Wajtaoa LAEBRI LONG INTENET
Wajtaoa
LAEBRI LONG INTENET
Bislama
  • BAEBOL
  • OL BUK
  • OL MITING
  • nwt Daniel 1:1-12:13
  • Daniel

I no gat video yet long haf ya.

Sori, i gat problem taem i stap lodem video ya.

  • Daniel
  • Baebol Long Niu Wol Translesen
Baebol Long Niu Wol Translesen
Daniel

DANIEL

1 Long namba 3 yia we King Jehoeakim+ i king blong Juda, King Nebukadnesa blong Babilon i kam long Jerusalem mo i putum ol soldia raon long taon ya.+ 2 Samtaem i pas, Jehova i putum King Jehoeakim blong Juda, wetem sam long ol samting long haos* blong tru God, long han blong King Nebukadnesa,+ nao hem i tekem olgeta i go long kantri ya Sina,*+ long haos* blong god blong hem. Hem i putum ol samting ya insaed long ples blong putum ol sas samting blong god blong hem.+

3 Biaen king i givim oda long Aspenas we i nambawan haeman blong hem, blong i tekem sam man Isrel* i kam long hem, wetem olgeta tu we oli kamaot long laen blong king mo laen blong haeman.+ 4 Oli mas ol yangfala* we i no gat samting i rong long olgeta, oli luk naes, oli gat waes, save, mo fasin luksave,+ mo oli naf blong wok long pales blong king. Hem i mas tijim olgeta long raeting mo lanwis blong ol man Koldia. 5 Mo tu, king i talem se evri dei oli mas givim ol beswan kakae we i blong king mo waen we king i stap dring, long olgeta. Bambae oli kasem trening* blong tri yia, mo long en blong tri yia ya, bambae oli go wok blong king.

6 Nao long olgeta ya, i gat sam we oli blong traeb* blong Juda, hemia: Daniel,*+ Hanania,* Misael,* mo Asaria.*+ 7 Mo nambawan haeman ya i givim ol nem* long olgeta. Hem i putum nem blong Daniel se Beltesasa,+ mo i putum nem blong Hanania se Sadrak, mo i putum nem blong Misael se Mesak, mo i putum nem blong Asaria se Abednego.+

8 Be Daniel i mekem desisen finis long hat blong hem, se bambae hem i no mekem hem wan i kam doti long ol beswan kakae we i blong king mo waen we king i stap dring. Ale hem i askem long nambawan haeman ya, blong hem i no kakae ol kakae ya we i save mekem hem i kam doti. 9 Mo tru God i mekem se nambawan haeman ya i mekem i gud* mo i sore long Daniel.+ 10 Be nambawan haeman ya i talem long Daniel se: “Mi mi fraet long king we i masta blong mi, we hem nao i jusum kakae mo dring blong yufala. ?Wanem bambae i hapen sipos hem i luk se bodi blong yufala i nogud moa long ol narafala yangfala* we oli gat sem yia long yufala? Bambae yufala i mekem se mi* gat fol long fes blong king.” 11 Be Daniel i talem long gad we nambawan haeman ya i putumap hem blong i lukaot long Daniel, Hanania, Misael, mo Asaria, se: 12 “Plis, yu traem ol man blong wok blong yu ten dei, mo yu letem oli givim ol vejtebol nomo blong mifala i kakae mo wota nomo blong mifala i dring, 13 biaen yu skelem bodi blong mifala wetem bodi blong ol yangfala* we oli kakae ol beswan kakae blong king, mo yu mekem long ol man blong wok blong yu folem samting we yu luk.”

14 Nao hem i agri long tingting blong olgeta mo i traem olgeta blong ten dei. 15 Long en blong ten dei, bodi blong olgeta i gud moa, mo i helti* moa i bitim olgeta yangfala* we oli stap kakae ol beswan kakae blong king. 16 Nao gad ya i stap tekemaot ol beswan kakae blong olgeta mo waen blong olgeta mo i givim vejtebol long olgeta. 17 Mo tru God i givim save long ol fofala yangfala* ya, mo i mekem oli gat hed blong oli kasemsave long evri defren kaen raeting, mo i mekem oli waes. Mo i mekem Daniel i kasemsave long ol defren kaen vison mo drim.+

18 Long en blong taem ya we king i makem blong oli tekem olgeta i go long hem,+ nambawan haeman ya i tekem olgeta oli go stanap long fored blong Nebukadnesa. 19 Taem king i toktok wetem olgeta, i no gat wan long ful grup ya we i olsem Daniel, Hanania, Misael, mo Asaria.+ Nao oli stap, oli gohed blong wok long fored blong king. 20 Taem king i askem sam samting long olgeta, we i nidim fasin blong kasemsave mo waes blong faenemaot, hem i faenem se fofala ya oli gud ten taem moa i bitim ol pris we oli stap mekem majik, mo ol man blong majik+ long olgeta ples we hem i rul long hem. 21 Mo Daniel i stap long ples ya gogo kasem fas yia blong King Saeras.+

2 Long seken yia we Nebukadnesa i king, hem i luk sam drim, mo hem* i wari tumas+ we i no save slip from. 2 Nao hem i givim oda blong oli singaot ol pris we oli stap mekem majik, mo ol man blong majik, ol kleva, mo ol man Koldia,* blong oli kam talemaot ol drim blong king. Ale oli kam insaed, oli stanap long fored blong king.+ 3 Nao king i talem long olgeta se: “Mi luk wan drim, mo mi* wari tumas, from we mi wantem save se mi drim long wanem.” 4 Ale ol man Koldia oli ansa long king long lanwis Arameik se:*+ “O king, i gud yu laef olwe. Yu talemaot drim ya long mifala ol man blong wok blong yu, mo bambae mifala i talemaot mining blong hem.”

5 King i ansa long ol man Koldia se: “Hemia lastok blong mi: Sipos yufala i no talemaot drim ya long mi, wetem mining blong hem, bambae oli pisisim bodi blong yufala, mo bambae oli mekem haos blong yufala i kam ol pablik klosis.* 6 Be sipos yufala i talemaot drim ya mo mining blong hem, bambae mi givim ol presen mo wan pei mo bambae yufala i kasem bigfala ona.+ Taswe yufala i mas talemaot drim ya mo mining blong hem long mi.”

7 Oli ansa seken taem se: “I gud king i talemaot drim blong hem long mifala ol man blong wok blong hem, mo bambae mifala i talemaot mining blong hem.”

8 Nao king i ansa se: “Mi mi save gud se yufala i stap traem blong pulum taem nomo, from yufala i save finis lastok blong mi. 9 Sipos yufala i no talemaot drim ya long mi, i gat wan panis nomo blong yufala evriwan. Be yufala i agri finis blong talem ol giaman tok mo blong trikim mi gogo kasem we mi jenisim tingting blong mi. Taswe yufala i mas talemaot drim ya long mi, olsem nao bambae mi save se yufala i save eksplenem mining blong hem.”

10 Nao ol man Koldia oli ansa long king se: “I no gat wan man long wol* ya we i naf blong mekem samting we king i askem, from i no gat wan hae king no hed gavman we i bin askem samting olsem long wan pris we i stap mekem majik, no wan man blong majik no long wan man Koldia. 11 Samting we king i stap askem i had tumas, mo i no gat wan man we i laef i save talemaot samting ya long king, ol god nomo, we oli no laef wetem ol man.”*

12 Tok ya i mekem king i kros bitim mak, nao hem i givim oda blong oli kilim i ded olgeta waes man blong Babilon.+ 13 Taem oda ya i goaot finis mo taem oli rere blong kilim ol waes man ya, oli lukaotem Daniel mo ol fren blong hem tu blong kilim olgeta oli ded.

14 Long taem ya, Daniel i go toktok long Ariok we i kapten blong ol bodigad blong king, we i go blong kilim ol waes man ya blong Babilon. Daniel i tingting gud mo i kea gud long ol toktok we hem i talem long Ariok. 15 Nao hem i askem long Ariok we i ofisa blong king se: “?From wanem king i givim wan strong oda olsem?” Ale Ariok i talemaot bisnes ya long Daniel.+ 16 Nao Daniel i go insaed mo i askem long king blong i givim taem long hem, blong hem i talemaot mining blong drim ya long king.

17 Biaen Daniel i go long haos blong hem mo i talemaot bisnes ya long trifala fren ya blong hem, Hanania, Misael, mo Asaria. 18 Hem i askem long trifala blong oli prea long God blong heven blong i sore long olgeta, i soemaot sikret ya long olgeta. Olsem nao, Daniel mo ol fren blong hem bambae oli no ded wetem ol narafala waes man ya blong Babilon.

19 Biaen God i soemaot sikret ya long Daniel, long wan vison long naet.+ Nao Daniel i presem God blong heven. 20 Daniel i talem se:

“I gud ol man oli presem nem blong God oltaem gogo i no save finis,

From waes mo paoa i blong hem nomo.+

21 Hem i stap jenisim ol taem mo ol sisen,+

I stap tekemaot ol king mo i stap putumap ol king,+

I stap givim waes long ol waes man mo save long olgeta we oli gat fasin blong luksave.+

22 Hem i stap soemaot ol dip samting mo ol samting we oli haed,+

Hem i save samting we i stap long tudak,+

Mo laet i stap wetem hem.+

23 O God blong ol olfala blong mi, mi mi talem tangkiu mo mi presem yu,

From we yu bin givim waes mo paoa long mi.

Mo naoia yu mekem mi mi save samting we mifala i bin askem long yu,

Yu bin mekem mifala i save samting we king i stap wari tumas from.”+

24 Biaen Daniel i go luk Ariok, we king i putumap hem blong i distroem ol waes man blong Babilon,+ mo i talem long hem se: “Yu no mas distroem eni waes man blong Babilon. Yu tekem mi mi go long fored blong king, mo bambae mi talemaot mining blong drim ya long king.”

25 Kwiktaem nomo Ariok i tekem Daniel i go long fored blong king mo i talem long hem se: “Mi mi faenem wan man long ol man Juda we oli kam stap long ples ya,+ we hem i save talemaot mining blong drim ya long king.” 26 Nao king i talem long Daniel we nem blong hem Beltesasa+ se: “?Yu yu naf blong talemaot drim we mi luk, mo mining blong hem?”+ 27 Ale Daniel i ansa long king se: “I no gat wan long ol waes man, ol man blong majik, ol pris blong mekem majik, no ol man blong lukluk sta, we oli naf blong talemaot sikret we king i stap askem.+ 28 Be i gat wan God long heven we i Man Blong Soemaot ol sikret,+ mo hem i talemaot finis long King Nebukadnesa, samting we bambae i kamtru long las haf blong ol dei. Hemia drim blong yu, mo hemia ol vison we i kam long hed blong yu taem yu stap ledaon long bed blong yu:

29 “O king, long saed blong yu, taem yu stap long bed blong yu, tingting blong yu i go long samting we bambae i kamtru long fiuja, mo Man Blong Soemaot ol sikret i talemaot finis long yu samting we bambae i hapen. 30 Be mi, mi save sikret ya, i no from we mi gat bigfala waes bitim eni man we i laef, defren olgeta, hem i blong mekem se yu king yu save mining blong drim ya, nao bambae yu save ol tingting long hat blong yu.+

31 “O king, taem yu stap lukluk, yu luk wan bigfala statiu.* Statiu ya i bigwan mo i saen gud. Hem i stap stanap long fran blong yu, mo bodi blong hem i mekem man i fraet. 32 Hed blong statiu ya oli wokem long gudfala gol,+ jes blong hem mo ol han blong hem i silva,+ bel mo ol leg blong hem antap hem i kopa,+ 33 ol leg blong hem oli aean,+ mo ol leg blong hem daon, hem i haf aean mo haf klei.*+ 34 Yu stap lukluk gogo wan ston i foldaon i kam, be i no han we i katemaot, nao i bangem statiu ya long tufala leg blong hem daon we i aean mo klei, mo i smasem tufala.+ 35 Long taem ya, aean, klei, kopa, silva, mo gol ya, evriwan oli smas gud, mo oli kam olsem doti blong wit long ples blong klinim wit, long hot taem. Mo win i karem olgeta i go, we man i no moa save faenem wan mak blong olgeta nating. Be ston we i bangem statiu ya, i kam wan bigfala hil, mo i kavremap fulwol.

