti Umwina Kristu acita ulubembu ulwabipisha, Yehova enekela baeluda ukupingulapo nampo nga afwile ukutwalilila ukuba mu cilonganino nelyo iyo. Pa fyo baeluda balolekeshapo, paba no kumona nga ca kuti uyo muntu nalapila ukufuma pa nshi ya mutima. Nalimo kuti atila nalapila, nomba bushe napata ifyabipa ifyo acitile? Bushe alefwaisha ukukanabwekeshapo ulubembu ulo acitile? Nga ca kuti icalengele ukuti acite ulubembu fibusa fyabipa, bushe alileka ukwangala ne fyo ifibusa? Baeluda balapepa kuli Yehova, balafwailisha ifishinka fyonse no kumona ifyo Baibolo yalandapo. Na kabili balafwaisha ukwishiba ifyo umuntu aleumfwa pa fyo acitile. Lyena balapingulapo nga ca kuti afwile ukutwaliliila ukuba mu cilonganino nelyo iyo. Inshita shimo, bapingula ukumutamfya mu cilonganino.—1 Kor. 5:11-13.
13. Finshi nalimo twingalatontonkanya nga ca kuti cibusa wesu nelyo lupwa lwesu atamfiwa?
13 Cinshi icingacitika icingalenga nalimo twafilwa ukucetekela baeluda? Teti citukosele ukusumina ifyo baeluda bapingulapo ukutamfya umuntu nga ca kuti uyo muntu te cibusa wesu kabili te lupwa lwesu. Inga ca kuti uutamfiwe ni cibusa wesu nelyo ni lupwa lwesu? Nalimo kuti twalatwishika nga ca kuti baeluda balifwailishe ifishinka fyonse, nelyo balipingwile umulandu ukulingana ne fyo Yehova engapingula. Cinshi icingatwafwa ukutungilila ifyo baeluda bapingwilepo?
14. Cinshi icingatwafwa ukunakila baeluda nga bapingula ukuti cibusa wesu nelyo lupwa lwesu afwile ukutamfiwa?
14 Tufwile ukulaibukisha ukuti Yehova e wabikako ukutamfya umuntu mu cilonganino kabili kulacingilila icilonganino, nalimo kuti kwalenga no ubembwike ukulapila. Nga ca kuti uucitile ulubembu kabili uushilapile atwalilila ukuba mu cilonganino, kuti alenga na bambi mu cilonganino batendeka ukubembuka. (Gal. 5:9) Na kabili, nalimo te kuti eshibe ifyo ulubembu acitile lwakulile kabili te kuti amone ukuti alingile ukulapila pa kuti abe cibusa wa kwa Yehova na kabili. (Luk. Mil. 8:11) Tufwile ukucetekela ukutila baeluda balamona ukuti ukupingulapo nampo umuntu afwile ukuba mu cilonganino nelyo iyo, mulimo uukalamba. Nga filya fine fye bakapingula ba mu Israele bali, baeluda nabo balishiba ukuti ‘te muntu bapingwila lelo ni Yehova.’—2 Imila. 19:6, 7.
TULINGILE UKUCETEKELA YEHOVA PALI INO NSHITA PA KUTI TUKAMUCETEKELE NA KU NTANSHI
Finshi fikalenga tukacetekele no kumfwila ifyo bakatweba mu bucushi bukalamba? (Moneni paragrafu 15)
15. Mulandu nshi tulingile ukucetekela sana ifyo Yehova aletweba pali ino nshita?
15 Apo cino calo cabipa cili ku mpela, tufwile ukucilapo ukucetekela ukuti ifyo Yehova acita ifintu fyalilungama. Mulandu nshi? Mu bucushi bukalamba, nalimo bakatweba ukucita ifintu ifikafya ukumfwikisha nelyo ifikamoneka kwati te kuti fibombe. Kwena Yehova takalande na ifwe mu kulungatika. Afwile akabomfya abo asonta ukutungulula icilonganino. Iyi tayakabe ni nshita ya kulatwishika ifyo bakalatweba ukucita nelyo ukulatontonkanya ukuti, ‘Bushe ifi baletweba ukucita filefuma kuli Yehova, nelyo bamunyinefwe abaletungulula baleilandila fye ifyo baletontonkanya?’ Bushe mukacetekela Yehova ne cilonganino cakwe pali iyi nshita iya-afya? Ifyo mumona abaume abo Lesa asonta ukututungulula pali ino nshita e filangilila ifyo muli no kucita ku ntanshi. Nga ca kuti pali ino nshita mulaitemenwa ukumfwila ifyo batweba ukucita, ninshi na mu bucushi bukalamba mwine mukaitemenwa ukumfwila ifyo bakatweba ukucita.—Luka 16:10.
