Ol Ridel Blong God Mo Stamba Tingting Blong Hem
TAEM man i no save ansa long samting ya, bambae samting ya i mekem hadwok long hem; be taem man i save ansa, bambae samting ya i olsem nating nomo. ?Wanem samting ya? Hemia wan ridel.
Long wol tede, ol man oli gat tingting ya se olgeta samting oli mas laenap wetem laef blong olgeta. Taswe, oli tingbaot ol ridel olsem wan pleplei blong pikinini nomo. Be, The Interpreter’s Dictionary of the Bible, i talem se, long taem bifo, wan ridel “i blong traem waes blong man”.—Skelem wetem Ol Proveb 1:5, 6.
I no oltaem we Jeova i soemaot klia wanem we hem i wantem mekem no stamba tingting blong hem. Samtaem hem i yusum ol pijatok, “ol tokhaed,” no ol ridel we oli mekem tingting i fasfas, blong haedem mining blong ol profet tok blong hem. (Ol Sam 78:2, King James Version; Namba 12:8, The Emphasized Bible) I tru se, Hibru wod ya blong talem ridel i stap 17 taem nomo long Baebol, be Baebol i fulap long ol ridel mo ol proveb.
I Gat Fulap Ridel Long Baebol
Baebol i soem se King Solomon i naf blong faenemaot ansa blong plante kwestin, no ridel, we oli mekem tingting blong man i fasfas. (1 King 10:1, NW, futnot) Hemia from we God i givim waes long hem. Sam stori blong histri oli talem se, wan taem, Solomon i lusum wan kompetisin bitwin hem mo King Hiram blong Taea, blong faenem ansa blong wan ridel. Sipos samting ya i tru, ating hem i hapen afta we Solomon i lusum tabu spirit blong Jeova from we hem i lego trufala wosip. Jaj Samson tu, i soem se hem i laekem ol ridel. Wan taem, tabu spirit i kam fulap long hem, nao hem i yusum wan ridel blong mekem ol enemi blong God oli fraet.—Jajes 14:12-19.
Be, plante ridel blong Baebol oli laenap stret wetem ol stamba tingting blong God. Eksampel, tingbaot Jenesis 3:15. Hemia wan profet tok we i givhan long yumi blong luksave bigfala stamba tok blong Baebol, we i olsem wan “tok haed.” (Rom 16:25, 26) Aposol Pol i kasem sam vison mo narafala samting we God i soemaot long hem, be tu, God i mekem Pol i luk sam samting we oli laenap wetem stamba tingting blong Hem. Baebol i talem se ol samting ya oli “no klia gud,” no trufala mining blong tok ya se, “ol saen we oli no klia tumas.” (1 Korin 13:12; 2 Korin 12:1-4) Mo, ?olsem wanem long ol defren tingting we man i gat long saed blong namba blong wael anamol ya—sikis handred mo sikiste sikis? Revelesen 13:18 i tokbaot namba ya wantaem nomo, mo hem i no givim mining blong hem. ?Hu i save givim ansa long ol ridel ya blong God, mo wanem risen blong ol ridel ya?
Mining Blong Ol Tabu Tok Haed
Long tingting blong plante man, ae blong yumi, we i save lukluk ol samting, hem i impoten moa i bitim fasin blong harem, smelem, testem, no filim samting. Be, sipos i no gat laet, i blong nating nomo we yumi save lukluk samting, from we i olsem we ae blong yumi i blaen. Hemia i sem mak long saed blong tingting blong yumi. Yumi sapraes tumas long samting we bren blong yumi i naf blong mekem. Hem i save luksave fasin we i laenap wetem narafala fasin, hem i save tingtinggud blong faenemaot samting we i gat mining, mo long rod ya hem i mekem se yumi faenem ansa long ol kwestin. Be, i nidim wan samting moa blong faenem mining blong ol tabu tok haed. Maet sam man oli traem givim ansa long ol ridel we oli stap long Baebol. Be, Man ya nomo we i raetem Baebol, Jeova, God blong laet, i save soemaot mining blong ol ridel ya.—1 Jon 1:5.
Sore tumas, plante taem ol man oli gat flas tingting mo oli wantem bos long prapa laef blong olgeta, taswe, oli no wantem wet long Jeova blong faenemaot ol ansa ya. From we oli intres tumas long ol tok haed, sam man oli traem tingting blong olgeta blong faenem ol ansa ya. Be from we oli no rili wantem faenem trutok, oli lukaot ansa afsaed long tok blong God. Eksampel, olgeta tijing blong ol man Jiu, we oli fulap long ol tok haed mo ol tok we oli no gat mining, oli karem nem ya se Kabala. Kabala i soemaot se ol man Jyu oli traem faenem plante bigfala mining we oli ting se i stap haed long ol namba mo leta blong Hibru alfabet. Defren nao, ol man Nostika long ol yia 200 K.T., oli yusum Hibru mo Grik haf blong Baebol blong traem eksplenem sam tok haed we oli ting se oli stap insaed long ol vas ya.