36 “Hemia nao drim ya, mo naoia bambae mifala i talemaot mining blong hem long king. 37 Yu, O king. Yes king blong ol king we God blong heven i bin givim kingdom,+ paoa, glori,* mo i mekem yu strong, 38 mo hem i putum evri ples we man i laef long hem, mo ol wael animol blong bus mo ol pijin long skae, long han blong yu, mo i mekem yu yu rul antap long olgeta evriwan,+ yu nao hed ya we i gol.+

39 “Be afta long yu, wan narafala kingdom bambae i girap,+ hem i daon moa long yu. Biaen wan narafala kingdom, hemia namba 3, we hem i kopa, bambae i rul antap long fulwol.+

40 “Be namba 4 kingdom, bambae hem i strong olsem aean.+ Mo stret olsem we aean i stap smasem mo i spolem evri samting, yes olsem aean we i brebrekem ol samting, kingdom ya bambae i smasem mo i brebrekem olgeta kingdom ya.+

41 “Mo olsem ol leg blong hem daon mo ol tou we yu luk, we hem i haf aean mo haf klei blong man blong wokem graonpot, long sem fasin kingdom ya bambae i seraot, be sam haf blong kingdom ya bambae oli strong olsem aean, stret olsem we yu luk aean i miks wetem sofsof klei. 42 Mo olsem we ol tou long leg daon oli haf aean mo haf klei, long sem fasin, haf blong kingdom ya bambae i strong mo haf i no strong. 43 Stret olsem we yu luk aean i miks wetem sofsof klei, bambae oli miks wetem ol man,* be bambae oli no fas wanples, we wan i fas long narawan, stret olsem we aean i no miks wetem klei.

44 “Nao long ol dei blong ol king ya, God blong heven bambae i stanemap wan kingdom+ we bambae i neva foldaon.+ Mo kingdom ya bambae i no go long han blong wan narafala man.+ Bambae hem i smasem mo i finisim olgeta kingdom ya,+ mo hem nomo bambae i stanap olwe,+ 45 stret olsem we yu luk wan ston i aot long wan bigfala hil i kam, be i no han we i katemaot, nao i smasem aean, kopa, klei, silva, mo gol ya.+ Bigfala God i mekem king i save finis samting we bambae i kamtru long fiuja.+ Drim ya i tru, mo man i save trastem mining blong hem.”

46 Biaen King Nebukadnesa i foldaon we fes blong hem i kasem graon, long fored blong Daniel, mo i givim ona long hem. Mo hem i givim oda blong oli givim wan presen mo insens long hem. 47 Mo king i talem long Daniel se: “I tru nomo se God blong yufala i God blong ol god mo i Masta blong ol king mo i Man Blong Soemaot ol sikret, from we yu yu naf blong talemaot sikret ya.”+ 48 Nao king i leftemap Daniel mo i givim plante gudfala presen long hem, mo i mekem hem i kam rula blong olgeta provins blong Babilon+ mo i kam hed prifek* antap long olgeta waes man blong Babilon. 49 Mo folem samting we Daniel i askem, king i putumap Sadrak, Mesak, Abednego,+ blong oli manejem ol wok long provins blong Babilon, be Daniel i stap wok long yad blong king.

3 Nebukadnesa we i king i mekem wan pija* long gol, we longfala blong hem i 60 kiubit* mo bigfala blong hem i 6 kiubit.* Hem i stanemap long levelples blong Dura long provins blong Babilon. 2 Biaen King Nebukadnesa i sanem toktok blong tekem ol satrap,* ol prifek,* ol hed gavman, ol advaesa, ol tresera, ol jaj, ol majistret, mo olgeta man we oli stap manejem ol wok long ol provins, blong oli kam wanples long opening blong pija ya we King Nebukadnesa i bin stanemap.

3 Ale ol satrap,* ol prifek,* ol hed gavman, ol advaesa, ol tresera, ol jaj, ol majistret, mo olgeta man we oli stap manejem ol wok long ol provins, oli kam wanples long opening blong pija ya we King Nebukadnesa i bin stanemap. Mo oli stanap long fran blong pija ya we Nebukadnesa i bin stanemap. 4 Man blong talemaot mesej i talemaot long bigfala voes se: “Olgeta man, ol nesen, mo ol grup blong lanwis, yufala i kasem oda 5 se taem yufala i harem saon blong hon, paep, sita,* traeangol hap, instramen we i gat string, bagpaep, mo olgeta narafala instramen blong miusik, yufala i mas foldaon mo wosipim pija ya long gol we King Nebukadnesa i stanemap. 6 Eni man we i no foldaon mo wosipim pija ya, stret long taem ya bambae oli sakem hem i go insaed long strong faea long oven we i stap laet.”+ 7 Taswe taem olgeta man oli harem saon blong hon, paep, sita, traeangol hap, instramen we i gat string, mo olgeta narafala instramen blong miusik, olgeta man, ol nesen, ol grup blong lanwis, oli foldaon mo oli wosipim pija ya long gol we King Nebukadnesa i stanemap.

8 Nao long taem ya, sam man Koldia oli kam mo oli tok agensem* ol man Jiu. 9 Oli talem long King Nebukadnesa se: “O king, i gud yu laef olwe. 10 O king, yu yu bin givim oda se evri man we oli harem saon blong hon, paep, sita, traeangol hap, instramen we i gat string, bagpaep, mo olgeta narafala instramen blong miusik, oli mas foldaon mo wosipim pija ya long gol, 11 mo man we i no foldaon mo mekem wosip, oli mas sakem hem i go insaed long strong faea long oven we i stap laet.+ 12 Be i gat sam man Jiu we yu putumap olgeta blong oli manejem ol wok long provins blong Babilon, hemia: Sadrak, Mesak, mo Abednego.+ O king, ol man ya oli no wantem save long yu. Oli no stap wok blong ol god blong yu, mo oli no wantem wosipim pija ya long gol we yu stanemap.”

13 Nao Nebukadnesa i kros bitim mak, ale i givim oda blong oli tekem Sadrak, Mesak, mo Abednego i go long hem. Nao oli tekem trifala ya i go long king. 14 Ale Nebukadnesa i talem long olgeta se: “Sadrak, Mesak, mo Abednego, ?i tru se yufala i no stap wok blong ol god blong mi,+ mo yufala i no wantem wosipim pija ya long gol we mi stanemap? 15 Naoia taem yufala i harem saon blong hon, paep, sita, traeangol hap, instramen we i gat string, bagpaep, mo olgeta narafala instramen blong miusik, sipos yufala i rere blong foldaon mo wosipim pija ya we mi wokem, i gud. Be sipos yufala i no wantem wosipim, stret long taem ya bambae oli sakem yufala i go insaed long strong faea long oven we i stap laet. ?Mo hu god ya we i save tekemaot yufala long han blong mi?”+

16 Sadrak, Mesak, mo Abednego oli ansa long king se: “O Nebukadnesa, long saed ya, mifala i no nid blong ansa long yu. 17 Sipos i mas olsem, O king, God blong mifala we mifala i wok blong hem, i naf blong tekemaot mifala insaed long strong faea long oven we i stap laet, mo blong tekemaot mifala long han blong yu.+ 18 Be nating sipos hem i no mekem, O king, i gud yu save se bambae mifala i no wok blong ol god blong yu o wosipim pija ya long gol we yu stanemap.”+

19 Ale Nebukadnesa i kam kros bitim mak long Sadrak, Mesak, mo Abednego, mo i stap lukluk olgeta, we fes blong hem i jenis wantaem,* nao hem i givim oda blong ol man oli mekem faea long oven ya i hot seven taem moa i bitim oltaem. 20 Ale hem i givim oda long sam strong man long ol ami blong hem, blong oli fasem Sadrak, Mesak, mo Abednego, mo sakem olgeta i go insaed long strong faea long oven we i stap laet.

21 Ale oli fasem trifala ya nating se oli werem yet ol longfala kot blong olgeta, ol hat, mo ol narafala klos blong olgeta, mo oli sakem olgeta i go insaed long strong faea long oven we i stap laet. 22 Be from we oda blong king i strong tumas, mo oven ya i hot tumas, ol man we oli karem Sadrak, Mesak, mo Abednego, olgeta nao laet blong faea ya i kilim olgeta. 23 Be trifala man ya, Sadrak, Mesak, mo Abednego, oli foldaon i go insaed long strong faea long oven we i stap laet, we rop i fasem olgeta yet.

24 Biaen King Nebukadnesa i fraet mo kwiktaem nomo hem i girap, i talem long ol haeman blong hem se: “?Mi ting se yumi fasem tri man mo yumi sakem olgeta i go insaed long faea, no?” Oli ansa long king se: “Yes, king.” 25 Ale hem i se: “!Yufala i luk! Mi luk fo man oli stap wokbaot olbaot fri nomo long medel blong faea ya, mo oli no kasem kil nating, mo namba 4 man ya i luk olsem wan pikinini blong ol god.”

26 Ale Nebukadnesa i go klosap long doa blong strong faea long oven we i stap laet, mo i se: “!Sadrak, Mesak, mo Abednego, yufala ol man blong wok blong God Ya We i Hae Olgeta,+ yufala i kamaot mo yufala i kam long ples ya!” Nao Sadrak, Mesak, mo Abednego oli kamaot long medel blong faea ya. 27 Mo ol satrap,* ol prifek,* ol hed gavman, mo ol haeman blong king we oli stap hivap long ples ya,+ oli luk se faea ya i no mekem wan samting nating* long bodi blong trifala ya,+ i no gat wan hea long hed blong olgeta i bon, ol longfala kot blong olgeta i no jenis nating, mo i no gat smel blong faea nating long olgeta.

28 Ale Nebukadnesa i talem se: “I gud yumi presem God blong Sadrak, Mesak, mo Abednego,+ we i sanem enjel blong hem mo i sevem ol man blong wok blong hem. Oli trastem hem mo oli go agensem oda blong king mo oli rere nomo blong ded,* i bitim we oli wok o wosipim narafala god, be God blong olgeta nomo.+ 29 Taswe naoia mi stap givim wan oda se eni man, nesen, o grup blong ol man blong defren lanwis, we i talem eni samting agensem God blong Sadrak, Mesak, mo Abednego, oli mas pisisim bodi blong hem, mo oli mekem haos blong olgeta i kam ol pablik klosis,* from i no gat wan narafala god we i save sevem man olsem hemia.”+

30 Biaen king i leftemap Sadrak, Mesak, mo Abednego oli kam hae moa,* long provins blong Babilon.+

4 “Hemia tok blong King Nebukadnesa long olgeta man, ol nesen, mo ol grup blong lanwis, we oli stap long olgeta ples long wol se: !I gud yufala i stap oltaem long pis! 2 Mi mi glad tumas blong talemaot ol saen mo ol samting blong sapraes we God Ya We i Hae Olgeta i mekem long mi. 3 !Ol saen we hem i soemaot oli bigwan tumas, mo ol samting blong sapraes we hem i mekem oli strong tumas! Kingdom blong hem, i wan kingdom we i blong olwe, mo rul blong hem bambae i stap oltaem long olgeta jeneresen.+

4 “Bifo, mi Nebukadnesa, mi stap gud long haos blong mi mo mi stap win gud long pales blong mi. 5 Mi luk wan drim we i mekem mi fraet tumas. Taem mi stap ledaon long bed blong mi, ol pija mo ol vison long hed blong mi, oli mekem mi mi fraet.+ 6 Nao mi givim oda blong oli tekem olgeta waes man blong Babilon oli kam long fes blong mi, blong oli save talemaot mining blong drim ya long mi.+

7 “Long taem ya ol pris we oli stap mekem majik, ol man blong majik, ol man Koldia,* mo ol man blong lukluk ol sta,+ oli kam luk mi. Taem mi talemaot drim blong mi long olgeta, oli no save talemaot mining blong hem long mi.+ 8 Biaen Daniel ya we narafala nem blong hem Beltesasa,+ we hemia nem blong god blong mi,+ mo spirit blong ol tabu god i stap long hem,+ hem i kam luk mi. Mo mi talemaot drim ya long hem se:

9 “‘O Beltesasa, jif blong ol pris we oli stap mekem majik,+ mi mi save gud se spirit blong ol tabu god i stap long yu,+ mo i no gat wan sikret we i strong tumas long yu.+ Ale, yu eksplenem long mi vison we mi luk long drim blong mi, mo mining blong hem.