16. Cinshi cikacitika ku ntanshi icikalenga nalimo tukatwishike ifyo Yehova akapingula abantu?
16 Na kabili, tulingile ukutontonkanya sana pa fyo tukacita ilyo Yehova akapingula abantu babipa aba muli cino calo. Pali ino nshita, tulasubila ukuti abantu abengi abashibombela Yehova ukubikako fye na balupwa lwesu bakapingulapo ukutendeka ukumubombela ilyo impela ishilaisa. Pa Armagedone, Yehova ukupitila muli Yesu ali no kupingula nampo nga bakatwalilila ukuba no mweo nelyo bakonaulwa. (Mat. 25:31-33; 2 Tes. 1:7-9) Te ifwe tukapingula abo Yehova akabelela uluse e lyo nabo ashakabelele uluse. (Mat. 25:34, 41, 46) Bushe tukacetekela ukuti Yehova napingula fye bwino nelyo tukaleka ukumubombela pa mulandu wa kuti tukalamona kwati tapingwile bwino? Kanshi, tufwile ukucetekela sana Yehova pali ino nshita pa kuti ku ntanshi twikafilwa ukumucetekela.
17. Fisuma nshi ifikacitika ku ntanshi ilyo Yehova akapingula cino calo cabipa?
17 Elenganyeni ifyo tukomfwa mu calo cipya ilyo tukamona ifintu ifisuma ifikesako pa mulandu wa kuti ifyo Yehova lyonse apingula fyalilungama. Ukupepa kwa bufi bakakonaula, kabili bakonaula na makwebo ayakalamba aya bufufuntungu e lyo na mabuteko ayatitikisha abantu pa myaka iingi no kulenga balecula. Takwakabe ukulwala, ukukota nelyo balupwa lwesu ne fibusa ukulafwa. Satana ne fibanda bakabakaka pa myaka 1,000. Ifyabipa fyonse ifyaisako pa mulandu wa bucipondoka bwabo fikapwa. (Ukus. 20:2, 3) Tukasekelela nga nshi pantu twalicetekele ukuti fyonse ifyo Yehova apingulapo ukucita fyalilungama!
18. Cinshi twingasambilila ku fyacitile abena Israele ifyalembwa pa Impendwa 11:4-6 na 21:5?
18 Bushe na mu calo cipya mukaba ifikacitika ifikalenga nalimo twalatwishika ifyo Yehova apingula pa fintu? Natulandeko pa fyacitike ilyo fye abena Israele bafumine mu busha mu Egupti. Abena Israele bamo balitendeke ukuilishanya pantu balefuluka ifya kulya ifyo balelya mu Egupti kabili batendeke ukumona mana iyo Yehova alebapeela ukuti cinangwa. (Belengeni Impendwa 11:4-6; 21:5.) Na ifwe bene nga tatucenjele, pa numa ya bucushi bukalamba kuti twalatontonkanya nge fyo abena Israele baletontonkanya. Tatwaishiba ifyo umulimo ukakula uwa kuwamya isonde no kulenga ukuti likabe paradaise. Nalimo umulimo ufwile ukakula kabili pa kubala imikalile ikafyako. Bushe tukalailishanya pa fyo Yehova akalatupeela pali ilya nshita? Icishinka ca kuti: Nga ca kuti pali ino nshita tulatasha pa fyo Yehova atupeela, ninshi na ku ntanshi tukalatasha.
19. Bushe kuti mwasupula shani ifyo twasambilila muli cino cipande?
19 Fyonse ifyo Yehova apingulapo ukucita fyalilungama. Tufwile ukucetekela ici cishinka. Na kabili tufwile ukucetekela bonse abo Yehova asala ukutungulula icilonganino. Lyonse muleibukisha amashiwi Yehova alandile ukupitila muli kasesema Esaya aya kuti: “Amaka yenu yakaba mu mutende na mu kutetekela.”—Esa. 30:15.
ULWIMBO 98 Amalembo Yafuma Kuli Lesa
a Muli cino cipande twalasambilila umulandu cacindamina ukucetekela sana Yehova kumo nabo asonta ukututungulula. Kabili twalasambilila ne fyo twinganonkelamo nga tulecita ifyo pali ino nshita e lyo ne fyo twingaipekanya ku mafya tukakwata ku ntanshi.
b Inshita shimo kuti kwaba ifingalenga kasabankanya nelyo ulupwa ukukanakukila ku cilonganino cimbi lelo batwalilila ukuba mu cilonganino baba. Moneni “Umukululo wa Fipusho” mu Ubutumikishi Bwesu Ubwa Bufumu ubwa November 2002.