Ol traehad blong olgeta blong faenem mining blong sam samting, i mekem se oli kam fasfas moa long ol hiten kastom no bilif, mo oli go longwe moa long trutok blong God. Ol Nostik oli gat tingting se: ‘Sipos wol i fulap long samting we i nogud, hemia i minim se, Man Ya We i Wokem olgeta samting, Yahweh, hem i no wan gudfala God.’ ?Hemia nomo samting we ol man ya oli save faenemaot? !Tru tumas, tingting blong man i smol tumas, i no save go dip nating! Taswe, yumi no sapraes we aposol Pol i givim strong woning blong agensem tingting blong ol man blong apostasi, we biaen oli kamaot fulwan long skul blong Nostik, hem i se: “Yufala i no mas bitim mak blong ol tok ya we oli raetem finis.”—1 Korin 4:6, NW.
Letem Laet i Saen Long “Ol Tok We i Tudak”
Be, ?from wanem wan God blong laet i yusum “ol tok we i tudak”? Wan ridel i blong mekem yumi yusum tingting blong yumi blong faenem ansa blong hem. Ol ridel we oli stap long Baebol, oli olsem ol smosmol kakae we oli mekem yumi hanggri from bigfala kakae we bambae i kam biaen. Yes, ol ridel ya oli mekem ol man oli intres moa, no oli mekem mesej we i stap long Baebol i laef. Plante taem, stret biaen long wan ridel, Baebol i talemaot mining blong hem.—Esikel 17:1-18; Matiu 18:23-35.
Jeova i rere blong givim waes long ol man, be neva hem i mekem samting ya long fasin we i olbaot. (Jemes 1:5-8) Tingbaot buk blong Ol Proveb, we i kamaot long God. Buk ya i fulap long ol tok we mining blong olgeta i no klia, oli olsem ol ridel nomo. Man i mas tektaem blong kasem save long olgeta ya, mo i mas tingting dip long olgeta. Be, ?i gat plante man we oli rere blong traehad olsem? Waes we i stap long ol tok ya, oli blong olgeta nomo we oli traehad blong faenem.—Ol Proveb 2:1-5.
Jisas tu, i yusum ol pijatok blong kasem stret filing long hat blong ol man we oli lesin long hem. Ol man oli hivap raonabaot long hem. Oli laekem tumas ol stori blong hem. Oli laekem ol merikel blong hem. Be, i no gat plante long olgeta ya we oli rere blong jenisim laef blong olgeta mo biaen long hem. !Hemia i defren olgeta long ol disaepol blong Jisas! Olgeta ya oli traehad oltaem blong kasem save long ol tijing blong Jisas. Oli rere blong blokem ol samting we olgeta nomo oli wantem, blong kam ol man blong Jisas.—Matiu 13:10-23, 34, 35; 16:24; Jon 16:25, 29.
Lukluk i Go Long Laet ya
Wan buk i talem se: “Intres we man i gat long ol ridel, i kam strong moa taem we ol man oli wantem kasem moa save.” Tede, yumi gat bigfala blesing from we yumi laef long taem we ‘laet blong God,’ long saed blong spirit, “i stap saen” long ol man blong Hem. (Ol Sam 97:11; Daniel 12:4, 9) ?Yumi gat longfala tingting mo wet long Jeova blong hem i soemaot ol stamba tingting blong hem long stret taem blong hem? Be, samting we i impoten moa se, ?yumi kwik blong jenisim laef blong yumi, taem yumi luksave olsem wanem blong mekem hem i laenap moa wetem samting we God i wantem yumi blong mekem? (Ol Sam 1:1-3; Jemes 1:22-25) Sipos yumi mekem olsem, Jeova bambae i blesem traehad blong yumi. Olsem we glas blong ae i save givhan long yumi blong lukluk, tabu spirit bambae i mekem yumi luk klia ol stamba tingting blong God, mo mekem ae blong yumi i stap klia oltaem long ol samting long saed blong spirit.—1 Korin 2:7, 9, 10.
Yes, ol ridel we oli stap long Baebol, oli leftemap Jeova olsem “God ya we i stap soemaot ol samting we i haed mo i paspas.” (Daniel 2:28, 29) Mo tu, hem i Man we i save olgeta tingting mo samting we oli stap long hat blong yumi. (1 Kronikel 28:9) Yumi no sapraes blong luk se laet blong trutok blong God i stap kam klia sloslou nomo. (Ol Proveb 4:18; Rom 16:25, 26) Sipos yumi lukluk long ol tijing we mining blong olgeta i haed, no tru long waes blong man nomo blong faenem ol dip save blong God, bambae samting ya i no givhan nating long yumi. I moa gud blong lukluk i go long Jeova God blong mekem laet blong trutok i saen long ol “tok we i haed.” Nao ol man blong hem bambae oli save ol nambawan stamba tingting blong hem long stret taem we hem i makemaot.—Amos 3:7; Matiu 24:25-27.
[Futnot]
a Ol man we oli bilif se olgeta samting long saed blong bodi oli nogud, mo se oli save kamfri long olgeta tru long save long saed blong spirit nomo.
[Foto Credit Line Blong Pija Long Pej 26]
Biblia Hebraica Stuttgartensia, Deutsche Bibelgesellschaft Stuttgart