10 “‘Taem mi stap long bed blong mi, mi stap luk ol vison ya long hed blong mi, mi luk wan tri+ long medel blong wol, mo hem i longfala i bigwan i go antap.+ 11 Tri ya i gru mo i kam strong, mo top blong hem i go kasem heven, mo ol man long ol laswan ples long fulwol oli save luk. 12 Ol lif blong hem oli naes, mo ol frut blong hem oli plante, mo i gat kakae blong evriwan long hem. Aninit, ol wael animol blong bus oli stap haed long sed blong hem, mo ol pijin blong skae oli stap laef long ol branj blong hem, mo olgeta laef samting* oli stap kasem kakae long hem.

13 “‘Taem mi stap long bed blong mi, mi stap luk ol vison ya long hed blong mi, mi luk wan wajman, wan tabu man, i aot long heven i stap kamdaon.+ 14 Hem i singaot bigwan se: “!Yufala i katemdaon tri ya,+ yufala i katemaot ol branj blong hem, yufala i seksekemaot ol lif blong hem, mo sakem ol frut blong hem i go wanwan! I gud ol wael animol aninit long hem oli ronwe, mo ol pijin oli aot long ol branj blong hem. 15 Be yufala i livim stamba mo ol rus blong hem* i stap long graon, long medel blong ol gras long open ples, mo yufala i putum wan strap we oli wokem long aean mo kopa, raon long stamba blong hem. I gud wota blong naet long skae i mekem i wetwet, mo i gud haf ya i stap wetem ol wael animol long medel blong ol bus long wol.+ 16 I gud hat blong hem i jenis i no moa olsem hat blong man, mo i gud oli givim hat blong animol long hem, mo i gud i stap olsem gogo seven taem+ i pas.+ 17 Hemia tok we ol wajman oli talem,+ mo ol tabu man nao oli askem, blong mekem se ol man we oli laef i stap oli save se Hae God i Rula long kingdom blong ol man+ mo se hem i save givim kingdom ya long eni man we hem i wantem, mo hem i putumap man long hem, nating se man ya i daon moa long ol narafala man.”

18 “‘Hemia nao drim we mi, King Nebukadnesa mi luk. O Beltesasa, naoia i gud yu talemaot mining blong hem, from olgeta narafala waes man long kingdom blong mi oli no naf blong talemaot mining blong hem long mi.+ Be yu yu naf blong mekem olsem, from we spirit blong ol tabu god i stap long yu.’

19 “Long taem ya Daniel we nem blong hem Beltesasa,+ i sek nogud i stap kwaet blong smoltaem, mo tingting blong hem i stat blong mekem hem i fraet.

“Be king i talem se: ‘O Beltesasa, yu no letem drim ya mo mining blong hem i mekem yu yu fraet.’

“Ale Beltesasa i ansa se: ‘O masta blong mi, i gud drim ya i kamtru long olgeta we oli stap agensem yu, mo mining blong hem i kamtru long ol enemi blong yu.

20 “‘Tri ya we yu luk we i gru bigwan mo i kam strong, we top blong hem i go kasem heven mo ol man long fulwol oli luk,+ 21 mo we ol lif blong hem oli naes, i gat plante frut, mo i givim kakae long evriwan, mo ol wael animol blong bus oli laef aninit long hem, mo ol pijin blong skae oli laef long ol branj blong hem,+ 22 hemia yu ya, O king, from we yu yu gru i kam bigwan mo yu kam strong, mo haenem blong yu i kam bigwan mo i go kasem heven,+ mo rul blong yu i go kasem ol laswan ples long wol.+

23 “‘Mo king i luk wan wajman tu, wan tabu man,+ i aot long heven i stap kamdaon, we i se: “Yufala i katemdaon tri ya mo distroem gud, be yufala i livim stamba mo ol rus blong hem* i stap long graon, long medel blong ol gras long open ples, mo yufala i putum wan strap we oli wokem long aean mo kopa, raon long stamba blong hem. I gud wota blong naet long skae i mekem i wetwet, mo i gud haf ya i stap wetem ol wael animol long medel blong ol bus long wol, i stap gogo seven taem i pas.”+ 24 O king, hemia mining blong hem. Hemia tok blong Hae God we bambae i mas kamtru long masta blong mi king. 25 Bambae oli ronemaot yu blong yu no moa stap wetem ol man, mo bambae yu stap wetem ol wael animol blong open ples, mo bambae oli givim gras blong yu kakae olsem ol bul. Mo wota blong naet long skae bambae i mekem yu yu wetwet,+ mo bambae yu stap gogo seven taem+ i pas,+ kasem we yu save se Hae God i Rula long kingdom blong ol man, mo se hem i save givim long eni man we hem i wantem.+

26 “‘Be from we oli talem se livim stamba blong tri ya wetem ol rus blong hem*+ i stap, ale kingdom blong yu bambae i kam kingdom blong yu bakegen, afta we yu save se heven i stap rul. 27 Taswe, O king, i gud yu akseptem advaes blong mi. Yu tanem baksaed long ol sin blong yu mo yu mekem samting we i stret, mo yu lego ol rabis fasin blong yu mo yu sore long ol puaman. Maet gudfala laef ya blong yu i save stap longtaem moa.’”+

28 Evri samting ya i kamtru long King Nebukadnesa.

29 Twelef manis biaen, hem i stap wokbaot antap long ruf blong pales blong king blong Babilon. 30 King i stap talem se: “Hemia taon ya Bigfala Babilon, we mi wan mi bildim long prapa paoa blong mi, blong i kam haos blong king, mo blong i givim glori long haenem blong mi.”

31 Taem tok ya i stap yet long maot blong king, wan voes i kamaot long heven, i se: “O King Nebukadnesa, tok ya i go long yu, ‘Kingdom i gowe finis long yu,+ 32 mo oli ronemaot yu long ples blong ol man finis. Mo bambae yu go stap wetem ol wael animol blong open ples, mo bambae oli givim gras blong yu kakae olsem ol bul, mo bambae yu stap gogo seven taem i pas, kasem we yu save se Hae God i Rula long kingdom blong ol man mo se hem i save givim long eni man we hem i wantem.’”+

33 Stret long taem ya, tok ya i kamtru long Nebukadnesa. Oli ronemaot hem long ples blong ol man, mo hem i stat blong kakae gras olsem ol bul, mo bodi blong hem i kam wetwet long wota blong naet long skae, gogo kasem we hea blong hem i gru i kam longfala olsem ol feta blong igel, mo ol selfingga blong hem oli kam longlongfala olsem blong ol pijin.+

34 “Long en blong taem ya,+ mi Nebukadnesa, mi lukluk i go antap long heven, ale mi kasemsave samting bakegen. Nao mi presem Hae God, mo mi givim glori long Man ya we i stap olwe mo mi presem hem, from we rul blong hem i wan rul we i blong olwe, mo kingdom blong hem i stap oltaem long olgeta jeneresen.+ 35 Olgeta man long wol oli olsem nating nomo, mo hem i save mekem eni samting long ol ami blong heven mo ol man blong wol ya, folem samting we hem i wantem. Mo i no gat wan man i save blokem hem*+ no i talem long hem se: ‘?Yu yu mekem wanem ya?’+

36 “Long taem ya mi kasemsave samting bakegen, mo glori blong kingdom blong mi, mo hae rul blong mi, mo ol gudgudfala samting blong mi oli kambak long mi.+ Ol bigman blong mi mo ol haeman oli traehad blong lukaotem mi, mo oli putumbak mi long kingdom blong mi, mo tu mi kasem moa ona bitim bifo.

37 “Mo naoia, mi Nebukadnesa, mi stap presem mo leftemap mo ona long King blong heven,+ from we olgeta wok blong hem oli folem trutok, mo ol rod blong hem oli stret,+ mo from we hem i naf blong daonem olgeta we oli stap wokbaot we oli praod bitim mak.”+

5 Nao long saed blong King Belsasa,+ hem i mekem wan bigfala lafet blong wan taosen haeman blong hem, mo hem i stap dring waen long fes blong olgeta.+ 2 Taem waen i mekem wok blong hem, Belsasa i givim oda blong oli karem ol kap ya long gol mo silva i kam, blong king wetem ol haeman blong hem, mo ol narafala woman blong hem, mo ol narafala waef blong hem, oli save dring long olgeta. Ol kap ya, papa blong hem Nebukadnesa i bin karem olgeta long tempol long Jerusalem.+ 3 Ale oli karem ol kap ya long gol we oli bin tekem olgeta long haos blong God long Jerusalem i kam, nao king wetem ol haeman blong hem, mo ol narafala woman blong hem, mo ol narafala waef blong hem, oli dring long ol kap ya. 4 Oli dring waen, mo oli presem ol god ya long gol mo silva, long kopa, aean, wud, mo ston.

5 Stret long taem ya, ol fingga blong han blong wan man i kamaot mo i stat blong raet long wol blong pales blong king, we oli plastarem gud. Hemia wol narasaed long ples blong putum laet. Mo king i save luk baksaed blong han ya we i stap raet. 6 Nao king i kam waet olgeta* mo tingting blong hem i mekem hem i fraet, mo hips blong hem i stap seksek+ mo ol ni blong hem oli stap bangem olgeta.

7 Nao king i singaot bigwan, blong oli tekem ol man blong mekem majik, ol man Koldia,* mo ol man blong lukluk ol sta oli kam.+ King i talem long ol waes man blong Babilon se: “Man we i save ridim raeting ya mo i talemaot mining blong hem long mi, bambae oli mekem hem i werem pepol klos, mo oli putum wan gol nekles long nek blong hem,+ mo bambae hem i rul olsem namba 3 man long kingdom ya.”+

8 Nao olgeta waes man blong king oli kam insaed, be oli no naf blong ridim raeting ya o blong talemaot mining blong hem long king.+ 9 Ale King Belsasa i fraet bitim mak nao fes blong hem i kam waet, mo ol haeman blong hem oli konfius.+

10 Toktok blong king mo ol haeman blong hem, i mekem se kwin i kam insaed long bigfala rum blong lafet. Kwin i talem se: “O king, i gud yu laef olwe. Yu no mas letem ol tingting blong yu oli mekem yu yu fraet, mo yu no letem fes blong yu i kam waet olsem. 11 I gat wan man* long kingdom blong yu we hem i gat spirit blong ol tabu god. Long ol dei blong papa blong yu, oli faenemaot se man ya i naf blong eksplenem gud samting mo i gat hed, mo i gat waes olsem waes blong ol god.+ Papa blong yu King Nebukadnesa i putumap hem i kam olsem jif blong ol pris we oli stap mekem majik, ol man blong majik, ol man Koldia,* mo ol man blong lukluk ol sta.+ O king, papa blong yu i mekem samting ya. 12 From we Daniel, we king i putum nem blong hem se Beltesasa,+ hem i gat wan spesel spirit mo save, mo i gat hed blong talemaot mining blong ol drim, mo blong eksplenem ol ridel, mo blong stretem ol problem we oli fasfas tumas.*+ Taswe, i gud yu singaot Daniel i kam, mo bambae hem i talemaot mining blong raeting ya.”

