Wajtaoa LAEBRI LONG INTENET
Wajtaoa
LAEBRI LONG INTENET
Bislama
  • BAEBOL
  • OL BUK
  • OL MITING
  • w92 10/1 pp. 5-8
  • Mesaea—?Wan Trufala Hop?

I no gat video yet long haf ya.

Sori, i gat problem taem i stap lodem video ya.

  • Mesaea—?Wan Trufala Hop?
  • Wajtaoa—1992
  • Ol Sabtaetol
  • Sem Samting
  • Ol Mesaea Long Taem Blong Yumi
  • ?Wan Trufala Hop?
  • Man Blong Sevem Olgeta Man
  • Mesaea Mo Gavman
  • !Mesaea! !Rod We God i Yusum Blong Sevem Ol Man!
    Wajtaoa—2009
  • !“Mifala i Faenem Mesaea”!
    Wajtaoa—1992
  • Oli Wet Long Mesaea
    Wajtaoa—2011
Wajtaoa—1992
w92 10/1 pp. 5-8

Mesaea—?Wan Trufala Hop?

Hem i kolem hem se Moses. Be stret nem blong hem oli fogetem finis long histri. Long 400 K.T.a hem i goraon long aelan ya Krit blong pulum ol man Jyu long ples ya se hem i mesaea ya we oli stap wet long hem. Hem i talem long olgeta se kolosap nao fasin we man i spolem olgeta, fasin blong stap long wan kantri we i no stret ples blong olgeta mo fasin we oli stap kalabus long wan narafala nesen bambae oli finis. Olgeta oli bilivim. Taem dei blong olgeta blong oli gofri i kam, ol man Jyu oli folem “Moses” i go long wan hae ples we oli save luk daon Mediterenian Si. Hem i talem long olgeta se sipos oli jyam i go long solwota bambae solwota i seraot. Plante oli obei, oli jyam long solwota be solwota i no seraot. Plante long olgeta oli draon. Sam man blong sip mo ol man blong kasem fis oli sevem sam long olgeta. Be oli no moa save faenem Moses. Mesaea i ronwe finis.

?MESAEA i minin wanem? Ating tok ya i mekem yu tingbaot ol wod ya “sevya”, “man we i pemaot ol man,” mo “lida.” Plante man oli ting se mesaea i wan man we i promes blong karemaot ol man we oli folem hem long olgeta trabol blong mekem oli fri, i givim hop mo mekem ol man blong hem oli fasgud long hem. From we histri blong man i fulap long fasin blong spolem man, yumi no sapraes blong luk we plante mesaea olsem oli kamaot long ol handred yia we oli pas finis. (Skelem Eklesiastis 8:⁠9.) Be olsem eksampel blong Moses blong Krit, plante taem ol mesaea ya oli mekem tingting blong ol man blong olgeta i foldaon mo oli spolem olgeta, i bitim we oli save mekem oli fri.

Long yia 132 K.T., rabi Akiba ben Joseph we ol man oli laekem hem, i leftemap Simeon Bar Kokhba olsem ya se: “!Hemia nao King Mesaea!” Bar Kokhba i wan man we i gat paoa, hem i stap lidim wan strong ami. Plante man Jyu oli ting se Bar Kokhba i man ya we bambae i finisim ol trabol we oli kasem from rul blong ol man Rom we oli gat bigfala paoa long taem ya. Bar Kokhba hem i lus. From samting ya plante handred taosen man Jyu oli lusum laef blong olgeta from.

Long Iemen, long ol yia we oli ron biaen long 1100 wan narafala mesaea blong ol man Jyu i kamaot. Taem wan kalif, no rula, i askem wan saen long hem we i soemaot se hem i mesaea, mesaea ya i talem long kalif ya se oli save katemaot hed blong hem mo sipos hem i laef bakegen kwiktaem bambae samting ya i olsem saen blong hem. Kalif ya i agri long plan ya​—⁠mo mesaea blong Iemen i finis long ples ya. Long sem handred yia ya nomo, wan man nem blong hem David Alroy i talem long ol man Jyu long Medel Is blong rere blong folem hem long ol wing blong ol enjel blong gobak long Promes Lan. Plante oli bilif se hem i mesaea. Ol man Jyu blong taon ya Bagdad, oli wet wetem longfala tingting antap long ruf blong olgeta, oli no tingbaot mo oli no luksave nating we ol stilman oli stap stilim olting blong olgeta.

Long ol yia we oli ron biaen long 1600 yia, Sabbatai Zevi i kamaot long Smana. Hem i talemaot se hem i mesaea long ol man Jyu long olgeta ples long Yurop. Ol Kristin tu oli lesin long hem. Zevi i talem se hem i save mekem ol man blong hem oli fri​—⁠be hem i letem olgeta oli fri nomo blong mekem sin. Ol man we oli stap folem hem oltaem oli mekem ol lafet blong mekem ol samting we oli nogud nomo, oli wokbaot neked, oli slip wetem man no woman be oli no mared, mo oli mekem nogud long saed blong seks wetem famle blong olgeta bakegen. Biaen, blong panisim olgeta bakegen, oli wipim olgeta nomo, oli stap rolem olgeta neked long sno, mo oli berem olgeta long sno go kasem nek. Taem Zevi i wokbaot i go long Taki, ol man oli holem hem mo oli talem long hem blong joen long skul ya Islam, sipos no hem i mas ded. Hem i go joen long Islam. Samting ya i mekem se tingting blong plante man blong hem i foldaon. Be, long sam ples sam man oli stap kolem Zevi yet olsem mesaea long 200 yia we oli ron biaen.

Krisendomb tu i gat ol mesaea blong hem. Long ol yia we oli ron biaen long 1100, wan man nem blong hem Tanchelm i stanemap wan ami blong ol man we oli joen long hem mo hem i rulum taon blong Antuep. !Mesaea ya we hem i kolem hem wan se hem i wan god i salem prapa wota blong swim blong hem long ol man blong hem, blong oli dring long hem olsem wan tabu samting! Long ol yia we oli ron biaen long 1500 i gat wan narafala “Kristin” mesaea long Jemani nem blong hem Thomas Müntzer. Hem i lidim ol man blong hem blong agensem gavman long ples blong hem, mo hem i talem long olgeta se hemia faet blong Amageden. Hem i promes se hem i save holem ol roket bom we ol enemi oli sakem, stret long ol han blong klos blong hem. Defren nao, oli katemaot hed blong Müntzer mo ol man blong hem oli ded. Long plante handred yia plante mesaea olsem oli kamaot long Krisendom.

I gat ol mesaea long ol narafala skul tu. Islam i makem Mahdi, man ya we wan paoa i lidimgud hem se hem bambae i save putum stret fasin. Samfala long saed blong skul Hindu oli talem se oli defren kaen god we oli tekem bodi olsem blong man. Mo, olsem we The New Encyclopædia Britannica i soemaot se “wan skul olsem Buda we i no gat mesaea, hem tu i soemaot bilif ya, nao grup ya Mahāyāna i bilif se long fyuja Buda Maitreya i kamdaon long ples blong hem long heven mo bambae hem i save tekem ol stret man i go long paradaes.”

Ol Mesaea Long Taem Blong Yumi

I gat strong nid long wan gudfala mesaea long taem blong yumi i bitim bifo. Taswe, yumi no sapraes taem plante oli tekem nem ya. Long ol yia biaen long 1920, 1930, mo 1940 long Kongo long Afrika ol man oli leftemap Simon Kimbangu mo man we i kamaot biaen long hem, Andre “Jisas” Matswa olsem ol mesaea. Tufala i ded finis be ol man blong tufala oli gat strong tingting yet se bambae tufala i kambak mo tufala i lidim ol man Afrika long wan taosen yia.

Long taem blong yumi nomo long Nyu Gini mo Melanesia i gat “wosip blong kago” we i kam antap. Ol memba blong skul ya oli gat strong tingting long wan sip no wan plen se bambae i kam wetem ol waet mesaea we oli save mekem olgeta oli rij mo oli lidim olgeta long wan taem blong glad we ol dedman tu oli save laef bakegen.

I gat ol mesaea tu blong ol rij kantri. Samfala oli lida blong skul, olsem Sun Myung Moon, we i talemaot hem wan se hem i man we i mas kam biaen long Jisas Kraes, we plan blong hem i blong mekem wol i klin taem ol man we oli folem hem bambae oli joen olsem wan famle. Ol lida blong politik tu oli traem blong mekem wok blong mesaea. Adolf Hitler i wan eksampel we i nogud moa bitim ol narafala eksampel long taem blong yumi, wetem bigfala tok blong hem long saed blong Rul Blong Wan Taosen Yia.

Ol waes man long saed blong politik mo ol ogenaesesen oli mekem sem mak oli wantem mekem wok olsem mesaea. Eksampel, The Encyclopedia Americana i soemaot insaed long ol tijing long saed blong politik blong Marxist-Leninist, i gat ol tinting blong mesaea tu. Mo long tingting blong plante man, ogenaesesen blong Yunaeted Nesen i kam olsem wan kaen mesaea se hem nomo i hop blong putum pis long wol.