13 Ale oli tekem Daniel i go stanap long fored blong king. Nao king i askem long Daniel se: “?Yu nao Daniel, wan long ol man Juda we oli stap long ples ya,+ we papa blong mi, king, i tekemaot olgeta long Juda i kam?+ 14 Mi mi harem se spirit blong ol god i stap long yu,+ mo oli faenemaot se yu yu naf blong eksplenem gud samting, yu gat hed, mo yu gat wan spesel waes.+ 15 Mi mi singaot ol waes man mo ol man blong mekem majik oli kam long fored blong mi, blong ridim raeting ya mo blong talemaot mining blong hem long mi, be oli no naf blong talemaot mining blong mesej ya.+ 16 Be mi mi harem se yu yu naf blong talemaot ol mining blong ol samting+ mo blong stretem ol problem we oli fasfas tumas.* Nao sipos yu yu naf blong ridim raeting ya mo talemaot mining blong hem long mi, bambae oli mekem yu yu werem pepol klos, mo oli putum wan gol nekles long nek blong yu, mo bambae yu rul olsem namba 3 man long kingdom ya.”+

17 Nao Daniel i ansa long king se: “Yu kipim ol presen blong yu i stap mo yu givim ol presen blong yu long ol narafala. Be bambae mi mi ridim raeting ya long king mo mi talemaot mining blong hem long hem. 18 Nao long saed blong yu king, God Ya We i Hae Olgeta i givim kingdom, mo haenem, mo ona, mo paoa long papa blong yu Nebukadnesa.+ 19 Mo from haenem we Hem i bin givim long hem, olgeta man, ol nesen, mo ol grup blong lanwis, oli kam long fes blong hem we oli stap seksek from oli fraet.+ Hem i save kilim i ded eni man we hem i wantem, o i save letem hem i stap laef, mo i save leftemap o daonem eni man we hem i wantem.+ 20 Be taem hat blong hem i kam praod mo tingting blong hem i kam strong, nao hem i mekem samting we hem i no gat raet blong mekem,+ oli tekemaot hem long tron* blong kingdom blong hem, mo oli tekemaot ona we hem i stap kasem. 21 Mo oli tekemaot hem long ples blong ol man, mo hat blong hem i kam olsem blong ol wael animol, mo hem i go stap wetem ol wael dongki. Oli givim gras long hem blong i kakae olsem ol bul, mo bodi blong hem i wetwet gud long wota blong naet long skae, gogo hem i save se God Ya We i Hae Olgeta i Rula long Kingdom blong ol man, mo se hem i save putumap eni man we hem i wantem, long kingdom ya.+

22 “Be yu, boe blong hem Belsasa, yu no mekem hat blong yu i stap daon, nating se yu save olgeta samting ya. 23 Yu girap, yu leftemap yu wan agensem Masta blong heven,+ mo yu talem long olgeta blong oli karem ol samting long haos blong hem i kam long yu.+ Biaen yu mo ol haeman blong yu, ol narafala woman blong yu mo ol narafala waef blong yu, yufala i dring waen long olgeta, nao yufala i stap presem ol god ya long silva mo gol, long kopa, aean, wud, mo ston. Ol god ya oli no save luk wan samting mo oli no harem wan samting, mo oli no save wan samting.+ Be yu yu no leftemap God ya we i holem win blong yu+ mo ol rod blong yu. 24 Taswe hem nao i sanem han ya i kam, mo hemia tok we oli raetem.+ 25 Mo tok blong raeting ya i olsem: MENE, MENE, TEKEL, mo PARSIN.

26 “Hemia mining blong ol tok ya: MENE, i min se God i kaontem ol dei blong kingdom blong yu finis mo i tekem i kam long en blong hem finis.+

27 “TEKEL, i min se God i skelem yu finis long ol skel mo i faenemaot se yu yu no hevi nating.

28 “PERES, i min se God i mekem kingdom blong yu i seraot finis mo i givim i go long ol man Media mo ol man Pesia.”+

29 Biaen Belsasa i givim oda, mo oli mekem Daniel i werem pepol klos, mo oli putum gol nekles long nek blong hem, mo oli mekem wan anaonsmen long saed blong hem, se bambae hem i rul olsem namba 3 man long kingdom ya.+

30 Long sem naet ya nomo, oli kilim Belsasa, king blong ol man Koldia.+ 31 Mo Darias+ we i man Media i holem kingdom ya, hem i gat samwe long 62 yia.

6 Darias i luk se i stret blong putumap 120 satrap* long ful kingdom ya.+ 2 I gat tri haeman we oli lukaot long olgeta, wan long trifala ya hemia Daniel.+ Mo ol satrap*+ ya oli stap givim ripot long trifala, blong i no gat trabol i kasem king. 3 Be Daniel i stap soemaot se hem i defren long ol narafala haeman ya mo ol satrap* ya, from i gat wan spesel spirit long hem,+ mo king i plan blong mekem hem i kam hae moa long ful kingdom ya.

4 Long taem ya, ol haeman mo ol satrap* ya oli stap lukaotem sam poen blong talem agensem Daniel, we oli joen wetem ol bisnes blong kingdom ya. Be oli no save faenem wan poen blong agensem hem o wan kruked fasin long hem, from man i save trastem hem, mo oli no faenemaot se hem i mekem wan kruked fasin, o i no mekem wok blong hem. 5 Biaen ol man ya oli talem se: “Bambae yumi no save faenem wan poen long Daniel blong agensem hem, ating yumi save faenem poen long hem nomo long loa blong God blong hem, we hem i stap folem.”+

6 Nao ol haeman ya mo ol satrap* oli hivap wanples nao oli go luk king, mo oli talem long hem se: “O king Darias, i gud yu laef olwe. 7 Olgeta haeman blong king, ol prifek,* ol satrap,* ol hae ofisa blong king, ol hed gavman, oli toktok tugeta blong mekem wan loa blong king mo blong putum wan tabu, se blong 30 dei, evri man i mas askem samting long yu nomo, be sipos eni man i askem eni samting long wan god no long wan man, O king, oli mas sakem hem i go insaed long hol blong ol laeon.+ 8 O king, naoia i gud yu mekem loa ya mo yu saenem,+ blong i no moa save jenis, olsem loa blong ol man Media mo ol man Pesia, we man i no moa save kanselem.”+

9 Ale King Darias i saenem loa ya mo tabu ya.

10 Be stret long taem we Daniel i save se oli saenem loa ya, hem i go long haos blong hem, long rum blong hem antap long ruf, we ol windo blong hem oli open, oli fes i go long Jerusalem.+ Mo tri taem long wan dei, hem i stap nildaon, i prea mo i presem God blong hem olsem we hem i stap mekem oltaem bifo long samting ya. 11 Long taem ya, ol man ya oli ron i go insaed mo oli luk we Daniel i stap prea mo i stap askem strong long God blong i kaen long hem.

12 Nao oli go luk king mo oli tokbaot tabu ya we hem i bin putum, oli se: “?King, yu yu no bin saenem wan tabu se blong 30 dei, evri man i mas askem samting long yu nomo, mo sipos eni man i askem eni samting long wan god no long wan man, oli mas sakem hem i go insaed long hol blong ol laeon?” King i ansa se: “Si, loa ya i strong gud olsem loa blong ol man Media mo ol man Pesia, we man i no moa save kanselem.”+ 13 Nao wantaem nomo oli talem long king se: “O king, Daniel, wan long ol man Juda we oli kam stap long ples ya,+ i no respektem yu mo tabu ya we yu bin saenem, be hem i stap prea tri taem long wan dei.”+ 14 Stret long taem we king i harem samting ya, hem i harem nogud tumas, nao hem i traem tingbaot wan rod blong sevem Daniel. Hem i traem evri rod blong sevem hem, gogo kasem we san i godaon. 15 Biaen ol man ya oli hivap wanples nao oli go luk king, mo oli talem long king se: “O king, i gud yu makem se folem loa blong ol man Media mo ol man Pesia, eni tabu o loa we king i stanemap, i no moa save jenis.”+

16 Ale king i givim oda, mo oli karem Daniel mo oli go sakem hem insaed long hol blong ol laeon.+ King i talem long Daniel se: “God blong yu we yu gohed nomo blong wok blong hem, bambae i sevem yu.” 17 Biaen oli karem wan ston i kam mo oli putum blokem doa* blong hol ya, mo king i stampem wetem spesel ring blong hem mo wetem spesel ring blong ol haeman blong hem, blong oli no jenisim eni desisen we oli mekem agensem Daniel.

18 Biaen king i go long pales blong hem. Long naet hem i no kakae, mo i no wantem eni samting blong mekem hem i harem gud,* mo hem i no save slip.* 19 Nao taem i jes brok delaet nomo, king i girap, i hariap i go long hol blong ol laeon. 20 Taem hem i go klosap long hol ya, hem i singaot i go long Daniel, long wan voes we i soemaot se hem i sore tumas. King i askem long Daniel se: “O Daniel, man blong wok blong God ya we i laef, ?God blong yu we yu gohed nomo blong mekem wok blong hem, i naf blong tekemaot yu long ol laeon ya?” 21 Wantaem nomo Daniel i talem long king se: “O king, i gud yu laef olwe. 22 God blong mi i bin sanem enjel blong hem i kam, mo i satem maot blong ol laeon,+ nao oli no givim kil long mi,+ from mi mi wan stret man long fes blong hem, mo mi no mekem wan rong long yu, O king.”

23 Nao king i glad bitim mak, ale hem i givim oda blong oli pulumaot Daniel long hol ya, i kam antap. Taem oli pulumaot Daniel finis long hol ya i kam antap, oli luk we i no gat wan kil nating long hem, from we hem i trastem God blong hem.+

24 Biaen king i givim wan oda, nao oli tekem ol man ya we oli bin tok agensem* Daniel, oli sakem olgeta, wetem ol pikinini blong olgeta mo ol waef blong olgeta i go insaed long hol blong ol laeon. Be oli no kasem botom blong hol ya yet, ol laeon oli jam long olgeta mo oli brebrekem ol bun blong olgeta.+

25 Biaen King Darias i raet i go long olgeta man, ol nesen, ol lanwis grup we oli stap long olgeta ples long wol se:+ “!I gud yufala i stap oltaem long pis! 26 Mi stap givim oda se long evri haf blong kingdom blong mi, evri man i mas seksek mo fraet long God blong Daniel.+ From hem i God ya we i laef mo hem i stap olwe. Kingdom blong hem bambae i neva foldaon, mo rul* blong hem i stap olwe.+ 27 Hem i stap tekemaot ol man,+ i stap sevem man, i stap mekem ol saen mo ol samting blong sapraes long heven mo long wol,+ from hem i tekemaot Daniel long han blong ol laeon.”

28 Taswe Daniel ya i stap win gud long kingdom blong Darias,+ mo long kingdom blong Saeras we i man Pesia.+

7 Long fas yia blong King Belsasa+ blong Babilon, Daniel i luk wan drim mo ol vison ya long hed blong hem, taem hem i stap ledaon long bed blong hem.+ Biaen hem i raetemdaon drim ya,+ hem i raetemdaon evri samting we hem i luk. 2 Daniel i talem se:

“!Taem mi stap lukluk ol vison blong mi long naet, mi luk ol fo win blong heven oli blu, oli mekem bigfala solwota i raf we i raf!+ 3 Mo fo bigfala wael animol+ oli kamaot long solwota, olgeta evriwan oli defdefren.

4 “Faswan i olsem wan laeon,+ mo hem i gat ol wing blong igel.+ Mi stap lukluk gogo oli pulumaot ol wing blong hem, mo oli leftemap hem long graon mo oli mekem hem i stanap long tu leg olsem man, mo oli givim hat blong man long hem.

5 “Mo mi luk wan narafala wael animol, hemia sekenwan, hem i olsem bea.+ Oli leftemap hem long wan saed, mo tri rib i stap long maot blong hem, bitwin ol tut blong hem, mo oli talem long hem se: ‘Yu girap, yu kakae plante mit.’+

6 “Afta long hemia, mi gohed blong lukluk, nao mi luk wan narafala wael animol, hem i olsem leped,+ be hem i gat fo wing long baksaed blong hem olsem blong pijin. Mo wael animol ya i gat fo hed,+ mo oli givim paoa long hem blong i rul.

7 “Afta long hemia, mi gohed blong lukluk ol vison ya long naet, mo mi luk namba 4 wael animol, hem i nogud we i nogud mo i mekem man i fraet mo i strong bitim mak, mo hem i gat ol bigbigfala aean tut. Hem i stap kakae ol samting mo i stap brebrekem ol samting, mo ol samting we i stap, hem i yusum leg blong hem blong purumbut long olgeta.+ Hem i defren olgeta long ol narafala animol we oli stap fastaem long hem, mo hem i gat ten hon. 8 Taem mi stap lukluk gud ol hon ya yet, mi luk wan narafala hon, wan smol wan,+ i kamaot bitwin olgeta, mo stret long fes blong hem, oli pulumaot tri long ol hon we oli stap fastaem. Mo i gat ol ae olsem blong man long hon ya, mo i gat wan maot long hem we i stap tok flas.*+

9 “Mi stap gohed blong lukluk gogo oli kam putum ol tron* mo Olfala Ya Blong Bifo Olgeta+ i kam sidaon.+ Klos blong hem i waet olsem sno,+ mo hea blong hed blong hem i olsem klin wul. Tron blong hem, hem i laet blong faea nomo, mo ol wil blong hem, oli ol faea we oli stap laet.+ 10 Long fored blong hem, wan faea i kamaot, i stap ron olsem reva.+ Plante taosen taosen man oli stap mekem minista wok blong hem, mo ten taosen taems ten taosen oli stap stanap long fored blong hem.+ Kot*+ i sidaon, mo oli openem ol buk.

11 “Long taem ya, mi stap gohed blong lukluk from noes blong ol tok flas we hon ya i stap talem.+ Mi stap lukluk gogo oli kilim wael animol ya mo oli distroem bodi blong hem, mo oli sakem i go long faea blong i bon. 12 Be ol narafala wael animol ya,+ oli tekemaot rul blong olgeta, mo oli mekem se oli laef smoltaem moa, mo long wan sisen.

13 “Mi stap gohed blong lukluk ol vison ya long naet, nao mi luk wan man we i olsem pikinini blong man+ i stap kam wetem ol klaod blong heven, mo hem i kasem raet blong go long Olfala Ya Blong Bifo Olgeta,+ mo oli tekem hem i go antap, klosap long fes blong Man ya. 14 Mo hem i givim rul,+ ona,+ mo wan kingdom long hem, blong ol man, ol nesen, mo ol lanwis grup oli mas wok blong hem.+ Rul blong hem i wan rul we i blong olwe, we i no save finis, mo kingdom blong hem bambae i neva foldaon.+

15 “Be mi, Daniel, tingting blong mi i trabol tumas, from we ol vison ya long hed blong mi oli mekem mi fraet tumas.+ 16 Nao mi go klosap long wan long olgeta we oli stap stanap long ples ya, blong askem trufala mining blong samting ya. Ale hem i ansa mo i talemaot mining blong ol samting ya long mi.

17 “‘Ol bigfala wael animol ya, we olgeta evriwan fo,+ hemia fo king we bambae oli girap oli stanap long wol ya.+ 18 Be ol tabu man blong Man We i Hae Olgeta+ bambae oli kasem kingdom,+ mo bambae oli holem kingdom+ i blong olgeta olwe, yes, gogo i no save finis.’

19 “Biaen mi wantem save moa long saed blong namba 4 wael animol, we hem i defren long ol narawan. Hem i nogud we i nogud, i gat ol aean tut mo ol selfinga blong hem oli kopa, mo hem i stap kakae ol samting mo i stap brebrekem ol samting, mo ol samting we i stap, hem i stanstanap long olgeta long leg blong hem.+ 20 Mo mi wantem save moa ol ten hon+ ya long hed blong hem, mo narafala hon ya we i gru i kamaot nao tri hon i foldaon stret long fes blong hem.+ Hemia hon ya we i gat ol ae mo wan maot we i stap tok flas,* mo hem i bigwan moa long ol narafala hon.

21 “Taem mi stap gohed blong lukluk, hon ya i mekem wo agensem ol tabu man, mo hem i stap winim olgeta,+ 22 gogo Olfala Ya Blong Bifo Olgeta+ i kam, mo jajmen we i kamaot i sapotem ol tabu man blong Man Ya We i Hae Olgeta,+ mo stret taem i kam blong ol tabu man ya oli holem kingdom.+

23 “Hemia samting we hem i talem i se: ‘Long saed blong namba 4 wael animol ya, bambae i gat namba 4 kingdom we bambae i kamaot long wol. Bambae hem i defren long olgeta narafala kingdom ya, mo bambae hem i spolem fulwol mo bambae i stanstanap long hem mo i smasem gud.+ 24 Mo long saed blong ol ten hon ya, bambae i gat ten king oli kamaot long kingdom ya, mo bambae i gat wan moa i kamaot biaen long olgeta, mo bambae hem i defren long ol faswan, mo bambae hem i daonem tri king.+ 25 Bambae hem i talem ol tok agensem Hae God,+ mo bambae hem i gohed nomo blong spolem ol tabu man blong Man Ya We i Hae Olgeta. Bambae hem i plan blong jenisim ol taem mo loa, mo bambae oli putum olgeta ya long han blong hem, blong wan taem, tu taem,* mo haf taem.*+ 26 Be Kot i sidaon, mo oli tekemaot rul blong hem, blong oli spolem hem mo oli distroem hem fulwan.+

27 “‘Mo oli givim kingdom, rul, mo ol gudfala samting blong ol kingdom aninit long heven, long ol man ya we oli tabu man blong Man Ya We i Hae Olgeta.+ Kingdom blong olgeta, hem i wan kingdom we i blong olwe,+ mo olgeta rula bambae oli wok mo oli obei long olgeta.’

28 “Hemia en blong samting ya. Be mi, Daniel, tingting blong mi i trabol tumas, nao mi kam waet olgeta,* be mi kipim samting ya long hat blong mi.”

8 Long namba 3 yia we King Belsasa+ i king, mi, Daniel, mi luk wan vison bakegen, biaen long hemia we mi bin luk fastaem.+ 2 Mi luk vison ya, mo taem mi stap luk, mi stap finis long hedkwota* long Susan,*+ we i stap long provins ya Elam.+ Long vison ya we mi luk, mi stap stanap long saed blong Ulae reva.* 3 Taem mi lukluk i go antap, mi luk wan man sipsip+ i stap stanap long fored blong reva ya, mo hem i gat tu hon.+ Tufala hon ya i longfala, be wan i hae moa bitim narawan, mo hemia we i hae moa, i kam antap afta.+ 4 Mi luk man sipsip ya i stap ron strong i go long wes mo i go long not mo i go long saot, mo i no gat wan wael animol i save stanap long fored blong hem, mo i no gat wan man i save tekemaot man long paoa* blong hem.+ Hem i mekem olsem we hem i wantem mo i stap leftemap hem wan.

5 Taem mi stap lukluk, mi luk wan man nani+ long wes* i stap krosem fulwol i kam, be i pas antap nomo i no tajem graon nating. Mo nani ya i gat wan hon we i stap klia nomo bitwin ol ae blong hem.+ 6 Hem i stap ron i kam long man sipsip ya we i gat tu hon, we mi bin luk i stap stanap long fored blong reva ya. Hem i stap ron strong i go from man sipsip ya, we i kros bitim mak.

7 Mi luk we hem i stap faet wetem man sipsip ya, mo hem i kros tumas long hem. Hem i kafsaedem man sipsip ya mo i brekem tufala hon blong hem, mo man sipsip ya i no moa gat paoa blong fesem hem. Hem i sakem man sipsip ya i go long graon mo i stanstanap long hem i go long graon, mo i no gat wan man blong tekemaot hem long paoa* blong man nani ya.

8 Biaen man nani ya i leftemap hem wan bitim mak, be stret long taem we hem i kam strong, bigfala hon ya i brok, ale i no moa wan hon i gru, be fo hon i gru we oli stap long klia ples nomo, mo oli poen i go long ol fo win blong heven.+

9 Mo wan narafala hon, wan smol wan, i kamaot long wan long ol hon ya, mo hem i gru bigwan i go long saot mo i go long is* mo i go long Flas Samting.*+ 10 Hem i gru i kam bigwan tumas gogo i kasem ami blong heven, nao hem i mekem sam long ol ami ya mo sam long ol sta oli foldaon i kam long wol, mo hem i stanstanap long olgeta i go long graon. 11 Mo tu, hem i leftemap hem wan agensem Prins blong ami, mo samting ya we i stap oltaem* oli tekemaot long hem i gowe, mo ples ya we tabu ples blong hem i stap long hem, oli sakem i godaon.+ 12 Mo from sin, oli givim wan ami wetem samting ya we i stap oltaem,* i go long hem. Mo hem i gohed blong sakem trutok i kam long wol, mo hem i tekem aksen mo i win.

13 Mo mi harem wan tabu man i stap toktok, mo wan narafala tabu man i talem long hemia we i stap toktok se: “?Vison blong samting ya we i stap oltaem* mo blong sin we i mekem se i gat trabol, nao oli stap purumbut long holi ples mo ol samting blong ami, bambae i gohed gogo kasem wetaem?”+ 14 Ale hem i talem long mi se: “Gogo kasem 2,300 sapa mo moning. Biaen bambae oli mekem holi ples i kam gud bakegen.”

15 Taem mi, Daniel, mi stap luk vison ya mo mi stap traem blong kasemsave long hem, wantaem nomo mi luk wan man i kam stanap long fran blong mi, hem i luk olsem wan man. 16 Nao mi harem voes blong wan man long medel blong Ulae,+ hem i singaot se: “Gabriel,+ yu mekem man ya i kasemsave samting we hem i luk.”+ 17 Ale hem i kam klosap long ples we mi stap stanap long hem, be taem hem i kam, mi mi fraet tumas, nao mi foldaon we fes blong mi i kasem graon. Hem i talem long mi se: “Yu mas kasemsave, O pikinini blong man, se vison ya hem i blong taem blong en.”+ 18 Be taem hem i stap toktok long mi, mi mi slip ded we fes blong mi i stap long graon. Ale hem i tajem mi mo i mekem mi mi stanap bakegen long ples we mi bin stap stanap long hem.+ 19 Nao hem i talem se: “Naoia bambae mi mekem yu yu save samting we bambae i kamtru long lashaf blong kros blong God, from we vison ya hem i blong wan stret taem long en.+

20 Man sipsip we i gat tu hon we yu bin luk, i minim ol king blong Media mo Pesia.+ 21 Mo man nani we i gat plante hea, i minim king blong Gris,+ mo bigfala hon we i stap bitwin ol ae blong hem, i minim fas king.+ 22 Be hon we i brok, nao fo narafala hon oli stanap long ples blong hem,+ hemia fo kingdom long nesen blong hem we bambae oli stanap, be i no from paoa blong hem.

23 “Mo long lashaf blong ol kingdom ya, taem ol man blong mekem sin oli tekem aksen fulwan,* wan king we i nogud we i nogud, we i kasemsave ol toktok we oli no klia,* bambae i stanap. 24 Bambae hem i kam strong, be i no from prapa paoa blong hem. Bambae hem i spolem ol ples long wan fasin we i spesel,* mo bambae hem i win mo ol plan blong hem oli wok gud. Bambae hem i distroem ol strong man, mo ol man ya tu we oli mekemap ol tabu man.+ 25 Mo from fasin blong hem blong trik, bambae hem i stap giaman blong i win, mo long hat blong hem, bambae hem i leftemap hem wan, mo long taem we ol samting oli sefgud,* bambae hem i distroem plante man. Bambae hem i girap agensem Prins blong ol prins tu, be bambae hem i brok, be i no from han blong man.