?Wan Trufala Hop?

Ol store ya oli soemaot klia nomo se histri long saed blong ol mesaea i wan samting blong gyaman nomo, blong hop we oli no save kamtru mo blong drim we oli gyaman nomo. Taswe yumi no sapraes se plante man tede oli no moa gat hop long wan mesaea.

Be bifo we yumi lego hop ya blong mesaea, fastaem i gud blong save se hop ya i kamaot weples. I tru se “mesaea” i wan tok blong Baebol. Long Hibru oli kolem ma·shiʹach, no “wan man we oli makemaot.” Long taem blong Baebol, samtaem oli mekem lafet blong kafsaedem oel we i gat gud smel long hed blong sam man blong putumap olgeta blong mekem wok olsem king mo pris. Taswe i stret blong yusum stampa tok ya ma·shiʹach long olgeta. I gat ol man tu we oli makemaot no putumap olgeta long wan spesel wok be oli no mekem wan lafet blong makemaot olgeta. Long Hibrus 11:​24-26 oli kolem Moses se, “Mesaea” no “wan we oli makemaot,” from we God i jusum hem olsem profet mo ambasada.

Mining ya blong mesaea olsem “wan we oli makemaot” i soemaot se ol mesaea blong Baebol oli defren olgeta long ol gyaman mesaea we yumi jes tokbaot. Ol mesaea we Baebol i tokbaot oli no putumap olgeta nomo. Mo tu, ol man oli no jusum ol mesaea ya, i defren long olgeta ya we ol man oli wosip long olgeta mo oli jusum olgeta. No gat, rod ya blong putumap olgeta i kam antap long Jeova God hem wan.

Taem Baebol i tokbaot plante mesaea, hem i leftemap wan mesaea antap olgeta long ol narafala. (Ol Sam 45:⁠7) Mesaea ya i stampa blong ol profet tok blong Baebol, hem i rod blong mekem bighaf blong ol promes blong Baebol oli kamtru. Mo Mesaea ya hem i rili save winim ol trabol we yumi luk tede.

Man Blong Sevem Olgeta Man

Mesaea blong Baebol i stap stretem ol trabol blong wol long stampa blong olgeta. Taem speret man ya Setan i pulum faswan papa mama blong yumi, Adam mo Iv blong agensem Hemia we i Wokem olgeta samting, nao tufala i talem se tufala nomo i gat raet blong rul. Tufala i wantem se tufala nomo i jusum wanem i stret mo wanem i no stret. Long taem ya nao tufala i lego nambawan gavman blong Jeova we i save protektem tufala, mo tufala i lidim famle blong man i go long trabol, mo oli harem nogud from we oli rul long olgeta bakegen, oli no moa stret olgeta mo oli ded.​—⁠Rom 5:⁠12.

From we Jeova i gat lav, hem i jusum nogud taem ya blong histri blong man we trabol i kamaot blong givim wan hop long olgeta man. Taem God i talemaot tok panis blong hem long olgeta we oli agensem hem, hem i talem se bambae i gat wan man blong sevem laen blong olgeta. Sevya ya God i tokbaot olsem wan “sid,” hem i save kam blong stretem ol nogud wok we Setan i bin mekem long ples ya long Iden. Sid ya bambae i smasem hed blong “snek” ya, Setan, blong finisim laef blong hem.​—⁠Jenesis 3:​14, 15, NW.

Ol man Jyu long ol taem bifo oli luk profet tok ya i laenap long mesaea. Plante Targum, hemia sam haf blong Tabu Baebol we ol man Jyu oli raetem bakegen long isi lanwis, we oli yusum plante long faswan handred yia, i soemaot se profet tok ya bambae i kamtru “long dei blong King Mesaea.”

Taswe, i no wan sapraes se stat long taem ya, ol man blong bilif oli wantem tumas blong luk promes Sid ya no Sevya we i mas kam. Yu traem tingbaot ol filing blong Ebraham taem Jeova i talem long hem se Sid ya bambae i kamaot long prapa laen blong hem, mo we “ol man long olgeta nesen long wol”​—⁠i no ol man blong prapa laen blong hem nomo​—⁠we oli save “blesem olgeta nomo” from Sid ya.​—⁠Jenesis 22:​17, 18, NW.