26 “Samting we oli talem long vison ya long saed blong ol sapa mo ol moning i tru, be yu mas kipim vison ya i sikret, from hem i blong wan taem we plante dei i blokem yet.”*+

27 Be mi, Daniel, mi taed tumas mo mi sik blong sam dei.+ Biaen mi girap mo mi mekem ol wok blong king,+ be tingting blong mi i fasfas yet from samting we mi bin luk, mo i no gat wan man i kasemsave samting ya.+

9 Long fas yia blong Darias+ we i boe blong Ahasuerus, wan man long laen blong ol man Media, we oli mekem hem i king long kingdom blong ol man Koldia+ 2 long fas yia blong rul blong hem, mi, Daniel, mi kasem save tru long ol buk,* namba blong ol yia we i stap long tok we Jehova i talem long profet ya Jeremaea, blong tokbaot taem we Jerusalem+ bambae i stap nating nomo, hemia 70 yia.+ 3 Ale mi tanem fes blong mi i go long Jehova we i tru God, mi stap askem hem long prea blong i halpem mi, mi fasting+ mo mi werem klos we oli wokem long bag mo mi sakem asis long mi. 4 Mi prea long Jehova we i God blong mi mo mi talemaot ol sin blong mifala, mi se:

“O Jehova, God ya we i tru, i gat paoa, mo i stap mekem ol samting blong sapraes, mo i stap holemtaet kontrak blong hem, mo i soemaot se i lavem oltaem+ olgeta we oli lavem hem mo oli holemtaet ol komanmen blong hem.+ 5 Mifala i mekem sin, mifala i mekem samting we i no stret, mifala i mekem fasin we i nogud, mo mifala i rebel.+ Mo mifala i gowe finis long ol komanmen blong yu mo ol desisen blong yu. 6 Mifala i no lesin long ol man blong wok blong yu ol profet,+ we oli stap yusum nem blong yu blong toktok long ol king blong mifala, ol prins blong mifala, ol olfala blong mifala, mo olgeta man long kantri ya. 7 O Jehova, stret fasin i blong yu, be sem i blong mifala olsem we i stap tede. Yes, ol man Juda, ol man Jerusalem, olgeta man Isrel, olgeta we oli stap klosap mo longwe, hemia long olgeta kantri we yu ronemaot olgeta oli go stap long hem, oli sem from we oli no holemstrong long yu.+

8 “O Jehova, sem i blong mifala, yes, ol king blong mifala, ol prins blong mifala, mo ol olfala blong mifala oli sem from we mifala i sin agensem yu. 9 Fasin blong gat sore mo fogif i blong Jehova God blong mifala,+ from we mifala i rebel agensem hem.+ 10 Mifala i no bin obei long voes blong Jehova God blong mifala, yes mifala i no stap folem ol loa blong hem, we hem i yusum ol man blong wok blong hem, hemia ol profet, blong talemaot long mifala.+ 11 Evri man Isrel oli no bin folem Loa blong yu mo oli tanem baksaed, oli no obei long voes blong yu, nao yu kafsaedem trabol long mifala mo ol tok blong strong promes we oli raetem long Loa blong Moses, man blong wok blong tru God,+ from we mifala i sin agensem Hem. 12 Hem i bin mekem ol tok blong hem i kamtru. Hemia ol tok we hem i talem agensem mifala+ mo ol rula blong mifala we oli rul long mifala,* taem i mekem bigfala trabol i kasem mifala. Long fulwol ya, i no gat wan trabol olsem, we i sem mak long hemia we i bin hapen long Jerusalem.+ 13 Evri trabol ya i kasem mifala, stret olsem we oli raetem long Loa blong Moses,+ be yet, mifala i no askem strong long Jehova God blong mifala blong i kaen long mifala,* taem mifala i tanem baksaed long ol rong blong mifala+ mo taem mifala i soemaot se mifala i luksave trutok blong yu.*

14 “Taswe Jehova i gohed blong lukluk mo i tekem trabol i kam long mifala, from Jehova God blong mifala i mekem i stret nomo long olgeta wok we hem i bin mekem, be yet, mifala i no bin obei long voes blong hem.+

15 “Naoia, O Jehova God blong mifala, we Yu tekemaot ol man blong yu long kantri ya Ijip wetem wan strong han+ mo yu leftemap nem blong yu i stap kasem tede,+ mifala i bin mekem sin mo mekem ol fasin we i nogud. 16 O Jehova, folem olgeta wok blong yu we oli stret gud,+ plis, i gud yu mekem se kros blong yu mo bigfala kros blong yu i gowe long taon blong yu Jerusalem mo long bigfala hil blong yu we i tabu. From ol sin blong mifala mo ol rong blong ol olfala blong mifala i mekem se Jerusalem mo ol man blong yu, oli kam olsem wan samting we ol man raonabaot long mifala oli stap tok nogud long hem.+ 17 Mo naoia God blong mifala, plis yu lesin long prea blong man blong wok blong yu, mo ol samting we hem i stap askem, mo i gud yu mekem fes blong yu i saen long tabu ples ya blong yu,+ we naoia i stap nating nomo.+ O Jehova, i gud yu mekem olsem from nem blong yu. 18 !O God blong mi, yu pusum sora blong yu i kam mo yu harem! Plis yu openem ae blong yu mo yu luk olsem wanem mifala i stap nating nomo, mo taon ya we i karem nem blong yu. From we mifala i stap askem samting long yu, i no from stret fasin we mifala i mekem, be from bigfala sore we yu yu gat.+ 19 O Jehova, plis yu harem mifala. O Jehova, plis yu fogivim mifala.+ !O Jehova, plis yu lesin gud mo yu tekem aksen! O God blong mi, from nem blong yu, plis yu no mas wet, from taon blong yu mo ol man blong yu oli karem prapa nem blong yu.”+

20 Taem mi stap toktok yet mo mi stap prea mo mi stap talemaot sin blong mi mo sin blong ol man ples blong mi, ol man Isrel, mo mi stap askem Jehova God blong mi blong i mekem i gud long bigfala hil ya we i tabu, i blong God blong mi,+ 21 yes, taem mi stap toktok yet long prea, man ya Gabriel,+ we mi bin luk hem long vison,+ i kam long mi long taem we mi taed bitim mak, hemia samwe long taem blong ofring we oli givim olsem presen long sapa. 22 Mo hem i mekem mi mi kasemsave samting, i se:

“O Daniel, naoia mi kam blong mekem yu yu gat hed mo yu kasemsave samting. 23 Taem yu stat blong askem samting, tok i goaot, mo mi mi kam blong talemaot long yu, from we yu yu wan man we yu sas tumas.*+ Taswe i gud yu tingting gud long samting ya mo yu kasemsave long vison ya.

24 “Oli makemaot 70 wik* finis blong ol man blong yu mo tabu taon blong yu,+ blong stopem fasin blong brekem loa, blong finisim sin,+ blong mekem atonmen* blong ol mastik,+ blong mekem i gat stret fasin olwe,+ blong putum stamp long vison mo profet tok,*+ mo blong makemaot Tabu Ples We i Tabu Tumas.* 25 Yu mas save mo kasemsave se stat long taem we toktok i goaot blong stanemap mo bildim Jerusalem+ bakegen go kasem Mesaea*+ we i Lida,+ bambae i gat 7 wik, mo tu, 62 wik.+ Bambae oli stanemap mo oli bildim taon ya bakegen, wetem wan pablik ples mo wan hol raon long hem, be long taem blong trabol nomo.

26 “Mo afta long ol 62 wik ya, bambae oli katemaot*+ Mesaea, we hem i no moa gat wan samting i stap.+

“Mo ol man blong wan lida we i stap kam, bambae oli distroem taon ya mo holi ples.+ Mo bambae bigfala wota i mekem se hem i kasem en blong hem. Mo gogo kasem en bambae i gat wo. Desisen we oli mekem finis, hemia blong mekem ples i stap nating nomo.+

27 “Mo bambae hem i kipim kontrak i stap wok yet, blong plante man blong wan wik. Mo long haf blong wik, bambae hem i mekem se sakrefaes mo ofring we oli givim olsem presen i stop.+

“Mo man we i stap spolem ol ples, bambae i kam long wing blong ol rabis samting.+ Mo go kasem wan taem blong finisim gud olgeta samting, bambae oli kafsaedem tu desisen we oli mekem finis, long man we i stap nating nomo.”

10 Long namba 3 yia blong King Saeras+ blong Pesia, i gat wan tok i kam long Daniel, we narafala nem blong hem Beltesasa,+ mo mesej ya i tru, mo hem i long saed blong wan bigfala faet. Mo Daniel i kasemsave long mesej ya mo oli mekem hem i kasemsave samting we hem i bin luk.

2 Long ol dei ya, mi, Daniel, mi stap harem nogud+ blong tri fulwik. 3 Mi no kakae wan rij kakae, mo i no gat mit mo waen i go insaed long maot blong mi, mo mi no putum eni oel long mi blong tri fulwik. 4 Long namba 24 dei blong fas manis, taem mi stap long saed blong bigfala reva, hemia Taegris,*+ 5 mi lukluk i go antap mo mi luk wan man we i werem klos long linen,+ mo raon long weist blong hem, i gat wan strap we oli wokem long gol blong Ufas. 6 Bodi blong hem i olsem ston ya krisolaet,+ fes blong hem i saen olsem laetning, ol ae blong hem i olsem laet blong faea, ol han mo leg blong hem oli olsem kopa we oli saenemgud,+ mo noes blong ol toktok blong hem i olsem noes blong plante man. 7 Mi, Daniel, mi nomo mi luk vison ya. Ol man we oli stap wetem mi, oli no luk vison ya.+ Be oli fraet mo oli seksek bitim mak, nao oli ronwe oli go haed.

8 Nao mi stap mi wan nomo, mo taem mi luk spesel vison ya, mi no moa gat paoa mo fes blong mi i jenis wantaem, mo mi lusum paoa.+ 9 Ale mi harem voes blong hem taem i stap toktok, be taem mi harem hem i stap toktok, mi slip ded we fes blong mi i stap long graon.+ 10 Be wan han i tajem mi,+ mo i muvmuvum mi blong mi stanap long han blong mi mo ni blong mi. 11 Biaen hem i talem long mi se:

“O Daniel, yu yu wan man we yu sas tumas,*+ i gud yu lesin gud long ol tok we mi rere blong talem long yu. Naoia plis yu stanap long ples blong yu, from oli sanem mi blong kam luk yu.”

Taem hem i talem samting ya long mi, mi stanap be mi stap seksek.

12 Nao hem i talem long mi se: “O Daniel. Yu no mas fraet,+ God i harem ol tok blong yu finis stat long fas dei we yu stap traehad long fulhat blong yu blong kasemsave long ol samting ya, mo yu mekem tingting blong yu i stap daon long fored blong God blong yu. Taswe mi mi kam from ol toktok ya blong yu.+ 13 Be prins+ blong kingdom blong Pesia i stanap agensem mi blong 21 dei. Be Maekel,*+ wan long ol nambawan prins, i kam halpem mi, mo mi mi stap long ples ya klosap long ol king blong Pesia. 14 Mi mi kam blong mekem yu yu kasemsave long samting we bambae i kamtru long ol man blong yu long lashaf blong ol dei,+ from we vison ya hem i blong ol dei we bambae oli kam yet.”+

15 Be taem hem i talem ol tok ya long mi, mi tanem fes blong mi i go long graon, we mi no moa save toktok. 16 Nao man we i luk olsem wan man i tajem lips blong mi,+ ale mi openem maot blong mi, mi talem long man we i stap stanap long fran blong mi se: “Masta blong mi, mi mi stap seksek from vison ya, mo mi no gat paoa nating.+ 17 Taswe, ?olsem wanem mi, man blong wok blong yu, mi save toktok wetem yu, masta blong mi?+ From naoia mi no gat paoa nating, mo i no moa gat win insaed long mi.”+

18 Nao man ya we i luk olsem wan man, i tajem mi bakegen mo i mekem mi mi strong.+ 19 Ale hem i talem se: “O man we yu sas tumas,*+ yu no mas fraet.+ Pis i stap wetem yu.+ Yu mas strong, yes, yu mas strong.” Taem hem i stap toktok wetem mi, mi kam strong bakegen mo mi talem se: “I gud masta blong mi i toktok, from yu yu mekem mi mi strong.”

20 Biaen hem i talem se: “?Yu save from wanem mi kam luk yu? Naoia bambae mi gobak blong faet wetem prins blong Pesia.+ Taem mi aot, prins blong Gris bambae i kam. 21 Be bambae mi talemaot long yu ol samting we oli bin raetemdaon long buk blong trutok. I no gat wan man we i stap sapotem mi long ol samting ya, be Maekel+ nomo we i prins blong yu.+

11 “Be mi, long fas yia blong Darias+ we i man Media, mi girap blong mekem hem i gat paoa, mo mekem hem i strong.* 2 Samting we bambae mi talem long yu naoia, hem i trutok:

“!Yu luk! I gat tri moa king bambae oli stanap* long Pesia, mo namba 4 bambae i hivimap plante moa rij samting i winim ol narawan. Mo taem hem i kam strong from ol rij samting ya blong hem, bambae hem i pulum evri samting blong agensem kingdom blong Gris.+

3 “Mo wan strong king bambae i stanap mo i rul we paoa blong hem i kasem plante ples+ mo i mekem samting olsem we hem i wantem. 4 Be taem hem i stanap finis, bambae oli brekem kingdom blong hem mo oli seraotem i go long ol fo win blong heven,+ be i no long ol laen* blong hem mo i no kasem plante ples olsem rul blong hem. Hemia from we bambae oli rutumaot kingdom blong hem mo oli givim i go long ol narafala, be i no long olgeta ya.

5 “Mo king blong saot bambae i kam strong, hemia wan long ol prins ya. Be wan bambae i winim hem, mo i rul we paoa blong hem i kasem plante moa ples, i winim hemia we i stap rul.

6 “Afta we sam yia i pas, bambae oli joen wanples blong wok tugeta, mo dota blong king blong saot bambae i kam luk king blong not blong mekem wan agrimen we i stret gud. Be dota ya bambae i no holemtaet paoa blong han blong hem i stap. Mo king ya bambae i no stanap i stap, sem mak long han blong hem tu. Mo bambae oli letem dota ya i go long han blong narafala. Hem wetem olgeta we oli tekem hem i kam, mo man we i bonem hem, mo man we i stap mekem hem i strong long ol taem ya. 7 Mo wan niufala gru we i kamaot long ol rus blong hem, bambae i stanap long ples blong hem.* Mo bambae hem i kam long ami mo i kam agensem strong sefples blong king blong not, mo bambae i tekem aksen agensem olgeta mo i win. 8 Mo tu, bambae hem i kam long Ijip wetem ol god blong olgeta, wetem ol aedol* blong olgeta, wetem ol gudfala* samting blong olgeta we oli wokem long silva mo gol, mo wetem ol prisena. Blong sam yia, bambae hem i stap longwe long king blong not, 9 we bambae i kam agensem kingdom blong king blong saot, be bambae hem i gobak long prapa kantri blong hem.

10 “Be ol boe blong hem,* bambae oli mekemrere blong go faet, mo oli hivimap wan bigfala hip blong ami. Bambae hem i stap muv i go fored mo i pas long evri ples olsem bigfala wota we i ron. Be bambae hem i gobak, mo i mekem faet gogo i kasem strong sefples blong hem.

11 “Mo king blong saot bambae i kam kros bitim mak, nao bambae i goaot, i faet wetem hem, hemia king blong not. Mo bambae hem i hivimap plante man, be bambae oli putum ol hip man ya long han blong king ya. 12 Mo bambae oli karem ol hip man ya i gowe. Hat blong hem* bambae i kam praod, nao bambae hem i mekem plante taosen man oli foldaon, be bambae hem i no yusum gud bigfala paoa blong hem.

13 “Mo king blong not bambae i gobak mo i hivimap plante moa man bitim fastaem. Mo long en blong ol taem, afta long sam yia, bambae hem i mas kambak wetem wan bigfala ami mo plante samting. 14 Long olgeta taem ya, plante man bambae oli girap agensem king blong saot.

“Mo ol man we oli raf bitim mak,* we oli stap long medel blong ol man blong yu, bambae oli karem olgeta i go blong traem mekem wan vison i kamtru, be bambae oli stambol.

15 “Mo king blong not bambae i kam mo i hivimap graon i goraon long wan strong taon mo i holem taon ya. Mo ol ami* blong saot bambae oli no stanap i stap, sem mak long ol man blong hem we hem i jusumaot, mo bambae oli no gat paoa blong stanap. 16 Man we i stap kam agensem hem* bambae i mekem olsem we hem i wantem, mo i no gat wan man i save stanap long fored blong hem. Bambae hem i stanap long kantri blong Flas Samting,*+ mo paoa blong finisim olgeta samting, bambae i stap long han blong hem. 17 Bambae hem i mekem tingting blong hem i strong blong i kam wetem ful paoa blong kingdom blong hem, mo bambae i gat ol mak we hem i mas kasem,* mo bambae hem i mekem gud evri samting we hem i wantem. Mo bambae oli givim raet long hem blong i flatemgud dota blong ol woman. Mo dota ya bambae i no save stanap i stap, mo bambae dota ya i no blong hem oltaem. 18 Bambae hem i tanem fes blong hem i go long ol ples klosap long solwota mo bambae i holem plante ples. Mo wan komanda bambae i stopem ol rabis tok we hem i stap sakem long hem, blong mekem se ol rabis tok blong hem bambae oli no moa stap. Bambae hem i mekem ol rabis tok ya oli kasembak man ya. 19 Biaen bambae hem i tanem fes blong hem i gobak long strong sefples long prapa kantri blong hem, mo bambae hem i stambol mo i foldaon, mo bambae oli no moa faenem hem.

20 “Mo wan man bambae i tekem posisen blong hem, mo i sanem wan man we i stap fosem ol man blong givim samting,* i go olbaot long naesfala kingdom ya, be long sam dei nomo bambae oli brekemaot hem, be i no from kros o from faet.

21 “Mo wan man bambae i tekem posisen blong hem, wan we oli no laekem hem nating.* Mo bambae oli no givim paoa blong kingdom long hem. Mo bambae hem i kam long taem we i sefgud* mo i tok swit long olgeta* nao i holem kingdom ya. 22 Mo bambae oli aotem ol han* blong bigfala wota ya from hem, mo bambae oli brekem olgeta, mo bambae oli mekem sem mak long Lida+ blong kontrak.+ 23 Mo from we oli joen wanples wetem hem, bambae hem i gohed blong giaman, mo i stanap mo i kam strong from wan smol nesen nomo. 24 Long wan taem we i sefgud,* bambae hem i kam insaed long provins long ol haf we i rij we i rij,* mo i mekem samting we ol papa blong hem mo ol papa blong olgeta oli neva mekem bifo. Bambae hem i givimaot long olgeta ol samting we hem i stilim, mo ol samting we hem i karem long taem blong faet, mo ol narafala samting. Mo bambae hem i mekem ol rabis plan blong hem agensem ol strong ples blong haed, be blong smoltaem nomo.

25 “Bambae hem i mekem paoa blong hem i kam strong mo i mekem tingting blong hem i strong, i yusum wan bigfala ami blong agensem king blong saot, mo king blong saot bambae i mekemrere blong faet tu. Bambae hem i yusum wan grup blong ami we i bigwan we i bigwan mo ol ami we oli strong we oli strong. Mo bambae hem* i no save stanap i stap, from we bambae oli mekem ol rabis plan agensem hem. 26 Mo olgeta we oli stap kakae ol gudfala kakae blong hem, bambae oli mekem se hem i foldaon.

“Be ol ami blong hem, bambae ol enemi oli brumaot* olgeta mo bambae plante oli ded long naef blong faet.

27 “Be tufala king ya, hat blong tufala bambae i pulum tufala blong mekem samting we i nogud, mo bambae tufala tugeta i sidaon long wan tebol tufala i stap giagiaman long tufala. Be bambae i no gat wan gudfala samting i kamaot from, from we en bambae i kam long stret taem we oli makemaot.+

28 “Mo bambae hem* i gobak long kantri blong hem wetem plante samting, mo bambae hat blong hem i agensem tabu kontrak ya. Bambae hem i mekem gud evri samting we hem i wantem mo i gobak long kantri blong hem.

29 “Long stret taem we oli makemaot, bambae hem i kambak mo i go agensem saot. Be naoia bambae i no sem mak olsem fastaem, 30 from ol sip blong Kitim+ bambae oli kam agensem hem, mo bambae oli mekem tingting blong hem i stap daon.

“Bambae hem i gobak mo i mekem bigfala trabol long* tabu kontrak,+ mo i mekem gud evri samting we hem i wantem. Mo bambae hem i gobak mo bambae hem i putum tingting blong hem nomo long olgeta we oli stap lego tabu kontrak. 31 Mo ol han* bambae oli stanap, oli go fastaem long hem. Mo bambae oli mekem tabu ples ya i doti,+ mo ol strong ples blong haed, mo oli tekemaot samting ya we i stap oltaem.*+

“Mo bambae oli putumap rabis samting we i blong spolem ol ples.+

32 “Mo olgeta we oli mekem ol samting we i nogud agensem kontrak ya, bambae hem i tok swit* long olgeta nao i lidim olgeta blong oli mekem apostasi. Be ol man we oli save God blong olgeta, bambae oli win mo oli mekem gud evri samting we oli wantem. 33 Mo olgeta we oli gat hed+ we oli stap long medel blong ol man, bambae oli givim save long plante man. Mo blong sam dei, bambae oli stambol long naef blong faet mo long faea, long kalabus mo long fasin ya we oli stilim olting blong olgeta. 34 Be taem oli stambol, bambae oli kasem smol help, mo plante man bambae oli joen wetem olgeta from ol swit tok* ya nomo. 35 Mo sam long olgeta we oli gat hed, bambae oli stambol. Olsem nao bambae i gat wok ya blong klinim ol man from olgeta, mo mekem ol man oli kam klin mo oli kam waet gud,+ gogo kasem taem blong en, from we samting ya bambae i kam long stret taem we oli makemaot.

36 “King ya bambae i mekem olsem we hem i wantem, mo bambae hem i tok flas mo i leftemap hem wan i kam hae moa long ol narafala god, mo bambae hem i talem ol tok we i narakaen agensem God blong ol god.+ Mo bambae hem i win gogo kasem we panis ya i kasem en blong hem, from we samting we oli agri long hem finis i mas kamtru. 37 Bambae hem i no tingbaot God blong ol papa blong hem, mo bambae hem i no tingbaot samting we ol woman oli wantem tumas, o eni narafala god, be bambae hem i leftemap hem wan i kam hae moa long evri man. 38 Be defren olgeta,* bambae hem i givim glori long god blong ol strong ples blong haed, mo bambae hem i givim gol, silva, ol sas ston, mo ol gudgudfala* samting blong givim glori long wan god we ol papa blong hem oli no save nating. 39 Bambae hem i wok gud agensem ol strong sefples blong haed we oli strong moa, hem wetem wan god blong narafala kantri.* Bambae hem i givim glori long olgeta we oli givim ona long hem,* mo bambae hem i mekem olgeta oli rul long plante man, mo bambae hem i seraotem ol graon,* from wan praes.