Mesaea Mo Gavman

Ol profet tok biaen oli joenem hop ya wetem hop blong wan gudfala gavman. Long Jenesis 49:​10, Baebol i tokbaot Juda, bubu blong Ebraham se: “Wokingstik blong king bambae i no save aot long Juda, mo wokingstik blong komanda i mas stap bitwin long tufala leg blong hem, gogo Silo i kamtru. Nao ol nesen bambae oli obei long hem.” (NW) Samting ya i klia nomo se “Silo” ya bambae i mas rul​—⁠mo bambae hem i no save rul long ol man Jyu nomo be long “olgeta nesen.” (Skelem Daniel 7:​13, 14.) Ol man Jyu blong bifo oli soemaot se Silo i Mesaea. Yes, sam blong ol Targum blong ol man Jyu oli jenisim tok ya “Silo” long “Mesaea” no “king Mesaea.”

Rul blong Mesaea ya i stap kam klia moa taem laet blong profet tok ya blong Baebol i gohed blong saenaot. (Proveb 4:18) Baebol i tokbaot King David long 2 Samuel 7:​12-16, wan smol bubu blong Juda, se Sid ya i mas kamaot long laen blong hem. Antap moa, Sid ya bambae i wan King we i defren long olgeta king. !Jea no rul blong hem bambae i save stap foreva! Aesea 9:​6, 7 i sapotem poen ya olsem se: “From we wan pikinini i bon long mifala, mifala i kasem wan boe ya. Mo rul ya we i blong prins, [“gavman,” King James Version] bambae i stap long solda blong hem. . . . Mo bambae bigfala rul blong hem olsem prins, mo pis, oli no save finis, long jea blong king blong Deved mo long Kingdom blong hem. Bambae hem i folem fasin we i gud mo stret nomo, nao hem i mekem kingdom ya i stanap strong mo i stap gud, i stat naoia gogo ol taem we man i no save. Jeova blong ol ami, hem nao i gat strong tingting blong mekem olsem.”

?Yu yu save tingbaot wan gavman olsem? Wan stret rula we bambae hem i putum pis mo hem i rul foreva. !Hemia wan samting we i defren tumas long olgeta gyaman mesaea we oli kamaot long histri! Mesaea blong Baebol i defren long ol lida we oli gyaman mo oli stap putumap olgeta nomo, hem i wan rula we i gat inaf paoa mo haenem blong jenisim ol fasin blong wol.

Hop ya i gat dip mining long had taem ya we yumi stap long hem. Bifo long taem blong yumi, neva ol man oli nidim wan hop olsem we naoia yumi nidim. Be from se i isi nomo blong bilif long gyaman hop, i impoten se yumi wanwan i stadigud long kwestin ya se: ?Jisas blong Nasaret hem i Mesaea ya we oli tokbaot bifo, olsem we plante man oli bilif? Bambae yumi lukluk moa long kwestin ya long nekis haf.

[Ol futnot]

a K.T. i min se Kristin Taem.

b Krisendom i minim ol skul we oli talem se oli Kristin.

[Bokis blong pija long pej 6]

?Wan Mesaea Long Bruklin?

I no longtaem long Isrel ol bigfala pija, ol ples blong putum notis, mo ol saen blong laet oli talemaot se “Rere from Mesaea bambae i kam.” Wan skul blong ol man Jyu we oli Otodoks, hemia ol Lubavitcher, i givim bitim $400,000 [bitim 44,800,000 vatu] blong mekem pablisiti ya. I gat bilif we i goraon long 250,000 memba blong grup ya se bigfala tija blong olgeta, Menachem Mendel Schneerson blong Bruklin long Nyu Yok hem i Mesaea. ?From wanem? Schneerson i tijim se Mesaea bambae i kam long taem blong yumi. Mo olsem magasin ya Newsweek i talem, ol haeman blong grup ya Lubavitcher oli strong blong talem se tija ya we i gat 90 yia blong hem bambae i no save ded bifo we Mesaea i kam. Long plante handred yia finis skul ya i tijim se wanwan laen blong man i gat wan man we hem i talem se hem i Mesaea. Ol man blong Schneerson oli luk se hem i wan man olsem, mo hem i no putumap wan man blong tekem ples blong hem. Be yet, Newsweek i talem se plante man Jyu oli no akseptem hem olsem Mesaea. Long saed blong nyuspepa ya Newsday, Eliezer Schach we i gat 96 yia we hem tu i wantem nem ya hem i kolem man ya wan “gyaman mesaea.”

[Tok Blong Pija Long Pej 7]

Bilif ya se Moses blong Krit hem i mesaea i mekem plante man oli lusum laef blong olgeta

    Ol buk long Bislama (1987-2026)
    Logaot
    Login
    • Bislama
    • Serem
    • Setemap Olsem Yu Wantem
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Rul
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Serem