40 “Long taem blong en, king blong saot bambae i kam atakem hem, we bambae tufala i stap puspusum tufala,* mo king blong not bambae i karem ol jariot mo ol man blong ron long hos mo plante sip, i go agensem hem olsem wan hariken, mo bambae hem i go insaed long ol kantri ya mo i flatem evri ples olsem bigfala wota we i ron. 41 Bambae hem i go insaed long kantri blong Flas Samting*+ tu, mo plante kantri bambae oli stambol. Be hemia ol kantri we bambae oli ronwe, oli kamaot long han blong hem: Edom mo Moab mo impoten haf blong ol man Amon. 42 Mo bambae hem i gohed blong pusum han blong hem i go agensem kantri ya, mo long saed blong kantri ya Ijip, bambae hem i no ronwe. 43 Mo bambae hem i rul antap long ol gudfala samting olsem gol mo silva mo olgeta gudfala* samting blong Ijip, we oli haedem olgeta i stap. Mo ol man Libia mo ol man Itiopia bambae oli stap klosap nomo long leg blong hem.*

44 “Be ol ripot we i kam long is* mo long not bambae oli mekem hem i harem nogud, mo bambae hem i kros we i kros, i go blong kilim mo spolem plante man. 45 Mo bambae hem i stanemap ol tent blong hem olsem pales* bitwin bigfala solwota mo bigfala hil ya we i tabu we i blong Flas Samting,*+ mo bambae hem i go kasem en blong hem, mo bambae hem i no gat wan helpa.

12 “Long taem ya, Maekel*+ bambae i stanap, hemia bigfala prins+ we i stap stanap* long bihaf blong ol man blong yu.* Mo bambae i gat wan taem blong harem nogud. Stat taem i gat faswan nesen kam kasem taem ya, i no gat wan taem olsem. Mo long taem ya, ol man blong yu bambae oli ronwe,+ hemia olgeta evriwan we oli bin raetemdaon nem blong olgeta long buk.+ 2 Mo plante long olgeta we oli stap slip insaed long das long wol, bambae oli wekap, we sam oli blong kasem laef we i no save finis, mo ol narafala oli blong kasem ol strong tok mo blong sakemaot olgeta olwe.

3 “Mo olgeta we oli gat hed bambae oli saen olsem laet long spes long heven, mo olgeta we oli stap givhan long plante man blong folem stret fasin oli olsem ol sta, gogo i no save finis.

4 “Be yu, Daniel, yu mas kipim ol tok ya oli stap sikret, mo yu putum stamp long buk ya blong i stap olsem gogo kasem taem blong en.+ Plante man bambae oli go olbaot,* mo tru save bambae i kam plante.”+

5 Biaen, mi, Daniel, mi lukluk i go mo mi luk tu narafala man i stap stanap longwe, wan long narasaed reva ya, mo narawan long narasaed.+ 6 Ale wan i talem long man we i werem klos long linen,+ we i stap antap long ol wota blong reva ya, i se: “?Bambae i tekem hamas taem, bifo we ol samting ya blong sapraes oli kasem en blong olgeta?” 7 Nao mi harem man ya we i werem klos long linen, we i stap antap long ol wota blong reva, taem i leftemap raethan blong hem mo lefhan blong hem i go long heven mo i mekem promes long nem blong Man ya we i laef olwe,+ i se: “Bambae i stap kasem wan stret taem we oli makemaot, ol stret taem we oli makemaot, mo haf taem.* Stret long taem we wok blong finisim gud paoa blong ol tabu man i finis,+ olgeta samting ya bambae oli kam long en blong olgeta.”

8 Be mi, mi harem, be mi no kasemsave,+ ale mi talem se: “O masta blong mi, ?en blong ol samting ya bambae i olsem wanem?”

9 Nao hem i talem se: “Daniel, yu go, from we ol tok ya oli mas kipim olsem sikret mo oli mas fasemtaet* i stap gogo kasem taem blong en.+ 10 Plante man bambae oli mekem olgeta oli kam klin mo oli kam waet gud, mo bambae oli kam klin olsem gol we oli bonem.+ Mo ol man nogud bambae oli mekem ol fasin we i nogud, mo i no gat wan man nogud bambae i kasemsave, be olgeta we oli gat hed bambae oli kasemsave.+

11 “Mo stat long taem we oli karemaot samting ya we i stap oltaem,*+ mo oli putumap rabis samting we i blong spolem ol ples,+ bambae i gat 1,290 dei.

12 “Man we i stap gohed blong wet* mo i kasem en blong 1,335 dei, hem i glad.

13 “Be yu, yu mas gohed kasem en. Bambae yu spel, be bambae yu stanap blong kasem ol samting we i blong yu,* long en blong ol dei.”+

NT: “tempol.”

Hemia Babilonia.

NT: “tempol.”

PT: “sam boe blong Isrel.”

PT: “pikinini.”

MNT: “oli lukaot gud long olgeta.”

PT: “oli kamaot long ol boe.”

Hemia i minim “God i Jaj Blong Mi.”

Hemia i minim “Jehova i Soemaot Se i Kaen.”

Maet i minim “?Hu i Olsem God?”

Hemia i minim “Jehova i Halpem.”

Hemia ol nem blong ol man Babilonia.

NT: “kaen.”

PT: “pikinini.”

PT: “hed blong mi i.”

PT: “pikinini.”

PT: “oli fatfat.”

PT: “pikinini.”

PT: “pikinini.”

PT: “tingting blong hem.”

Hemia wan grup blong ol man we oli smat blong talemaot fiuja mo blong lukluk ol sta.

PT: “tingting blong mi i.”

Dan. 2:4b kasem 7:28 oli raetem fastaem long lanwis Arameik.

MNT: “ples blong sakem doti; kam olsem hip blong ol sitsit blong animol.”

NT: “graon.”

PT: “wetem bodi we i gat mit mo blad.”

NT: “pija.”

NT: “klei we oli bekem (pis graonpot).”

Yu luk Diksonari.

NT: “pikinini blong ol man,” hemia ol man olbaot.

Yu luk Diksonari.

NT: “statiu.”

Hemia samwe 27 m. Yu luk Ap. B14.

Hemia samwe 2.7 m. Yu luk Ap. B14.

Yu luk Diksonari.

Yu luk Diksonari.

Yu luk Diksonari.

Yu luk Diksonari.

Hemia wan instramen we i gat ol string.

NT: “toktok blong spolem nem blong.”

NT: “we fasin blong hem i jenis wantaem.”

Yu luk Diksonari.

Yu luk Diksonari.

NT: “i no gat paoa.”

NT: “rere blong lego bodi blong olgeta.”

MNT: “ples blong sakem doti; kam olsem hip blong ol sitsit blong animol.”

PT: “i mekem olgeta oli win.”

Hemia wan grup blong ol man we oli smat blong talemaot fiuja mo blong lukluk ol sta.

PT: “olgeta samting we oli gat mit mo blad.”

NT: “ol rus we niu sut i save kamaot long hem.”

NT: “ol rus we niu sut i save kamaot long hem.”

NT: “ol rus blong tri we niu sut i save kamaot long hem.”

NT: “stopem han blong hem.”

NT: “bodi blong king i jenis wantaem.”

Hemia wan grup blong ol man we oli smat blong talemaot fiuja mo blong lukluk ol sta.

NT: “man we i smat gud, i stap.”

Hemia wan grup blong ol man we oli smat blong talemaot fiuja mo blong lukluk ol sta.

PT: “blong tekemaot ol rop we oli fasfas gud.”

PT: “blong tekemaot ol rop we oli fasfas gud.”

NT: “jea blong king.”

Yu luk Diksonari.

Yu luk Diksonari.

Yu luk Diksonari.

Yu luk Diksonari.

Yu luk Diksonari.

Yu luk Diksonari.

Yu luk Diksonari.

PT: “maot.”

MNT: “eni man i kam plei miusik long hem.”

PT: “slip blong hem i lus wantaem.”

NT: “toktok blong spolem nem blong.”

NT: “paoa blong rul.”

NT: “we i stap bigmaot tumas.”

NT: “jea blong king.”

Hemia Kot long heven.

NT: “we i stap bigmaot tumas.”

PT: “ol taem.”

Hemia i min se, tri mo haf taem.

NT: “bodi blong mi i jenis wantaem.”

NT: “pales.”

NT: “Susa.”

NT: “blong wota blong Ulae we i stap ron.”

PT: “han.”

NT: “long saed we san i godaon long hem.”

PT: “han.”

NT: “long saed we san i girap long hem.”

NT: “Naesfala Samting.”

NT: “mo sakrefaes we oli stap mekem oltaem.”

NT: “wetem sakrefaes we oli stap mekem oltaem.”

NT: “blong sakrefaes we oli stap mekem oltaem.”

NT: “oli kasem ful mak blong olgeta.”

NT: “we i gat gudhan blong mekem ol trik.”

NT: “hem i distroem gud ol ples.”

MNT: “mo taem i no gat woning.”

NT: “blong wan taem long fiuja.”

Hemia ol tabu buk.

PT: “agensem ol jaj blong mifala we oli jajem mifala.”

NT: “i no mekem fes blong hem i kam sofsof.”

NT: “luksave we yu holem promes blong yu oltaem.”

NT: “yu yu gud tumas; man we oli tinghae long hem.”

Hemia ol wik blong ol yia.

Yu luk Diksonari.

PT: “mo profet.”

NT: “Rum We i Tabu We i Tabu.”

NT: “Man We Oli Makemaot.”

NT: “kilim i ded.”

PT: “Hidekel.”

NT: “yu yu gud tumas; man we oli tinghae long hem.”

Hemia i minim “?Hu i Olsem God?”

NT: “yu yu gud tumas; man we oli tinghae long hem.”

NT: “mo mi stap olsem strong sefples blong hem.”

NT: “girap.”

NT: “pikinini.”

“hem,” i luk olsem se hemia king blong saot.

NT: “aedol we oli wokem long silva, gol, o kopa.”

NT: “sas.”

“hem,” i luk olsem se hemia king blong not.

“hem,” i luk olsem se hemia king blong saot.

NT: “ol boe blong ol stilman.”

PT: “ol han.”

“hem,” i luk olsem se hemia king blong saot.

NT: “Naesfala Samting.”

NT: “bambae hem i mekem wan agrimen wetem hem.”

“Wan man we i stap fosem ol man blong givim samting,” maet blong givim takis. NT: “sanem wan bos blong ol slef.”

NT: “we fasin blong hem i strong bitim mak.”

MNT: “taem we i no gat woning.”

NT: “mo i mekem wan sikret plan.”

NT: “ol ami.”

MNT: “taem we i no gat woning.”

PT: “we i fatfat gud.”

“hem,” i luk olsem se hemia king blong not.

NT: “bigfala wota i wasemaot.”

“hem,” i luk olsem se hemia king blong not.

NT: “letem kros blong hem i kasem.”

NT: “ami.”

NT: “tekemaot sakrefaes we oli stap mekem oltaem.”

NT: “i giaman.”

NT: “ol giaman tok.”

NT: “Be long ples blong hem.”

NT: “ol sas.”

NT: “wan god blong narafala kantri i halpem hem.”

MNT: “leftemap eni man we hem i luksave.”

NT: “hem i givimaot ol graon.”

NT: “bambae hon blong hem i fas long hon blong hem.”

NT: “Naesfala Samting.”

NT: “olgeta sas.”

NT: “bambae oli folem hem.”

NT: “long saed we san i girap long hem.”

NT: “ol naesfala tent blong hem.”

NT: “Naesfala Samting.”

Hemia i minim “?Hu i Olsem God?”

NT: “girap.”

PT: “ol pikinini blong ol man blong yu.”

NT: “oli jekemgud [hemia buk].”

Hemia i min se tri mo haf taem

NT: “stampem.”

NT: “mo sakrefaes we oli stap mekem oltaem.”

NT: “we i gat strong tingting blong wet.”

NT: “stanap long ples ya we oli makemaot se i blong yu.”

    Ol buk long Bislama (1987-2026)
    Logaot
    Login
    • Bislama
    • Serem
    • Setemap Olsem Yu Wantem
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Rul
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Serem